Agimtuod Dagiti Agtutubo . . .

Kasano a Maliklikak ti Kinalatak ti Dadakkelko Tapno Makaaramidak iti Bukodko a Pakabigbigan?

“Ni tatangko ket mabigbigbig a panglakayen iti maysa a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova. Raraemek, ngem agsakit ti nakemko no dadduma ta iti amin a papanak, am-ammodak kas ti anak ni Bill.”​—Larry. *

“Gapu ta nalatak a panglakayen ni tatangko, mariknak idi a nangato ti namnamaen ti amin kaniak, isu a saan a natural ti panagtigtignayko.”​—Alexander.

BAYAT nga agmatmataenganka, gagangay laeng a kayatmo ti agwaywayas​—tapno makaaramidka iti bukodmo a pakasarsaritaan wenno reputasion. Idi naipasngayka, nangpili dagiti dadakkelmo iti naganmo a makaay-ayo kadakuada. Ita ta agmatmataenganka, kayatmon ti agaramid iti bukodmo a pakasarsaritaan​—kayatna a sawen, ti bukodmo a reputasion.

Kastoy ti insurat ti Ari Solomon: “Ti [naimbag a] nagan isu ti pilien imbes a ti naruay a kinabaknang; ti pabor nasaysayaat ngem uray iti pirak ken balitok.” (Proverbio 22:1) Uray no ubingka pay laeng, nalabit kayatmo ti agaramid iti bukodmo a pakabigbigan.

Panagbiag iti Sidong ti Kinalatak ti Dadakkelmo

Kas kada Larry ken Alexander, patien ti dadduma nga agtutubo nga agbibiagda iti sidong ti kinalatak wenno nagapuanan dagiti dadakkelda. Nalabit nalatak iti komunidad ti dadakkelda gapu kadagiti trabaho wenno adal dagitoy. Wenno mabalin a mabigbigbig iti kongregasion Kristiano. No kasta ti dadakkelmo, mabalin a pasaray mariknam a sika ti pakaisentruan ti atension ken kanayon a masipsiputan ti amin nga ar-aramidem. Mabalin nga agsakit ti nakemmo ta mapilitanka nga agtignay iti naiduma gapu laeng iti kinalatak ti dadakkelmo.

Kas pagarigan, ti tatang ni Ivan ket agserserbi kas panglakayen iti maysa a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova iti lugarda. Kastoy ti kuna ni Ivan: “Gapu ta nagadu ti makaam-ammo ken mangraraem ken ni tatangko, kanayon a mariknak a rumbeng a mapagwadanak iti eskuelaan ken iti pagtaengan. Panagriknak, siak ti us-usaren ti dadduma a nagannak a pagtuladan no ania ti inanamaenda a panagtignay ti annakda. Nupay makaparagsak, narigatanak nga agbalin a mapagwadan iti sabsabali. Nagbanaganna, pasaray napasindayawak ken diak madlaw ti dadduma a pakapilawak.” Kuna ni Alexander: “Panagriknak, kanayon a sipsiputandak isu a no agkamaliak, kanayon nga adda nakasagana a mangbabalaw kaniak.”

Pinadas ti nadakamat itay a ni Larry a  liklikan ti panagbalinna a sentro ti atension babaen ti panangilimedna iti apeliedona. Kunana: “No adda dagiti kabbaro a maam-ammok kadagiti sosial a taripnong, ibagak no kua ti, ‘Komusta, siak ni Larry,’ ket agingga laengen sadiay​—diak ibagbaga ti apeliedok. No mabalin, ti naganko laeng ti ipirmak kadagiti porma. Diak isurat ti apeliedok. Maamakak a naiduma ti panangtrato ti tattao kaniak no am-ammoda ni tatangko. Kayatko a tratuendak dagiti kakaduak a kas iti panangtratoda iti sabsabali.”

