1-2. (a)  Kasano nga al-allilawen ni Satanas dagiti tattao? (b) Ania ti usigentayo iti daytoy nga artikulo?

NI Satanas, “ti ama ti kinaulbod,” al-allilawenna dagiti tattao sipud pay rugi ti pakasaritaan ti tao. (Juan 8:44) Ti dadduma a kinaulbodna ket dagiti ulbod a sursuro maipapan iti ipapatay ken iti biag kalpasan ti ipapatay. Dagita ti nakaibatayan ti adu a popular a kostumbre ken patpatien. Kas resultana, adda kakabsattayo a masapul a ‘mangikagumaan a mangidepensa iti pammatida’ no adda matay a kapamilia wenno kalugaranda.​—Jud. 3.

² No kasta ti kasasaadmo, ania ti makatulong tapno maitakderam dagiti sursuro ti Biblia maipapan iti ipapatay? (Efe. 6:11) Kasano a maliwliwa ken mapabilegmo ti kapammatiam a mapilpilit a makiraman kadagiti kostumbre a di makaay-ayo iti Dios? Ilawlawag daytoy nga artikulo no kasano a tulongannatayo ni Jehova. Umuna, usigentayo ti kuna ti Biblia maipapan iti ipapatay.

3. Ania ti resulta ti umuna a kinaulbod?

³ Saan a panggep ti Dios a matay dagiti tattao. Ngem tapno agbiag nga agnanayon da Adan ken Eva, masapul nga agtulnogda ken Jehova, a nangted iti daytoy simple a bilin: “Rumbeng a dimo kanen ti bunga ti kayo a pakaammuan iti naimbag ken dakes, ta sigurado a matayka iti aldaw a pannanganmo iti dayta.” (Gen. 2:16, 17) Idi kuan, nangpataud ni Satanas iti problema. Kinunana ken Eva babaen ti uleg: “Sigurado a saankayto a matay.” Makapaladingit ta namati ni Eva iti dayta a kinaulbod ket kinnanna ti prutas. Di nagbayag, nangan met ni lakayna iti dayta a prutas. (Gen. 3:4, 6)  Iti kasta, simrek ti basol ken ipapatay kadagiti tattao.​—Roma 5:12.

4-5. Kasano nga agtultuloy nga al-allilawen ni Satanas dagiti tattao?

⁴ Natay da Adan ken Eva, kas imbaga ti Dios. Ngem saan a nagpatingga ti panagulbod ni Satanas maipapan iti ipapatay. Idi agangay, nangpataud iti dadduma pay a kinaulbod. Maysa kadagita ti sursuro a matay kano ti pisikal a bagi ngem adda paset ti tao nga agtultuloy nga agbiag, nalabit iti lubong dagiti espiritu. Nagduduma ti kita dayta a kinaulbod ket maal-allilaw ti di mabilang a tattao agingga ita.​—1 Tim. 4:1.

⁵ Apay a nakaad-adu ti maal-allilaw? Gunggundawayan ni Satanas ti rikna ti tattao maipapan iti ipapatay tapno allilawenna ida. Gapu ta naparsuatayo nga agbiag nga agnanayon, ditay kayat ti matay. (Ecl. 3:11) Ibilangtayo a kabusor ni patay.​—1 Cor. 15:26.

6-7. (a) Nagballigi kadi ni Satanas a mangilemmeng iti kinapudno maipapan kadagiti natay? Ilawlawag. (b) Kasano a nakatulong ti kinapudno iti Biblia tapno ditay agbuteng kadagiti natay?

⁶ Iti laksid ti panagregget ni Satanas, rimmuar latta ti kinapudno maipapan iti ipapatay. Kinapudnona, ad-adu itan ti makaammo ken mangipakpakaammo kadagiti sursuro ti Biblia maipapan iti kasasaad dagiti natay ken iti namnamada. (Ecl. 9:5, 10; Ara. 24:15) Makaliwliwa dagitoy a kinapudno ken tulongandatayo a saan nga agbuteng ken agduadua. Kas pagarigan, ditay kabuteng dagiti natay, ken ditay met pakadanagan ida. Ammotayo a saanda a sibibiag ken saanda a madangran ti asinoman. Kasla matmaturogda laeng. (Juan 11:11-14) Ammotayo met a saandan a mapuotan ti panaglabas ti tiempo. Isu nga inton panagungar, uray dagidiay natayen iti ginasgasut a tawen, kasla apagbiit a tiempo laeng ti limmabas iti panagriknada, kas iti apagkanito a panagkirem ti mata.

