Ti Hanbok—Nailian a Kawes ti Korea
Ti Hanbok—Nailian a Kawes ti Korea
Babaen iti mannurat ti Agriingkayo! idiay Republika ti Korea
KADAGITI Koreano, dagiti kawes ket saan la a pangabbong iti bagi. Ti hanbok, a nailian a kawes dagiti Koreano, ti pagarigan iti daytoy.
Nagpaiduma a Disenio
Ti hanbok ket buklen ti nalawa wenno nabayukbok a pagatsiket a blusa ken atiddog a pandiling, a nagpaiduma ti kagayad wenno kaatiddogna. * No dadduma, mamimpat nga at-atiddog ti pandiling ngem iti blusa, isu nga uray pandek ti maysa a babai, kasla natayag latta a kitaen.
Bassit ken saan a madlaw dagiti sukog ken simple a linia ti hanbok. Kasla payak no maungap dagiti manggas ti blusa, idinto ta ti pandiling ket lumawa manipud barukong ken nangayed ti panagsaringgayadna. Tapno ad-adda a madlaw ti barukong, adda nagpaiduma a kita ti laso, nga aguyaoy ti dua a pungtona manipud iti siglot iti sango ti blusa, a dandani dumanon agingga iti lipaylipay. Adu a hanbok ti addaan iti napintas a geometriko ken sabong-sabongan a disenio a naiborda iti aglawlaw ti murdong dagiti manggas ken pútol ti blusa agraman iti pandilingna. Wen, gapu iti proporsion, linia, ken kolor ti hanbok, talaga a nangayed dayta.
Adut’ Pakausaranna a Kawes
Ad-adda a pumintas ti hanbok gapu iti praktikal a diseniona. Gapu ta kaaduan a hanbok ket naaramid kadagiti natural a linabag, makaay-ayo nga isuot iti intero a makatawen. Kas pagarigan, presko nga isuot ti hanbok a naaramid kadagiti linabag ti mula a kas iti rami wenno abaka, isu a mapreskuan latta ti agkawes no kalgaw, uray no abbongan dayta a kawes ti kaaduan a paset ti bagina. Makatulong ti dadduma a kita ti material a mangtaginayon iti bara ti bagi, isu a maitutop dayta no tiempo ti lam-ek.
Komportable met nga isuot ti hanbok. Saan a mainaig daytoy iti uso no di ket gapu iti praktikal a kasapulan iti sinigsiglon a napalabas, idi masansan a maus-usar dagiti kabalio iti dayta a lugar. Kuna ti magasin a Culture & I: “Napataud dayta a kawes tapno maibagay iti nalamiis a paniempo ken iti panaganup agraman iti aktibidad dagiti managalla-alla.” Gapuna, dagiti kumakabalio a Koreano dida kayat ti agkawes iti aniaman a manglapped iti nawaya a panagkutikutida. Wen, dagiti Koreano a kaay-ayoda ti agaruat iti hanbok ita utangda a naimbag a nakem ti kawesda kadagiti inapoda gapu ta komportableda no nakakawesda iti dayta!
Maysa pay a makapainteres a paset ti hanbok ket ti nabayagen a tradision a panangusar kadagiti kolor para kadagiti simboliko a panggep. Iti napalpalabas, masansan a nakatingtingra dagiti kolor ti kawes dagiti agtuturay iti Korea, idinto ta kaaduanna, puraw ti kawes dagiti mannalon. Kasta met a mabalin a mailasin ti maysa a balasang babaen ti panagkawesna iti kombinasion ti duyaw ken nalabaga. Kalpasan ti kasar, ti kolor ti hanbok a kawesna ti mangipasimudaag iti takder ni lakayna iti kagimongan. Kadagiti kasaran kadagitoy nga aldaw, manamnama a maris rosas ti pagkawes ti ina ti nobia, bayat a masansan nga agkawes iti asul ti ina ti nobio. Gapu iti dayta, nalaka a mailasin ti tunggal maysa kadakuada.
Ti Hanbok Ita
Kalpasan ti Gubat Dagiti Koreano (1950-53), nayussuat ti kampania a panangpabaro. Nagbanaganna, idi dekada 1970, saanen nga uso ti hanbok, ken simmukat ti estilo Laud a kawes. Isu a ti dati ken inaldaw a kadawyan a kawes ket naidulinen iti aparador ken mausar laeng idin kadagiti kasaran, piesta, ken dadduma pay nga espesial nga okasion.
Ngem iti kallabes a tiempo, limmatak manen ti hanbok. Idi 1996, kas pagarigan, gapu iti panagregget a mangpalatak manen iti estilo, naideklara a ti umuna a Sabado ti tunggal bulan ti “aldaw a pannakaisuot ti hanbok.” Nangpartuat dagiti agar-aramid iti kawes kadagiti baro a hanbok a nadisenio a nangnangruna a makaallukoy kadagiti agtutubo. Nabatad a makaparagsak ti panangisubli iti dati a tradision, gapu ta nakalatlatak ti moderno a hanbok. Iti panawen nga adu kadagiti kabaruan nga estilo ti mangipaganetget iti kinaderrep, ti hanbok ti makapabang-ar a pagarigan ti napintas ken natakneng a kawes.—1 Timoteo 2:9.
[Footnote]
^ par. 5 Nupay addada estilo ti hanbok nga agpadpada kadagiti lallaki ken babbai, dagiti para babbai ti kangrunaan a salaysayenmi.