Dangadang a Nangbalbaliw iti Biagko

KAS INSALAYSAY NI MICHAEL MOLINA

Impadamag ti “Tester” a periodiko ti militar iti Maryland, E.U.A., a ‘ni Molina a maysa a Nababbaba nga Opisial ti Navy ket opisial a pinadayawan ti Republika ti Viet Nam, iti Vietnam Cross of Gallantry. Kalpasanna, nakaawat ni Molina iti balitok a medalia a sukog bituen kas maikadua a pammadayaw a Commendation Medal gapu iti kinatured ken kinaandurna bayat ti sabali pay a nakaro a rinnupak. Idi Hunio 6, 1968, napadayawan manen ni Molina iti maikadua a balitok a medalia a sukog bituen idi nalapdanna ti panangagaw dagiti gerilia a Viet Cong iti maysa a napateg a base militar.’

NO PAGTITIPONEN, namin-284 a naghelikopterak iti mision a pannakigubat ken napadayawanak iti 29 a medalia. Ita, agserserbiakon kas maysa a Kristiano a ministro iti naiduma a kita ti pannakigubat, a maipapan iti dayta kastoy ti kinuna ti Biblia: “Dagiti igam ti pannakigubatmi saan a nainlasagan.” (2 Corinto 10:4) Palubosandak a mangilawlawag no kasano a naaramidko ti kasta a panagbalbaliw iti biagko.

Adda ti Chicago iti makin-amianan nga Illinois, E.U.A., a kasla kanayon a maapektaran iti napipigsa nga angin ti Lake Michigan. Idi Pebrero 1, 1947 a pannakaipasngayko sadiay, saan laeng a naangin no di ket nakalamlamiis pay. Tangay nabiit pay a nagserbi ni tatangko iti Gubat Sangalubongan II, dua a doktor ti militar ti timmulong ken ni nanangko tapno maipasngayak. Idi agtawenakon iti sangapulo, immakarkami a sangapamiliaan idiay Los Angeles, California. Sadiay ti nagadalanmi nga agkakabsat iti maysa nga eskuelaan dagiti Katoliko.

Dimmakkelak nga agay-ay-ayam iti baseball ken football kadagiti lansangan ken bakante a lote, ngem nagay-ayamak met kas sinsinan soldado a nakapaltog ken nakamasinggan iti kayo. Idi dekada 1960 a panageskuelak iti haiskul, panawen idi ti naan-anay a panangbalbaliw kadagiti kapanunotan ken ugali. Ti panangpapatay kadagiti lider iti kagimongan ken politika, agraman ti pannakapaltog ti presidente ti Estados Unidos idi 1963, agraman dagiti martsa protesta; panangpuor iti bandera ti America, ken naranggas a demostrasion, ti masansan a pasamak idi a tiempo. Idi agad-adalak, kaaduan kadagiti kaklasek ti madanagan maipapan iti pannakaayabmi nga agsoldado.

Kalpasan la unay a nagturposak iti haiskul idi 1966, naayabanak nga agreport para iti pisikal nga eksamenasion, ket naipasarko dayta. Ngem imbes nga agpasalistaak iti militar, nakikaduaak iti navy. Tangay kaay-ayok dagiti helikopter, nagboluntarioak para iti baro nga iskuadron dagiti mangraut a helikopter ti navy. Idi Nobiembre 1967, kalpasan la unay ti kangrunaan a panagsanay, addaakon iti Saigon, ti kabesera a siudad ti Vietnam.

 Dagiti Damo a Kapadasak iti Gubat

Di nagbayag, impandak iti bassit nga eropuerto nga ayan ti uppat a helikopter a Huey. Naturog iti eropuerto ti dadduma kadagiti 30 a marino iti grupomi, ket dadduma ti nagnaed iti dua a grado a pasdek a sangapulo a milia ti kaadayona. Idi damo a rabiik, kellaat a nariingak idi limsot dagiti bala iti pasdek. Nagkarayamak a bimmaba iti langkapik ket nagdataak iti sumagmamano a segundo. Idi nangngegko dagiti kanalbuong iti ngato, immulogak iti agdan ket napanak iti atep a sadiay adda nangted kaniak iti riple. Sakasaka, nakakamiseta, ken nakasapinkami laeng a nakirupak iti natda pay nga oras ti rabii.

