“Ammok a Bumangonto”
“[Ti] gayyemtayo napan naginana, ngem agbaniagaak sadiay tapno riingek manipud pannaturogna.”—JUAN 11:11.
1. Ania ti masigurado ni Marta maipapan iti kabsatna? (Kitaen ti ladawan iti rugi ti artikulo.)
AGLADLADINGIT ti nasinged a gayyem ken adalan ni Jesus a ni Marta. Natay ti kabsatna a ni Lazaro. Adda kadi mangep-ep iti ladingitna? Adda. Impasigurado kenkuana ni Jesus: “Bumangonto ni kabsatmo.” Nalabit saan a naan-anay a naep-ep ti ladingit ni Marta, ngem inawatna ti pammasiguro ni Jesus. Kinunana: “Ammok a bumangonto inton panagungar iti kamaudianan nga aldaw.” (Juan 11:20-24) Sigurado ni Marta a mapasamak dayta iti masanguanan. Gapuna, nagaramid ni Jesus iti milagro. Pinagungarna ni Lazaro iti dayta met laeng nga aldaw.
2. Apay a kayatmo a tuladen ti pammati ni Marta?
2 Awan ti pangibatayantayo a mangnamnama a pagungaren ita ni Jesus wenno ni Amana dagiti natay nga ipatpategtayo. Ngem siguradoka kadi a kas ken Marta nga agungarto iti masanguanan ti ipatpategmo—nalabit ti natay nga asawam, ni nanangmo, ni tatangmo, wenno ti ipatpategmo a lolo wenno lola? Wenno mabalin nga agladladingitka gapu iti ipapatay ti anakmo. Kailiwmo nga arakupen, kasarita, ken kadua nga agkatawa ti ipatpategmo. Kas ken
Marta, makaparagsak ta adda rasontayo a mangibaga, ‘Ammok nga agbiagto ti ipatpategko inton panagungar.’ Nupay kasta, pagimbagan ti tunggal Kristiano a panunoten no apay a sigurado a mapasamak dayta.3, 4. Kasano a mabalin a napabileg ti pammati ni Marta gapu iti nabiit pay idi nga inaramid ni Jesus?
3 Nupay agnanaed ni Marta iti asideg ti Jerusalem, nalabit saanna a nakita a pinagungar ni Jesus ti anak ti balo iti asideg ti Nain idiay Galilea. Ngem mabalin a nadamagna dayta. Ken kasta met laeng ti panangpagungar ni Jesus iti balasitang ni Jairo. Dagiti tattao iti balay ti balasitang “ammoda a natayen” ti ubing. Ngem iniggaman ni Jesus ti imana ket kinunana: “Balasitang, bumangonka!” Ket dagus a bimmangon ti balasitang. (Luc. 7:11-17; 8:41, 42, 49-55) Agpada nga ammo ti agkabsat a da Marta ken Maria a kabaelan ni Jesus a paimbagen dagiti masakit. Gapu iti dayta, patienda a no adda koma idi ni Jesus, saan koma a natay ni Lazaro. Ngem itan ta natayen ti ipatpateg ni Jesus a gayyemna, ania ti agur-uray kenkuana? Siputantayo ta imbaga ni Marta nga agungarto ni Lazaro iti masanguanan, “iti kamaudianan nga aldaw.” Apay a masiguradona dayta? Ken apay a masiguradom nga addanto panagungar iti masanguanan a mabalin a pakairamanan dagiti ipatpategmo?
4 Adda dagiti natalged a pangibatayam iti dayta. Bayat nga usigentayo ti dadduma kadagita, mabalin nga adda dagiti mabasam iti Sao ti Dios a masansan a saanmo unay a mapanunot a mainaig iti namnamam a makitamto manen dagiti ipatpategmo.
DAGITI PASAMAK A MANGPATAUD ITI NAMNAMA!
5. Apay a kombinsido unay ni Marta nga agungarto ni Lazaro?
5 Paliiwentayo ta saan a kinuna ni Marta: ‘Sapay koma ta bumangonto ti kabsatko.’ Kinunana: “Ammok a bumangonto.” Kombinsido ni Marta gapu kadagiti milagro a posible a naammuanna a napasamak sakbay pay a nangrugi ti ministerio ni Jesus. Naammuan dagitoy ni Marta iti pagtaenganda ken iti sinagoga bayat ti kinaagtutubona. Mabalin a malagiptayo ti tallo a salaysay a nairekord iti naipaltiing a Kasuratan.
