Panangmatmat iti Lubong

Mailaklako Dagiti Sermon

“Napenneken ti napasnek a tarigagay dagiti nagaget unay a vicario a mangikagkagumaan a mangisagana kadagiti sermonda: addan baro a website a mangitukon kadagiti narelihiosuan a serbisio para iti amin nga okasion. Inaramid dayta ti maysa a miembro iti Church of England nga autorisado a mangmisa,” kuna ti The Daily Telegraph iti London. Kuna ni Bob Austin nga autor ti site: “Umad-adu ti pakakumikoman dagiti manangaskasaba kadagitoy a panawen ket maipaspasuli laengen dagiti sermon.” Kunana a mangipaay ti website-na “kadagiti mapangnamnamaan, ken naisaganan a sermon” a “mamagpanunot, makaparegta, ken makaisuro.” Inlawlawag ti periodiko nga iti site, addan nailista a “nasurok a 50 a sermon a ‘maus-usar iti pulpito’ a nakausaran ti adu a teksto ken suheto iti Biblia,” ngem saan a mangdakamat kadagiti nakaro wenno kontrobersial a kapanunotan a nainaig iti doktrina. Gapu ta nadeskribir nga agpaut iti “10 agingga iti 12 a minuto a sermon ti nalaka a maawatan dagiti miembro,” aggatad ti tunggal maysa kadagitoy iti $13.

 “Ari ken Apo iti Siudad”

“Ti lugan ket nagbalin nga ari ken apo iti siudad,” kuna ti periodiko a Reforma iti Mexico City. Idi 1970, adda maysa a lugan iti kada 12,423 a tattao iti siudad. Idi 2003, immadu ti bilang ta addan 1 a lugan iti kada 6 a tattao. Nagadu a lugan ti mainaynayon kadagiti kalsada ti Mexico City ta idi 2002, ad-adun dagiti baro a lugan a nairehistro kadagiti 18 a milion nga umili iti Mexico City ngem kadagiti nairehistro a naipasngay. Ti pagdaksanna ket dagiti lugan ti pakaigapuan ti nasurok a 80 a porsiento iti polusion ti angin iti Mexico City. Kanayonanna, para iti dadduma nga agluglugan a mapan iti trabahoda, masansan a tallo nga oras ti biaheda gapu iti kinaadu dagiti lugan kadagiti haywey. Mapattapatta nga inton tawen 2010, agbalinen a maysa a milion ti bilang dagiti lugan iti Mexico City.

Dumakdakkel ti Utang ti Britania

“Ti utang ti Britania ti mamagpeggad iti ekonomia ken pakaigapuan ti nakaro a pinansial a problema ti maysa iti kada uppat a tattao,” kuna ti The Daily Telegraph iti London. Innayonna: “Ti pagilian ket nagbalinen a ‘managutang’ a nasion babaen ti panangipalubosna nga umutang dagiti aggatang iti £878 a bilion [US$1.49 a trilion].” Malaksid iti maibayad kadagiti salda, adda utang ti ordinario a Briton a £3,383 [US$5,737] kadagiti credit card, personal nga utang, ken nalabes a panangiruar iti kuarta iti banko. Gapuna, “nagadu dagiti nataengan a marigrigatan a mangbayad kadagiti utangda ta uray la a maamakda nga iti aniaman a kanito, didan makabayad sigun iti pawayway nga inkeddeng dagiti nakautanganda,” nangruna no dumakkel ti naipataw nga interes ken umadu dagiti awanan iti panggedan. Kastoy ti ibalakad ni Frances Walker iti Consumer Credit Counselling Service: “No ti binulan a baybayadam nga utangmo, malaksid iti bayadam a salda, ket ad-adu ngem iti 20 a porsiento iti binulan a mateggedam, dakdakkel ti gastosmo ngem iti mateggedam.” Agpapan pay kadagitoy a pakdaar, mapattapatta a ninayonan dagiti Briton a bakasionista ti utangda iti £3 a bilion [US$5 a bilion] kabayatan ti 2003.

Nanginngina Dagiti Baka Ngem Dagiti Tattao?

Dumakdakkel ti nagdumaan dagiti nabaknang ken napanglaw ditoy lubong. Iti napalabas a 20 a tawen, bimmassit ti proporsion ti dagup ti sangalubongan a komersio kadagiti napanglaw a pagilian (700 a milion nga umili) manipud 1 a porsiento agingga iti 0.6 a porsiento. “Napangpanglaw itan ti kaaduan iti populasion dagiti nangisit nga Africano ngem iti napalabas a kaputotan,” insurat ti Pranses nga ekonomista a ni Philippe Jurgensen iti magasin a Challenges. Idiay Ethiopia, kas pagarigan, 67 a milion a tattao ti agbibiag iti kakatlo iti kinabaknang ti 400,000 nga umili ti Luxembourg. Kinuna ni Jurgensen a dagiti taga Europa nga agtartaraken iti animal ti makaawat iti inaldaw a sustento a 2.5 a euro iti kada baka, idinto ta basbassit ngem iti dayta ti inaldaw a pagbibiag ti agarup 2.5 a bilion a tattao. Isu nga iti adu a paset ti lubong, “nababbaba ti gatad ti maysa a tao ngem iti maysa a baka,” kuna ni Jurgensen.