Kalpasan ti tallo nga aldaw a nabara a rinnupak, pinalikmutandakami dagiti kabusor ken naisinakamin iti kakaduami. Naibusen ti taraon ken danummi ken kaaduan a balami. Kastoy ti imbilin ti opisialmi, “Inton sumingisingen ti init, mapantayon a dagus idiay eropuerto.” Masapul a lumasatkami iti bassit a maur-uram nga ili. Nangngegmi dagiti kanalbuong, agraman masinggan, idi lumaslasatkami iti ili. Agkaiwara dagiti natay.

Nakadanonkami met laeng iti eropuerto, ngem nakarkaro nga amang ti kasasaad. Nagkalikami kadagiti abut a paglemmenganmi iti aglawlaw ti eropuerto ken inkagumaanmi a lapdan ti pannakarautmi ken idepensa ti bagbagimi. Namin-adu a nakastrek ken rimmaut dagiti Vietcong iti aglawlawmi, ken adu ti napapatayda, agraman ti mangidadaulo nga opisialmi. Nagtalinaedak iti trenserak iti sumagmamano a lawas a di nagsuksukat ken nagdigdigus. Kalpasanna, inyakarnakami ti maysa a helikopter iti sabali a presinto.

Kalpasan dagidiay damo a rinnupak, determinadoakon nga agbalin a pumapaltog manipud iti ridaw ti helikopter. Nagsanayak iti sumagmamano nga aldaw ket nagbalinak a paset ti tripulante iti tangatang. Kanayonen dagiti rinnupak; no dadduma mamitlo wenno mamimpat pay a makirupakak iti agmalem.

Ti Epekto ti Gubat

Nakigtotak a nakakita iti nagadu a napapatay. Maigiddato iti dayta, nalagipko dagiti protesta a maibusor iti gubat idiay pagiliak. Saan aya a makilablabankami gapu iti wayawaya? Saan aya nga irisrisgomi ti biagmi tapno makapagbiag a nasaysayaat ti dadduma? Ngem kaskasdi a pampanunotek no adda kinahustisia ti gubat. Siasino dagiti agnumar iti gubat? Dagiti taga-Vietnam? Nagibturdan iti adu a tawen a pannakigubat uray pay sakbay a dimtengkami. Ita, ad-adu pay ti matmatay ken agsagsagaba.

Ubingak pay idi ket diak maawatan ti politika a pakaigapuan ti gubat. Awan pay ketdi ti tiempok a mangamiris iti dayta. Ti laeng ammok ket addaanak kadagiti mision nga agpatayab ken trabaho nga aramiden ta nagsanayak gapu iti dayta. Kunaen dagiti marino, “Nasanaykami a makilaban, saan nga agpanunot.” Ngem talaga nga inkarik iti bagik a no makalasatak, utobekto a naimbag tapno maammuak no apay nga addakami sadiay.

Ti pannakigubatko idiay Vietnam ti nangipasango met kaniak iti panagdroga a diak sisasagana  a sarangten. Kas agtutubo, agsigarilioak, uminumak iti beer ken whiskey iti ngudo ti lawas, ken makidaya. Ngem diak pay napadpadasan ti nagdroga. Idiay Vietnam, nagbalbaliw ti bambanag. Kinuna ti dadduma a kakaduak: “Apay a saanka nga agdroga, Mike? Uray ta mataykanto met la no bigat.” Isu a sagpaminsan a nagdrogaak a kaduada.

Ngem saan a maitutop ti agdroga no makirupakka, isu nga inkarik iti bagik a diak a pulos agdroga sakbay a mapanak iti maysa a mision. Ngem no agawidak, agdrogaakon isu a naadiktoak iti dayta.

Panagawid Manipud iti Pannakigubat

Idi nagawidak idiay California manipud Vietnam idi Oktubre 1970, nagdakkelen ti namalbaliwan ti panangmatmatko iti biag. Nupay nakikaduaak iti militar tapno magun-odan ti wayawaya, nariknak a nagundawayanak. Nagawidak a nasakit ti nakemko ken napalaus ti gurak. Saanakon a maikari ken saanakon a nasungdo iti pagiliak.

