1. Nupay gagangay a naragsak ti rugi ti panagasawa, ania ti namnamaen dagiti mangikeddeng nga agasawa? (Kitaen ti ladawan iti rugi ti artikulo.)

NO SUMANGO ti napintas a nobia iti guapo a nobio iti aldaw ti kasarda, saan a mailadawan ti ragsakda. Bayat ti panaginnaremda, bimmileg ti panaginnayatda ket nakasaganadan nga agkinnari nga agbalinda a matalek kas agassawa. Siempre, kasapulan ti panagbalbaliw no agtipon ti agassawa ket mabangon ti baro a pamilia. Mangipaay ti Sao ti Dios iti nainsiriban a balakad kadagiti mangikeddeng nga agasawa, ta kayat ti Namunganay iti panagasawa a tunggal agassawa ket agballigi ken naragsakda kas agassawa. (Prov. 18:22) Ngem nalawag nga ibaga kadatayo ti Kasuratan a dagiti imperpekto nga agassawa ‘addaandanto ti rigat iti lasag.’ (1 Cor. 7:28) Kasano a malimitaran dagita a rigat? Ken kasano nga agbalin a naballigi ti panagasawa dagiti Kristiano?

2. Ania dagiti kita ti ayat ti ipakita koma dagiti agassawa?

² Ipaganetget ti Biblia ti kinapateg ti ayat. Masapul ti panangipateg (Griego, phi·liʹa) iti panagasawa. Mangyeg iti ragsak ti  romantiko nga ayat (eʹros), ken napateg ti panagayat iti pamilia (stor·geʹ) no addanton dagiti annak. Nupay kasta, ti ayat a naibatay iti prinsipio (a·gaʹpe) ti mamagbalin a naballigi ti panagasawa. Insurat ni apostol Pablo maipapan iti kasta nga ayat: ‘Ayaten koma ti tunggal maysa kadakayo ti asawana a babai a kas ti panagayatna iti bagina; iti sabali a bangir, ti babai rebbeng nga addaan iti nauneg a panagraem iti asawana.’—Efe. 5:33.

3. Kasano koma kabileg ti ayat ti agassawa?

³ Insurat ni Pablo: “Assawa a lallaki, itultuloyyo nga ayaten dagiti assawayo, no kasano a ti Kristo inayatna met ti kongregasion ken inyawatna ti bagina a maipaay iti dayta.” (Efe. 5:25) Kas panangtulad iti ulidan ni Jesus, masapul nga ayaten dagiti pasurotna ti maysa ken maysa a kas ti panangayatna kadakuada. (Basaen ti Juan 13:34, 35; 15:12, 13.) Nakabilbileg koma ti panaginnayat dagiti Kristiano nga agassawa nga uray la situtulokda a matay para iti asawada no kasapulan. Nupay kasta, dayta ti kaudian nga aramiden ti maysa kadakuada no tumaud ti nakaro a di panagkinnaawatan. Ngem ti ayat nga a·gaʹpe “anusanna ti amin a bambanag, patienna ti amin a bambanag, inanamaenna ti amin a bambanag, ibturanna ti amin a bambanag.” Wen, “ti ayat saan a pulos aggibus.” (1 Cor. 13:7, 8) Masapul a laglagipen dagiti managbuteng iti Dios nga agassawa ti karida nga ayaten ken agmatalekda iti maysa ken maysa. Makatulong dayta tapno mayaplikarda dagiti nangato a prinsipio ni Jehova a mangsolbar iti aniaman a tumaud a problema.

4, 5. (a) Kas ulo ti pamilia, ania ti rebbengen ti asawa a lalaki? (b) Kasano koma a matmatan ti asawa a babai ti kinaulo? (c) Ania a panagbalbaliw ti inaramid ti maysa a pagassawaan?

⁴ Dinakamat ni Pablo ti akem ti tunggal asawa. Insuratna: “Dagiti babbai agpasakupda koma kadagiti assawada a kas iti Apo, agsipud ta ti lalaki isu ti ulo ti asawana a kas met ti Kristo isu ti ulo ti kongregasion.” (Efe. 5:22, 23) Saan a pagbalinen daytoy nga urnos a nababbaba ti asawa a babai ngem ti asawa a lalaki. Kinapudnona, makatulong dayta iti asawa a babai tapno maitungpalna ti akem nga inted ti Dios para iti asawa a babai idi kinunana: “Saan a nasayaat iti tao [ni Adan] nga agtultuloy nga is-isuna. Mangaramidak iti katulongan maipaay kenkuana, kas maysa a komplimentona.” (Gen. 2:18) No kasano a nangipakita iti ayat ni Kristo, “ti ulo ti kongregasion,” masapul met a naayat nga ipakita ti Kristiano nga asawa a lalaki ti kinaulona. No kasta ti aramidenna, natalged ti rikna ti asawana ken maragsakan ket agbalin a manangsuportar, managraem, ken managpasakup.

