1. Kas ken Ari David, ania ti mabalin a saludsod ti dadduma kadatayo?

KAYATTAYO amin ti kalmado ken natalna a biag. Ditay kayat ti agdanag. Ngem no dadduma, mabalin a maipasangotayo kadagiti pakadanagan. Kinaagpaysuanna, mabalin nga isaludsod ti dadduma nga adipen ni Jehova ti insaludsod ni Ari David ken Jehova: “Kasano kapaut ti panangibturko iti pakariribukak, ken mano pay nga aldaw nga agladingitak?”—Sal. 13:2.

2. Ania ti usigentayo iti daytoy nga artikulo?

² Nupay adda dagiti tiempo a madanagantayo, adda dagiti mabalintayo nga aramiden tapno maksayan ti panagdanagtayo. Iti daytoy nga artikulo, umuna nga usigentayo ti dadduma a mabalin a mangpadanag kadatayo, sa usigentayo ti innem a praktikal a pamay-an nga aramidentayo tapno kalmadotayo latta a mangsango kadagiti problematayo.

3. Ania dagiti mabalin a pakaigapuan ti panagdanagtayo, ken makontroltayo kadi dagita?

³ Mabalin a bassit wenno awan ti kontroltayo iti dadduma a pakaigapuan ti panagdanagtayo. Kas pagarigan, saantayo a mapasardeng ti tinawen a panagngina ti presio ti makan, bado, ken pagyanan; ken ditay makontrol no kasano kasansan a sulisogendatayo dagiti katrabahuan wenno kaeskuelaantayo nga agkusit wenno agaramid iti immoralidad. Ditay met mapasardeng  ti krimen iti lugartayo. Maipaspasangotayo kadagitoy a problema ta agbibiagtayo iti lubong a ti panagpampanunot dagiti tattao ket saan a naibatay kadagiti prinsipio ti Biblia. Ni Satanas ti dios daytoy a lubong, ket kayatna a dagiti “pakaringgoran iti daytoy a sistema ti bambanag” ti manglapped kadatayo nga agserbi ken Jehova. (Mat. 13:22; 1 Juan 5:19) Di ngarud pakasdaawan a napno ti lubong iti makapa-stress a situasion!

4. Ania ti mabalin a reaksiontayo kadagiti problematayo?

⁴ Mabalin a madanagantayo unay kadagiti problematayo nga uray la dagitan ti sangkapanunottayo. Kas pagarigan, mabalin a madanagantayo baka saan nga umanay ti kuarta a masapsapulantayo para kadagiti kasapulantayo wenno baka ditay makapagtrabaho wenno baka maikkattayo pay ketdi iti trabahotayo. Mabalin a madanagantayo met di la ket ta masulisogtayo a mangsukir iti linteg ti Dios. Asidegen a tignayen ni Satanas dagiti tattao a kontroladona tapno rautenda ti ili ti Dios. Isu a mabalin a madanagantayo no ania ti aramidentayo inton rumautda. Mabalin a panunotentayo, ‘Dakes kadi a pagdanagak dagita a banag?’

5. Ania ti kayat a sawen ni Jesus idi kinunana: “Saankayon a madanagan”?

⁵ Ammotayo nga imbaga ni Jesus kadagiti pasurotna: “Saankayon a madanagan.” (Mat. 6:25) Kayat kadi a sawen dayta nga ekspektarenna nga awanen a pulos ti pakadanagantayo? Sigurado a saan! Ngamin, nagdanag met idi ti dadduma a matalek nga adipen ni Jehova, ngem saan a napukaw ti anamongna kadakuada. * (1 Ar. 19:4; Sal. 6:3) Kinaagpaysuanna, pabpabilgennatayo ni Jesus. Dina kayat a madanagantayo unay kadagiti pakaseknantayo iti biag a mangapektar iti panagserbitayo iti Dios. Ania ngarud dagiti pamay-an a makontroltayo ti panagdanag?—Kitaen ti kahon a “ No Kasano nga Aramiden.”

