1-2. Ania dagiti problema a mabalin a mapasaran dagiti matalek nga adipen ni Jehova?

 ADDA dagiti trahedia a mabalin a mangbalbaliw iti biagtayo iti apagdarikmat. Kas pagarigan, ti matalek a brother a ni Luis a ket nadayagnos nga addaan iti karkarna a kanser. Imbaga ti doktor kenkuana a sumagmamano a bulan laengen nga agbiag. Da Monika ken ni lakayna ket nakaregregta kadagiti naespirituan nga aktibidad. Ngem maysa nga aldaw, naammuan ni Monika a ni lakayna a maysa a panglakayen ket adda ilimlimedna a dakes nga ar-aramidenna iti adun a tawen. Ti balasang a sister a ni Olivia ket napilitan a mangpanaw iti balayna ta adda um-umay a napigsa a bagyo. Idi nagsubli, nakitana a nadadaelen ti balayna gapu iti bagyo. Kellaat a nagbalbaliw ti biag dagita a kakabsat. Napadasam met kadin ti kasta? Adda met kadin napasaram a bigla a nangbalbaliw iti biagmo?

² Uray no matalektayo nga adipen ni Jehova, agsakit ken agrigattayo met latta a gagangay iti amin a tattao. Baka masapul nga ibturantayo ti ibubusor wenno panangidadanes dagidiay gumurgura iti ili ti Dios. Nupay saannatayo nga ilisi ni Jehova kadagita a pakarigatan, ikarkarina a tulongannatayo. (Isa. 41:10) Iti tulongna, makapagtalinaedtayo a naragsak, makaaramidtayo kadagiti nasayaat a desision, ken makapagtalinaedtayo a napudno kenkuana uray iti karirigatan a situasion. Iti daytoy nga artikulo, usigentayo ti uppat a pamay-an a tultulongannatayo ni Jehova bayat dagiti nasipnget nga aldaw iti biagtayo. Usigentayo met no ania dagiti masapul nga aramidentayo tapno magunggonaantayo iti tulong nga ipapaayna.

 SALAKNIBANNAKANTO NI JEHOVA

3. No makapasartayo iti trahedia, mabalin a marigatantayo a mangaramid iti ania?

³ Ti problema. No makapasartayo iti trahedia, baka marigatantayo nga agpanunot a naimbag ken agaramid kadagiti desision. Apay? Mabalin a nasaktan unay ti pusotayo ken mariribukan ti isiptayo gapu iti danag. Baka mariknatayo a kasla magmagnatayo iti kasipngetan a ditay ammo no sadino ti papanantayo. Kitaentayo ti narikna ti nadakamat a dua a sister bayat dagiti napasaranda a pakasuotan. Imbaga ni Olivia: “Idi dinadael ti bagyo ti balayko, permi ti lidayko ken diak ammo ti aramidek.” Imbaga met ni Monika maipapan iti panangliput ni lakayna: “Nadismayaak unay. Kasla man la naduyok ti pusok. Narigatanak a mangaramid uray kadagiti simple a banag. Diak pulos impagarup a mapasamak daytoy kaniak.” Ania ti inkari ni Jehova tapno matulongannatayo no panagriknatayo ket kasla nagtupak ti langit kadatayo?

4. Sigun iti Filipos 4:​6, 7, ania ti ikarkari ni Jehova nga aramidenna kadatayo?

⁴ Ti tulong ni Jehova. Ikarkarina nga ikkannatayo iti aw-awagan ti Biblia a “talna ti Dios.” (Basaen ti Filipos 4:​6, 7.) Dayta a talna ket tumukoy iti kinakalmado ken kinatalinaay ti isip ken puso gapu iti nasinged a relasiontayo kenkuana. Dayta a talna ti “mangartap iti amin a pannakaawat”; adayo a nakaskasdaaw dayta ngem iti aniaman a mapanunottayo. Kas pagarigan, napadasam kadin ti sipapasnek a nagkararag ken Jehova ket kalpasanna, nasdaawka ta kimmalma ti riknam? Dayta a rikna ket “ti talna ti Dios.”