Nagsigarilio ken nagdrogaak iti adu nga aldaw bayat a tinarimaanko ti motorsiklok iti garahe ti dadakkelko. Ad-adda laeng a naupayak idi inut-utobko ti kasasaadko ken linagipko ti napasamak idiay Vietnam. Sidsidirennakon ti konsiensiak. Ad-adda a kayatkon a maammuan no apay a napasamak ti Gubat idiay Vietnam.

Ti gobierno inikkanna dagiti beterano iti gundaway nga agadal, isu a nageskuelaak iti maysa a kolehio ken kalpasanna iti California State University idiay Los Angeles. Sadiay a naaddaanak iti gagayyem a nakipaset idi kadagiti demostrasion kontra iti gubat idiay Vietnam agraman ti dadduma a napadasanda metten ti nakigubat. Napaut dagiti saritaanmi maipapan iti gubat ken kasasaad ti lubong. Awan ti uray maysa kadakami nga addaan kadagiti makapnek a sungbat; talaga a marirokami amin.

Panangikagumaan a Tumulong ken Agpatulong

Kinapudnona, adu kadakami ti maup-upay ken maburburburiboran. Inkagumaak ti tumulong. Isu nga iti panageskuelak, nangalaak iti major nga abnormal psychology wenno panangadal kadagiti pakaigapuan dagiti sakit ti isip. Tangay nakipasetak idi iti gubat ken panangpapatay, inkeddengko ti agtrabaho tapno masulnitak ti nagkurangak. Isu a rinugiak ti nagtrabaho kadagiti ospital dagiti adda depekto ti isipda.

Magun-odan ken maus-usar ti droga iti unibersidadmi, ket nakitak a dayta ti ramut ti adu a parikut. Kayatko ti rumang-ay iti panagadalko ken tulongan dagiti pasiente nga addaan sakit ti isip. Isu a diak a pulos nagdrogan ken binusbosko ti tiempo ken pigsak a nagadal ken nagtrabaho. Ngem kas maysa a psychotherapist, bassit laeng ti makitak a rinang-ayan dagiti pasientek nga addaan sakit ti isip.

Gapu ta naan-anay a naupayak iti sistema ti bambanag ken makonkonsiensiak, nagsapulak iti mangbang-ar iti pakaburiborak. Rinugiak ti nagkararag ken nakimisa. Bassit laeng ti nasursurok iti Misa ti Iglesia Katoliko. Isu a rinugiak ti nakimisa iti rabii. Sumrekak, mangsindiak iti kandela, ken agkararagak iti sango dagiti rebulto. Karaman kadagitoy ni Jesus a nakabitin iti krus agraman ni Maria a nadugsol ti pusona iti imuko ken dadduma pay a rebulto a maaw-awagan iti sasanto.

Nagpanunotak: ‘Anian a makapaupay ken nakalidliday a lugar ti simbaan! Pudno aya nga adda ti espiritu ti Dios ditoy?’ Kasapulak dagiti sungbat ken pammaregta. Nagadun a panagsagaba ti nakitak. Isu a maysa a rabii, pimmanawak iti simbaan ket napanak nagkararag iti maysa a parke. Tinangadko dagiti bituen ken nalabit iti damo unay iti biagko, pinadasko ti nagkararag a sipapasnek iti Namarsua kaniak.

Naammuak ti Kinapudno iti Biblia

Iti ngudo ti maysa a lawas, liniklikak dagiti pakasikoran iti panagtrabaho iti ospital ket sinarungkarak ti maysa a nabayagen a gayyemko a ni Gary. Maysa nga aldaw, nagbuyakami iti TV iti salasna. Ti damag ket maipapan kadagiti panangikagumaan a mangpadisi ken Presidente Nixon. Nagsaritaanmi ti panagkunniber iti amin a kasasaad ti biag, ket dinakamatko a mariknak a naallilawak iti gubat idiay Vietnam.