6. Ania a naisangsangayan a milagro ti inaramid ni Elias, ket ania ti pakainaigan dayta ken Marta?
6 Napasamak ti kaunaan a panagungar idi inikkan ti Dios ni Elias iti pannakabalin nga agaramid iti milagro. Idiay Sarepta nga ili nga asideg iti baybay ti Fenicia, adda idi napanglaw a balo a nangpadagus iti propeta. Simimilagro a nagtultuloy nga impaayan ti Dios daytoy a balo iti arina ken lana tapno agtultuloyda nga agbiag nga agina. (1 Ar. 17:8-16) Idi agangay, nagsakit ti anakna agingga a natay. Immarayat ni Elias. Iniggamanna ti bangkay sa inkararagna: “Diosko, pangngaasim, ti kararua [wenno, biag] daytoy nga ubing pasubliem kenkuana.” Ket kasta ti napasamak! Dimngeg ti Dios ken Elias ket nagungar ti ubing. Dayta ti kaunaan a panagungar a nairekord iti Biblia. (Basaen ti 1 Ar-ari 17:17-24.) Sigurado a naammuan ni Marta dayta a naisangsangayan a pasamak.
7, 8. (a) Isalaysay ti inaramid ni Eliseo tapno maliwliwa ti agladladingit nga ina. (b) Ania ti paneknekan ti milagro ni Eliseo maipapan ken Jehova?
7 Ti maikadua a panagungar iti Kasuratan ket ti inaramid ti nangsukat ken Elias a ni propeta Eliseo. Nangipakita ti pamiliar nga Israelita a babai a taga-Sunem iti nagpaiduma a kinamanagpadagus ken Eliseo. Babaen iti propeta, binendisionan ti Dios iti maysa nga anak a lalaki daytoy a lupes a babai ken ti lakayen nga asawana. Kalpasan ti sumagmamano a tawen, natay ti ubing. Panunotem ti kasta unay a ladingit daytoy nga ina. Iti pammalubos ni lakayna, 2 Ar. 4:8-31.
nagdaliasat iti agarup 30 a kilometro a napan ken Eliseo idiay Bantay Carmelo. Imbaon ti propeta ti katulonganna a ni Gehazi a mapan nga umuna idiay Sunem. Saan a nabaelan ni Gehazi a pagungaren ti ubing. Idi agangay, simmangpet ti agladladingit nga ina a kaduana ni Eliseo.—8 Simrek ni Eliseo iti balay nga ayan ti bangkay, sa nagkararag. Simimilagro a nagungar ti ubing ket nakaduana manen ti maragragsakan unayen a nanangna! (Basaen ti 2 Ar-ari 4:32-37.) Nalabit nalagipna ti inkararag ti dati a lupes a ni Anna idi impanna ni Samuel idiay tabernakulo tapno agserbi sadiay: “Ni Jehova . . . manangipababa agingga iti Sheol [wenno, Tanem], ket Isu mangaon.” (1 Sam. 2:6) Nalawag nga inaon wenno literal a binangon ti Dios ti ubing idiay Sunem, a pammaneknek a kabaelanna ti mangpagungar.
9. Ilawlawag no kasano a nainaig ni Eliseo iti maikatlo a panagungar a naisurat iti Biblia.
9 Ngem saan a dayta ti maudi a nakaskasdaaw a pasamak a nainaig ken Eliseo. Nagserbi kas propeta iti nasurok a 50 a tawen, ket idi agangay ‘nagsakit nga isu ti nakatayanna.’ Idi tulang laengen ti nabati iti bangkay ni Eliseo, adda buyot ti kabusor a napan iti Israel. Adda met idi dagiti Israelita a mapan mangipumpon iti minatayda. Tapno maitarayanda dagiti kabusor, impalladawda lattan ti bangkay iti tanem nga ayan dagiti tulang ni Eliseo. Mabasatayo: “Idi a ti tao nasagidna dagiti tulang ni Eliseo, dagus a nagbiag ket timmakder kadagiti sakana.” (2 Ar. 13:14, 20, 21) Panunotem ti epektona ken Marta dagita a salaysay ti panagungar! Sigurado a kabaelan ti Dios a parmeken ni patay. Panunotem met no ania ti maitulong dagita a salaysay kenka. Makombinsirka la ketdi nga awan kaasping ken limitasion ti pannakabalin ti Dios.
