Ti Pannakapilit nga Agkusit

“Lausen ti agbalin a mapagpiaran iti negosio ken sigurado a mapaay dagidiay mangikagumaan nga agbalin a kasta.”​—Stephen, U.S.A.

UMANAMONGKA kadi iti dayta a negatibo a komento? Masansan nga adda met ketdi magunggona dagiti nakusit​—uray no apagbiit laeng. Kas resulta, nakaro a pannakapilit ti mapaspasaran dagidiay mangikagkaguman nga agbalin a mapagpiaran kadagiti sumaganad.

Personal a Sulisog. Siasino ti di mayat iti ad-adu a kuarta wenno nanamnam-ay a biag? No adda gundawaymo a bumaknang babaen ti panagkusit, narigat ti agkedked.

● “Siak ti para pili kadagiti kontratista iti kompaniami. Gagangayen ti panagpasuksok. Napigsa a sulisog ti maaddaan iti kuarta a dimo nagrigatan.”​—Franz, Middle East.

Pannakapilit a Makaganansia iti Dakkel. Kadagiti kallabes a tawen, narigatan dagiti negosio iti intero a lubong gapu iti panagsuek ti ekonomia. Masapul a makigiddanda met iti napartak a panagbalbaliw ti teknolohia ken iti kumarkaro a lokal ken internasional a kompetision. Nalabit marikna ti dadduma nga empleado a ti panagkusit ti kakaisuna a pamuspusan tapno maragpatda ti kalat nga inkeddeng dagiti amo wenno manedyerda.

● “Panagkunami ket masapul nga aramidenmi dayta. . . . Ta no saan, mabangkrap ti kompaniami.”​—Reinhard Siekaczek, naaresto gapu iti panagpasuksok.​—The New York Times.

Panangpilit ti Sabsabali. No dadduma, dagiti katrabahuam wenno kostumer ti mangawis wenno mangpilit kenka a makiraman iti panagsuitikda.

● “Inasitgannak ti manedyer ti dakkel a kompania a klientemi sana kinuna a dinton makitransaksion kadakami no diak ikkan iti ‘bingayna’​—kayatna a sawen, kickback wenno pasuksok.”​—Johan, South Africa.

Kultura. Iti dadduma a kultura, gagangay ti panangipakuyog iti regalo kadagiti transaksion iti negosio. Depende iti kadakkel ken kasasaad ti regalo, narigat a maibaga no ti maysa a transaksion ket mapagpiaran wenno saan. Iti adu a pagilian, dagiti korap nga opisial ket agdawat iti kuarta sakbay nga aramidenda dagiti trabahoda ken situtulokda a mangawat iti bayad iti ipaayda nga espesial a panangtrato.

● “Saan a kaskarina a mailasin ti tip manipud iti pasuksok.”​—William, Colombia.

Kasasaad. Ti kakaruan a mapilpilit nga agkusit ket dagidiay nakapangpanglaw wenno agnanaed kadagiti nariribuk a pagilian. Kadagita a kasasaad, dagidiay dida mairusok ti agkusit wenno agtakaw ket maibilang a nakapuy a mangged para iti pamiliada.

● “Ti panagkusit ket maibilang a gagangay, nasken, ken awan dakesna basta dika la ketdi matiliw.”​—Tomasi, Congo Kinshasa.

No Kasano a Madadael ti Kinamapagpiaran

Dakkel ti epekto ti pannakapilit nga agkusit. Idi nasurbey dagiti manedyer ti negosio idiay Australia, naammuan a 9 iti kada 10 ti nangibilang a ti pasuksok ken korapsion ket “dakes  ngem di maliklikan.” Kinunada a nakasaganada a mangikompromiso kadagiti nasayaat a prinsipioda tapno makaalada iti kontrata wenno tapno magunggonaan ti kompaniada.

Ngem dagiti agkuskusit masansan nga ibilangda ti bagida kas mapagpiaran. Kasano koma a kasta? Kuna ti Journal of Marketing Research: “Agkusit ti tattao tapno makaganarda ngem loklokuenda ti bagbagida ta ipapanda latta a mapagpiaranda.” Tapno dida makonsiensia, agpambar, agrason, wenno agikalinteganda iti nadumaduma a pamay-an.

Kas pagarigan, mabalin nga agusarda iti nalaglag-an a sasao. Ti panagulbod wenno panagsaur ket awaganda iti “shortcut” wenno “pannakikompetensia.” Deskribirenda met ti pasuksok kas “pabor” wenno “pangpaalisto” laeng.

Ikalintegan ti dadduma ti dakes nga aramidda babaen ti panangballikugda iti pudno a kaipapanan ti kinamapagpiaran. Kinuna ni Tom nga agtartrabaho iti maysa a pinansial nga institusion: “Ti pagarup ti tattao maipapan iti kinamapagpiaran ket ad-adda a no kasano a makapagkusitda a dida matiliw imbes a no kasano nga agbalinda a napudno.” Ni David a dati a nangato ti saadna iti kompania, kunana: “Nupay maibilang a dakes ti panagkusit no maduktalan, ipapanda nga umiso dayta basta dika masukalan. Maibilang a nautek dagidiay makalusot gapu ta ‘nadiskarteda.’”

Adu pay ketdi ti agkuna a ti panagkusit ket napateg iti panagballigi. Kuna ti maysa a nabayagen a negosiante: “Gapu ta dida kayat ti maatiw, masansan nga ibaga ti tattao a ‘Masapul nga aramidem ti amin a pamusposan tapno maalam ti trabaho.’” Ngem agpayso kadi dayta? Wenno dagidiay mangikalkalintegan iti panagkusit ket ‘al-allilawenda laeng ti bagbagida iti ulbod a panagrasrason’? (Santiago 1:22) Usigem dagiti praktikal a pagimbagan ti kinamapagpiaran a maisalaysay iti sumaganad nga artikulo.

[Blurb iti panid 5]

“Ti pagarup ti tattao maipapan iti kinamapagpiaran ket ad-adda a no kasano a makapagkusitda a dida matiliw imbes a no kasano nga agbalinda a napudno”

[Ladawan iti panid 5]

Adu ti agkuna a ti panagkusit ket napateg iti panagballigi