Ti Panangmatmat ti Biblia

Panangpadakkel Kadagiti Annak iti Disiplina ti Dios

“No Kasano ti Agaramid Kadagiti Pagannurotan a Pagtulnogan ti Annakmo”

“Lima a Prinsipio a Rumbeng nga Isurom iti Anakmo Inton Agtawen iti Lima”

“Lima nga Emosional a Kinasigo a Rumbeng a Masursuro ti Amin nga Ubbing”

“Lima a Pagilasinan a Napanuynoyka Unay”

“Ti Nagpaiduma a Maaramidan ti Maysa a Minuto a Disiplina”

NO NALAKA la koma ti mangdisiplina iti annak, awan unay koman ti aginteres iti adu nga artikulo dagiti magasin a kas kadagiti nadakamat iti ngato. Bumassit koman ti bilang dagiti libro a naisurat maipapan iti panangpadakkel iti annak. Ngem saan a pulos a nalaka ti panangpadakkel kadagiti annak. Uray rinibu a tawen ti napalabasen, naikuna a ti “maag nga anak pagladingitenna ti amana; nasaem a sensennaay ti ipalak-amna iti inana.”​—Proverbio 17:25, Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia.

Kadagitoy nga aldaw, nupay nagadu dagiti balakad maipapan iti dayta a suheto, adu a nagannak ti agduadua no kasanoda a disiplinaen ti annakda. Ania ti maitulong ti Biblia?

Ti Pudno a Kayulogan ti Disiplina

Nalawag nga ibinsabinsa ti Biblia ti rebbengen dagiti nagannakd maipapan iti disiplina. Kas pagarigan, kinuna ti Efeso 6:4: “Dakayo, nga amma, dikay ruroden ti annakyo, no di ket itultuloyyo a padakkelen ida iti disiplina ken panangiturong-panunot ni Jehova.” Ti ama ti kangrunaan a dakamaten daytoy a teksto a rumbeng a mangidaulo iti panangaywan kadagiti annakna. Siempre, makitunos ti ina ken ni lakayna.

Maipapan iti daytoy a suheto, kinuna ti The Interpreter’s Dictionary of the Bible: “Iti Biblia, ti disiplina ket nainaig unay iti panangsanay, panangisuro, ken pannakaammo a mapakuyogan iti panangtubngar, panangatur, ken panangdusa. Ti gagangay a pakayaplikaranna ket masansan nga iti panangsanay kadagiti annak.” Gapuna, saan a basta panangtubngar ti makuna a disiplina; ramanen dayta ti amin a panangsanay a kasapulan ti annak tapno rumang-ayda. Ngem kasano a maliklikan ti nagannak ti mangrurod?

 Makipagriknakayo

Ania ti mangrurod iti maysa nga ubing? Panunotem daytoy a kasasaad. Adda kabbalaymo a managpungpungtot ken di makaan-anus. Kasuronnaka. Kasla adda mauyawna iti amin nga ibagam ken aramidem. Masansan a laksidenna ti trabahom ken ipariknana a maipupueraka. Saan kadi a marurod ken maupayka no kasta ti aramidenna kenka?

Kasta met la ti mapasamak no kanayon a suronen dagiti nagannak wenno makaungetda a mangkorehir iti anakda. Agpayso a pasaray kasapulan ti annak ti panangkorehir ket autorisaran ti Biblia dagiti nagannak a mangaramid iti kasta. Ngem ti panangrurod iti anak babaen iti makapasair ken di naayat a panangtrato ket mabalin a mangpataud iti emosional, espiritual, ken uray pay iti pisikal a pannakadangran.

Maikari Dagiti Annakmo iti Panangasikasom

Masapul nga adda panawen dagiti nagannak a mangasikaso kadagiti annakda. Maipapan kadagiti pagannurotan ti Dios, kinuna ti Deuteronomio 6:7 kadagiti amma: “Masapul nga iyukuokmo ida iti anakmo ken sawem ti maipapan kadagita no agtugawka iti balaymo ken no magnaka iti dalan ken no agiddaka ken no bumangonka.” Sipud pay idi naipasngay dagiti annak nasken a mariknadan a maseknan unay ti dadakkelda kadakuada. Makatulong ti natanang a pannakisaritayo iti annakyo iti kada aldaw tapno maawatanyo ti riknada. Dayta ti makatulong tapno nalaklakayo a madanon ti pusoda babaen kadagiti prinsipio ti Biblia, tapno magutugotyo ida nga ‘agbuteng iti pudno a Dios ken salimetmetan dagiti bilinna.’ (Eclesiastes 12:13) Paset dayta ti nadiosan a disiplina.

No ti panangpadakkel iti annak ket mayarig iti panangibangon iti balay, ti ngarud disiplina ket maysa kadagiti remienta iti panagbangon. No umiso ti panangusar dagiti nagannak iti dayta, makapatanorda kadagiti nagsayaat a kalidad iti personalidad ti annakda ken makabalan dagitoy a mangdaer kadagiti pakasuotan iti biag. Deskribiren ti Proverbio 23:24, 25 ti pagtungpalanna: “Ti ama daydiay nalinteg di bumurong nga agrag-onto; daydiay agbalin nga ama ti maysa a masirib agragsakto met kenkuana. Ni amam ken ni inam agragsakdanto, ket daydiay nangipasngay kenka agrag-onto.”

[Kahon/Ladawan iti panid 27]

TI “PANANGITURONG-PANUNOT NI JEHOVA”

Dakamaten ti Efeso 6:4 ti “panangiturong-panunot ni Jehova.” Ti orihinal a Griego a termino para iti sao a “panangiturong-panunot” ket naipatarus iti dadduma a Biblia kas “sipapanunot,” “pammalakad,” ken “pammagbaga.” Ipasimudaag amin dagitoy a termino a saan la a basta basaen dagiti pamilia ti Biblia wenno pasaray leppasenda nga adalen ti material iti publikasion a naibasar iti Biblia. Masapul a siertuen dagiti nagannak a maawatan ti annakda ti kaipapanan ti Sao ti Dios, ti kinapateg ti panagtulnog, ti panagayat ni Jehova kadakuada, ken ti pannalaknib nga ituktukonna.

Kasano a maibanag daytoy? Naamiris ni Judy, nga addaan iti tallo nga annak, a masapul a saan laeng a kanayon nga ipalagipna dagiti nadiosan a prinsipio kadagiti annakna. “Nadlawko a dida kayat no ulit-ulitek dagiti isu met la a banag. Nagpanunotak kadagiti naiduma a pamay-an ti panangisuro kadakuada. Ti maysa a pamay-an ket ti panangkita kadagiti artikulo iti magasin nga Agriingkayo! a nangilawlawag kadagidiay a punto iti baro a pamay-an. Dayta ti gapuna a nasursurok no kasano ti mangted kadagiti annakko iti kasapulanda a palagip a diak marurod ida.”

Ni Angelo, a ti pamiliana ket nakapasar iti adu a rigat, saritaenna no kasano a sinuruanna ti babbalasangna a mangmennamenna iti Sao ti Dios: “Agkakaduakami a mangbasa kadagiti bersikulo iti Biblia, sa ilasinko ti sumagmamano a sasao ken ilawlawag no kasano a mayaplikar dagita iti kasasaad ti babbalasangko. Idi agangay, no bukbukoddan a mangbasbasa iti Bibliada, makitak nga agpampanunot ken mennamennaenda ti kaipapanan dayta kadakuada.”