⁵ Umanamong ni Cathy ^[1] a masapul ti panagbalbaliw no makiasawa ti maysa. Kunana: “Idi awan pay asawak, siak ti agdesision ken mangaywan iti bagik. Nagbalbaliw dayta idi nagasawaak ta masapul a sursuruek ti agpannuray ken lakayko. Saan a kanayon a nalaka, ngem ad-adda a simmingedkami nga agassawa babaen ti panangyaplikarmi iti pamay-an ni Jehova.” Kuna ti asawana a ni Fred: “Para kaniak, narigat ti agdesision. Narigrigat manen ta addan asawak, ngamin dua a tao ti ikabilangak. Ngem no agpaiwanwanak ken Jehova babaen ti kararag ken talaga a denggek ti ibaga ti asawak, inaldaw a lumaklaka nga aramiden dayta. Mariknak a talaga a team-kami!”

6. Kasano a ti ayat agserbi kas “naan-anay a singgalut ti panagkaykaysa” no tumaud dagiti problema iti panagasawa?

⁶ Ti natibker a panagasawa ket buklen ti dua a tao a mangpalabas iti pagkapuyan ti tunggal maysa. Itultuloyda nga “anusan ti maysa ken maysa ken sibubulos a pakawanen ti maysa ken maysa.” Wen, agkamali dagiti agassawa. Ngem no mapasamak dayta, adda masursurotayo kadagita a kamali. Masursurotayo ti mangpakawan, ken naan-anay a maipakitatayo ti ayat kas “naan-anay a singgalut  ti panagkaykaysa.” (Col. 3:13, 14) Kasta met, “ti ayat mabayag-panagituredna ken manangngaasi. . . . Saanna nga ing-ingpen ti pannakadangran.” (1 Cor. 13:4, 5) Masapul a masolbar koma a dagus dagiti di pagkinnaawatan. Masapul ngarud a risuten ti Kristiano nga agassawa ti aniaman a parikutda sakbay nga agpatingga ti aldaw. (Efe. 4:26, 27) Masapul ti kinapakumbaba ken tured a mangibaga iti “Pakawanennak” ngem makatulong dayta tapno marisut dagiti problema ken agbalin a nasingsinged pay dagiti agassawa.

7, 8. (a) Ania ti ibalakad ti Biblia maipapan iti seksual a panagdenna ti agassawa? (b) Apay a masapul nga ipakita dagiti agassawa ti dungngo?

⁷ Mangipaay ti Biblia iti nagsayaat a balakad a makatulong iti agassawa tapno maaddaanda iti balanse a panangmatmat iti panangipaay iti karbenganda kas agassawa. (Basaen ti 1 Corinto 7:3-5.) Napateg a naayat nga ikabilangan ti agassawa ti rikrikna ken kasapulan ti tunggal maysa. No saan a matrato a sidudungngo ti asawa a babai, mabalin a saan a maragsakan iti daytoy nga aspeto ti panagasawa. Nabalakadan dagiti assawa a lallaki a tratuenda ti assawada “maitunos iti pannakaammo.” (1 Ped. 3:7) Saan koma a maipilit wenno makiddaw ti panagdenna no di ket natural koma a mapasamak dayta. Masansan nga al-alisto nga agtignay ti lalaki ngem ti babai, ngem agpada koma a nakasagana ti rikrikna dagiti agassawa.

⁸ Saan a mangipaay ti Biblia kadagiti espesipiko a pagannurotan iti kita ken pagpatinggaan ti gagangay a seksual a panagdenna, ngem nadakamat ti panangipakita iti panangipateg. (Sol. 1:2; 2:6) Masapul nga ipakita dagiti Kristiano nga agassawa ti dungngo iti maysa ken maysa.

