1. Ania ti kayat dagiti nagannak para kadagiti annakda?

 NAGANNAK, ammomi a kayatyo a tulongan dagiti annakyo a mangam-ammo ken mangayat ken Jehova. Ngem saantayo a makita ti Dios. Kasanoyo a matulongan dagiti annakyo tapno bigbigenda nga isu ket pudno a Persona ken tapno sumingedda kenkuana?​—Sant. 4:8.

2. Kasano a maisuro dagiti nagannak kadagiti annakda ti maipapan kadagiti kualidad ni Jehova?

² Ti maysa a napateg a pamay-an a matulongan dagiti annak a suminged ken Jehova ket ti panangyadal iti Biblia kadakuada. (2 Tim. 3:14-17) Ngem adda pay ipakaammo ti Biblia a sabali a pamay-an a maammuan dagiti ubbing ti maipapan ken Jehova. Iti libro a Proverbio, nalawag nga impalagip ti maysa nga ama iti anakna a saanna a liplipatan dagiti kualidad ni Jehova a makita iti sangaparsuaan. (Prov. 3:19-21) Usigentayo ti dadduma a pamay-an a mausar dagiti nagannak dagiti parsua ni Jehova tapno matulonganda dagiti annakda a mangammo maipapan iti personalidadna.

3. Ania ti masapul nga isuro dagiti nagannak kadagiti annakda?

³ Ibaga ti Biblia a “dagiti di makita a kualidad [ti Dios] ket nalawag a makita manipud idi pinarsuana ti lubong ken agpatpatuloy, ta maawatan dagita babaen ti bambanag a naaramid.” (Roma 1:20) Nagannak, nalabit magusgustuanyo ti agpasiar iti ruar a kadua dagiti annakyo. Usarenyo dagita a tiempo a mangisuro iti annakyo kadagiti nagsasayaat a kualidad ni Jehova nga ipakita dagiti “bambanag a naaramid.” Kitaentayo no ania ti masursuro dagiti nagannak iti ulidan ni Jesus maipapan iti daytoy a banag.

4. Kasano nga inusar ni Jesus dagiti parsua ti Dios a mangisuro kadagiti adalanna? (Lucas 12:24, 27-30)

 ⁴ Kitaenyo no kasano nga inusar ni Jesus dagiti parsua ti Dios iti panangisurona. Naminsan, imbagana kadagiti adalanna nga obserbaranda dagiti wak ken lirio. (Basaen ti Lucas 12:24, 27-30.) Mabalin koma a nangdakamat ni Jesus iti uray ania lattan nga animal wenno mula, ngem pinilina ti maysa a kita ti billit ken sabong a pamiliar unay kadagiti adalanna. Mabalin a makitkita idi dagiti adalan dagiti agtaytayab a wak ken nagpipintas a sabsabong iti tanap. Maim-imadyinyo kadi ni Jesus nga itudtudona dagitoy bayat nga agsasao? Ania ti inaramidna kalpasan a dinakamatna dagita a pagarigan? Insurona kadagiti adalanna ti nagpateg a leksion maipapan iti kinaparabur ken kinaimbag ti nailangitan nga Amada: Kas kadagiti wak ken sabsabong iti tanap, pakanen ken kawesan met ni Jehova dagiti matalek nga agserserbi kenkuana.

5. Ania dagiti parsua a mabalin nga usaren dagiti nagannak a mangisuro iti anakda maipapan ken Jehova?

⁵ Nagannak, mabalinyo kadi a tuladen ti panangisuro ni Jesus? Nalabit ibagayo iti anakyo ti magusgustuanyo a parsua, kas koma iti paboritoyo nga animal wenno mula. Kalpasanna, masapul nga ilawlawagyo no ania ti isuro dayta maipapan ken Jehova. Mabalinyo met a damagen iti anakyo ti paboritona nga animal wenno mula. No usarenyo dagiti parsua a magusgustuannan, lallalonton nga aginteres bayat a pagsasaritaanyo dagiti kualidad ni Jehova.

