Agimtuod Dagiti Agtutubo . . .

Rumbeng Aya a Tradisional ti Kasarmi?

“Ti nobiak a ni Cindy ti damo a nangisingasing nga ilimedmi ti umadayo ken agkasarkami iti pribado a seremonia, a dimi ibagbaga iti gagayyem ken kakabagianmi. Kalpasan ti panagsaritami, naamirismi a saan unay a makabannog ken narigat no kasta ti aramidenmi.”​—Allen. *

NO NATAENGANKAN a makiasawa ken addaankan iti kaayan-ayat, kasla nasayaat a desision ti sililimed nga ipapanaw tapno agkasar. Iti dadduma a kasasaad, ti agnobio mabalin a kaykayatda ti umadayo sada agkasar a didan ibagbaga iti dadakkelda. * Ania dagiti prinsipio a makatulong kadakayo a mangikeddeng iti aramidenyo?

Ti Aya Tradision ti Kapatgan?

Nupay gagangay ti panagasawa iti kaaduan a kultura, nagduduma ti kostumbre a nainaig iti dayta. Para iti agnobio a Kristiano, saan a kapatgan ti panangsurotdanto iti amin a kaugalian ti kasar iti lugarda. (Roma 12:2) Imbes ketdi, ti kangrunaan a tarigagayda ket isayangkatda ti panaginnarem ken panagasawada iti wagas a pakaidayawan ni Jehova a Dios.​—1 Corinto 10:31.

Yantangay nadayaw nga urnos ti panagasawa, saan a kayat ti kaaduan nga agnobio nga ilimed dayta. Iti adu a pagilian iti Laud, dagiti agnobio kadagiti Saksi ni Jehova gagangay nga iyurnosda ti agkasar iti Kingdom Hall iti lugarda. * Kalpasanna, mabalin nga ikeddengda ti mangangay iti padaya a sadiay nalabit aglinglingayda pay a kadua ti pamilia ken gagayyemda. Saan a nasken nga engrande dagita nga okasion. Ngem rumbeng nga annugotentayo a narigat ken mabalin a dakkel ti magasto iti panangyurnos iti kasar ken paboda. Kas pagarigan, iti Pilipinas, dagiti paboda ket masansan nga aggatad iti rinibu a pisos.

Tapno basbassit ti rigat ken gastos, dadduma nga agnobio ikeddengda a simple laeng ti panagkasarda. “Imbagami iti dadakkelmi a saan a tradisional ti panagkasarmi,” kinuna ni Cindy,  “agsipud ta kayatmi a simple ken bassit ti magastos iti dayta a pasken. Impasigurado ti dadakkelko a maawatanda ti kasasaadmi ken immanamongda kadakami. Sinuportarandakami iti kasta unay.” Iti sabali a bangir, idi a ni Allen a nadakamat itay a nobio ni Cindy, imbagana iti dadakkelna dagiti planoda iti kasar, narigatanda a nangakseptar iti dayta. “Impagarupda a basolda ti kasta nga inkeddengmi,” kinuna ni Allen, “gapu ta mabalin nga adda banag a naaramidda a nakaigapuan dayta. Ngem talaga a saan a dayta ti makagapu.”

Nalabit maupay met ti dadakkelyo no ikeddengyo ti agkasar iti nakasimsimple, yantangay no mabalbalin, kayatda nga adu ti makipagragragsak kadakayo iti dayta naisangsangayan nga aldaw. Ngem kasanon no pangpanggepenyo ti agkasar a diyo man la ibagbaga iti dadakkelyo agsipud ta saan nga anamongan ti pamiliayo ti mismo a panagkasaryo?

Ikabilanganyo ti Rikna ti Pamiliayo

Mabalin a di umanamong ti dadakkelmo agsipud ta pagarupenda nga ubingka pay unay a mangaramid iti kasta a desision. Agamakda amangan ta ti kayatmo ket agbaliwto met laeng bayat nga agmatmataenganka ken inton agangay, pagbabawyam ti napilim a pakiasawaan. Iti sabali a bangir, nalabit pagarupenda a nataengankan a makiasawa, ngem adda dagiti pamilawanda iti kaayan-ayatmo. Wenno nalabit iparitda a makiasawaka iti nobiom agsipud ta saanmo a kapammatian.

No pudno a Kristiano ti dadakkelmo, mabalin a maseknanda gapu kadagiti rasonda a naibasar iti Biblia. Rumbeng laeng nga ibagada ti aniaman a panagduaduada. Kinapudnona, ibilang ida ni Jehova a naliway ken saan a nadungngo no dida aramiden ti kasta. Pagimbagam met no ipangagmo ida.​—Proverbio 13:1, 24.

Kas pagarigan, no gumatangka iti kawes, mabalin a saludsodem iti dadduma no maibagay met laeng kenka. Mabalin a saanmo a kanayon nga anamongan ti kapanunotanda, ngem kaskasdi a namnamaem nga ibaga dagiti nasinged a gagayyemmo no saan a maibagay kenka ken saan a maitutop ti estilo dayta a kawes. Apresiarem ti ibagada, yantangay mabalin a tultulongandaka tapno saan a masayang ti kuartam. Anian nga ad-adda pay ngarud a rumbeng nga apresiarem ti kapanunotan ti pamiliam maipapan iti panagpilim iti pakiasawaam. Nupay mabalinmo nga isukat wenno ibelleng ti maysa a kawes, namnamaen ni Jehova nga agkaduakayo iti asawam inggat’ tungpal biag. (Mateo 19:5, 6) No nakapilika iti pakiasawaam a saan a talaga a maibagay iti personalidad ken espiritualidadmo, dakdakkelto ti parikutmo ngem iti kawes a saan a maibagay kenka. (Genesis 2:18; Proverbio 21:9) Ken kas resultana, mabalin met a maikapiska iti gundaway a mangsagrap iti pudno a kinaragsak.​—Proverbio 5:18; 18:22.

