1, 2. Ania dagiti pasamak a nagresulta iti pannakaibalud da Pablo ken Silas? (Kitaen ti ladawan iti rugi ti artikulo.)

DANDANI tengnga ti rabii idin. Nakapupok ti dua a misionero a da Pablo ken Silas iti kaunegan a paset ti pagbaludan iti siudad ti Filipos. Naitul-ong dagiti sakada, ken nakasaksakiten ti bukotda gapu ta namalmaloda. (Ara. 16:​23, 24) Nagalisto dagiti pasamak! Inulod ida dagiti tattao a mapan iti plasa tapno mabistada. Napigpigis ti badoda ken napangpang-orda. (Ara. 16:​16-22) Nagkaro a kinaawan hustisia dayta! Umili ti Roma ni Pablo, ket maikari iti umiso a pannakabista. *

² Bayat a nakatugaw ni Pablo iti kasipngetan, pampanunotenna dagiti napasamak iti dayta nga aldaw. Pampanunotenna dagiti tattao iti Filipos. Awan man la ti sinagoga dagiti Judio iti siudadda, saan a kas iti adu a siudad a binisita ni Pablo. Kasapulan pay ketdi a rummuar iti siudad dagiti Judio tapno agtitiponda nga agdayaw iti igid ti maysa a karayan. (Ara. 16:​13, 14) Gapu ngata ta awan pay sangapulo a Judio a lallaki iti siudad, ti bilang a kasapulan tapno maaddaanda iti sinagoga? Nalawag nga  ipagpampannakkel dagiti taga-Filipos ti panagbalinda nga umili ti Roma, uray no saanda a nayanak a Romano. (Ara. 16:21) Dayta ngata ti rason a saanda a napanunot a dagiti Judio a da Pablo ken Silas ket posible met nga umili ti Roma? Aniaman ti rason, saan nga umiso ti pannakaibaludda.

3. Apay a mabalin a naburiboran ni Pablo iti pannakaibaludna; ngem ania ti nagsayaat nga impakitana?

³ Mabalin a pampanunoten pay ni Pablo dagiti pasamak iti naglabas a bulbulan. Adda idi iti ballasiw ti Baybay Aegeano, idiay Asia Menor. Idi adda sadiay ni Pablo, maulit-ulit a linapdan ti nasantuan nga espiritu a mangasaba iti dadduma a lugar. Kasla ketdi idurduron ti nasantuan nga espiritu a mapan iti sabali a lugar. (Ara. 16:​6, 7) Ngem sadino? Naammuanna ti sungbat iti maysa a sirmata bayat ti kaaddana idiay Troas. Naibaga ken Pablo: “Umallatiwka iti Macedonia.” Nalawag kenkuana ti pagayatan ni Jehova, ket dagus a pinatgan ni Pablo dayta nga awis. (Basaen ti Aramid 16:​8-10.) Ania ti simmaruno a napasamak? Di nagbayag kalpasan ti isasangpetna idiay Macedonia, naibalud ni Pablo! Apay nga impalubos ni Jehova a mapasamak dayta? Kasano kabayag ti pannakaibaludna? Uray no pinampanunot idi ni Pablo dagita, dina impalubos a dagita ti mangpabaaw iti pammati ken ragsakna. “Nagkarkararag da Pablo ken Silas ket indaydayawda ti Dios babaen iti kanta.” (Ara. 16:25) Nabang-aran ti puso ken panunotda babaen ti talna ti Dios.

4, 5. (a) Kasano a mabalin a kas ken Pablo ti situasiontayo? (b) Ania dagiti di ninamnama a pasamak a napadasan ni Pablo?

⁴ Kas ken Pablo, mabalin a napadasam metten a sinurot ti panangiwanwan ti nasantuan nga espiritu ti Dios ngem saan a napasamak ti namnamaem a resultana. Naipasangoka kadagiti pakasubokan wenno situasion nga agkasapulan iti dakkel a panagbalbaliw iti biagmo. (Ecl. 9:11) No lagipem dagita, mabalin a mapanunotmo no apay nga impalubos ni Jehova a mapasamak dagita. No kasta, ania dagiti makatulong kenka tapno agtultuloy a makapagibturka a naan-anay nga agtaltalek ken Jehova? Tapno masungbatan dayta, subliantayo ti napasamak kada Pablo ken Silas.