⁷ Dika kadi umanamong a ti kinapudno maipapan kadagiti natay ket nalawag, simple, ken lohikal? Naiduma dayta kadagiti makatikaw a kinaulbod ni Satanas! Malaksid a makayaw-awan dagita a kinaulbod, padpadaksenda pay ti Namarsua. Tapno ad-adda a matarusantayo ti dakes nga epekto ti kinaulbod ni Satanas, usigentayo dagitoy a saludsod: Kasano a dagiti kinaulbod ni Satanas pinadakesda ni Jehova? Kasano a pinakapuyda ti pammati iti daton a subbot ni Kristo? Kasano a pinakaroda ti ladingit ken panagsagaba ti sangatauan?

8. Kas naipakita iti Jeremias 19:5, kasano a napadakes ni Jehova gapu kadagiti kinaulbod ni Satanas maipapan kadagiti natay?

⁸ Dagiti kinaulbod ni Satanas maipapan kadagiti natay pinadakesda ni Jehova. Karaman kadagita ti ulbod a sursuro a matutuok dagiti natay iti apuy. Pammadakes dagita iti Dios! Kasano? Arigna ibagbagada a ti Dios ti ayat ket awan dumana iti personalidad ti Diablo. (1 Juan 4:8) Ania ti mariknam iti dayta? Kangrunaanna, ania met ti marikna ni Jehova? Siempre, kagurana ti amin a kita ti kinaranggas.​—Basaen ti Jeremias 19:5.

9. Ania ti epekto dagiti kinaulbod ni Satanas iti panamati iti daton a subbot ni Kristo a nailadawan iti Juan 3:16 ken 15:13?

⁹ Dagiti kinaulbod ni Satanas maipapan kadagiti natay pakapuyenda ti pammati iti daton a subbot ni Kristo. (Mat. 20:28) Ti sabali pay a kinaulbod ni Satanas ket addaan dagiti tattao iti di matay a kararua. No agpayso dayta, amintayo ngarud ket agbiag iti agnanayon. Saanen a kasapulan nga ited ni Kristo ti biagna kas subbot tapno agbiagtayo iti agnanayon. Laglagipentayo a ti daton ni Kristo ti kadakkelan pay laeng nga ebkas ti ayat a naipakita iti tao. (Basaen ti Juan 3:16; 15:13.) Panunotem laengen ti rikna ni Jehova ken ti Anakna kadagiti sursuro a saan a mangtagipateg iti dayta a nagpateg a sagut!

10. Kasano a pinakaro dagiti kinaulbod ni Satanas maipapan iti ipapatay ti ladingit ken panagsagaba ti sangatauan?

¹⁰ Dagiti kinaulbod ni Satanas pinakaroda ti ladingit ken panagsagaba ti sangatauan. Mabalin a naibaga kadagiti agladladingit a nagannak nga innala kano ti Dios ti natay nga anakda tapno agbalin nga anghel idiay langit. Maksayan kadi ti ladingitda wenno kumaro laeng? Nausar ti ulbod a sursuro maipapan iti impierno tapno maipakita nga umiso ti panangparigat, a pakairamanan ti pannakaipuor iti maysa a poste ti mangkontra iti sursuro ti simbaan. Sigun iti maysa a libro maipapan iti Spanish Inquisition, mabalin a patien ti dadduma a nangaramid iti daytoy a kinaranggas nga ik-ikkanda laeng dagiti erehe iti “pangramanan iti agnanayon a pannakatutuok iti impierno” tapno agbabawida sakbay a matayda ket saanda a mapan idiay impierno. Iti adu a pagilian, agrukbab dagiti tattao kadagiti natayen nga inapoda, idaydayawda ida, wenno agpabendisionda kadakuada. Ay-aywen met ti dadduma dagiti inapoda tapno saanda ida a dusaen. Ngem dagitoy a patpatien ket saan a mangted iti pudpudno a liwliwa no di ket panagdanag wenno panagbuteng pay ketdi.

11. Ania ti mabalin nga ibaga dagiti kabagian wenno gayyemtayo tapno sukirentayo ti Sao ti Dios?

¹¹ Ti ayat iti Dios ken iti Saona ti mangpabileg kadatayo nga agtulnog ken Jehova uray no pilitendatayo dagiti manangisakit a kabagian wenno gayyemtayo a makiraman kadagiti di nainkasuratan a kaugalian iti panagminatay. Baka pabainandatayo, nga ibagada a ditay ay-ayaten wenno resrespetuen dagiti natay. Wenno baka ibagada a mangdangran ti natay gapu iti kababalintayo. Kasanotayo a maidepensa ti kinapudno iti Biblia? Usigentayo no kasano nga iyaplikar dagiti sumaganad a prinsipio ti Biblia.

