Mapan iti linaonna

Mapan iti listaan dagiti linaonna

 TULONG PARA ITI PAMILIA | PANANGPADAKKEL ITI ANNAK

No Kasano nga Ibaga ti Saan

No Kasano nga Ibaga ti Saan

TI PROBLEMA

Ipapilit latta ti anakmo ti kayatna. Kada ibagam ti saan, agalboroto isu a masubok ti aanusam. Uray ania ti aramidem wenno ibagam, saan nga agtalna isu a mapilitankan a pagustuan ti kayatna. Gapu ta naumakan nga ag-saan, pinabus-oyam manen uray no dimo koma kayat.

Kabaelam a sursuruen ti ag-saan. Ngem usigem nga umuna ti dadduma a banag maipapan iti panangibaga iti saan.

TI MASAPUL A MAAMMUAM

Saan a kinaulpit ti ag-saan. Di patien dayta ti dadduma a nagannak. Nalabit ibagada a rumbeng a makirinnasonka iti anakmo, ilawlawagmo ti bambanag, wenno makinegosasionka pay ketdi kenkuana. Ngem iparegtada a liklikam ti ag-saan di la ket ta agsakit ti nakemna.

Nalabit iti damo ket madismaya ti anakmo iti sao a “saan.” Nupay kasta, dayta ti mangisuro kenkuana iti napateg a leksion—nga iti agpayso a kasasaad, saan a masurot ti amin a kayattayo. Ngem no pagustuam, pakpakapuyem ti autoridadmo ken isursurom iti anakmo a kabaelannaka a kontrolen no agalboroto kada adda kayatna a maala. Inton agangay, kaguranakan no ag-saanka. Ngamin, kasano koma a raemen ti maysa nga anak ti ama wenno inana a kabaelanna a kontrolen?

No ag-saanka, isagsaganam ti anakmo iti kinaagtutubo ken kinaadulto. Dayta ti mangisuro kenkuana kadagiti pagimbagan ti saan a kanayon a panangpagusto iti bagi. No masursuro ti ubing dayta a napateg a leksion, mas posible nga inton agtutubon, saanto a tumulok no maipasango iti impluensia nga agdroga wenno makiseks iti saanna nga asawa.

Ti panangibagam iti saan ti mangsanay met iti anakmo iti kinaadulto. “Kinaagpaysuanna, [datayo nga adulto] ditay kanayon a maala ti kayattayo,” insurat ni Dr. David Walsh. “Ditay matulongan dagiti annaktayo nga agnakem no kanayon nga itedtayo ti kapritsoda.” *

 TI MABALINMO NGA ARAMIDEN

Agpokuska iti kalatmo. Kayatmo nga agbalin ti anakmo a nalaing, kabaelanna a kontrolen ti emosionna, ken naballigi inton adulton. Ngem saan a mapasamak dayta no pagustuam ti amin a kayatna. Sigun iti Biblia, no ti maysa ket ‘mapanuynoyan manipud kinaagtutubona, agbalinto a di managyaman.’ (Proverbio 29:21) Ti ngarud panangibaga iti saan ket paset ti epektibo a disiplina. Saan a makapasakit no di ket makatulong iti anakmo ti kasta a panangsanay.—Prinsipio ti Biblia: Proverbio 19:18.

Masapul a desididoka no ibagam ti saan. Saanmo a kapatas ti anakmo. Saan ngarud a kasapulan a pagririanyo ti sungbatmo a saan a kas man la masapul nga anamonganna dayta. Siempre, bayat a dumakdakkel dagiti ubbing, masapul a ‘sanayenda ti pannakaawatda a mangilasin agpadpada iti umiso ken di umiso.’ (Hebreo 5:14) Saan ngarud a dakes ti makirinnason iti anakmo. Ngem liklikam ti awan patinggana a panangilawlawag no apay a nag-saanka. No ngamin iyad-addam, panunotenna a maysa a kiddaw dayta, imbes a dayta ti natibker a desisionmo.—Prinsipio ti Biblia: Efeso 6:1.

Takderam ti desisionmo. Nalabit padasen ti anakmo a baliwan ti desisionmo babaen ti panagareng-eng wenno panagpakaasi. No mapasamak dayta iti balayyo, ania ti mabalin nga aramidem? “Panawam ti anakmo,” isingasing ti libro a Loving Without Spoiling. “Mabalin nga ibagam, ‘Okey laeng no irengrengmo ti kayatmo, ngem diak kayat a denggen. Inka idiay kuartom. Agrengrengka idiay agingga a maumaka.’” Iti damo, nalabit marigatanka a mangipakita iti kasta a natibker a takder, ken marigatan met ti anakmo a mangawat iti dayta. Ngem posible a maksayan ti panangipapilitna iti kayatna no maamirisna a talaga a paypaysuem ti ibagam.—Prinsipio ti Biblia: Santiago 5:12.

Dika ag-saan tapno laeng paneknekam ti autoridadmo kas nagannak

Agbalinka a rasonable. Dika ag-saan tapno laeng paneknekam ti autoridadmo kas nagannak. Imbes ketdi, makitana koma a ‘nainkalinteganka.’ (Filipos 4:5) Adda met koma dagiti tiempo a patgam ti kayat ti anakmo—no la ket ta maitutop ken saan a tapno laeng sumardengen a mangrengreng kenka.—Prinsipio ti Biblia: Colosas 3:21.

^ par. 10 Manipud iti libro a No: Why Kids—of All Ages—Need to Hear It and Ways Parents Can Say It.