Panangmatmat iti Lubong

Ti Maaramidan ti Panagkatawa

“Kinalkular dagiti sientista a ti kagudua la a minuto a naragsak a panagkatawa ket katupag ti 45 a minuto ti naan-anay a panaginana,” impadamag ti Polako a linawas a pagiwarnak a Przyjaciółka. “Ti sibubulos a nasarangsang a panagkatawa ket katupag ti tallo a minuto a panagehersisio iti aerobic, idinto ta ti sangapulo a napudno nga isem ket katupagna ti sangapulo a minuto a napigsa a panaggaud no usarem ti makina a pagehersisio a kasla aggagaudka.” Ti dadduma pay a pagimbagan ti panagkatawa ramanenna ti namitlo nga iyaadu ti malang-ab nga angin iti bara agraman ti isasayaat ti sirkulasion, panagtunaw, metabolismo, panagandar ti utek, ken pannakaikkat dagiti makadangran a substansia. Isingasing ti magasin a tapno sumayaat ti riknam, masapul a ti umuna nga aramidem iti tunggal agsapa ket isemam ti bagim, ti asawam, ken ti annakmo. “Sursuruem a katawaan ti bagim,” kinunana pay. “Ikagumaam a panunoten dagiti naimbag a banag uray no narigat dagiti kasasaad.”

 No Napapaut a Mainaran iti Malem​—Manmano nga Agsangit no Rabii

Ti nabiit pay a pannakaadal ti pannaturog ti 56 a nasalun-at a maladaga, a naipablaak iti Journal of Sleep Research, impalgakna a “dagiti maladaga a naimas ti turogda iti rabii ket ad-adda a nainaran iti nasapa a paset ti malem.” Nupay kasta, ti panangipainar iti agsapa ken panangipasidong iti silaw no rabii dina napasayaat ti turogda. Ti autor iti panagadal a ni Dr. Yvonne Harrison iti Britain’s Liverpool John Moores University​—a maysa met nga ina​—​inkeddengna nga adalen ti epekto ti lawag iti pannaturog dagiti maladaga agsipud ta sigun kadagiti immun-una a panagsirarak, naimas ti turog ti lallakay ken babbaket no napapaut ti panagkainaranda iti agsapa.

Umad-adu Dagiti Addaan iti Chagas’ Disease

Ti Chagas’ disease ket agtaud iti maysa a parasito a mayakar babaen kadagiti ibleng ti maysa nga insekto nga agsusop iti dara a gagangay a maawagan iti kissing bug. Agsaksaknap dayta a sakit kadagiti away iti Mexico agingga iti Argentina. Impadamag ti The Herald iti Mexico nga agarup maysa ket kagudua agingga iti dua a milion a Mexicano ti naimpektaran iti dayta a parasito. Nupay kasta, agsaksaknap ti Chagas’ disease iti dadduma pay a paset ti lubong babaen iti panangyalison iti dara. Kastoy ti inlawlawag ti Mexicano a biologo a ni Bert Kohlmann: “Addan dagiti nadamagmi a naimpektaran idiay Australia, Europa, ti Estados Unidos ken Canada babaen iti panangyalison iti dara. Dagiti immakar manipud kadagiti kontinente ti America a masansan a nasalun-at ket masansan nga agdonar iti dara ken awan pay ketdi ti makapanunot kadagidiay a lugar maipapan iti panangeksamen no addaan dagitoy iti Chagas disease.” Pinattapatta ti World Health Organization nga iti Amianan ken Abagatan nga America, 16 agingga iti 18 a milion a tattao ti nakaptan iti dayta a sakit ket 100 a milion pay ti agpegpeggad a maaddaan iti kasta. Agingga ita, awan pay ti agas ti Chagas’ disease a masansan a makapapatay.

Panagtambor Tapno Makasingir iti Ad-adu a Buis

Tapno maparegtada dagiti umili nga agbayad iti $1.15 a milion a buis dagiti sanikuada, imbaga dagiti opisial ti siudad ti Rajahmundry, India, a didan agsingir kadagiti multa ken interes, sigun iti agipadpadamag nga organisasion a Reuters. Idi saan a nagkurri, nangtangdan dagiti opisial ti 20 a grupo dagiti tamborero nga agtambor iti ruar ti balbalay dagiti natiwed nga agbayad iti buis. Dagiti tamborero “agtamborda iti ruar ti balbalay dagiti saan pay a nagbayad iti buis, gutugotenda ida a rummuar ken ilawlawag dagiti rumbeng a bayadanda ken masapul nga agbayadda iti kabiitan a tiempo no mabalin,” kinuna ti komisioner iti munisipio a ni T.S.R. Anjaneyulu. “Saanda a sumardeng agingga nga umannugot dagiti tattao nga agbayad iti utangda a buis.” Nagkurri dayta karkarna a pamay-an. Kalpasan ti awan sardayna a panagtambor dagiti tamborero iti makalawas laeng, nakasingir ti siudad iti 18 a porsiento kadagiti pautangna a buis dagiti sanikua.

