Namaris a Silaw a Mabuya iti Uneg ti Baybay

Iti panaglangoyna iti tukok ti baknad, nakita ti maysa nga scuba diver, wenno bumabatok, ti dua a pie ti kaatiddogna a laki nga aglanglangoy iti maysa nga abut, a dandani kakolkolor ti asul-dapuen nga aglawlawna. Idi immasideg ti bumabatok, binaliwan ti laki ti kolorna ket nagbalin a naraniag ken sumilap a carmesi. Idi immatras ti bumabatok, nagsubli ti dati a kolor ti laki. Napanunotmo kadin no kasano a dagitoy nakaskasdaaw a moluska mabalbaliwanda ti kolorda​—abilidad a maaramidan met ti dadduma a kita ti kurita ken pusit?

Mabaliwanda ti kolorda gapu kadagiti chromatophore, dagiti adda iti kudilda nga espesial a selula a pangkontrolda iti kolor. Gapu kadagiti urat, kumsen dagiti masel a mangkontrol kadagitoy a selula, isu a mabaliwan dayta a parsua ti kolorna ken makapataud iti agsasabali a kombinasion dagiti kolor.

Malaksid iti panangkontrolda iti kolorda, adu a kita ti pusit ti agpataud pay iti bukodda a silaw, a kas iti aramiden ti ordinario a kulintaba. Daytoy a panangpataud iti silaw a makita iti adu pay a parsua iti baybay​—manipud iti karominas agingga iti pasayan​—ket maigapu kadagiti komplikado a panagbalbaliw dagiti kemikal kadagiti selula a maawagan iti photocyte wenno kadagiti paset ti bagi a maawagan iti photophore. Mapasamak met dayta gapu iti pannakitinnulong dagiti naraniag a bakteria kadagiti animal a mangipapaay iti taraonda a kas iti laki.

Kadagiti narikut a kemikal a panagbalbaliw, dagiti selula ken paset ti bagi a mangpataud iti silaw ket addaanda iti kemikal a maawagan iti luciferin. Daytoy ti balbaliwan ti oksihena no adda partikular nga enzyme, isu a mapataud ti silaw a gagangay nga asul inggat’ berde. Kastoy ti kuna ti pagiwarnak a Scientific American maipapan iti dadduma a naraniag a paset ti bagi: “Komplikado dagita a paset ti bagi nga addaan kadagiti lens a mausar iti panangipokus, agraman iti paset a pangkontrol iti kinatayengteng wenno kinakusnaw ti kolor, wenno nakatud-aw a paset nga agserbi a pagsindi wenno pagiddep. Dagiti pusit nga addaan iti agpadpada a photophore ken chromatophore iti uneg ti kudilda kabaelanda a kontrolen ti kolor ken kapigsa ti mapataud a silaw.”

Dagiti parsua nga aggilap babaen ti panagusarda kadagiti naraniag a bakteria pagdagusenda dagitoy nagbabassit a bakteria kadagiti espesial a paset ti bagida, a mangpataud iti silaw, nga aduan iti dara. Ti dara ti mangipaay iti pagtaraon dagiti mikrobio, a kas man la dayta ti “pagbayadda iti silaw” a patauden dagitoy para kadakuada.

[Picture Credit Lines iti panid 31]

Naisingit a retrato: Impaay ni Jeffrey Jeffords/www.divegallery.com

© David Nicholson/Lepus/Photo Researchers, Inc.