DAGITI PASAMAK ITI UMUNA A SIGLO
10. Kasano a tinulongan ni Pedro ti maysa a Kristiano a babai a natay?
10 Iti Kristiano a Griego a Kasuratan, adda met dagiti mabasatayo a panangpagungar nga inaramid dagiti pannakabagi ti Dios. Karaman kadagita dagiti panangpagungar nga inaramid ni Jesus iti ruar ti Nain ken iti balay ni Jairo. Nangpagungar met ni apostol Pedro. Pinagungarna ti Kristiano a babai a ni Dorcas (Tabita). Napan ni Pedro iti kuarto nga ayan ti bangkay a nakasagana a maitabon. Immasideg iti bangkay sa nagkararag. Kalpasanna, imbagana: “Tabita, bumangonka!” Dagus a nagungar, ket “imparang [ni Pedro] a sibibiag” kadagiti padana a Kristiano. Makakombinsir unay dayta a pasamak isu nga “adu ti nagbalin a manamati iti Apo.” Gapuna, mabalinda ti mangsaksi maipapan iti Apo ken maibagada a mismo a kabaelan ni Jehova a pagungaren dagiti natay.—Ara. 9:36-42.
11. Ania ti imbaga ti mangngagas a ni Lucas a napasamak iti maysa nga agtutubo, ket ania ti nagbalin nga epekto ti napasamak iti dadduma?
11 Nasaksian met ti dadduma ti sabali pay a panangpagungar. Naminsan, adda idi ni apostol Pablo iti maysa a gimong iti makinngato a siled idiay Troas, a makin-amianan a laud a Turkey itan. Nagpalawag ni Pablo agingga iti tengnga ti rabii. Dumdumngeg idi a nakatugaw iti tawa ti agtutubo a ni Eutico. Ngem nakatuglep ket natnag manipud iti maikatlo a kadsaaran. Nalabit a ti mangngagas a ni Lucas ti immuna a napan nangkita ken Eutico, ken ineksaminna ti kasasaad ti agtutubo: Saan la a basta nadangran ken naawanan iti puot—natay ni Eutico! Immulog ni Pablo ket inarakupna ti bangkay, ket nakaskasdaaw ta imbagana a sibibiag ti ubing. Nagdakkel ti epekto dayta kadagiti nakasaksi! Gapu ta nakitada a mismo ti panangpagungar ni Pablo, di mailadawan ti “pannakaliwliwada.”—Ara. 20:7-12.
NATIBKER A NAMNAMA
12, 13. Sigun kadagiti panagungar a napagsasaritaantayo, ania dagiti saludsod a masapul nga usigentayo?
12 Dagiti salaysay a nadakamat ti mangipaay koma kenka iti banag nga adda idi ken Marta. Dayta ti nabileg a pammati a kabaelan ti Dios ken ti Manangted-Biag a pagungaren dagiti natay. Ngem makapainteres ta nasaksian idi dagiti matalek nga adipen ti Dios a kas kada Elias, Jesus, wenno Pedro ti panagaramid ni Jehova kadagidiay a milagro. Ngem ania ti makunatayo kadagiti natay kadagiti panawen a saan a nangpagungar ti Dios? Manamnama kadi dagiti matalek a tattao a pagungarento ti Dios dagiti natay iti masanguanan? Makapagtalekda ngata a kas ken Marta idi imbagana: “Ammok a bumangonto [ti kabsatko] inton panagungar iti kamaudianan nga aldaw”? Ngem apay a patienna a mapasamakto dayta, ken apay a patiem met dayta?
13 Kinapudnona, adu a salaysay iti naipaltiing a Sao ti Dios ti mangipakita nga ammo dagiti matalek nga adipen ni Jehova nga addanto panagungar iti masanguanan. Usigentayo ti dadduma.
14. Ania ti maadaltayo iti panagungar manipud iti salaysay maipapan ken Abraham?
14 Panunotenyo ti imbaga ti Dios ken Abraham nga aramidenna ken Isaac, ti nabayag nga inur-urayna kas agtawid. Kinuna ni Jehova: “Pangngaasim, alaem ti anakmo, ti kakaisuna nga anakmo nga ay-ayatem unay, ni Isaac, ket . . . idatonmo kas daton a mapuoran.” (Gen. 22:2) Panunotenyo ti narikna ni Abraham gapu iti dayta a bilin. Inkari ni Jehova a mabendisionan ti amin a nasion babaen ti kaputotan ni Abraham. (Gen. 13:14-16; 18:18; Roma 4:17, 18) Imbaga pay ni Jehova a dumtengto ti bendision ‘babaen ken Isaac.’ (Gen. 21:12) Ngem kasano a matungpal dayta no patayen ni Abraham ni Isaac kas daton? Napaltiingan ni Pablo a mangilawlawag a mamati idi ni Abraham a kabaelan ti Dios a pagungaren ni Isaac. (Basaen ti Hebreo 11:17-19.) Saan nga ibaga ti Biblia a pinanunot ni Abraham a no agtulnog, agungar ni Isaac kalpasan laeng ti sumagmamano nga oras, maysa nga aldaw, wenno makalawas. Saan nga ammo ni Abraham no kaano nga agungar ti anakna. Ngem nagtalek a pagungaren ni Jehova ni Isaac.