Agpayso a dadduma a nagannak nalabit adda inaagum a rasonda a mangbusor iti panagasawa​—kas pagarigan, tapno kanayon latta nga adda iti poderda ti anakda. Ngem sakbay nga ipapanmo nga inaagum dagiti pannakaseknan ti dadakkelmo ken ilimedmo ti pannakiasawam, apay a dimo usigen dagiti pagkedkedanda?

Dagiti Rason nga Agannadka

Agpayso nga agbaliwbaliw dagiti kayatmo bayat nga agmatmataenganka. Kastoy ti insurat ni apostol Pablo: “Idi ubingak, nagsasaoak a kas ubing, nagpampanunotak a kas ubing, nagrasrasonak a kas ubing; ngem ita ta nataenganakon, inidiakon dagiti kababalin ti maysa nga ubing.” (1 Corinto 13:11) Umasping iti dayta, dagiti kababalin ti maysa a tao a makaay-ayo kenka idi agtutuboka mabalin a naiduman inton nataenganka. Isu nga isingasing ti Biblia nga agurayka agingga nga addakan iti “labes ti kinalasbang ti kinaagtutubo”​—dagiti tawen a narasuk unay dagiti seksual a tarigagaymo​—sakbay nga aramidem ti napateg a desision a panangpili iti pakiasawaam.​—1 Corinto 7:36.

Kasano ngay no adda pamilawan ti dadakkelmo iti kaayan-ayatmo? Gapu kadagiti kapadasanda iti biag, nasaysayaat nga amang ti pannakasanay ti abilidad ti dadakkelmo a mangilasin iti umiso manipud iti di umiso. (Hebreo 5:14) Isu a mabalin a makakitada kadagiti nakaro a pakapilawan iti personalidad ti kayatmo a pakiasawaan, idinto ta awan ti makitam. Usigem ti prinsipio  nga insurat ti masirib a tao a ni Solomon: “Daydiay umuna iti legal a kasona nalinteg; ti kaduana sumrek ket pudno unay nga isu sukimatenna.” (Proverbio 18:17) Umasping iti dayta, mabalin nga impapati kenka ti kaayan-ayatmo nga isu ti kasayaatan nga agpaay kenka. Nupay kasta, kalpasan a kinilatis wenno ‘sinukimat’ ti dadakkelmo, mabalin nga impaamirisda kenka ti sumagmamano a kualidadna a rumbeng a pagpampanunotam.

Kas pagarigan, mabalin nga ipalagipda kenka nga isursuro ti Biblia kadagiti pudno a Kristiano a makiasawada “laeng iti Apo.” (1 Corinto 7:39) Mabalin nga irasonmo nga adda met dadduma a nakiasawa iti dida kapammatian, ngem agpadada itan a siraragsak nga agserserbi ken Jehova. Ipapantayon nga agpayso daytoy. Nupay kasta, manmano dagita a pagarigan. No makiasawaka iti dimo kapammatian, saanmo laeng a suksukiren dagiti pagalagan ni Jehova no di ket irisrisgom ti espiritualidadmo.​—2 Corinto 6:14. *

Di Nainsiriban a Rason iti Panagasawa

Dadduma nga agtutubo ti agtaray sada agkasar gapu ta nakaaramidda iti imoral ken pagarupenda a mabang-aran ti konsiensiada no agkallaysada. Wenno mabalin a namnamaenda a makaluban ti epekto ti basolda, kas iti di naiplano a panagsikog.

No nagkasarkayo tapno makaluban ti basolyo, mabalin a padpadagsenenyo laeng ti kamaliyo. Kastoy ti impakdaar ni Solomon: “Daydiay mangabbong kadagiti salungasingna saanto nga agballigi, ngem daydiay mangipudno ken mangpanaw [kadagitoy] maipakitaanto iti asi.” (Proverbio 28:13) Ti nagannak ni Solomon a da David ken Bat-seba, nasursuroda a minamaag ti panangikagumaanda a mangilimed iti imoral a konduktada. (2 Samuel 11:2–12:25) Imbes nga ilimedyo ti basolyo, makisaritakayo kadagiti dadakkelyo ken papanglakayen iti kongregasion. Masapul nga iturturedyo, ngem masiguradoyo a pakawanennakayo ni Jehova no agbabawikayo. (Isaias 1:18) Apaman a nadalusanen ti konsiensiayo, nasaysayaatton ti takderyo a mangaramid kadagiti natimbeng a desision maipapan iti panagkasaryo.

Panangliklik iti Panagbabawi

No lagipenna ti panagkasarna idi, kinuna ni Allen: “Ti desisionmi nga agkasar iti simple ket talaga a saankami unay a narigatan. Ti laeng pagbabawyak ket diak natulongan ti pamiliak a mangtarus a nasaysayaat kadagiti makagapu iti dayta a desisionmi.”

Kinapudnona, personal a desision no tradisional wenno saan ti panagkasar ti agnobio. Nupay kasta, no agaramidkayo iti aniaman a desision maipapan iti panagkasaryo, dikay agdardaras, makisaritakayo iti pamiliayo ken ‘utobenyo dagiti addangyo.’ Maliklikanyonto dagiti pagbabawyanyo.​—Proverbio 14:15.

[Footnotes]

[Ladawan iti panid 23]

No agaramidkayo iti aniaman a desision maipapan iti panagkasaryo, makisaritakayo iti pamiliayo