Siempre, nainkalintegan laeng a nalabit nangato ti namnamaen ti dadduma kenka no panglakayen wenno ministerial nga adipen ni tatangmo. Ngamin, dagiti lallaki a nadutokan iti kasta a saad ket rumbeng a “mangidadaulo iti nasayaat a pamay-an iti annak ken kadagiti bukodda a sangakabbalayan.” (1 Timoteo 3:5, 12) Di ngarud pakasdaawan a namnamaen dagiti tattao nga agbalinka a mapagwadan! Ngem interamente kadi a dakes dayta? Saan no panunotem ti Kristiano nga agtutubo a ni Timoteo. Nalabit idi agtutubo pay laeng, isut’ pinili ni Pablo a kaduana nga agdaliasat ken makipaset iti napateg a trabaho a panagministerio. (1 Tesalonica 3:1-3) Isu a rumbeng nga ikagumaam ti agbalin a mapagwadan, nadutokan man a panglakayen ni tatangmo wenno saan.

Minamaag a Desision ti Panagrebelde

Nupay kasta, padpadasen ti dadduma nga agtutubo a liklikan ti kinalatak ti dadakkelda babaen ti panagrebelde. Kastoy ti kuna ni Ivan: “No dadduma, kasuronko ti panagbalinko a mapagwadan. Nagrebeldeak babaen ti panangpaatiddogko iti buokko tapno makitak no kaano nga adda mamagbaga kaniak.”

Ni Absalom, a maysa kadagiti annak a lallaki ni Ari David, inkeddengna ti agrebelde. Nalatak ni tatangna gapu iti debosionna ken Jehova isu nga adu ti nagayat kenkuana iti nasion ti Israel. Nagdakkel ti mainanama idi ken ni Absalom kas anak ni David. Ngem imbes a makitunos ni Absalom kadagiti nainkalintegan laeng a mainanama kenkuana, inkeddengna ti agaramid iti bukodna a pakasaritaan babaen ti panagrebeldena ken ni amana. Gapu ta ni David ti dinutokan ni Jehova a pannakabagina, kinapudnona, ni Absalom ket nagrebelde ken Jehova. Naibabain ti pamiliana ken nadidigra a mismo gapu kadagiti inaramidna.​—2 Samuel 15:1-15; 16:20-22; 18:9-15.

Makadadael met kenka ti panagrebelde. Usigem ti ibagbaga ti Biblia maipapan ken Nehemias. Sinikapan ti dadduma a kabusor tapno agaramid  iti dakes. Apay? “Tapno madadaelda ti reputasionko ken maibabaindak,” kinuna ni Nehemias. (Nehemias 6:13, Today’s English Version) No agrebeldeka, agbalin a dakes ti pakasarsaritaam​—maysa a reputasion a mabalin a narigat a malipatan ti tattao.

Napateg met a panunotem ti epekto ti panagrebeldem kadagiti sabsabali. Uray kaskasano, mapagladingitmo ti dadakkelmo. (Proverbio 10:1) Dakes met ti epekto ti kababalinmo iti dadduma nga agtutubo. Kastoy ti admitiren ni Ivan: “Dakes ti epekto ti kababalinko ken ni adingko. Iti las-ud ti sumagmamano a tiempo, pinanawanna a naan-anay ti kongregasion Kristiano, sana inaramid ti amin nga ammona a maisalungasing kadagiti pagalagadan ti Biblia. Naimbag laengen ta nagnakem ket ita, agserserbi manen a siraragsak ken ni Jehova.”

Nasaysayaat a Pamay-an

Ni Absalom ket saan a tinulad ti kabsatna iti ama a ni Solomon. Situtulok ken sipapakumbaba a nagpaisuro ken ni amana a David. (1 Ar-ari 2:1-4) Imbes nga itan-okna ti bagina, inkagumaanna ti nagaramid iti naimbag a nagan iti Dios. Bayat nga inaramidna dayta, naidaydayaw ti pamiliana ken nakaaramid iti reputasion kas maysa kadagiti katan-okan nga ari ti Israel.​—1 Ar-ari 3:4-14.