9. Apay a saan a nasayaat ti panangipakita iti seksual nga interes iti saanmo nga asawa?

⁹ No addaantayo iti nabileg a panagayat iti Dios ken iti kaarruba, saantayo nga ipalubos nga adda asinoman wenno aniaman a mangdadael iti panagasawa. Nagproblema wenno nadadael pay ketdi ti panagasawa ti dadduma gapu iti masansan a panagbuya ti maysa nga asawa iti pornograpia. Masapul nga iwaksi ti aniaman a pakaawisan iti daytoy wenno ti seksual a tarigagay iti saan nga asawa. Uray ti panangipakita iti interes iti saanmo nga asawa ket saan a naayat, ket masapul a liklikan dayta. No laglagipentayo nga ammo ti Dios ti amin a pampanunoten ken tigtignaytayo, bumileg ti tarigagaytayo a mangparagsak kenkuana ken agtalinaed a nadalus.—Basaen ti Mateo 5:27, 28; Hebreo 4:13.

10, 11. (a) Kasano kaadu dagiti agdiborsio? (b) Ania ti kuna ti Biblia maipapan iti panagsina? (c) Ania ti makatulong kadagiti agassawa tapno saanda nga agsina a dagus?

¹⁰ Mabalin a mapanunot ti maysa kadagiti agassawa wenno duada pay ketdi ti agsina wenno agdiborsio no agtultuloy nga adda dagiti nakaro a problemada. Iti dadduma a pagilian, nasurok a kagudua kadagiti agassawa ti agdiborsio. Saan met ketdi a kasta kadagiti Kristiano, ngem masapul a maipaayan iti atension ti umad-adu a problema dagiti agassawa nga agserserbi iti Dios.

¹¹ Kastoy ti ibilin ti Biblia: “Ti babai saan a sumina iti asawana; ngem no isu agpayso a sumina, agtalinaed koma a di makiasawa wenno no saan makikappia manen iti asawana; ket ti lalaki saanna koma a panawan ti asawana.” (1 Cor. 7:10, 11) Saan koma a laglag-anen ti panagsina. Nupay ti panagsina ti kasla solusion no tumaud dagiti narigat a kasasaad, masansan nga ad-adu pay ti parikut a patauden dayta. Kalpasan nga inulit ni Jesus ti imbaga ti Dios a panawanto ti lalaki ti amana ken ti inana ket makitiponto iti asawana, kinunana: “Ti pinagsinnangol ti Dios saan koma a pagsinaen ti tao.” (Mat. 19:3-6; Gen. 2:24) Kaipapanan met daytoy a “saan koma a pagsinaen” ti asawa a lalaki wenno  babai ti “pinagsinnangol ti Dios.” Imbilang ni Jehova ti panagasawa a tungpal biag a panagkadua. (1 Cor. 7:39) Ti panangpanunot dagiti agassawa nga amintayo ket manungsungbat iti Dios ti mangtignay koma kadakuada nga agregget a mangsolbar a dagus kadagiti parikutda tapno saan a kumaro.

12. Apay a mapanunot ti maysa ti makisina iti asawana?

¹² Ti saan a realistiko a panangnamnama ket mabalin a pakaigapuan ti problema ti agassawa. No saan a natungpal ti namnamaen a naragsak a panagasawa, mabalin a marikna ti maysa a naallilaw, dismayado, ken naliday pay ketdi. Dagiti nagdumaan iti rikrikna ken pannakapadakkel ti mabalin a pagtaudan ti problema, wenno saanda nga agkinnaawatan gapu iti kuarta, katugangan, ken panangpadakkel iti anak. Nupay kasta, makaparagsak ta naaddaan iti nasayaat a solusion ti kaaduan nga agassawa a Kristiano para iti problemada gapu ta agpapaidalanda iti Dios.

13. Ania dagiti nainkalintegan a rason ti panagsina?

¹³ Mabalin a nainkalintegan ti panagsina no dadduma. Dagiti naisangsangayan a kasasaad a pangibatayan ti dadduma iti panagsina ket ti inggagara a saan a panangsuportar, nakaro a pisikal a panangabuso, ken ti panagpeggad ti espiritualidad ti maysa. Masapul nga agpatulong kadagiti panglakayen dagiti agassawa a nakaro ti parikutda. Makatulong kadagiti agassawa dagitoy aduan iti kapadasan a kakabsat a mangyaplikar iti balakad ti Sao ti Dios. No risutentayo dagiti problema, ikararagtayo ti espiritu ni Jehova. Kiddawentayo met a tulongannatayo a mangyaplikar kadagiti prinsipio ti Biblia ken mangipakita iti bunga ti espiritu.—Gal. 5:22, 23. ^[2]