6. Sigun iti Filipos 4:6, 7, ania ti mangpakalma kadatayo?

⁶ (1) Kanayonka nga agkararag. Mabang-aran dagiti Kristiano a madandanagan no sipapasnek nga agkararagda ken Jehova. (1 Ped. 5:7) Kas sungbat kadagiti kararagmo, mabalin a maawatmo ti “talna ti Dios a mangartap iti amin a pannakaawat” ti tao. (Basaen ti Filipos 4:6, 7.) Pagkalmaen ni Jehova ti madandanagan a panunottayo babaen ti nabileg a nasantuan nga espirituna.—Gal. 5:22.

7. Ania ti masapul a laglagipentayo no agkararagtayo iti Dios?

⁷ No agkararagka ken Jehova, ibagam ti amin a marikriknam. Agbalinka nga espesipiko. Ibagam ti problemam, ken ilawlawagmo ti marikriknam maipapan iti dayta. No adda posible a solusion, agkiddawka iti sirib ken bileg tapno masolbarmo ti problemam. No dimo masolbar, agpatulongka ken Jehova tapno saanka a madanagan. No espesipiko dagiti kararagmo, nalawlawagto kenka no kasano a sungsungbatan dagita ni Jehova. No saan a dagus a masungbatan ti kararagmo, dika sumuksuko. Kayat ni Jehova nga espesipiko ti kararagmo ken kanayonka nga agkararag.—Luc. 11:8-10.

8. Ania ti masapul nga iramantayo iti kararagtayo?

⁸ Bayat nga ipalpalladawmo ti pakadanagam ken Jehova babaen ti kararag, siguraduem  nga iraman ti panagyaman. Makatulong no bilangentayo dagiti bendisiontayo, uray no nagadu ti problematayo. Kadagiti gundaway a saanmo nga ammo ti umiso nga ibagam a mangyebkas iti pakadandanagam, laglagipem a sungbatan ni Jehova uray ti simple a kararag a kas iti ‘Pangngaasim, tulongannak!’—2 Cron. 18:31; Roma 8:26.

9. Kasanotayo a maaddaan iti pudpudno a seguridad?

⁹ (2) Agpannurayka iti sirib ni Jehova, saan nga iti bukodmo a sirib. Idi maikawalo a siglo B.C.E., nagbuteng dagiti umili ti Juda idi impangta ida a rauten dagiti Asiriano. Saanda a kayat a sakupen ida ti Asiria, isu a nagpatulongda iti Egipto. (Isa. 30:1, 2) Impakdaar ni Jehova a madidigrada gapu ta nagtalekda iti Egipto. (Isa. 30:7, 12, 13) Babaen ken Isaias, imbaga ni Jehova iti ilina no kasanoda a maaddaan iti pudpudno a seguridad: “Napigsakayo no agtalinaedkayo a kalmado ken no agtalekkayo” ken Jehova.—Isa. 30:15b.

10. Ania ti dadduma a kasasaad a maipakitatayo ti panagtalektayo ken Jehova?

¹⁰ Kasanotayo a maipakita ti panagtalektayo ken Jehova? Usigentayo dagitoy a pagarigan: Adda offer kenka a trabaho a dakdakkel ti sueldom, ngem masapul nga agtrabahoka iti ad-adu nga oras ken malapdan ti naespirituan a rutinam. Wenno ipakpakita ti maysa a katrabahuam a kursonadanaka, ngem saan a bautisado nga adipen ti Dios. Wenno kasano ngay no pinagpilinaka ti ipatpategmo a kapamiliam: “Siak wenno ti Diosmo?” Narigat ti agdesision kadagita a situasion, ngem ipaay ni Jehova ti kasapulam a panangiwanwan. (Mat. 6:33; 10:37; 1 Cor. 7:39) Ti saludsod ket, Agtalekka kadi ken Jehova ken surotem ti panangiwanwanna?