5. Kasano a ti talna ti Dios salaknibanna ti isip ken pusotayo?

⁵ Sigun iti dayta met la a teksto, ti talna ti Dios “salaknibannanto,” wenno protektaranna, “ti puso ken isipyo.” Ti orihinal a sao para iti “salaknibannanto” ket adda koneksionna iti trabaho dagiti soldado. Tumukoy dayta iti grupo dagiti soldado nga agguardia tapno masalakniban ti maysa a siudad idi un-unana. Naimas ti turog dagiti umili ta ammoda a guguardiaan dagiti soldado ti ruangan ti siudadda. Kasta met, no addaantayo iti “talna ti Dios,” a mangguardia iti puso ken isiptayo, kalmadotayo ta ammotayo a natalgedtayo. (Sal. 4:8) Kas ken Hanna, uray no saan a dagus nga agbaliw ti situasiontayo, mariknatayo latta ti talna. (1 Sam. 1:​16-18) Ket no kalmadotayo, masansan a nalaklakatayo nga agpanunot a naimbag ken agaramid kadagiti nainsiriban a desision.

6. Ania ti aramidentayo tapno mariknatayo ti talna ti Dios? (Kitaen met ti ladawan.)

⁶ Ti masapul nga aramidentayo. No madandanaganka, arigna ayabam ti guardia. Kasano?  Agkararagka agingga a mariknam ti talna ti Dios. (Luc. 11:9; 1 Tes. 5:17) Imbaga ti nadakamaten a ni Luis ti nakatulong kadakuada ken baketna nga Ana, idi naammuanda a nataninganen ti biagna. Imbagana: “Iti kasta a situasion, nagrigat ti agdesision maipapan iti panagpaagas ken iti dadduma pay a banag. Ngem nagdakkel ti naitulong ti kararag tapno agtalna ti isipmi.” Sipapasnek ken maulit-ulit a nagkararag da Luis ken ni baketna. Kiniddawda ken Jehova a pagtalnaenna ti isipda, pagkalmaenna ti pusoda, ken ikkanna ida iti sirib tapno makaaramidda kadagiti nasayaat a desision. Gapu iti dayta, nariknada ti tulongna. No nakaro ti problemam, itultuloymo ti agkararag, ket mariknamto ti talna nga ipaay ni Jehova bayat a guguardiaanna ti puso ken isipmo.—Roma 12:12.

TULONGANNAKA NI JEHOVA NGA AGBALIN A BALANSE

7. Ania ti mabalin a mariknatayo no makapasartayo iti narigat a pakasuotan?

⁷ Ti problema. No nakaro ti pakasuotantayo, baka marigatantayo a mangkontrol iti rikna, isip, ken reaksiontayo. Baka agbaliwbaliw ti emosiontayo. Imbaga ti nadakamaten a ni Ana nga agkakanat ti nariknana idi natay ti lakayna a ni Luis. Kinunana: “No permi ti lidayko, maasianak unay iti bagik. Makapungtotak met ta awanen ni lakayko.” Nalidayan ken nasuron met ni Ana. Ngamin, nagmayat idi ti panagdesdesision ni lakayna. Ngem ita, isunan ti masapul a mangaramid iti dayta. No dadduma, ti panagrikna ni Ana ket kasla adda isuna iti baybay bayat ti napigsa a bagyo. Kasanonatayo a tultulongan ni Jehova no kasta ti marikriknatayo?

8. Sigun iti Salmo 54:4 ken iti footnote ti Salmo 16:​8, ania ti ipasigurado kadatayo ni Jehova?

⁸ Ti tulong ni Jehova. Ipaspasiguradona a tulongannatayo nga agbalin a balanse tapno saantayo nga agdiwengdiweng. (Basaen ti Salmo 54:4; 16:​8, ftn.) No adda bagyo, mabalin a mayallo-allon ti barko iti nadawel a baybay ket napeggad dayta. Isu nga adu a barko ti addaan kadagiti stabilizer, wenno kasla pasaplak iti agsumbangir a sikigan ti makimbaba a pasetda. Makatulong dagita tapno saan unay a mayallo-allon ti barko ket nataltalged dagiti pasahero ken mas komportable ti biahe. Ngem sa la agkurri ti sistema ti adu nga stabilizer no umab-abante ti barko. Kasta met ti ar-aramiden ni Jehova. Tulongannatayo nga agbalin a balanse ken saantayo nga agdiwengdiweng bayat nga itultuloytayo ti agserbi kenkuana a simamatalek iti tiempo ti pakasuotan.