14. Ania ti kuna ti Biblia kadagiti Kristiano a saan nga agserserbi ken Jehova ti asawada?

¹⁴ Iti dadduma a kasasaad, saan pay nga agserserbi ken Jehova ti asawa ti maysa a Kristiano. Kadagita a kasasaad, adda naimbag a rason nga ipaay ti Biblia no apay a masapul nga agtalinaedda nga agassawa. (Basaen ti 1 Corinto 7:12-14.) Mabigbig man ti saan a manamati nga asawa wenno saan, isu ket “masantipikar” gapu ta nakiasawa iti manamati. Amin nga annakda ket maibilang a ‘nasantuan’ ken adda nasayaat a takderda iti imatang ti Dios. Kinuna ni Pablo: “Asawa a babai, kasano ti pannakaammom no maisalakanmonto ti asawam? Wenno, asawa a lalaki, kasano ti pannakaammom no maisalakanmonto ti asawam?” (1 Cor. 7:16) Dandani amin a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova ket addaan kadagiti agassawa a nagbalin nga instrumento ti Kristiano tapno ‘maisalakan’ ti asawana.

15, 16. (a) Ania ti balakad ti Biblia kadagiti assawa a babbai a saan nga agserserbi iti Dios ti assawada? (b) Ania ti aramiden ti Kristiano no makisina ti di manamati nga asawana?

¹⁵ Balakadan ni apostol Pedro dagiti Kristiano nga assawa a babbai nga agpasakupda kadagiti asawada, ‘tapno no ti asinoman saan a natulnog iti sao, mabalin a magun-od ida nga awan ti sao babaen iti kababalin dagiti assawada a babbai, agsipud ta nasaksianda ti nadalus a kababalinyo agraman ti nauneg a panagraem.’ No ipakita ti asawa a babai ti “naulimek ken naalumamay nga espiritu, nga addaan dakkel a pateg iti imatang ti Dios,” mabalin nga ad-adu ti maaramidanna a mangawis iti asawana iti pudno a panagdayaw ngem iti prangka a panangibagana kadagiti patpatienna kas Kristiano.—1 Ped. 3:1-4.

¹⁶ No ngay kayat ti di manamati nga asawa ti makisina? Kuna ti Biblia: “No sumina daydiay di mamati, bay-an a sumina; ti kabsat a lalaki wenno ti kabsat a babai saan a paadipen iti sidong dagiti kasta a kasasaad, no di ket ti Dios inayabannakayo iti talna.” (1 Cor. 7:15) Saan a kayat a sawen dayta nga addaan ti Kristiano iti Nainkasuratan a pakaibatayan  a nawaya a makiasawa manen. Imbes ketdi, saanna a mabalin nga obligaren ti di manamati nga asawana nga agtalinaed a kaduana. Mabalin a makaipaay iti talna ti pannakisina. Nupay kasta, mangnamnama ti Kristiano nga agsubli ti simmina nga asawana ken situtulok a makitinnulong tapno agtalinaed ti panagasawada ket agbalin a manamati inton agangay.

17. Ania koma ti ipangpangruna dagiti agassawa a Kristiano?

¹⁷ Gapu ta agbibiagtayon “kadagiti maudi nga aldaw,” mapaspasarantayo ti “napeggad a tiempo a narigat a pakilangenan.” (2 Tim. 3:1-5) Ngem no agtalinaedtayo a nabileg iti naespirituan, malabanantayo dagiti dakes nga impluensia ti lubong. “Ti tiempo a nabati ket ababan,” insurat ni Pablo. “Manipud ita dagiti lallaki nga addaan assawa agbalinda koma a kasla awanan, . . . ket dagidiay mangus-usar iti lubong kas kadagidiay di mangus-usar a naan-anay iti dayta.” (1 Cor. 7:29-31) Saan nga ibagbaga ni Pablo nga ipaidam dagiti agassawa ti rebbengenda iti asawada. Ngem gapu ta bassiten ti tiempo, masapul nga ipangpangrunada dagiti naespirituan a banag.—Mat. 6:33.

18. Apay a posible nga agbalin a naragsak ken naballigi ti panagasawa dagiti Kristiano?

¹⁸ Nupay agbibiagtayo kadagiti napeggad a tiempo ken saan a nasayaat ti relasion ti adu nga agassawa iti aglawlawtayo, posible a maaddaantayo iti naragsak ken naballigi a panagasawa. Kinapudnona, dagiti agassawa a Kristiano nga agtalinaed iti ili ni Jehova, mangyaplikar kadagiti balakad ti Biblia, ken agpaiwanwan iti nasantuan nga espiritu ni Jehova, mabalin a mataginayonda ti panagasawada kas “pinagsinnangol ti Dios.”—Mar. 10:9.