⁵ Bayat nga agkankanta da Pablo ken Silas, agsasaruno dagiti di ninamnama a pasamak. Bigla a nagginggined iti napigsa. Naglukat dagiti ruangan ti pagbaludan. Nawarwar ti kawar ti amin a balud. Inggawid ni Pablo nga agpakamatay ti guardia. Nagbautisar ti guardia ken ti intero a pamiliana. Kabigatanna, nangibaon dagiti opisial kadagiti guardia a mangwayawaya kada Pablo ken Silas. Imbaga dagiti opisial kadakuada a natalna koma ti ipapanawda iti siudad. Ket idi naammuanda nga umili ti Roma da Pablo ken Silas, naamiris dagiti opisial a dakkel ti kamalida isu nga isudan ti nangkuyog kadagitoy dua a lallaki a rummuar. Ngem nakisarita da Pablo ken Silas nga agpakadada pay nga umuna iti kababautisar a Kristiano a ni Lidia. Ginundawayanda met dayta a mangparegta kadagiti kakabsat. (Ara. 16:​26-40) Nagpartak a nagbaliw dagiti bambanag!

6. Ania dagiti adalen ken pagsasaritaantayo?

⁶ Ania ti masursurotayo kadagitoy a pasamak? Maaramid ni Jehova dagiti ditay namnamaen, isu a ditay koma agdanag no masuboktayo. Sigurado a dakkel ti epekto dayta ken Pablo, kas makita iti suratna kadagiti kakabsat idiay Filipos maipapan iti pakadanagan ken talna ti Dios. Umuna a pagsasaritaantayo ti sasao ni Pablo iti  Filipos 4:​6, 7. (Basaen.) Kitaentayto met ti dadduma pay a pasamak iti Biblia no kasano nga inaramid ni Jehova dagiti banag a ditay namnamaen. Sa adalentayo no kasano a makatulong ti “talna ti Dios” tapno makapagibturtayo nga addaan iti naan-anay a panagtalek ken Jehova.

7. Ania ti kayat nga isuro ni Pablo idi sinuratanna dagiti kakabsat idiay Filipos, ken ania ti masursurotayo kadagiti imbagana?

⁷ Idi basbasaen dagiti kakabsat idiay Filipos ti surat ni Pablo kadakuada, sigurado a nalagipda ti napasamak kenkuana ken ti dida ninamnama a panangtulong ni Jehova kenkuana. Ania ti kayat nga isuro ni Pablo? Ti saan a panagdanag. Agkararag, ket kalpasanna, maawatmo ti talna ti Dios. Ngem kunana a ‘ti talna ti Dios ringbawanna ti isuamin a panunot.’ Ania ti kaipapanan dayta? Adda dagiti nangipatarus iti dayta a “mangartap iti amin nga arapaap” wenno “di matukod a panunoten ti tao.” Kasla ibagbaga ni Pablo a ti “talna ti Dios” ket adayo a nasaysayaat ngem iti kabaelantayo a panunoten. Isu a no mariknatayo a kasla awanen solusion ti problematayo, adda solusion ni Jehova, ken kabaelanna nga aramiden ti ditay namnamaen.​—Basaen ti 2 Pedro 2:9.

8, 9. (a) Uray no naglak-am ni Pablo iti kinaawan hustisia, ania ti nasayaat a resulta dayta? (b) Apay a makapagtalek dagiti kakabsat idiay Filipos kadagiti sasao ni Pablo?

⁸ Naparegta la ketdi dagiti kakabsat idiay Filipos iti panangpampanunotda kadagiti pasamak iti naglabas a sangapulo a tawen. Agpayso ti insurat ni Pablo. Uray no impalubos ni Jehova ti kinaawan hustisia, nagresulta dayta iti ‘pannakaidepensa ken legal a pannakaipasdek ti naimbag a damag.’ (Fil. 1:7) Saanen nga agdardarasudos dagiti opisial no adda man kayatda nga aramiden iti kabbaro a kongregasion Kristiano iti siudadda. Nakadua met ni Pablo nga agdaliasat ti mangngagas a ni Lucas. Mabalin a nakatulong dagiti inaramid ni Pablo tapno agtalinaed ni Lucas iti Filipos kalpasan ti ipapanaw da Pablo ken Silas. Makatulong ngarud ni Lucas kadagiti kabbaro a Kristiano iti dayta a siudad.