12. Ania dagiti kostumbre maipapan kadagiti natay ti nalawag a di nainkasuratan?

¹² Determinadoka koma a mangliklik kadagiti di nainkasuratan a patpatien ken kostumbre. (2 Cor. 6:17) Iti maysa a nasion iti Caribbean, adu ti mamati a no matay ti tao,  posible nga agsursor ti “al-aliana” ket dusaenna dagidiay nangmaltrato kenkuana. ‘Riribukenna pay ketdi ti komunidad,’ kuna ti maysa a reperensia. Kostumbre idiay Africa a maakkuban dagiti sarming iti balay ti natay ken maibaliktad dagiti piktiurna. Apay? Ibaga ti dadduma a masapul a saan a makita dagiti natay ti bagida! Kas ad-adipen ni Jehova, ditay la ketdi a patien ti aniaman a sarsarita wenno makiraman iti aniaman a kaugalian a mangsuporta kadagiti kinaulbod ni Satanas!​—1 Cor. 10:21, 22.

13. Sigun iti Santiago 1:5, ania ti aramidem no dika sigurado iti maysa a kostumbre?

¹³ No dika sigurado iti maysa a kostumbre wenno kaugalian, agkararagka ken Jehova ket kiddawem ti siribna. (Basaen ti Santiago 1:5.) Kalpasanna, agsukimatka kadagiti publikasiontayo. No kasapulan, agdamagka kadagiti panglakayen iti kongregasionyo. Saanda nga ibaga ti aramidem no di ket dakamatenda dagiti napateg a prinsipio ti Biblia, kas kadagiti nailawlawag ditoy. Bayat nga ar-aramidem dagitoy, sansanayem ti “abilidad[mo] nga agpanunot,” ket daytoy ti tumulong kenka a ‘mangilasin iti umiso ken di umiso.’​—Heb. 5:14.

14. Kasanotayo a maliklikan a maitibkol dagiti tattao?

¹⁴ “Aramidenyo ti amin a banag a pakaidayawan ti Dios. Liklikanyo ti agbalin a pakaitibkolan.” (1 Cor. 10:31, 32) No agdesisiontayo no makiramantayo wenno saan iti maysa a kostumbre wenno tradision, panunotentayo met koma ti epektona iti konsiensia ti dadduma, nangnangruna dagiti kapammatiantayo. Ditay pulos kayat nga adda maitibkol! (Mar. 9:42) Kasta met, ditay kayat a masaktan dagiti saan a Saksi. Ayat ti mangtignay kadatayo a sirerespeto a makisarita kadakuada, ket pakaidayawan dayta ni Jehova. Ditay makiriri kadakuada wenno uyawen dagiti tradisionda. Laglagipentayo a nabileg ti ayat! No ipakitatayo dayta buyogen ti konsiderasion ken respeto, baka mapaluknengtayo ti puso dagiti bumusbusor.

15-16. (a) Apay a nainsiriban nga ibagatayo iti sabsabali ti patpatientayo? Mangted iti pagarigan. (b) Kasano nga agaplikar kadatayo ti imbaga ni Pablo iti Roma 1:16?

¹⁵ Ipakaammom iti lugaryo a maysaka a Saksi ni Jehova. (Isa. 43:10) Makitamto a nalaklakam a sanguen dagiti narigat a situasion no ammo dagiti kabagian ken  kaarrubam nga agdaydayawka ken Jehova a Dios. Insurat ni Francisco a taga-Mozambique: “Idi naammuanmi ken baketko a Carolina ti kinapudno, imbagami iti pamiliami a dimin pagdayawan dagiti natay. Nasubok ti desisionmi idi natay ti manang ni Carolina. Kostumbremi a padigusen ti bangkay iti maysa a ritual. Sa masapul a maturog ti kaasitgan a kabagian ti natay iti tallo nga aldaw iti nakaibellengan ti danum a pinagdigusna. Patienda a dagitoy a kostumbre ti mangay-ayo iti espiritu ti natay. Ekspektaren ti pamilia ni Carolina a maturog sadiay.”