Nangngegnakami ni Alva, nga asawa ti gayyemko isu a rimmuar manipud iti kosina. Imbagana a ti pagsarsaritaanmi a paspasamak ket kaitungpalan ti padto ti Biblia. “Ania ngay met ti pakainaigan ti padto ti Biblia kadagiti parikut maipapan iti panangpadisi iti presidente?” dinamagko. Inlawlawag ni Alva nga asidegen a  sukatan ti Pagarian ti Dios iti sidong ti panangituray ni Kristo Jesus ti amin a dakes a gobierno ket sitatalna nga agbiagton nga agnanayon dagiti tattao ditoy daga a mapagbalinto a paraiso. (Daniel 2:44; Apocalipsis 21:3, 4) Nadakamat ni Alva ti Kararag ti Apo, a sadiay kidkiddawentayo nga umay koma ti Pagarian ti Dios ken maaramid koma ti pagayatan ti Dios ditoy daga a kas sadi langit.​—Mateo 6:9, 10.

Naamirisko a pudno a kasapulantayo ti nadiosan a panangiwanwan tapno maaddaantayo iti nasaysayaat a gobierno ken pudno a talna ditoy daga. (Eclesiastes 8:9; Jeremias 10:23) No maipapan iti posibilidad nga agbiagtayo nga agnanayon, malagipko a nasursurok a nagbiit a masukatan dagiti atomo a mangbukel iti bagitayo. Nupay kasla imposible ti dadduma nga imbaga ni Alva, kayatko a maammuan ti ad-adu pay. Ikagkagumaak a sulnitan ti adu a panangdangran nga inaramidko ken tulongan ti dadduma tapno mabang-aran ti panagsagabada. Insingasing ni Alva a mapanak idiay Kingdom Hall, tapno maammuak ti ad-adu pay.

Ni Bill Akina ket maysa nga amin a tiempo a ministro iti kongregasion. Adda idi iti navy bayat ti maikadua a gubat sangalubongan, isu a mabalin a maawatannak. Kangrunaanna, ammona ti Biblia, ket babaen iti dayta sinungbatanda nga agassawa ti adu a saludsodko. Bayat a rimmang-ayak iti panangyadal kaniak ni Bill, naawatak a nupay nasayaat dagiti panggepko a tumulong kadagidiay adda iti ospital, temporario laeng a bang-ar ti maipaayko kadakuada. Iti sabali a bangir, no matulongan dagiti tattao a manggun-od iti umiso a pannakaammo iti Biblia maaddaanda iti biag nga agnanayon no adda pammatida ken agbiagda a maitunos iti daytoy a pannakaammo.​—Juan 17:3.

Inyadalannak ni Bill iti Biblia ket inusarna ti katulongan iti panagadal a Ti Kinapudno a Mangiturong iti Biag nga Awan Inggana. Nabautisaranak kas simbolo ti dedikasionko idi Hulio 1974. Innem a bulan kalpasanna, nagbalinak a payunir, kas pangawag kadagiti amin-tiempo nga ebanghelisador dagiti Saksi ni Jehova. Kabayatanna, insardengkon ti panagadalko iti unibersidad ken ti panagtrabahok iti ospital. Tapno masuportarak ti bagik iti ministerio, nagtrabahoak kas paradalus kadagiti banko iti rabii. (1 Tesalonica 4:11) Impagarup ti gagayyemko ken pamiliak nga agmauyongakon.

Kalpasan ti panagpayunirko idiay California iti agarup makatawen, pinanunotko no kasano a naan-anay a makapagserbiak ken Jehova. Inkeddengko a kalat ti agserbi kas misionero iti ganggannaet a lugar. Kalpasan ti panagpayunirko iti sumagmamano a tawen, naawisak nga ageskuela iti Watchtower Bible School of Gilead, nga adda idi idiay Brooklyn, New York. Maysaak kadagiti estudiante iti maika-66 a klase dayta nga eskuelaan ket nagraduarak idi Marso 11, 1979, idiay Long Island City, New York.