11. Aniada a salaysay ti Biblia ti mabalintayo nga adalen tapno agtalinaedtayo a kalmado no maipasangotayo iti ibubusor?

¹¹ (3) Agsursuroka kadagiti nasayaat ken saan a nasayaat nga ulidan. Naglaon ti Biblia iti adu a salaysay a mangipakita a nakapatpateg ti agtalinaed a kalmado ken agtalek ken Jehova. Bayat nga ad-adalem dagitoy a salaysay, siputam no ania ti nakatulong kadagiti adipen ti Dios nga agtalinaed a kalmado iti laksid ti nakaro nga ibubusor. Kas pagarigan, idi imbilin ti korte suprema dagiti Judio nga isardeng dagiti apostol ti mangasaba, saanda a nagbuteng. Imbes ketdi, situtured nga imbagada: “Masapul nga agtulnogkami iti Dios kas agturay imbes a kadagiti tattao.” (Ara. 5:29) Uray no nasapsaplitda, saanda a nagbuteng. Apay? Gapu ta ammoda a tultulongan ida ni Jehova. Naragsakan kadakuada. Gapuna, intultuloyda nga inkasaba ti naimbag a damag. (Ara. 5:40-42) Kasta met, idi dandanin mapapatay ti adalan a ni Esteban, nagtalinaed a kalmado a ti rupana ket “kasla rupa ti anghel.” (Ara. 6:12-15) Apay? Gapu ta kombinsido nga adda kenkuana ti pabor ni Jehova.

12. Sigun iti 1 Pedro 3:14 ken 4:14, apay a naragsaktayo no maidadanestayo?

¹² Adda nalawag nga ebidensia dagiti apostol nga adda kadakuada ni Jehova. Inikkanna ida iti pannakabalin nga agaramid kadagiti milagro. (Ara. 5:12-16; 6:8) Ngem dinatay inikkan iti kasta a pannakabalin. Nupay kasta, siaayat nga ipasigurado ni Jehova babaen ti Saona a no agsagabatayo maigapu iti kinalinteg, maragsakan kadatayo ken ipaayna ti espirituna. (Basaen ti 1 Pedro 3:14; 4:14.) Isu nga imbes a sangkapanunottayo ti reaksiontayo iti nakaro a pannakaidadanes iti masanguanan, masapul nga agpokustayo  no kasanotay a mapabileg ti panagtalektayo iti pannakabalin ni Jehova a tumulong ken mangisalakan kadatayo. Kas kadagidiay a nagkauna nga adalan, masapul nga agtalektayo iti kari ni Jesus: “Ikkankayto iti sasao ken sirib a saan a kabaelan a kontraen wenno supiaten ti amin a bumusbusor kadakayo.” Impanamnamana kadatayo: “Maisalakanyonto ti biagyo no agibturkayo.” (Luc. 21:12-19) Ken laglagipentayo a di pulos malipatan ni Jehova uray dagiti kabassitan a detalye maipapan kadagiti adipenna a natay a matalek, isu a pagungarennanto ida.

13. Kasano a makasursurotayo iti kapadasan dagiti saan a nagtalinaed a kalmado ken saan a nagtalek ken Jehova?

¹³ Makasursurotayo met no adalentayo dagiti kapadasan dagiti saan a nakapagtalinaed a kalmado ken saan a nagtalek ken Jehova. Ti panangadaltayo kadagita a di nasayaat nga ulidan ti tumulong kadatayo a mangliklik kadagiti kamali nga inaramidda. Kas pagarigan, ni Ari Asa ti Juda ket nagpannuray ken Jehova idi rinaut ti nakadakdakkel nga armada ti Etiopia, isu a pinagballigi ni Jehova. (2 Cron. 14:9-12) Ngem idi rimmaut ken Asa ti basbassit nga armada ni Ari Baasa ti Israel, binayadanna ti armada ti Siria tapno tulonganda isuna imbes nga agpaisalakan ken Jehova, a kas iti inaramidna idi damo. (2 Cron. 16:1-3) Uray idi dandanin matay gapu iti nakaro a sakit, saan a nagpatulong ken Jehova.—2 Cron. 16:12.