9. Kasano a makatulong dagiti tools iti panag-research tapno agtalinaedtayo a balanse? (Kitaen met ti ladawan.)

⁹ Ti masapul nga aramidentayo. No agkakanat  ti mariknam, aramidem ti amin a kabaelam a mangitultuloy iti naespirituan a rutinam. Uray no saanen nga adu ti maar-aramidam a kas iti dati, laglagipem a nainkalitegan ni Jehova. (Idilig ti Lucas 21:​1-4.) Kas paset ti naespirituan a rutinam, iwayaam ti personal a panagadal ken panagutob. Apay? Adu ti nagsayaat nga impormasion a naibatay iti Biblia nga ipapaay ni Jehova babaen ti organisasionna. Dagita ti makatulong tapno agtalinaedtayo a balanse. Mabalinmo met nga usaren dagiti tools iti panag-research nga available iti lengguahem, kas iti JW Library^® app, Watch Tower Publications Index, ken Giya iti Panagsukimat Para Kadagiti Saksi ni Jehova. Kasta ti inaramid ti nadakamaten a ni Monika. Imbagana a nag-research kadagiti balakad a makatulong kenkuana idi agkakanat ti marikriknana. Kas pagarigan, in-search-na ti sao a “pungtot.” Adda met dagiti tiempo nga in-search-na ti “panangliput” wenno “kinamatalek.” Nagbasa a nagbasa agingga a limmag-an ti riknana. Kinunana: “Bayat ti panag-research-ko, madanaganak unay. Ngem bayat a basaak a basa, nariknak a kasla siiirut nga ar-arakupennak ni Jehova. Naamirisko a maawatan gayam ni Jehova ti amin a marikriknak, ken tultulongannak.” No kasta met ti aramidem, tulongannaka ni Jehova nga agtalinaed a balanse agingga a mas kalmadon ti riknam.—Sal. 119:​143, 144.

SARAPAENNAKANTO NI JEHOVA

10. Ania ti mabalin a mariknatayo kalpasan ti maysa a nasaem a pasamak?

¹⁰ Ti problema. Kalpasan ti maysa a nasaem a pasamak, mabalin nga adda dagiti aldaw a mariknatayo a nakapuy ti bagi ken emosiontayo. Baka kaslatayo iti maysa nga atleta, a dati a napartak a tumaray ngem agpilaypilayen kalpasan ti maysa nga aksidente. Mabalin a marigatantayon a mangaramid kadagiti laklakaentayo idi nga aramiden, wenno baka awan pay ganastayon a mangaramid kadagiti aktibidad a dati a pagay-ayattayo. Kas ken Elias, mabalin a marigatantayon a bumangon. Kaykayattayo laengen ti maturog. (1 Ar. 19:​5-7) Ania ti ikarkari ni Jehova nga aramidenna no nakapuytayo?

11. Sigun iti Salmo 94:​18, ania ti aramiden ni Jehova kadatayo?

¹¹ Ti tulong ni Jehova. Ikarkari ni Jehova a sarapaennatayo. (Basaen ti Salmo 94:18.) Kas iti naaksidente nga atleta nga agkasapulan iti suporta tapno makapagna, kasapulantayo met ti tulong tapno makapagtultuloytayo nga  agserbi ken Jehova. Kadagiti kasta a tiempo, ipaspasigurado ni Jehova kadatayo: “Siak, ni Jehova a Diosmo, ig-iggamak ti kannawan nga imam, Daydiay mangibagbaga kenka, ‘Dika agbuteng. Tulongankanto.’” (Isa. 41:13) Napadasan ni Ari David ti kasta a tulong. Idi naipasango kadagiti pakasuotan ken kabusor, imbagana ken ni Jehova: “Ti makannawan nga imam ti mangsuporta kaniak.” (Sal. 18:35) Ngem kasanonatayo a supsuportaran ni Jehova?

12. Siasino dagiti mabalin nga usaren ni Jehova a tumulong kadatayo no nakapuytayo?

¹² Masansan a tignayen ni Jehova ti dadduma a tumulong kadatayo. Kas pagarigan, idi narikna ni David a kimmapuy isuna, binisita ti gayyemna a ni Jonatan tapno pabilgen ken paregtaenna. (1 Sam. 23:​16, 17) Kasta met, pinili ni Jehova ni Eliseo a mangipaay iti praktikal a tulong ken Elias. (1 Ar. 19:​16, 21; 2 Ar. 2:2) Ita, mabalin nga usaren ni Jehova dagiti kapamilia, gagayyem, wenno dagiti panglakayen a tumulong kadatayo. Ngem no madepdeprestayo, baka ditay kayat ti makikadua iti dadduma. Kaykayattayo lattan ti agmaymaysa. Normal laeng dayta a reaksion. Ania ti aramidentayo tapno maawattayo ti tulong ni Jehova?