Musika ken Kinaagresibo

Nagusar dagiti managsirarak manipud iti Iowa State University ken ti Texas Department of Human Services (E.U.A.) iti agsasaganad a lima nga eksperimento a nakipasetan ti nasurok a 500 nga estudiante iti kolehio tapno maammuan dagiti epekto ti naranggas a kankanta. Kalpasan ti panagimdeng dagiti estudiante iti adu a naranggas ken di naranggas a musika a kinanta ti isu met la a kumakanta, nakipasetda iti agsasaruno nga eksamenasion a nadisenio a mangammo iti kakaro ti kinaagresibo dagiti estudiante. Naipablaak iti Journal of Personality and Social Psychology ti konklusion ti panagadal a mabalin a pakaruen dagiti naranggas a kanta ti naranggas ken agresibo a kapanunotan uray no saanda a magargari. “Ti maysa a kangrunaan a konklusion manipud iti daytoy ken iti dadduma a panagsirarak maipapan iti naranggas a paglinglingayan iti media ket talaga nga adda epekto dagiti liriko,” kinuna ti nangidaulo iti panagsirarak a ni Craig Anderson. “Napateg daytoy a mensahe kadagiti amin nga aggatang, ngem nangruna iti nagannak dagiti ubbing ken agtutubo,” kinuna ni Anderson.

Dagiti Nabartek nga Ubbing

Idiay Britania, naammuan idi napagsaludsodan dagiti departamento a mangas-asikaso kadagiti aksidente ken emerhensia iti 50 nga ospital a “mayos-ospital dagiti ubbing nga innem pay la ti tawenda gapu ta nasobraanda ti imminum iti arak,” kuna ti The Daily Telegraph iti London. Iti maysa nga ospital, impadamag dagiti doktor ken nars nga ag-agasanda ti inggat’ 100 a nabartek nga ubbing iti lawas kabayatan ti bakasion no kalgaw. “Patien ti nasurok a 70 a porsiento kadagiti agtartrabaho idiay ospital nga ub-ubing dagiti annak a mayospital ita gapu iti nalabes a panaginum,” kuna ti periodiko. Kasta met nga ipakita ti nabiit pay a report ti gobierno nga iti 20 a tawen, triple ti immaduan dagiti natay idiay Britania gapu iti arak.

Panagdroga Kadagiti Italiano nga Agtutubo

Sigun iti surbey nga indauluan ti San Raffaele Institute of Milan, 42 a porsiento kadagiti napagsaludsodan nga Italiano nga estudiante nga agtawen iti 14 agingga iti 19 ti nagpudno nga agdrogdrogada. Nupay kasta, patien ni Mariolina Moioli, a direktor heneral iti Ministri iti Edukasion ti Italia a nangatngato ti aktual a bilang. Ti marihuana ken hashish ti kalatakan a droga kadagidiay napagsaludsodan. Kadagiti estudiante nga agdrogdroga, 34 a porsiento ti nangipudno nga agdrogdrogada idiay eskuelaan, 27 a porsiento kadagiti disco, ken 17 a porsiento iti pagtaengan. Impalgak met ti surbey a 82 a porsiento kadagiti estudiante ti umin-inum iti arak.

“Nagdakkel” nga Olimaw iti Baybay

“Adda natiliw dagiti mangngalap iti taaw ti Antarctica a naisangsangayan ken makapapatay a pusit nga addaan kadagiti mata a kas kadakkel dagiti plato ken aduan iti kasla kawit a gamat a pagkemmegna iti biktimana,” kuna ti The Daily Telegraph iti Australia. Kinuna ti biologo kadagiti parsua iti baybay a taga New Zealand a ni Steve O’Shea: “Nakakitaakon iti higante a pusit ngem daytoy pay laeng ti karkarna unay.” Ubing pay ti 150 a kilo a pusit a naawagan iti colossal squid (Mesonychoteuthis hamiltoni). “Nakauy-uyong daytoy nga animal,” kinuna ti Americano a biologo kadagiti parsua iti baybay a ni Kat Bolstad. “No matnagka iti baybay nga ayanna, mabalin a patayennaka.” Sigun iti Reuters, “makasarak ti nagdakkel a pusit iti taraonna babaen ti literal a panaggilapgilap dagiti matana iti nasipnget ken adalem a danum tapno makitana ti biktimana​—ti kadakkelan iti aniaman nga animal. . . . Addaan ti walo a pannakatakiagna ken ti dua a gamatna iti inggat’ 25 a kasla ngipen a kawit​—a maipalok iti masel ken makapagtayyek iti 360 a degree​—​agraman kadagiti gagangay a pagkemmegna tapno masierto a saanen a makapanaw ti ikan.”