14. Ania ti masursurotayo kadagiti kamali ni Asa?

¹⁴ Idi damo, nagpatulong ni Asa ken Jehova idi naipasango kadagiti problema. Ngem idi agangay, saanen a nagpatulong iti Dios. Kinaykayatna a solbaren ti bambanag a bukbukodna. Kasla praktikal ti inaramid ni Asa nga agpatulong iti Siria maibusor iti Israel. Ngem apagbiit dayta a balligina. Imbaga ni Jehova kenkuana babaen ti maysa a propeta: “Gapu ta nagtalekka iti ari ti Siria ket saanka a nagtalek ken Jehova a Diosmo, nakalibas iti imam ti armada ti ari ti Siria.” (2 Cron. 16:7) Masapul nga agannadtayo di la ket ta sobra ti panagtalektayo iti bagitayo no solbarentayo ti bambanag, ket malipatantayon ti agpaiwanwan ken Jehova babaen ti Saona. Uray adda situasion a masapul nga agdesisiontayo a dagus, agtalinaedtayo koma a kalmado ken agtalek ken Jehova, ket tulongannatayo nga agballigi.

15. Ania ti nasayaat nga aramidentayo no basbasaentayo ti Biblia?

¹⁵ (4) Agikabesaka kadagiti teksto ti Biblia. No makakitaka kadagiti teksto ti Biblia a mangipakita no kasano kapateg ti agtalinaed a kalmado ken agtalek ken Jehova, ikagumaam nga ikabesa dagita. Makatulong no basaem a napigsa wenno isuratmo dagita sa masansan a repasuem. Imbilin ni Jehova ken Josue a masapul a regular a basaenna ti libro ti Linteg iti nakapsut a timek tapno makapagtignay a nainsiriban. Makatulong met dagitoy a pammalagip tapno malabananna ti buteng a marikriknana. (Jos. 1:8, 9) Adu a bersikulo iti Sao ti Dios ti mangpakalma iti isip ken pusom kadagiti situasion a gagangay a pakadanagan wenno pagbutngam.—Sal. 27:1-3; Prov. 3:25, 26.

16. Kasano nga us-usaren ni Jehova ti kongregasion tapno agtalinaedtayo a kalmado ken kanayon nga agtalek kenkuana?

¹⁶ (5) Makikaduaka iti ili ti Dios. Us-usaren ni Jehova dagiti kakabsat a tumulong kadatayo nga agtalinaed a kalmado ken agtalek kenkuana. Kadagiti gimongtayo, mabembenepisiarantayo kadagiti palawag, komento dagiti nakigimong, ken makaparegta a pannakisarita  kadagiti kakabsat. (Heb. 10:24, 25) Mapabilegtayo met no iyebkastayo kadagiti talkentayo a gagayyem iti kongregasion dagiti marikriknatayo. Makatulong ti “naimbag a sao” ti maysa a gayyem tapno lumag-an dagiti pakadanagantayo.—Prov. 12:25.

17. Sigun iti Hebreo 6:19, kasano a ti namnamatayo iti Pagarian mapatibkernatayo a mangsango kadagiti narigat a situasion?

¹⁷ (6) Pagtalinaedem a natibker ti namnamam. Ti namnamatayo iti Pagarian ket agserbi “kas angkla ti kararuatayo,” a mangpatibker kadatayo a mangsango kadagiti narigat a situasion wenno pakadanagan. (Basaen ti Hebreo 6:19.) Panunotem ti kari ni Jehova nga iti masanguanan, awanton dagiti pakadanagantayo. (Isa. 65:17) Iladawam ti bagim nga addaka iti natalna a baro a lubong, nga awanton dagiti nagrigat a situasion. (Mik. 4:4) Mapabilegmo met ti namnamam no ibagam dayta iti dadduma. Aramidem ti amin a kabaelam a mangasaba ken agaramid iti adalan. Iti kasta, ‘agingga iti panungpalan, naan-anay a makapagtalekka a matungpal ti namnamam.’—Heb. 6:11.

18. Ania dagiti problema nga ekspektarentayo iti masanguanan, ken kasano a mapagballigiantayo dagita?

¹⁸ Bayat nga umas-asideg ti panagpatingga daytoy a sistema ti bambanag, makapasartayo iti ad-adu pay a problema a mangpadanag kadatayo. Ti tekstotayo iti tawen 2021 matulongannatayo a mangsango kadagita a problema ken agtalinaed a kalmado babaen ti panagtalektayo ken Jehova, saan nga iti bukodtayo a pigsa. Iti tawen 2021, ipakitatayo koma nga addaantayo iti pammati iti kari ni Jehova: “Napigsakayo no agtalinaedkayo a kalmado ken no agtalekkayo.”—Isa. 30:15.