¹⁶ Ania ti inaramid da Francisco ken Carolina? Kinuna ni Francisco: “Ay-ayatenmi ni Jehova ken kayatmi a paragsaken, isu a nagkedkedkami. Nakapungtot unay ti pamilia ni Carolina. Awan kano ti respetomi iti natay ken didakamto kanon bisitaen wenno tulongan. Gapu ta nailawlawagmin dagiti patpatienmi, saanmin nga inulit dayta bayat a sipupungtotda. Indepensadakami pay ketdi ti dadduma a kabagianmi, ket imbagada a nailawlawagmi idin ti takdermi. Idi agangay, nagkalma dagiti kabagian ni Carolina, ket mayat manen ti panaglalangenmi. Immay pay ketdi ti dadduma idiay balay tapno dumawat kadagiti literatura ti Biblia.” Ditay koma a pulos mabain a mangitakder iti kinapudno maipapan kadagiti natay.​—Basaen ti Roma 1:16.

17. Ania ti makatulong tapno agbalintayo a pudno a gayyem iti agladladingit a kapammatiantayo?

¹⁷ No adda matayan a kapammatiantayo, ikagumaantayo ti agbalin a “pudno a gayyem . . . , maysa a kabsat a mapangnamnamaan no adda rigat.” (Prov. 17:17) Kasano nga agbalintayo a “pudno a gayyem,” nangruna no ti agladladingit a kabsat ket mapilpilit a makiraman kadagiti di nainkasuratan a kaugalian? Usigentayo ti dua a prinsipio ti Biblia a makatulong.

18. Apay a nagsangit ni Jesus, ken ania ti masursurotayo iti ulidanna?

¹⁸ “Makipagsangitkayo kadagidiay agsangsangit.” (Roma 12:15) Mabalin a saantayo nga ammo ti ibagatayo iti maysa nga agladladingit. No dadduma, ad-adu ti maibaga  dagiti luatayo ngem dagiti saotayo. Idi natay ni Lazaro a gayyem ni Jesus, da Maria, Marta, ken ti dadduma pay sinangsangitanda ti dungdungnguenda a kabsat ken gayyem. Idi simmangpet uppat nga aldaw kalpasanna, “nagsangit [met] ni Jesus,” uray ammona a dandaninan pagungaren ni Lazaro. (Juan 11:17, 33-35) Ipakita ti panagsangit ni Jesus ti rikna ni Amana. Ipakita met dayta ti ayat ni Jesus kada Maria ken Marta, ket sigurado a naliwliwada. Isu a no marikna dagiti kakabsattayo ti ayat ken pannakaseknantayo, makitada a dida agmaymaysa no di ket napalawlawanda iti maseknan ken manangsuporta a gagayyem.

19. No mangliwliwatayo iti agladladingit a kapammatiantayo, kasanotayo a mayaplikar ti Eclesiastes 3:7?

¹⁹ “Tiempo ti panagulimek ken tiempo ti panagsao.” (Ecl. 3:7) Maliwliwatay pay ti agladladingit a kapammatiantayo no dumngegtayo a naimbag kenkuana. Bay-antayo nga iyebkasna ti rikriknana, ket saantayo a masaktan no “ti la adda a maibagbaga[na].” (Job 6:2, 3) Baka nakaro ti pannaka-stress-na gapu iti panangpilit kenkuana dagiti kabagianna a saan a Saksi. Isu nga ikararagam. Ipakaasim iti “Managdengngeg iti kararag” nga ikkanna dayta a kabsat iti bileg ken nasimbeng a panunot. (Sal. 65:2) No posible, kaduaem nga agbasa iti Biblia. Wenno mangibasaka iti makatulong nga artikulo kadagiti publikasiontayo, kas iti makaparegta a pakasaritaan ti biag.

20. Ania ti pagsasaritaantayo iti sumaruno nga artikulo?

²⁰ Agyamantayo ta ammotayo ti kinapudno maipapan kadagiti natay ken ti nagsayaat a masanguanan dagidiay adda iti pakalaglagipan a tanem! (Juan 5:28, 29) Gapuna, situtured koma nga idepensatayo ti kinapudno iti Biblia iti sao ken aramidtayo ket iranudtayo dayta iti sabsabali iti tunggal maitutop a gundaway. Ilawlawag ti sumaruno nga artikulo ti sabali pay a pamay-an ni Satanas tapno agtalinaed dagiti tattao iti naespirituan a kinasipnget​—ti espiritismo. Makitatayto no apay a masapul a liklikantayo dagiti kaugalian ken paglinglingayan a mainaig iti daytoy a silo ti Diablo.