Ti Nadayaw nga Akem ti Ina

MASANSAN a di maapresiar ken matagibassit pay ketdi ti akem ti ina. Sumagmamano a dekadan ti napalabas, tinagibassit ti dadduma a tao ti akem a panangaywan iti annak. Kunada a napatpateg ti karera ngem dayta ken makapadagsen pay. Nupay ibilang ti kaaduan a panaglablabes dayta, kadawyan a maiparikna kadagiti inna a ti panagtagibalay ken panangaywan iti anak ket nababa a trabaho. Marikna pay ti dadduma a masapul nga adda karera ti babai tapno maragpatna ti naan-anay a kabaelanna.

Ngem, adu nga assawa ken annak ti nangapresiar iti akem ti ina iti pamilia. Inlawlawag ni Carlo, nga agserserbi iti sanga nga opisina dagiti Saksi ni Jehova iti Pilipinas: “Addaak ita ditoy gapu iti panangsanay kaniak ni nanangko. Nainget a mangdisiplina ni tatangko ken dagus a mangdusa, ngem tinulongannakami ni Nanang babaen ti panangilawlawag ken panangikalinteganna kadagiti bambanag. Talaga nga apresiarek ti panangisurona.”

Ni Peter, iti South Africa, ket maysa kadagiti innem nga annak a pinadakkel ti ina a limitado ti adalna. Pinanawan ni tatangna ti pamiliada. Kinuna ni Peter: “Kas katulong ken dianitor, bassit ti birok ni Nanang. Narigatan a mangbayad iti matrikulami nga agkakabsat. Masansan a maturogkami a mabisin. Talaga a maysa a karit kenkuana ti panangabang iti pagyananmi. Iti laksid amin dagitoy a pakarigatan, saan a simmuko ni Nanang. Insuronakami a dikam ipadpadis ti bagimi iti sabsabali. No saan a gapu iti determinasionna, dikam koma nagballigi iti panagbiag.”

Ni Ahmed a maysa nga asawa a taga Nigeria inyebkasna ti riknana maipapan iti tulong  ti asawana a nangpadakkel kadagiti annakda: “Apresiarek ti akem ti asawak. No awanak iti balay, agtalekak a maaywanan a naimbag dagiti annakmi. Imbes nga ibilangko a kasla un-unaannak ni baketko, agyamanak ketdi kenkuana ket ibagak kadagiti annakmi a masapul a raemenda met a kas iti panagraemda kaniak.”

Sidadaan ti maysa a Palestino a lalaki a mangpadayaw iti panagballigi ti asawana kas maysa nga ina: “Adu ti nagapuanan ni Lina iti balasitangmi ket adu ti maitulongna iti espiritualidad ti pamiliami. Sigun iti kapaliiwak, ti balligina ket maigapu iti relihionna.” Maysa a Saksi ni Jehova ni Lina ket annurotenna dagiti prinsipio ti Biblia iti panangisurona iti balasitangna.

Ania ti dadduma kadagita a prinsipio? Ania ti makuna maipapan iti panangmatmat ti Biblia kadagiti inna? Kasano a dagiti inna idi un-unana maikkanda iti dignidad ken panagraem kas mannursuro kadagiti annakda?

Natimbeng a Panangmatmat Kadagiti Inna

Iti panamarsua, natudingan ti babai iti nadayaw nga akem iti urnos ti pamilia. Kuna ti panglukat a libro ti Biblia: “Kinuna ni Jehova a Dios: ‘Saan a nasayaat iti tao nga agtultuloy nga is-isuna. Mangaramidak iti katulongan maipaay kenkuana, kas maysa a komplimentona.’” (Genesis 2:18) Gapuna, naited ken ni Adan ti umuna a babai a ni Eva kas komplimento, wenno katulongan. Maitutop unay a katulonganna. Ti babai ket paset ti panggep ti Dios a mangpataud kadagiti annak ken mangaywan kadakuada ken iti daga ken kadagiti animal nga adda iti dayta. Ipaayna ti mamagtignay ken mangsaranay a  sirib kas pudno a kadua. Anian a ragsak ni Adan nga immawat iti daytoy nagpintas a sagut ti Namarsua!​—Genesis 1:26-28; 2:23.

Kalpasanna, nangipasdek ti Dios kadagiti alagaden no kasano a matrato dagiti babbai. Kas pagarigan, mapadayawan ken saan a maumsi dagiti Israelita nga inna. Madusa iti ipapatay ti anak a lalaki no ‘idawatna ti pagdaksan ti ama ken inana.’ Maiparegta kadagiti Kristiano nga agtutubo nga ‘agtulnogda kadagiti nagannak kadakuada.’​—Levitico 19:3; 20:9; Efeso 6:1; Deuteronomio 5:16; 27:16; Proverbio 30:17.