15. Ania a namnama ti inyebkas ni Job?
15 Uray ti patriarka a ni Job nangnamnama met iti panagungar iti masanguanan. Ammona a no mapukan ti kayo, mabalin nga agsaringit ket agbalin a kas baro a kayo. Saan a kasta ti tao. (Job 14:7-12; 19:25-27) No matay ti tao, saanna a mapagungar ti bagina manipud iti tanem ket agbiag manen. (2 Sam. 12:23; Sal. 89:48) Siempre, saan a kaipapanan dayta a saan a kabaelan ti Dios a pagungaren ti tao. Kinapudnona, mamati idi ni Job nga addanto panawen nga isu ket lagipen ni Jehova. (Basaen ti Job 14:13-15.) Saan nga ammo ni Job no kaano a mapasamak dayta iti masanguanan. Nupay kasta, nagtalek nga isu ket lagipen ken pagungarento Daydiay namarsua iti biag.
16. Ania ti pammabileg ti anghel ken propeta Daniel?
16 Ni Daniel ti sabali pay a matalek a lalaki a pagaammotayo iti Hebreo a Kasuratan. Sisusungdo a nagserbi iti Dios iti adu a dekada ken tinulongan ni Jehova. Naminsan, pinaregta ti anghel ti “makaay-ayo unay a lalaki” a ni Daniel a ‘maaddaan iti talna’ ken agbalin a ‘nabileg.’—Dan. 9:22, 23; 10:11, 18, 19.
17, 18. Ania a kari iti masanguanan ti naipanamnama ken Daniel?
17 Dandani idin agtawen iti 100 ni Daniel ken dandanin agpatingga ti biagna. Mabalin a pinanunotna no ania ti agur-uray kenkuana iti masanguanan. Agbiagto kadi manen ni Daniel? Sigurado! Iti maudi a paset ti libro a Daniel, mabasatayo ti pammasiguro ti Dios kenkuana: “No maipapan kenka, mapanka agingga iti panungpalan; ket aginanakanto.” (Dan. 12:13) Ammo ti lakayen a ni Daniel nga agin-inana dagiti natay, ken awan ti “gakat wenno uray pannakaammo wenno uray sirib” iti Tanem. Dandani idin agturong ni Daniel iti dayta. (Ecl. 9:10) Ngem saan a dayta ti pagpatinggaan ni Daniel. Naikari kenkuana ti maysa a biag iti masanguanan.
18 Kastoy ti tuloy ti naibaga ken propeta Daniel: “Tumakderkanto maipaay iti bingaymo iti panungpalan dagiti aldaw.” Awan ti naibaga a petsa wenno kapaut ti panagurayna. Agpatingganto ti biag ni Daniel ken aginana. Ngem ti naibaga kenkuana a ‘tumakderto maipaay iti bingayna’ ipamatmatna ti nalawag a kari a panagungar—a mabayag pay a mapasamak kalpasan ti ipapatayna. Mapasamakto dayta “iti panungpalan dagiti aldaw.” Iti Jerusalem Bible, kastoy ti pannakaisurat ti naikari ken Daniel: “Bumangonkanto maipaay iti bingaymo iti maudi a tiempo.”
19, 20. (a) Mainaig kadagiti salaysay nga inusigtayo, apay a kombinsido ni Marta nga agungar ti kabsatna? (b) Ania pay dagiti usigentayo?
19 Nalawag nga adda pangibatayan ni Marta a mamati a “bumangonto” ti matalek a kabsatna a ni Lazaro “inton panagungar iti kamaudianan nga aldaw.” Makapabileg la ketdi kadagiti Kristiano ita ti naikari ken Daniel, agraman ti positibo a sungbat ni Marta ken Jesus. Addanto panagungar.
20 Naammuantayo a dagiti pudno a pasamak iti napalabas paneknekanda a posible ti panagungar, nga agbiagto manen dagiti natay. Kasta met, dagiti lallaki ken babbai a nagserbi iti Dios sinegseggaanda ti panagungar a mapasamak iti masanguanan. Ngem adda kadi mangipakita a mabalin a mabayag pay a mapasamak ti panagungar kalpasan a naikari dayta? No adda, makatulong dayta tapno seggaantayo ti tiempo ti panagungar, a kas iti inaramid ni Marta. Ngem kaano a mapasamak dayta? Usigentayo dagita iti sumaruno nga artikulo.