Am-ammuem “Ti Baket iti  Threadneedle Street”

BABAEN ITI MANNURAT TI AGRIINGKAYO! IDIAY BRITANIA

TI NAGDAKKEL a pagtaenganna ket nalikmut iti nagdadakkel ken awanan tawa a pader. Dagiti agay-aywan iti ruangan ket singangayed a nakaamerikana iti atiddog ken maris rosas, nakatsaleko iti nalabaga, ken nakakallugong iti nangisit. Dagiti kamera ti siaannad a mangsipsiput iti sangailina. Siasino “Ti Baket iti Threadneedle Street,” ket apay a rumbeng a mabantayan a naimbag?

Ti “Baket” ket maysa kadagiti kadakkelan a pinansial nga institusion iti lubong​—ti Bank of England. Ngem kasano a naaddaan ti banko iti kasta a karkarna a nagan? Ti Threadneedle Street ket adda iti paset ti London nga aduan idi iti asosasion dagiti komersiante idi Edad Media. Mabalin a nagtaud ti naganna iti tallo a dagum a disenio iti kalasag a simbolo ti Needlemakers’ Company. Agarup sangagasut a tawenen kalpasan ti pannakaipasdek ti banko, ti politiko ken dramatista a ni Richard Sheridan nasaona dayta iti Parliamento kas “baket iti siudad nga addaan naimbag ken nabayagen a pakasarsaritaan.” Ti cartoonist a ni James Gillray insigida nga inusarna dayta nga ideya a maipasdek ti maysa a banko a kas iti maysa a baket, ket sipud idin, nagdinamag daytan kas Ti Baket iti Threadneedle Street.

Agkasapulan ti Nasion iti Banko

Idi maika-17 a siglo, dagiti agpampanday iti balitok ti nangkontrol iti kaaduan a banko iti London. Nagsayaat ti panagkurri daytoy nga urnos agingga a nangrugi dagiti ari iti dinastia Stuart nga immutang ngem dida nakabayad. Idi agangay, nalugi dagiti agdinamag a bankero nga agpampanday iti balitok, isu a narigatan ti gobierno a nangsuporta iti pannakigubatna iti Francia.

Idi nagturay da William III ken Mary II idi 1689, ti nasion kasapulanna unay ti maysa a banko tapno agserbi a bankero ken mangpaadu iti pondo. Idi agangay, manipud iti nadumaduma a naisumite a plano, inawat ti Parliamento, agpapan pay iti adu nga ibubusor, ti insingasing ti taga-Scotland a negosiante a ni William Paterson. Nakiddaw kadagiti umili iti London nga agpautangda iti adu a kuarta a ninamnamada nga agdagup iti 1,200,000 a pound. Kas subad, agbayad ti gobierno iti 8 a porsiento nga interes kadagiti nagpautang ken agbalinda a paset ti korporasion kas ti Governor and Company of the Bank of England. Iti las-ud ti dua a lawas, dimteng ti kuarta, ket idi 1694 nangrugi a nagnegosio ti Bank of England.

Uppat a pulo a tawen kalpasanna, nayakar ti banko iti Threadneedle Street. Pito ti kadsaaran ti agdama a pasdek a naibangon sipud pay idi dekada 1930. Addaan iti nalalawa a kaha de yero iti uneg ti daga. Okuparanna ti intero a 1.2 nga ektaria a bloke.