Nadumaduma a Destino

Naidestinoak idiay Guatemala, Central America, a nagserbiak kas misionero iti agarup makatawen. Kalpasanna, naawisak nga agtrabaho iti bassit a pagimprentaan iti sanga nga opisina dagiti Saksi ni Jehova iti kabesera a Guatemala City. Idi 1981, inkasarko ni Lupita, maysa a payunir iti dayta a lugar, ket naawis a makikadua kaniak iti sanga nga opisina. Kalpasanna, idi 1996, naisardengen ti panagimprentami idiay Guatemala idi nangrugin nga awatenmi ti amin a publikasionmi manipud iti sanga nga opisina ti Mexico.

Naipasngay ti balasangmi a ni Stephanie idi 1984, ngem intultuloyko ti nagserbi iti sanga nga opisina, uray pay idi impasngay ni Lupita ni Mitchell idi 1987. Nagnaedkami iti pagtaengan a sangapulo a kilometro ti kaadayona iti sanga nga opisina isu a saan a nalaka ti inaldaw nga agbiahe a mapan iti opisina. Ngem maysa a pribilehio ti agserbi iti kastoy a kapasidad, ken mannakitinnulong unay ti pamiliak.

 Payunir itan da Lupita ken Stephanie, ken nabautisaranen ni Mitchell. Malpasnanton ti panagadalna iti trade school iti daytoy a tawen, ket kalatna ti sumrek iti amin-tiempo a ministerio. Ammok a tagtagiraksakenmi dagitoy naisangsangayan a pribilehio, saan a gapu iti personal nga abilidadmi, no di ket gapu iti di kaikarian a kinamanangngaasi ni Jehova. Isu ket naayat a Dios, ket usarenna ti siasinoman nga addaan iti situtulok nga espiritu ken agpannuray iti panangiwanwanna.

No dadduma, adda dagiti mangdamag no kasano a mabaelanmi a sangapamiliaan ti makiraman a naan-anay iti ministerio ken suportaran ti bagbagimi. Agtrabahokami iti sekular bayat dagiti bakasionmi. Ngem malaksid iti dayta, kanayon a ‘simple ti matami’ no maipapan kadagiti material a banag, a mangnamnamakami iti tulong ni Jehova, agtalekkami kenkuana, ken kanayon nga agpaiwanwankami kenkuana.​—Mateo 6:25-34; Proverbio 3:5.

No agawitak iti paltog, mariknak a mannakabalinak, isu a naamirisko a nasken a kanayon a patanorek ti kinapakumbaba. Sinursuruannak ti sistema ti bambanag ni Satanas a manggura, mangpapatay, ken agsuspetsa, agbalin nga agresibo, ken agidepensa. Ngem kinaasiannak ni Jehova ken impakitaannak iti naayat a kinamanangngaasi, isu nga apresiarek unay dayta. Ita determinadoakon a diak pulos a sursuruenen ti makigubat no di ket maaddaanak iti ayat ken panangngaasi iti amin.​—Mateo 5:43-45; Isaias 2:4.

Saan a nalaka ti agbalbaliw. Nupay kasta, nasursurok ti agbiag a nataltalna. Babaen iti tulong ti Dios, nadaerak met dagiti pannakabatibatko gapu kadagiti napasarak iti gubat. Talaga a segseggaak ti tiempo inton agsardengen dagiti gubat ken amin a rinnupak. (Salmo 46:9) Agingga a dumteng dayta a tiempo, agyamanak iti gundaway nga agserbi iti mangispal-biag a trabaho a panangtulong kadagiti tattao a mangammo maipapan iti naidaklan a Gubuayan ti Biagtayo a ni Jehova a Dios.

[Dagiti Ladawan iti panid 12]

Maysaak idi a pumapaltog manipud iti ridaw ti helikopter

[Ladawan iti panid 14]

Kaduak ni Bill Akina ken ni baketna nga Eloise idi 1978

[Ladawan iti panid 15]

Panagtrabahok iti pagimprentaan idiay sanga nga opisina ti Guatemala, 1982

[Ladawan iti panid 15]

Mangaskasabakami a dua ken ni baketko

[Ladawan iti panid 15]

Dakami ita kada Lupita, Mitchell, ken Stephanie