Panangpasiar iti Jerusalem Idiay Quebec

MABALINEN nga iladawan dagiti agpasiar iti agdama a Jerusalem no ania ti buya dayta a lugar idi panawen ti Biblia. Nupay kasta, aktual a mabalin a tagiragsaken ti maysa a naisangsangayan a buya daytoy kadaanan a siudad iti lugar a 8,500 a kilometro ti kaadayona iti laud ti Jerusalem iti bassit nga ili nga adda iti natalged a paset ti St. Lawrence River idiay Canada. Makita dagiti agpasiar sadiay ti nalapad a buya ti Jerusalem ken ti aglawlawna. Ngem kasano a posible dayta? Adtoy ti makagapu.

Adda iti uneg ti nagtimbukel a pasdek iti ili ti Sainte Anne de Beaupré, Quebec ti maysa kadagiti kadakkelan ken nalapad a lamina iti lubong nga isu ti Great Cyclorama of Jerusalem. Daytoy nagdakkel nga obra ket 14 a metro ti kangatona ken 110 a metro ti aglawlawna. Nupay saan nga umiso ti amin a detalye ti lamina, kaskasdi a makapainteres kadagiti agad-adal iti Biblia, ta sibabatad nga iladawanna ti kabibiag idiay Jerusalem idi panawen ti Biblia.

No ti lamina ket buyaen dagiti agpasiar manipud iti entablado iti tengnga ti pasdek, makitada ti away iti aglawlaw ti Jerusalem idi umuna a siglo. Bayat a buybuyaenda ti intero nga aglawlaw ti lamina, makitada a mismo ti agdinamag a siudad agraman dagiti nalatak a paderna, nangayed a templona, ken naranga a palasiona. Iti igid ti nagtimbukel a lamina, adda sabali pay a nabiag nga eksena a mangipasimudaag kadagiti maudi a kanito ti biag idi ni Jesus ditoy daga. Kasla agpaypayso daytoy nagdakkel nga obra ta uray la a marikna dagiti agbuybuya nga addada iti dayta a lugar, a makipulpulapol iti bunggoy nga adda kadagiti kalsada ti Jerusalem.

Nakaskasdaaw ta nabayag gayamen a naaramid daytoy makapainteres ken kasla agpaypayso a lamina. Kinapudnona, ti nalatak a pintor a taga Paris a ni Paul Philippoteaux ti nangaramid iti dayta nanipud 1878 agingga iti 1882. Lima pay a pintor​—dua a taga Estados Unidos, dua a taga Francia, ken maysa a taga England​—ti timmulong kenkuana a nangiringpas iti dayta nga obra maestra. Nupay kasta, ti Aleman a pintor a ni Bruno Piglhein ti akinkapanunotan iti lamina. Kayatna idi nga aturen ti kinaignorante ti publiko maipapan iti inaldaw a kabibiag idi panawen ti Biblia. Kalpasan a nairingpas idiay Munich, Alemania, nayeksibit dayta nga obra kadagiti nalatak a kabesera ti Europa. Nanipud idi 1895, permanente a mabuya daytan idiay Canada.

[Picture Credit Line iti panid 31]

Amin a retrato: Cyclorama de Jérusalem inc.