Ti nasayaat nga ulidan ni Solomon ti mangipaganetget iti dua a napateg a kinapudno: Umuna, agaramidka iti bukodmo a pakabigbigan, saan a babaen ti panangliklikmo iti kinalatak ti pamiliam, no di ket agsursuroka kadagiti nasayaat a kalidad ti pamiliam. Kuna ti pagiwarnak nga Adolescence: “Ti kinaagtutubo ket saan koma a tiempo a sumina ti agtutubo kadagiti dadakkelna tapno maaddaan iti natalged a pakabigbigan.” Ti abilidadmo nga agaramid iti bukodmo a pakabigbigan “ket saan a dadaelen ti panangandingay ti dadakkelmo,” intuloy ti pagiwarnak, “no di ket mangpatanor [pay ketdi dayta].”

Makapainteres ta indagadag a mismo ni Solomon: “Umimdengka ken amam a nangputot kenka, ket saanmo nga umsien ni inam gapu laeng ta bimmaketen.” (Proverbio 23:22) Nabatad a saan a sursuratan idi ni Solomon dagiti ubbing agsipud ta inton ‘limmakay wenno bimmaketen’ ti maysa nga ama wenno ina, posible a nataenganen ti maysa nga anak. Ania ti punto? Uray no nataengan ken nagpamiliakan, kaskasdi a mabenepisiaranka iti kinasirib ti dadakkelmo. Naamiris a mismo ni Ivan dayta. Kunana: “Bayat nga agmatmataenganak, ikagkagumaak a tuladen dagiti nasayaat a kalidad ti dadakkelko bayat a padpadasek a liklikan dagiti kamalida.”

Ti maikadua a punto ket amirisem a ti impangpangruna ni Solomon ket saan a ti panangaramid iti bukodna a “pakabigbigan,” no di ket ti panangay-ayona ken Jehova. Agpayso a nagadu ti nainanama kenkuana kas anak ni David. Ngem ti panagpannuray ni Solomon ken Jehova ti nakatulong kenkuana a mangibaklay kadagiti rebbengenna. Kasta met ti inaramid ni Alexander. Kunana: “Akseptarek itan ti kinapudno a kaaduanna, ad-adu ti mainanama kadagiti annak dagiti panglakayen. Inkeddengko nga usaren daytoy iti positibo a wagas, ket napaneknekak a makasalaknib dayta. Naamirisko a ti panangmatmat ni Jehova kaniak ti kapatgan. Ammona ti kinataok, saan a no asino ti dadakkelko.”

Ni Daryn a ni tatangna ket nagturpos iti Watchtower Bible School of Gilead *​—maysa nga eskuelaan a mangsansanay kadagiti misionero​—​nasursurona met a pakibagayan ti kaadda dagiti nalatak a dadakkelna. Kunana: “Idi nagbautisarak, indedikarko ti bagik ken Jehova, saan nga iti sabali pay. Babaen ti panangikagumaak a mangtungpal iti dedikasionko, natalna ti panunotko agsipud ta ammok a maay-ayok ni Jehova, uray no diak maaramidan ti amin a nagapuanan ti dadakkelko.”

Kastoy ti kapaliiwan ni Ari Solomon: “Babaen a mismo iti ar-aramidna ipabigbig ti maysa nga ubing ti bagina no ti aramidna nasin-aw ken nalinteg.” (Proverbio 20:11) Kamaudiananna, saan a no asino ti dadakkelmo ti malagipto ti tattao no di ket no ania ti ibagbagam ken ar-aramidem. Agbalinka a mapagwadan “iti panagsao, iti kababalin, iti ayat, iti pammati, iti kinadalus.” No kasta ti aramidem, ayaten ken raemendakanto dagiti tattao gapu iti kinataom!​—1 Timoteo 4:12.

Ngem para iti dadduma nga agtutubo, narigat a liklikan ti kinalatak dagiti nakabalballigi a kakabsatda. Ilawlawagto ti maysa nga artikulo iti masanguanan no kasano a madaeram daytoy a pakarigatan.

[Footnotes]

[Blurb iti panid 26]

Agladingitto laeng dagiti dadakkelmo ken madadael ti reputasionmo no agrebeldeka

[Ladawan iti panid 26]

Mabalin a mabenepisiaran ti sabsabali iti nasayaat nga ulidanmo