SIPUD pannakayanak, paseten ti biagtayo ti panagsangit. Inlawlawag ti maysa nga eksperto a ti panagsangittayo idi maladagatayo ti nagbalin nga instrumentotayo tapno magun-odantayo dagiti emosional ken pisikal a kasapulantayo. Ngem apay nga agluatayo bayat a tumataengantayo idinto ta mabalintayo met ti makikomunikar iti dadduma pay a pamay-an?

Agarubos dagiti emosional a luatayo gapu iti nagduduma a rason. Mabalin nga agsangittayo gapu iti panagladingit, pannakaupay, wenno panagsagaba ti bagi wenno riknatayo. Ngem agluatayo met gapu iti napalalo a ragsak, pannakabang-ar, ken no nagballigitayo. Lua ti ragsak ti awag iti dayta. Makaibuyog met ti panaglua. “No adda makitak nga agsangsangit—aniaman ti makagapu—makaluaak met,” kuna ni María. Mabalin a nakasangitka metten gapu kadagiti eksena a nabuyam iti pelikula wenno nabasam iti libro.

Aniaman ti rason, ti panagsangit ket nabileg a kita ti di maisao a komunikasion. “Manmano laeng ti pamay-an a nagadu ti mayebkasmo iti kasta kaababa a kanito,” kuna ti libro nga Adult Crying. Dagiti lua ket manggutugot iti nagduduma a reaksion. Kas pagarigan, kaaduan kadatayo ti makipagrikna no adda agsangsangit gapu iti liday ta pagilasinan dayta nga isu ket agsagsagaba. Gapuna, mabalin nga ikagumaantayo a liwliwaen wenno tulongan isuna.

Sigun iti dadduma nga eksperto, makatulong ti panagsangit a mangipeksa iti emosiontayo ken madangran ti salun-attayo no nairuamtayo a manglapped kadagiti luatayo. Ngem kuna met ti dadduma a saan pay a napasingkedan ti siensia nga adda maitulong ti panagsangit iti bagi ken riknatayo. Kaskasdi a sigun kadagiti surbey, agarup 85% kadagiti babbai ken 73% kadagiti lallaki ti nangibaga a simmayaat ti riknada kalpasan a nagsangitda. “No dadduma, ammok a masapul nga agsangitak,” kuna ni Noemí. “Kalpasanna, makaangesakon iti nauneg ken nalawlawagen ti pannakaawatko iti pudno a kasasaad dagiti bambanag.”

Ngem dayta a pannakarikna iti bang-ar ket mabalin a saan laeng a nakadepende kadagiti lua. Adda met dakkel nga epekto ti reaksion ti sabsabali iti panagsangittayo. Kas pagarigan,  mabang-arantayo no matignay ti sabsabali a mangliwliwa ken mangtulong kadatayo ta nakitada nga agluluatayo. Ngem no saan a nasayaat ti reaksionda iti panagluatayo, mabalin a mabainan wenno madismayatayo.

Nalawag nga adda latta dagiti misterio wenno ditay pay ammo maipapan iti panagsangit. Ngem ti talaga nga ammotayo ket maysa ti panaglua kadagiti nakaskasdaaw nga emosional a reaksion nga inted ti Dios kadatayo.