1. Ania ti mangipakita a nabileg ti pammati ti maysa nga ubing iti namnama a panagungar?

 ADDA nakaro a sakit ti maysa nga ubing nga agnagan iti Matthew isu a namin-adun a naoperaan. Idi pito ti tawenna, nagbuyada a sangapamiliaan iti binulan a programa iti JW Broadcasting^®. Iti maudi a paset ti programa, nabuyada ti maysa a music video maipapan iti panangsabat kadagiti ay-ayaten a napagungar. b Kalpasan ti programa, inasitgan ni Matthew dagiti nagannakna, iniggamanna dagiti imada, ken imbagana: “Nakitayo, Mama ken Papa? Uray no matayak, agriingak inton panagungar. Dikay malidayan. Urayendak, a?” Maimadyinyo kadi ti narikna dagita a nagannak idi nangngegda nga agpaypayso unay iti anakda ti namnama a panagungar?

2-3. Apay a pagsayaatantayo no panunotentayo ti kari a panagungar?

² Nasayaat no pasaray panunotentayo ti kari ti Biblia a panagungar iti masanguanan. (Juan 5:28, 29) Apay? Ngamin, ditay ammo no agsakittayo iti nakaro a mabalin a pakatayantayo wenno bigla a matayantayo iti ipatpateg iti biag. (Ecl. 9:11; Sant. 4:13, 14) Makatulong ti namnamatayo a panagungar tapno maibturantayo dagita a suot. (1 Tes. 4:13) Ipasigurado kadatayo ti Kasuratan nga am-ammonatayo a naimbag ti nailangitan nga Amatayo ken ay-ayatennatayo unay. (Luc. 12:7) Talaga la ketdi nga am-ammonatayo unay ni Jehova a Dios ta kabaelannatayo a parsuaen manen nga addaan iti isu met laeng a personalidad ken memoria. Ken ay-ayatennatayo unay ni Jehova ta inikkannatayo iti tsansa nga agbiag nga agnanayon. Uray no mataytayo, pagungarennatayto!

³ Iti daytoy nga artikulo, pagsasaritaantayo nga umuna no apay a mamatitayo iti kari a panagungar. Kalpasanna, usigentayo  ti makapabileg iti pammati a salaysay ti Biblia a nakaalaan ti pannakatema a tekstotayo: “Agbiagto ti kabsatmo.” (Juan 11:23) Maudi, ammuentayo no kasanotayo a mapagbalin a mas napaypayso kadatayo ti namnama a panagungar.

4. Tapno mamatitayo iti maysa a kari, ania ti masapul a pakakombinsirantayo? Iyilustrar.

⁴ Tapno mamatitayo iti maysa a kari, masapul a kombinsidotayo a ti agkarkari ket kayatna wenno tarigagayanna a tungpalen ti karina ken adda pannakabalinna wenno abilidadna a mangtungpal iti dayta. Kas panangyilustrar: Ipapantayon a naperdi ti balaymo gapu iti bagyo. Immay ti maysa a gayyem ken inkarina, ‘Tulonganka a mangbangon manen iti balaymo.’ Napudno isuna ken kombinsidoka a kayatnaka a tulongan. No nalaing nga agibangon ken adda dagiti remientana, ammom nga adda met abilidadna. Isu a mamatika iti inkarina. Ti ngay kari ti Dios a panagungar? Talaga kadi a kayatna a tungpalen dayta ken adda pannakabalinna a mangtungpal iti dayta?

5-6. Apay a masiguradotayo a kayat ni Jehova a pagungaren dagiti natay?

⁵ Kayat kadi ni Jehova a pagungaren dagiti natay? Sigurado a wen. Inwanwanna ti adu a nangisurat iti Biblia tapno isuratda ti karina maipapan iti panagungar iti masanguanan. (Isa. 26:19; Os. 13:14; Apoc. 20:11-13) Ken kada agkari ni Jehova, kanayon a tungpalenna. (Jos. 23:14) Kinapudnona, magagaran ni Jehova a mangpagungar kadagiti natay. Apay a maikunatayo ti kasta?

⁶ Panunotentayo ti imbaga ni patriarka a Job. Sigurado isuna nga uray matay, isu ket kailiw ni Jehova a makita a sibibiag manen. (Job 14:14, 15) Kasta met laeng ti iliw ni Jehova iti amin nga agdaydayaw kenkuana a natayen. Magagaran a mangpagungar kadakuada tapno agbalinda a nasalun-at ken naragsak. Dagiti ngay binilion a natay a saan a naaddaan iti gundaway a mangammo iti kinapudno maipapan ken Jehova? Kayat met ida a pagungaren ti nadungngo a Diostayo. (Ara. 24:15) Kayatna nga ikkan ida iti oportunidad nga agbalin a gagayyemna ken agbiag nga agnanayon ditoy daga. (Juan 3:16) Nalawag ngarud a kayat ni Jehova a pagungaren dagiti natay.