Dagiti Naimbag ken Dakes a Kapadasan

Idi damo, dagiti resibo a naisurat iti papel de banko ti ited ti banko kadagiti kostumer a nagdeposito kadagiti pound, shilling, ken pence. Asinoman a mangibayad kadagitoy a papel de banko ket maisukatna dagitoy iti balitok wenno sensilio. Siempre, no naggigiddan ti amin a nangiruar iti kuartada, agpeggad a malugi ti banko. Sumagmamano a daras a dandani nalugi ti banko. Kas pagarigan, idi 1797, ti pannakigubatna iti Francia ti dandani manen nanglugi iti pagilian. Idi apurado nga inruar dagiti managipuonan ti urnongda, naibusan ti banko iti reserba a kuarta isu a napilitan a nangiruar kadagiti nababa ti balorna a papel de banko imbes a balitok iti simmaruno a 24 a tawen. Kabayatan daytoy “nainget a tiempo” a nabirngasan ti banko iti Baket iti Threadneedle Street. Gapu ta apurado ti pannakaisagana dagitoy a papel de banko, adu ti napataud a bogus, ngem nakaro ti multa kadagidi nga aldaw. Nasurok a 300 a tattao ti nabitay gapu ta nagaramidda iti bogus a kuarta.

Dandani met di nalasatan ti banko ti maysa a nakaro a pasamak. Idi 1780, dagiti managderraaw iti London pinadasda a serken ti pasdek. Sipud idi, rinabii agingga idi 1973 nga adda grupo dagiti soldado a nagpatrolia iti aglawlaw tapno masigurado ti kinatalged ti balitok ti nasion.

Kabayatan ti maika-19 a siglo, ti pound ti Britania ken dagiti papel de banko ti Bank of England ti nagbalin a kabilgan a kuarta iti lubong. Ngem nagbalbaliw dayta gapu iti Gubat Sangalubongan I. Ti kinadakkel ti nagastos iti pannakigubat ti nakaro a nangdadael iti pagilian. Isu nga adu nga agipupuonan insukatda iti balitok dagiti papel de bankoda. Idi agangay, awanen ti makitam a sensilio a balitok. Nasukatan dagitoy iti babbabassit ti balorda a papel de banko. Awanen a pulos ti balitok a sensilio a mausar iti kada aldaw. Idi 1931, insardengen a namimpinsan ti Britania ti panagusar kadagiti balitok a sensilio. Kaipapanan dayta a ti balor ti pound a kuarta ti Britania ket saanen a nainaig iti piho a kantidad ti balitok.

Iti intero a pakasaritaanna, ti banko ket maysa a pribado a kompania. Ngem idi 1946, daytat’ kinontrolen ti gobierno.

Kanayon a Makumikom ti “Baket”

Ti Bank of England ti banko sentral. Agserbi dayta kas banko ti gobierno, a mangbalakad iti pinansial a pagannurotan ken pagtalinaedenna a natalged ti kuarta no mabalbalin babaen ti panangikeddengna kadagiti maitutop a balor ti interes. Dagiti komersial a banko ken banko sentral ti dadduma a ganggannaet a pagilian ti dadduma a kostumerna. Masalsalakniban dagiti balitok a reserba ti pagilian kadagiti kaha de yerona iti uneg ti daga. Iti ruar ti London, iti sabali pay a natalged a disso, ay-aywananna ti pannakayimprenta dagiti baro a papel de banko.

Iti asideg ti sentro ti sona ti oras ti lubong, kanayon a makumikom ti siudad ti London. Iti uneg ti siudad, adda nagpateg a maaramidan ti banko. Ti mapaspasamak iti uneg dagidiay awan tawana a pader ket adda napaut nga epektona iti intero a pinansial nga institusion iti dadduma pay a paset ti lubong. Wen, “Ti Baket iti Threadneedle Street” ket aktibo a kas idi, a mangkonkontrol iti kuarta ti pagilian.

[Ladawan iti panid 24]

Umuna a karta, 1694

[Ladawan iti panid 24]

Insurat ti ima a papel de banko a £5, 1793

[Ladawan iti panid 24]

Iti Threadneedle Street, 1794

[Ladawan iti panid 24]

£1 a gold sovereign, 1911

[Ladawan iti panid 24]

Paset ti immuna a cartoon ni James Gillray, 1797

[Ladawan iti panid 25]

Sangapulo a shilling a papel de banko, 1928

[Ladawan iti panid 25]

Agdama a pasdek, sipud idi 1939