⁹ Kinapudnona, idi binasa dagiti kakabsat idiay Filipos ti surat ni Pablo, ammoda a saan a surat dayta ti tao nga adda iti opisina. Nagrigat ti napadasan ni Pablo; ngem impakitana nga addaan iti “talna ti Dios.” Kinaagpaysuanna, idi nagsurat ni Pablo kadagidiay a kakabsat, nakabalud idi iti maysa a balay idiay Roma. Ngem impakitana latta nga adda kenkuana ti “talna ti Dios.”​—Fil. 1:​12-14; 4:​7, 11, 22.

10, 11. Ania ti masapul nga aramidentayo no pakadanagantayo unay ti maysa a problema, ken ania ti namnamaentayo?

¹⁰ Ania ti makatulong tapno saantayo a pakadanagan ti aniaman a banag ken tapno maaddaantayo iti “talna ti Dios”? Sigun iti surat ni Pablo kadagiti taga-Filipos, kararag ti pangkontra iti danag. Isu a no adda pakadanagantayo, masapul nga ikararagtayo dagita. (Basaen ti 1 Pedro 5:​6, 7.) Agkararagka ken Jehova, nga agtalekka nga ipatpategnaka. ‘Agyamanka’ kenkuana kadagiti bendision a maaw-awatmo. Tumibker ti panagtalektayo no laglagipentayo a kabaelanna nga aramiden ti ‘nawadwadwad unay a manglab-aw iti amin a bambanag a dawaten wenno panunotentayo.’​—Efe. 3:20.

¹¹ Kas iti napasamak kada Pablo ken Silas idiay Filipos, mabalin a masorpresatayo iti aramiden ni Jehova kadatayo. Mabalin a saan a nakaskasdaaw dagita, ngem kanayon a ti kasapulantayo ti aramidenna. (1 Cor. 10:13) Siempre, dina kayat a sawen  nga awanen a pulos ti aramidentayo, nga urayentayo lattan nga ilinteg ni Jehova ti bambanag wenno solbarenna ti problematayo. Masapul nga agtignaytayo maitunos iti kararagtayo. (Roma 12:11) Ipakita dagiti aramidtayo no kasano ti kapudnotayo ken ik-ikkantayo ni Jehova iti rason a bendisionannatayo. Ngem laglagipentayo met a saan la a dagiti dawat, plano, ken namnamaentayo ti kabaelanna nga aramiden. No dadduma, sorpresaennatayo babaen ti panangaramidna iti ditay namnamaen. Kitaentayo ti dadduma a pagarigan iti Biblia a mangpatibker iti panagtalektayo a kabaelan ni Jehova nga aramiden ti saantayo a namnamaen.

12. (a) Ania ti inaramid ni Ari Ezekias idi rumaut ti ari ti Asiria a ni Senaquerib? (b) Ania ti masursurotayo iti panangsolbar ni Jehova iti timmaud a problema?

¹² No adalentayo ti Biblia, maulit-ulit a makabasatayo kadagiti di ninamnama nga inaramid ni Jehova. Nagbiag ni Ari Ezekias iti panawen a rinaut ti ari ti Asiria a ni Senaquerib ti Juda ken sinakupna ti amin a siudad, malaksid iti Jerusalem. (2 Ar. 18:​1-3, 13) Idi kuan, isarunon ni Senaquerib ti Jerusalem. Ania ti inaramid ni Ari Ezekias? Nagkararag ken Jehova ken nagpabalakad iti propeta ni Jehova a ni Isaias. (2 Ar. 19:​5, 15-20) Impakitana met ti kinabalansena idi binayadanna ti multa a dawdawaten ni Senaquerib. (2 Ar. 18:​14, 15) Idi agangay, nagsagana ni Ezekias para iti napaut a pananglakub. (2 Cron. 32:​2-4) Ngem ania ti napasamak? Nangibaon ni Jehova iti anghel a mangpapatay iti 185,000 a soldado ni Senaquerib iti maysa laeng a rabii. Sigurado a saan a ninamnama dayta ni Ezekias!​—2 Ar. 19:35.

13. (a) Ania ti masursurotayo iti napasamak ken Jose? (b) Ania ti di ninamnama a napasamak ken Sara?

¹³ Kitaentayo met ti napasamak iti agtutubo a ni Jose, nga anak ni Jacob. Idi naibalud idiay Egipto, ammo ngata ni Jose nga agbalinto a maikadua a kangatuan iti dayta a lugar wenno ammona ngata nga usarento ni Jehova a mangisalakan iti pamiliana manipud iti bisin? (Gen. 40:15; 41:​39-43; 50:20) Sigurado a linab-awan ni Jehova ti amin a namnamaen ni Jose. Panunotem met ti lola ni Jose iti tumeng a ni Sara. Ninamnama ngata ti baketen a ni Sara a tulonganto ni Jehova a maaddaan iti anak, a saan la nga anak a naggapu iti adipenna a babai? Idi nayanak ni Isaac, sigurado a nalab-awan ti amin a kabaelan a panunoten ni Sara.​—Gen. 21:​1-3, 6, 7.