7-8. Apay a masiguradotayo nga adda pannakabalin ni Jehova a mangpagungar kadagiti natay?

⁷ Adda met kadi pannakabalin ni Jehova a mangpagungar kadagiti natay? Sigurado nga adda! Isu “ti Mannakabalin-amin.” (Apoc. 1:8) Talaga a kabaelanna a pukawen ti aniaman a kabusor, uray ni patay. (1 Cor. 15:26) Mapabileg ken maliwliwatayo gapu iti dayta. Usigentayo ti kapadasan ni Sister Emma Arnold. Naipasango isuna ken ti pamiliana kadagiti nakaro a pakasubokan ti pammati bayat ti Gubat Sangalubongan II. Tapno maliwliwana ti anakna a babai iti ipapatay dagiti ipatpategda iti biag kadagiti kampo konsentrasion dagiti Nazi, kinuna ni Emma: “No agnanayon a pinulipolannatayo ni patay, nabilbileg no kuan dayta ngem iti Dios, di ngamin?” Talaga nga awan ti nabilbileg ngem ni Jehova! Ti mannakabalin-amin a Dios a nangparsua iti biag kabaelanna nga isubli ti biag dagiti natay.

⁸ Ti maysa pay a rason nga ammotayo a kabaelan ti Dios a pagungaren dagiti natay ket awan limitasion ti memoriana. Awaganna ti amin a bituen iti naganda. (Isa. 40:26) Kasta met, malaglagipna dagiti natayen. (Job 14:13; Luc. 20:37, 38) Nalakana laeng a malagip uray dagiti kabassitan a detalye maipapan kadagiti pagungarennanto, agraman ti langa ken personalidadda, dagiti kapadasanda iti biag, ken memoriada.

9. Apay a mamatika iti kari ni Jehova a panagungar iti masanguanan?

 ⁹ Talaga a mamatitayo iti kari ni Jehova a panagungar iti masanguanan gapu ta ammotayo a kayatna a tungpalen dayta ken adda pannakabalinna a mangtungpal iti dayta. Kitaentayo ti maysa pay a rason a patientayo ti panagungar a kari ti Dios: Addan dagiti pinagungar ni Jehova. Idi panawen ti Biblia, inikkanna iti pannakabalin ti dadduma a matalek a lallaki, a pakairamanan ni Jesus, a mangpagungar kadagiti natay. Pagsasaritaantayo ti maysa kadagiti panagungar nga inaramid ni Jesus a nairekord iti Juan kapitulo 11.

10. Ania ti napasamak idiay Betania bayat a mangaskasaba ni Jesus iti ballasiw ti Jordan, ken ania ti inaramidna? (Juan 11:1-3)

¹⁰ Basaen ti Juan 11:1-3. Imadyinentayo ti napasamak idiay Betania idi dandanin agpatingga ti 32 C.E. Adda nasinged a gagayyem ni Jesus iti dayta a purok—ni Lazaro ken ti dua a kakabsatna a da Maria ken Marta. (Luc. 10:38-42) Ngem nagsakit ni Lazaro, ket madanagan idi dagiti kakabsatna. Impaibagada dayta ken Jesus nga adda idi iti ballasiw ti Jordan, agarup dua nga aldaw a pagnaen manipud Betania. (Juan 10:40) Makapaliday ta natay ni Lazaro agarup iti tiempo a nakadanon ti mensahero ken Jesus. Uray ammo idin ni Jesus a natay ti gayyemna, nagtalinaed pay iti dua nga aldaw iti ayanna sakbay a napan idiay Betania. Isu nga idi nakadanonen ni Jesus, uppat nga aldaw a natayen ni Lazaro. Adda aramiden ni Jesus a mangliwliwa kadagiti gagayyemna ken mangidaydayaw iti Dios.—Juan 11:4, 6, 11, 17.

11. Ania ti masursurotayo iti daytoy a salaysay maipapan iti panaggagayyem?

¹¹ Adda masursurotayo iti daytoy a salaysay maipapan iti panaggagayyem. Panunotenyo: Idi impaibaga da Maria ken Marta ti mensahe ken Jesus, saanda a kiniddaw nga umay idiay Betania. Impaibagada laeng a masakit ti patpatgenna a gayyem. (Juan 11:3) Mabalin koma latta a pinagungar ni Jesus ni Lazaro uray adda iti adayo. Ngem nagdesision ni Jesus a mapan idiay Betania tapno makaduana ti gagayyemna a da Maria ken Marta. Adda kadi gayyemmo a sidadaan a tumulong kenka uray no saanmo a kiddawen? No wen, ammom a mapangnamnamaam a tulongannaka “no adda rigat.” (Prov. 17:17) Agbalintayo met koma a kasta a gayyem a kas ken Jesus! Ita, subliantayo ti salaysay ket kitaentayo ti simmaruno a napasamak.