13. Ania ti masapul nga aramidentayo tapno maawattayo ti tulong ni Jehova? (Kitaen met ti ladawan.)

¹³ Ti masapul nga aramidentayo. Labanam ti riknam a mangisina iti bagim. No isinsinatayo ti bagitayo, mabalin a ti laengen bagi wenno problematayo ti sangkapanunottayo. Gapu iti dayta, baka saan a nasayaat dagiti maaramidtayo a desision. (Prov. 18:1) Siempre, kasapulantayo met ti agmaymaysa no dadduma, lalo no nasaem ti napasarantayo. Ngem no mabayag nga isinatayo ti bagitayo, arigna pappapanawentayo dagiti us-usaren ni Jehova a tumulong kadatayo. Isu nga uray no narigat ti situasion, awatem ti tulong dagiti kapamiliam, gagayyem, ken dagiti panglakayen. Isuda ti us-usaren ni Jehova a tumulong kenka.—Prov. 17:17; Isa. 32:​1, 2.

LIWLIWAENNAKANTO NI JEHOVA

14. Ania dagiti nakabutbuteng a situasion a mabalin a pakaipasanguantayo?

¹⁴ Ti problema. Baka adda dagiti gundaway a mabutengtayo. Iti Biblia, adda met dagiti tiempo a nagbuteng ken naburiboran dagiti matalek nga adipen ti Dios gapu kadagiti kabusor ken dadduma pay a problema. (Sal. 18:4; 55:​1, 5) Kasta met, mabalin a busorendatayo dagiti kaeskuelaan, katrabahuan, kapamilia, wenno dagiti agtuturay iti gobierno. Mabalin pay ketdi a  mabutengtayo ta baka mataytayo gapu iti grabe a sakit. Kadagiti kasta a tiempo, mabalin a mariknatayo a kaslatay iti bassit nga ubing nga awan gawgawayna. Kasanonatayo a tulongan ni Jehova kadagiti kasta a tiempo?

15. Ania ti ipasigurado kadatayo ti Salmo 94:19?

¹⁵ Ti tulong ni Jehova. Liwliwaen ken paragsakennatayo. (Basaen ti Salmo 94:19.) Mabalin nga ipalagip kadatayo daytoy a teksto ti bassit nga ubing a mabutbuteng ken saan a makaturog gapu iti napigsa a gurruod. Maimadyintayo ti amana nga umay mangubba ken mangarakup kenkuana agingga a makaturog. Uray no aggurgurruod latta, natalged ti rikna ti ubing gapu ta ar-arakupen ti amana. No maipasangotayo kadagiti nakabutbuteng a pakasuotan, mabalin a kasapulantay met ti arig nairut nga arakup ti nailangitan nga Amatayo agingga nga agkalma ti riknatayo. Ania ti aramidentayo tapno maawattayo ti kasta a liwliwa manipud ken Jehova?

16. Ania ti aramidentayo tapno maliwliwanatayo ni Jehova? (Kitaen met ti ladawan.)

¹⁶ Ti masapul nga aramidentayo. Regular nga iwayaantayo ti makikadua ken Jehova—agkararagtayo kenkuana ken basaentayo ti Saona. (Sal. 77:​1, 12-14) No nayugalim nga aramiden dayta, ti automatiko nga aramidem no ma-stress-ka ket ti agpatulong iti nailangitan nga Amam. Ibagam ken Jehova dagiti pagbutbutngam ken pakaseknam. Denggem ti pannakisarita ken panangliwliwana babaen ti Biblia. (Sal. 119:28) No mabutbutengka, mabalin nga adda dagiti espesipiko a paset ti Biblia a mangliwliwa kenka. Kas pagarigan, mabalin nga adda mabasam a mangparegta kenka kadagiti libro ti Job, Salmo, ken Proverbio, kasta met kadagiti sasao ni Jesus iti Mateo kapitulo 6. Maliwliwanaka ni Jehova no agkararagka kenkuana ken no basaem ti Saona.

17. Ania ti masiguradotayo?

¹⁷ Masiguradotayo a tulongannatayo ni Jehova kadagiti nasipnget nga aldaw iti biagtayo. Saantayto pulos nga agmaymaysa. (Sal. 23:4; 94:14) Ikarkari ni Jehova a salakniban, sarapaen, liwliwaen, ken pagtalinaedennatayo a balanse tapno ditay agdiwengdiweng. Maipapan ken Jehova, kuna ti Isaias 26:3: “Protektaramto dagidiay naan-anay nga agpannuray kenka; ipaayamto ida iti agtultuloy a talna, ta agtaltalekda kenka.” Isu nga agtalekka ken Jehova, ken akseptarem dagiti us-usarenna a tumulong kenka. No aramidem dayta, mapasublim ti pigsam uray kadagiti narigat a tiempo.