Relihion Idiay Russia

Maipagarup idi a babbai, lallakay ken babbaket, ken dagidiay saan a nakaturpos iti haiskul ti kaaduan a relihioso idiay Russia. Ngem sigun iti estadistika, immadun ti relihioso nga agtutubo, lallaki, ken de adal, sigun iti Ruso a periodiko a Rossiyskaya Gazeta. Iti nagbaetan ti 1989 ken 1991, 30 la a porsiento iti populasion ti nangipakaammo a miembroda iti relihion nga Orthodox. Ngem kalpasan ti 1999, nagbalin dayta a nasurok a 50 a porsiento. Nabiit pay a natakuatan dagiti Ruso a sosiologo a patien ti 30 a porsiento kadagiti Ruso nga adda biag kalpasan ti ipapatay, 24 a porsiento ti mamati iti langit ken impierno, ken 28 a porsiento ti mamati kadagiti narelihiosuan a milagro. Dandani kakatlo kadagidiay nasurbey ti immanamong iti sasao a “mamatiak nga adda Dios ken diak pulos pagduaduaan dayta.” Kasta met a “30 a porsiento kadagiti Ruso ti mamati iti astrolohia, ken 50 agingga iti 55 a porsiento ti mamati kadagiti naimpadtuan a tagtagainep ken partaan,” sigun iti report.

Ti Eastern Orthodox Church ti Grecia Padasenna ti Moderno a Griego

Gapu ta dagiti Griego a mannakimisa dida maawatan dagiti teksto iti Biblia a maibasa iti kadaanan a Griego kadagiti serbisio ti simbaan, imbilin ti arsobispo iti Grecia nga usaren metten dagiti simbaan iti Atenas ti moderno a Griego. “Ti Baro a Tulag ket maibasbasa iti orihinal a ‘Koine’ wenno kadawyan a lenguahe idi panawen ni Alejandro a Dakkel. Dayta a bersion ti Griego ti maus-usar idi arinunos ti maikapat a siglo KKP agingga iti maikalima a siglo KP,” inlawlawag ti periodiko a Kathimerini. Ngem ‘madanagan ti arsobispo agsipud ta di matarusan a nangnangruna dagiti agtutubo daytoy a kita ti Griego isu a dida maawatan dagiti misa,’ sigun iti damag. Iti damo a programa nga inawagan ti Kathimerini a “dakkel a panagbalbaliw ti Relihion a napeklan unay kadagiti tradisionna,” dagiti teksto iti Biblia ti maibasa idi nga umuna iti Koine a Griego sa kalpasanna, iti moderno a Griego. Ngem kurang a makatawen kalpasanna, impadamag ti periodiko a “binaybay-anen” ti iglesia daytoy naaramid a panagregget “tapno nalaklaka koma a maawatan ti pannakaibasa ti Baro a Tulag.”

Umad-adu ti Agdiborsio Gapu iti Site iti Internet nga Agsapul iti Gagayyem

Gapu kadagiti site iti Internet a mamagkikita manen kadagiti dati nga agkaeskuelaan, “umad-adu ti agdiborsio tangay dagiti nauman nga assawa makitada manen dagiti dati a kaayan-ayatda,” impadamag ti Guardian Weekly ti Britania. Iti panagkomentona no kasano a daytoy ti mangpapaadu kadagiti nagdiborsio, nga iti napalabas a pito a tawen idi 2004 ket kangatuan ti bilangda, kastoy ti imbaga ni Christine Northam, pannakangiwat ti Relate, maysa nga organisasion a mangiwanwanwan kadagiti agassawa: “Adu ti maragsakan a manglagip iti damo a kaayan-ayatda idi ages-eskuelada pay laeng. No didan kapkapnekan ti agdama a kaparehada, rugiandan a panunoten no kasano ngata ti panagbiagda no ti immuna a kaayan-ayatda ti nakatuloyanda.” Kadagiti saan a naragsak nga assawa, nalaklakadan nga “usaren ti Internet tapno agsapul iti kaayan-ayatda,” kinuna ti pagiwarnak, “imbes a risutenda dagiti emosional a parikut ti panagasawada.”

Napeggad Dagiti Agdan

Ti panagagdan “ti pakaigapuan ti ad-adu a di makapapatay a pannakadangran iti kada tawen ngem kadagiti aksidente iti lugan,” sigun iti magasin a The Week ti Estados Unidos. Kinuna pay ti damag: “Kada tawen, mapattapatta a 1,091 nga agagdan idiay Estados Unidos ti matay ken 769,400 ti nadunor.” Ania dagiti makagapu iti di umiso a panagaddang nga agresulta iti pannakatnag? “Kaaduanna, saan a husto ti panangkarkulo dagiti tattao iti distansia isu nga agkamalida a mangibaddek iti maysa kadagiti sakada,” kinuna ti The Week.