Ti Kadakkelan a Piesta ti Balloon iti Intero a Lubong!

ITI siam nga aldaw iti kada Oktubre, adda karkarna a parikut iti trapiko ti Albuquerque, New Mexico, E.U.A. Bumannayat wenno agsardeng pay ketdi dagiti drayber tapno buyaenda ti adu a namaris a balloon iti naariwanas a tangatang no otonio. Daytoy ti tinawen a Kodak Albuquerque International Balloon Fiesta, ket nasurok a 800,000 ti umay agbuya iti dayta.

Nalawag ti makagapu a bumannayat ti trapiko. Panunotem laengen ti mabuya! Ginasut a balloon​—a gagangay a 15 agingga iti 25 a metro ti kangatoda​—ti aggigiddan nga agpaibuyog iti presko nga angin iti agsapa, sa agalindayag a maibuyog iti kalkalainganna ti kapigsana nga angin a lumasat iti Karayan ti Rio Grande sa rummuar iti siudad ti Albuquerque. Iti likudan, napimpintas pay ti buya gapu iti nagpintas a buya ti 10,000 pie a Kabambantayan ti Sandia.

Dimmakkel pay ti piesta sipud idi nangrugi dayta iti maysa a paradaan idi 1972. Sangapulo ket tallo laeng idi a balloon ti naipatayab. Idi 1978, daytat’ nagbalinen a kadakkelan iti intero a lubong a panangipatayab iti balloon, ta adda nakipaset a 273 a grupo. Idi tawen 2003, nasurok a 720 a balloon ti naipatayab. Dagiti grupo dagiti agipatayab iti balloon ket naggapu iti adu nga estado ti E.U. ken iti agarup 20 a sabsabali a pagilian. Dagiti pannakabagi ti media manipud iti pinulpullo nga organisasion agraman ti nagadu a retratista ket nakatulong pay iti pakasarsaritaan ti piesta kas “ti okasion a kapintasan a retratuen iti intero a lubong.” Idi tawen 2000, kas panangselebrar iti baro a milenio, nasurok  a 1,000 a grupo dagiti agipatayab iti balloon ti nakipaset​—agarup 20 a porsiento iti amin a naammuan a grupo ti balloon iti lubong.

No Kasano nga Agandar Dagiti Balloon

Kaaduan kadagiti balloon iti piesta ti maipangato babaen iti napudot nga angin a pinapudot dagiti propane burner nga adda iti wangawangan ti balloon. Naaramid dagiti balloon iti sintetiko a tela a nakalupkopan iti polyurethane tapno di mapisang. Adda basket wenno gondola a pagluganan ti piloto ken ti asinoman a pasahero a maisurot iti kada balloon. Dua a tukad ti panangpalobo iti balloon. Umuna, mabombaan dayta iti nalamiis nga angin bayat a nayaplag iti daga. Sumaganad, maibomba ti napudot nga angin babaen iti propane burner iti di pay unay limmobo a balloon. Gapu iti napudot nga angin, tumakder ti balloon, ngem agtalinaed a nakadisso iti daga agingga nakasaganan ti piloto nga agpangato. Apaman nga addan ti balloon iti tangatang, pangatuen pay ti piloto dayta babaen ti pananglukatna kadagiti burner wenno pagsegdan tapno manayonan iti napudot nga angin. Tapno agdisso, palamiisenna laeng ti angin, wenno mabalin a lukatanna ti pagpasngawan nga adda iti ngato ti balloon tapno makaruar ti napudot nga angin.

Iti piesta, gagangayen a mangawit laeng dagiti balloon iti umdas a propane tapno agalindayagda iti sumagmamano nga oras, iti gagangay a kangato a kurang nga 600 a metro. No kasta, dagiti piloto ti balloon, agraman dagiti mangsipsiput a tripulante ditoy daga, masapul a siputanda ti balloon tapno agdisso a sitatalged. Ti piloto ken dagiti tripulante mangbirokda iti nawayang a daga nga awanan kadagiti kable ti koriente ken adayo kadagiti kalsada nga aduan iti lugan.

Helium wenno hidrohena ti mangpalobo iti dadduma kadagiti balloon iti dayta a piesta. Dagitoy a balloon a napno iti gas, saan a kas iti palobuen ti napudot nga angin, ket mabalin nga agalindayag iti tangatang iti adu nga aldaw. Agsasalisal dagiti agipatpatayab iti balloon tapno makita no asino ti kaadaywan ti matayabna iti kangato a 3,000 agingga iti 4,500 a metro.

Talaga a saan a maiturong ti balloon. Imbes ketdi, agtayab a maisurot iti turongen ti angin. Ngem mabalin a kontrolen ti piloto nga aduanen iti kapadasan ti pagturonganna babaen ti panagpangato wenno panagpababa tapno matumponganna ti direksion ti angin iti kayatna a turongen. Gapu iti daytoy, ti Albuquerque ti kasayaatan a lugar a pagipatayaban iti balloon. Dagiti kabambantayan ken tanap iti karayan a nanglikmut iti Albuquerque ket nagsayaat a kombinasion ti pagturongan ti angin a mangipaay iti kasasaad tapno dagiti balloon ket iduron dagiti nababa nga angin iti maysa a direksion sa dagita ti isubli dagiti nangatngato nga angin iti kasungani a direksion.

Naragsak nga Okasion

Nasurok a 2,000 a boluntario ti nagtitinnulong tapno naballigi ken natalged ti piesta. Ti opisial a maawagan iti balloonmeister ti nangurnos iti komplikado nga okasion. Trabahona a tarawidwidan ti panagtayab ti ginasut a balloon kas iti panangtarawidwid iti okupado unay nga eropuerto. Panunotem laengen ti eksena! No agtayaben dagiti balloon, ti kinamaris ken nadumaduma a sukogda ti mangparagsak kadagiti agbuybuya a nataengan ken masmasdaaw nga ubbing. Kitaem! Adda balloon a sukog tukak, ti sabali ket sukog oso, ken kas iti koneho! Adda met ti kasla urbon a dinosaur, ti kasla dakkel a baka a tumtumpaw, dua nga agtaytayab a baboy, maysa a goldfish nga agnagan iti Sushi, ken maysa a bullagaw a rummuar iti kahon no malukatan, maysa a dakkel a lata ti soda, maysa a bota ti koboy, sangareppet a nalabaga a sili, ken nakaad-adu pay.

Talaga a masdaaw ti retratista iti nakaad-adu a kolor ken disenio a makitam iti aglawlaw ti naariwanas nga asul a langit! Ket nagpintas pay ti buya no rabii​—ti sumipsipnget a langit ket napno iti ginasut a balloon, a ti pagsegdan ti tunggal maysa ket kas iti sumsumged a kandela iti uneg ti maysa a parol a naaramid iti papel.

Mabalin a manmano kadatayo ti makakita iti piesta dagiti balloon wenno nakaluganen iti balloon. Ngem no panunotem dagitoy a panangiladawan, uray kaskasano, kasla mabuybuyam ti tangatang ti Albuquerque no otonio.

 [Dagiti Ladawan iti panid 18]

1. Tunggal balloon kasapulanna ti tripulante nga adda iti daga, a gagangay nga uppat agingga iti walo a tao

2. Propane a pagsegdan ti mangibomba iti napudot nga angin tapno agpangato ti balloon

3. No rabii, lumabaga ti raniag dagiti balloon

4. Nadumaduma a disenio dagiti balloon

[Credit Line]

Ladawan 1 ken 2: Raymond Watt/​Albuquerque International Balloon Fiesta