12. Ania ti inkari ni Jesus ken Marta, ken apay a mamati iti dayta? (Juan 11:23-26)

¹² Basaen ti Juan 11:23-26. Nadamag ni Marta nga asidegen ni Jesus iti Betania. Dagus a napan simmabat ken kinunana: “Apo, no addaka koma idi ditoy, saan koma a natay ti kabsatko.” (Juan 11:21) Agpayso, mabalinna koma a paimbagen ni Lazaro. Ngem ad-adda a nakaskasdaaw ti pampanunoten ni Jesus nga aramidenna. Inkarina: “Agbiagto ti kabsatmo.” Inikkanna pay ni Marta iti sabali a rason tapno mamati iti karina. Imbagana: “Siak ti panagungar ken ti biag.” Wen, ni Jesus ket inikkan ti Dios iti pannakabalin a mangpagungar kadagiti  natay. Iti dayta a tiempo, adda idin dagiti pinagungar ni Jesus. Pinagungarna ti maysa a balasitang di nagbayag kalpasan a natay ken pinagungarna met ti maysa a baro iti isu met la nga aldaw ti ipapatayna. (Luc. 7:11-15; 8:49-55) Ngem kabaelanna kadi a pagungaren ti natayen iti uppat nga aldaw ken mangrugin nga agrunot ti bagina?

13. Sigun iti Juan 11:32-35, ania ti reaksion ni Jesus idi nakitana nga agsangsangit ni Maria ken ti dadduma? (Kitaen met ti ladawan.)

¹³ Basaen ti Juan 11:32-35. Kitaentayo ti simmaruno a napasamak. Ni Jesus ket napan sinabat ni Maria a sabali pay a kabsat ni Lazaro. Inulitna ti imbaga ti kabsatna a ni Marta: “Apo, no addaka koma idi ditoy, saan koma a natay ti kabsatko.” Permi ti ladingitna ken ti dadduma pay a kakaduana. Gapu ta makitkita ken mangmangngeg ni Jesus ti panagsasangitda, naladingitan unay. Nagsangit ta sidudungngo a nakipagrikna kadagiti gagayyemna. Maawatanna no kasano kasakit ti matayan iti ipatpateg. Sigurado a magagaran a mangikkat iti pakaigapuan ti panagladingitda!

14. Ania ti masursurotayo maipapan ken Jehova iti reaksion ni Jesus iti panagsangit ni Maria?

¹⁴ Isuro kadatayo ti reaksion ni Jesus iti panagsangit ni Maria a ni Jehova ket Dios ti nadungngo a pannakipagrikna. Apay a maibagatayo ti kasta? Kas naammuantayon iti napalabas nga artikulo, perpekto a tinuladna ti panagpampanunot ken rikrikna ni Amana. (Juan 12:45) Isu a no mabasatayo a nagsangit ni Jesus gapu ta kasta unay ti pannakipagriknana kadagiti natayan a gagayyemna, maibagatayo a maasian met unay ni Jehova kadatayo no makitkitana nga agladladingittayo. (Sal. 56:8) Saan kadi a dayta ti mangtignay kenka nga ad-adda pay a suminged iti nadungngo a Diostayo?

15. Sigun iti Juan 11:41-44, ania ti napasamak iti tanem ni Lazaro? (Kitaen met ti ladawan.)

¹⁵ Basaen ti Juan 11:41-44. Apagsangpet ni Jesus iti tanem ni Lazaro, impaikkatna ti bato a naiserra iti dayta. Imbaga ni Marta a nabangsiten ti bangkay. Insungbat ni Jesus: “Saanko aya nga imbaga kenka a no mamatika, makitam ti dayag ti Dios?” (Juan 11:39, 40) Kalpasanna, timmangad ni Jesus ken nagkararag iti napigsa. Kayatna a maiturong ken Jehova  ti amin a dayaw para iti sumaruno a mapasamak. Kalpasanna, impukkaw ni Jesus: “Lazaro, rummuarka!” Ket rimmuar ni Lazaro iti tanem! Inaramid ni Jesus ti impagarup ti dadduma nga imposible.—Kitaen ti study note ti John 11:17.