14. Apay a makapagtalektayo ken Jehova?

¹⁴ Siempre, ditay ekspektaren nga agaramid ni Jehova iti milagro a mangikkat iti amin a problematayo sakbay ti baro a lubong; ditay met namnamaen nga adda nakaskasdaaw a mapasamak iti biagtayo.  Ngem ammotayo a ti Diostayo a ni Jehova ti Dios a nangtulong kadagiti adipenna iti nakaskasdaaw a pamay-an. (Basaen ti Isaias 43:​10-13.) Makatulong dayta tapno agtalektayo kenkuana. Ammotayo a kabaelanna nga aramiden ti aniaman a kasapulan tapno naan-anay a maaramidtayo ti pagayatanna. (2 Cor. 4:​7-9) Ania ti masursurotayo kadagitoy a salaysay iti Biblia? Kas ipakita ti kapadasan da Ezekias, Jose, ken Sara, kabaelannatayo a tulongan ni Jehova a mangaramid iti kasla ditay kabaelan, no la ket agtalinaedtayo a matalek kenkuana.

15. Ania ti makatulong tapno agtalinaed ti “talna ti Dios” kadatayo, ken apay a posible dayta?

¹⁵ Kasanotayo a sanguen dagiti pakasubokan ngem agtalinaed latta ti “talna ti Dios” kadatayo? Babaen ti panangtaginayontayo a natibker ti relasiontayo iti Diostayo a ni Jehova. Posible laeng ti kasta a relasion gapu “ken Kristo Jesus,” a nangisakripisio iti biagna kas subbot. Maysa ti subbot kadagiti nakaskasdaaw nga aramid ti Amatayo. Us-usaren ni Apo Jehova ti subbot a mangabbong kadagiti basoltayo tapno maaddaantayo iti nadalus a konsiensia ken makaasidegtayo kenkuana.​—Juan 14:6; Sant. 4:8; 1 Ped. 3:21.

16. Ania ti mapasamak no addaantayo iti “talna ti Dios”? Iyilustrarmo.

¹⁶ Ania ti mapasamak no maawattayo ti “talna ti Dios a mangringbaw iti isuamin a panunot,” wenno pannakaawat? Kuna ti Biblia a ‘saluadanna ti puso ken isiptayo babaen ken Kristo Jesus.’ (Fil. 4:7) Ti orihinal a lengguahe a naggapuan ti sao a ‘saluadan’ ket adda koneksionna iti trabaho dagiti soldado. Tumukoy dayta iti grupo dagiti soldado a nadutokan a mangguardia iti maysa a siudad idi un-unana. Ti Filipos ti maysa kadagita a siudad. Naimas ti turog dagiti taga-Filipos ta ammoda a guguardiaan dagiti soldado ti ruangan ti siudadda. Kasta met, no addaantayo iti “talna ti Dios,” kalmado ti panunot ken pusotayo. Ammotayo nga ipatpategnatayo ni Jehova ken kayatna nga agballigitayo. (1 Ped. 5:10) Dayta a pannakaammo ti mangguardia kadatayo tapno saannatayo nga abaken dagiti pakadanagan wenno pakaupayan.

17. Ania ti makatulong tapno napigsa ti pakinakemtayo a mangsango iti masanguanan?

¹⁷ Dandanin maipasango ti amin a tao iti kakaruan a rigat a mapasamak ditoy daga. (Mat. 24:​21, 22) Ditay ammo ti amin a detalye ti epekto dayta iti tunggal maysa kadatayo. Ngem awan ti rumbeng a pagdanagantayo. Uray no saantayo nga ammo ti amin nga aramidento ni Jehova, am-ammotayo ti Diostayo. Napaneknekantayon kadagiti inaramidna nga aniaman ti mapasamak, kanayon a tungpalen ni Jehova ti panggepna, ken no dadduma aramidenna dayta iti saantayo a namnamaen. Tunggal aramiden dayta ni Jehova kadatayo, mabalin a mariknatayo iti sabali manen a pamay-an ti “talna ti Dios a mangringbaw iti isuamin a panunot.”