Iti sidong ti panangiwanwan ti asawa a lalaki, isuro ti ina dagiti annakna a lallaki ken babbai. Nabilin ti anak a lalaki a ‘saanna a baybay-an ti linteg ni inana.’ (Proverbio 6:20) Mangipaay met ti Proverbio kapitulo 31 iti ‘nadagsen a mensahe nga inted kenkuana ti ina ni Ari Lemuel kas pangpalinteg.’ Sisisirib nga insurona ti anakna a mangliklik iti di umiso a panagusar iti naingel nga inumen, a kunkunana: “Saan nga agpaay iti ar-ari ti iyiinum iti arak wenno kadagiti nangato nga opisial ti panangikuna: ‘Sadino ti ayan ti makabartek nga inumen?’ tapno ti maysa saan koma nga uminum ket malipatanna no ania ti naibilin ket ballikugenna ti irupir ti asinoman iti annak ti rigat.”​—Proverbio 31:1, 4, 5.

Kasta met, tunggal agtutubo a lalaki nga agpalplano a mangasawa ti rumbeng a sisisirib a mangusig iti panangdeskribir ti ina ni Ari Lemuel iti “makabael nga asawa a babai,” idi kinunana: “Ti pategna adayo nga ad-adda ngem iti pateg dagiti korales.” Ket kalpasan ti panangdeskribirna kadagiti maitulong ti asawa a babai iti sangakabbalayan, kinuna ti ina ti ari: “Ti kayaw mabalin nga ulbod, ken ti kinalibnos mabalin nga ubbaw; ngem ti babai nga agbuteng ken Jehova isu ti makagun-od iti dayaw maipaay iti bagina.” (Proverbio 31:10-31) Nabatad a ti Namarsua inaramidna dagiti babbai a maaddaan iti nadayaw a saad ken akem iti pamilia.

Iti kongregasion Kristiano, mapadayawan ken maapresiar met dagiti assawa a babbai ken inna. Kuna ti Efeso 5:25: “Assawa a lallaki, itultuloyyo nga ayaten dagiti assawayo.” Iti agtutubo a lalaki a ni Timoteo, a pinadakkel ti Nanang ken lolana a mangraem “kadagiti nasantuan a sursurat,” naited daytoy naipaltiing a balakad: “Makipakaasika . . . kadagiti babbaket a kas inna.” (2 Timoteo 3:15; 1 Timoteo 5:1, 2) Gapuna, ti lalaki rumbeng a raemenna ti maysa a baket a kas iti inana. Pudno unay nga ipatpateg ti Dios dagiti babbai ket impaayanna ida iti nadayaw a lugar.

Iyebkasmo ti Apresasionmo

Insalaysay ti maysa a lalaki a dimmakkel iti kultura a nababa ti panangmatmat kadagiti babbai: “Naisentro kadagiti lallaki ti panagadalko, ket napaliiwko ti di umiso a pannakatrato ken kurang a panagraem kadagiti babbai. Isu nga ikagumaak a matmatan dagiti babbai a kas iti panangmatmat ti Namarsua kadakuada​— kas komplimento, wenno katulongan, iti pagtaengan ken kas kadua a mangsursuro kadagiti annak. Nupay marigatanak a mangyebkas iti pammadayaw iti asawak, ammok a nasayaat ti kababalin dagiti annakko gapu iti kinaanepna.”

Kinapudnona, dagiti inna a mangtungtungpal iti akemda kas mannursuro maipagpannakkelda ti akemda. Nakapatpateg dayta a gapuanan. Maikarida a makomendaran ken naimpusuan a maapresiar ida. Adu ti masursurotayo kadagiti inna​—dagiti ugali a makatulong kadatayo iti intero a panagbiag, naimbag a kababalin a nakapatpateg iti nasayaat a relasion, ken kaaduanna dagiti moral ken naespirituan a sursuro a mangiturong iti agtutubo iti nalinteg a dalan. Nabiit pay kadi nga inyebkasmo ti panangapresiar ken nanangmo gapu iti naaramidanna kenka?

[Ladawan iti panid 9]

Ni Peter ket insuro ti inana a saan a sumuko

[Ladawan iti panid 10]

Apresiaren unay ni Ahmed ti tulong ti asawana iti panangpadakkelna kadagiti annakda

[Ladawan iti panid 10]

Bigbigen ti asawa ni Lina a nasayaat ti kababalin ti balasitangda gapu iti narelihiosuan a patpatien ti asawana