16. Kasano a ti salaysay iti Juan kapitulo 11 patibkerenna ti pammatitayo iti namnama a panagungar?

¹⁶ Ti salaysay iti Juan kapitulo 11 patibkerenna ti pammatitayo iti namnama a panagungar. Kasano? Lagipentayo ti kari ni Jesus ken Marta: “Agbiagto ti kabsatmo.” (Juan 11:23) Kas ken Amana, kayat ni Jesus a tungpalen dayta a kari ken adda pannakabalinna a mangtungpal iti dayta. Ipakita ti panagsangitna a kayatna la unay a pagungaren dagiti natay ken pukawen ti ladingit nga iyeg ti ipapatay. Ken idi rimmuaren ni Lazaro iti tanem, pinaneknekan manen ni Jesus nga adda pannakabalinna a mangpagungar kadagiti natay. Panunotentayo met ti impalagip ni Jesus ken Marta: “Saanko aya nga imbaga kenka a no mamatika, makitam ti dayag ti Dios?” (Juan 11:40) Addaantayo kadagiti natibker a rason a mamati a pumudnonto ti panagungar a kari ti Dios. Ngem ania ti mabalintayo nga aramiden tapno agbalin a mas napaypayso kadatayo daytoy a namnama?

17. Ania dagiti masapul a laglagipentayo no basbasaentayo dagiti salaysay ti Biblia maipapan iti panagungar?

¹⁷ Basaem ken utobem dagiti salaysay maipapan kadagiti napagungaren. Sigun iti Biblia, adda walo a tattao a napagungar ditoy daga. c Adalem a naimbag dagita a salaysay. Bayat nga ar-aramidem dayta, laglagipem nga agpaypayso dagita a tattao—lallaki, babbai, ken ubbing. Ammuem dagiti masursurom kadagita. Panunotem no kasano nga ipakita ti tunggal salaysay a kayat ti Dios ti mangpagungar ken adda pannakabalinna a mangaramid iti dayta. Kangrunaan iti amin, panunotem a naimbag ti kapatgan a panagungar—ti panagungar ni Jesus. Laglagipem a ginasut ti nakasaksi a napagungaren ni Jesus.  Napigsa dayta nga ebidensia a mangpabileg iti pammatitayo.—1 Cor. 15:3-6, 20-22.

18. Kasanotayo a mausar a naimbag dagiti kantatayo maipapan iti namnama a panagungar? (Kitaen met ti footnote.)

¹⁸ Usarem a naimbag dagiti “naespirituan a kanta” maipapan iti namnama a panagungar. d (Efe. 5:19) Dagita a kanta ti tumulong tapno agbalin a mas napaypayso kadatayo ti panagungar ken pabilgenda ti pammatitayo iti dayta a nagpateg a namnama. Bayat ti panagdaydayaw ti pamiliayo, denggenyo dagita, praktisenyo, ken pagsasaritaanyo ti kaipapanan dagiti lirikoda. Ikabesa ken ipapusoyo dagiti liriko. No maipasangokayo iti suot a mamagpeggad iti biag wenno matay ti maysa nga ipatpategyo iti biag, ipalagip kadakayo ti espiritu ni Jehova dagita a kanta tapno maliwliwa ken mapabilegkayo.

19. Ania dagiti mabalin nga imadyinentayo maipapan iti panagungar? (Kitaen ti kahon nga “ Anianto ti Isaludsodmo Kadakuada?”)

¹⁹ Usarem ti imahinasionmo. Inikkannatayo ni Jehova iti abilidad a mangpanunot nga addatayonton idiay baro a lubong. Inlawlawag ti maysa a sister: “Kanayon nga im-imadyinek nga addaakon idiay baro a lubong, a kas man la maang-angotkon dagiti rosas idiay Paraiso.” Panunotem a maam-ammomton dagiti matalek a lallaki ken babbai idi panawen ti Biblia. Asino ti kayatmonto a maam-ammo? Ania dagiti isaludsodmonto kenkuana? Imadyinem met a makaduamto manen dagiti natayen nga ipatpategmo. Panunotem ti panagkikitayonto manen—ti umuna nga ibagam kadakuada, ti kairut ti panangarakupmo kadakuada, ken ti ragsakmo nga uray la makaluaka inton makitam manen ida.

20. Ania ti determinasiontayo?

²⁰ Anian a yamantayo ken Jehova gapu iti karina a panagungar! Masiguradotayo a pumudnonto dayta a kari ta kayat ni Jehova a tungpalen dayta ken adda pannakabalinna a mangtungpal iti dayta. Determinadotayo koma nga itultuloy a pabilgen ti pammatitayo iti daytoy nagpateg a namnama. No aramidentayo dayta, lallalo a sumingedtayo iti Dios a mangikarkari iti tunggal maysa kadatayo, ‘Agbiagto dagiti ay-ayatem!’