6. Ania ti masursurotayo iti inyulidan ti nanang ni Christopher?

⁶ Masapul kadi nga adu nga oras nga ag-research dagiti nagannak maipapan iti maysa nga animal wenno mula sakbay a pagsasaritaanda no ania ti isuro dagita maipapan ken Jehova? Saan. Saan nga adu nga impormasion ti imbaga ni Jesus maipapan iti pannangan dagiti wak wenno panagdakkel dagiti lirio. Mabalin a sagpaminsan a kayat ti anakyo ti ad-adu a detalye maipapan kadagiti parsua ni Jehova. Ngem no dadduma, umanayen ti simple a komento wenno saludsod tapno maisuroyo ti punto. Malagip ti brother a ni Christopher idi ubing pay: “Simple laeng no kua idi dagiti ibaga ni Nanang tapno maapresiarmi dagiti parsua iti aglawlawmi. Kas pagarigan, no asidegkami iti bambantay, ibagana: ‘Kitaenyo dagidiay a nagngangato ken nagpipintas a bantay! Naglaing ni Apo Jehova ’nia?’ Wenno no addakami iti igid ti baybay, ibagana: ‘Kitaenyo dagidiay a nagdadakkel a dalluyon! Talaga a mannakabalin ti Dios ’nia?’” Kuna ni Christopher: “Nagdakkel ti epektona kadakami dagidiay a simple ken mamagpanunot nga imbagana.”

7. Kasanoyo a sanayen dagiti annakyo nga agpanunot maipapan kadagiti parsua ni Jehova?

⁷ Bayat a dumakdakkel dagiti annakyo, mabalinyo a sanayen ida nga ad-adda nga agpanunot maipapan kadagiti parsua ni Jehova ken agsursuro maipapan iti personalidadna. Mabalinyo a dakamaten ti maysa kadagiti parsua ti Dios sa isaludsodyo iti annakyo, “Ania ti isuro daytoy kadakayo maipapan ken Jehova?” Mabalin a masorpresakayo no mangngegyo dagiti ibagada.​—Mat. 21:16.

8. Ania idi ti oportunidad dagiti Israelita a nagannak bayat a magmagnada “iti dalan”?

⁸ Naiparegta kadagiti Israelita a nagannak nga isuroda kadagiti annakda dagiti bilin ni Jehova no magmagnada “iti dalan.” (Deut. 11:19) Dagiti dalan iti Israel ket lumasat kadagiti away. Isu a mabalin nga agduduma nga animal, billit, ken sabsabong ti makita. Bayat a magmagna dagiti Israelita a pamilia kadagiti dalan, oportunidad dayta dagiti nagannak a  mangriing iti interes dagiti annakda kadagiti parsua ni Jehova. Nagannak, mabalin nga adda met dagiti kasta nga oportunidadyo a mangusar kadagiti parsua ti Dios a mangisuro kadagiti annakyo. Kitaentayo no kasano nga inaramid dayta ti dadduma a nagannak.

9. Ania dagiti masursuroyo kada Punitha ken Katya?

⁹ Kuna ti maysa nga ina a ni Punitha nga aggigian iti dakkel a siudad idiay India: “No bumisitakami kadagiti kabagianmi iti probinsia, ibilangmi dayta nga oportunidad tapno maisuromi kadagiti annakmi dagiti nakaskasdaaw a parsua ni Jehova. Nakitak nga ad-adda a maawatan dagiti annakko dagiti parsua ti Dios no awankami iti natao ken natrapik a siudad.” Nagannak, posible a dinto pulos malipatan dagiti annakyo ti tiempo nga agkakaduakayo iti napintas a lugar. Kuna ti sister a ni Katya a taga-Moldova: “Malagipko pay laeng ti tiempo a kaduak dagiti nagannakko iti probinsia. Agyamyamanak kadakuada ta ubingak pay, insurodakon nga agobserbar kadagiti parsua ken makasursuro kadagita maipapan ken Jehova.”

10. Ania ti mabalin nga aramiden dagiti nagannak no narigat para kadakuada ti agpasiar iti probinsia? (Kitaen ti kahon a “ Tulong Para Kadagiti Nagannak.”)

¹⁰ Kasanon no saan a posible a makapasiarkayo iti probinsia? Kuna ni Amol nga aggigian met idiay India: “Iti lugarmi, adu nga oras nga agtrabaho dagiti nagannak, ken nagastos ti agpasiar iti probinsia. Ngem mabalin metten ti bassit a parke wenno beranda kas lugar tapno makapagobserbar kadagiti parsua ti Dios ken makapagsasarita maipapan kadagiti kualidad ni Jehova.” No agpaliiwkayo a naimbag iti asideg ti balayyo, mabalin a madiskobreyo met nga adu a parsua ti Dios ti mabalinyo nga isuro kadagiti annakyo. (Sal. 104:24) Nalabit makakitakayo kadagiti billit, insekto, mulmula, ken dadduma pay. Kuna ni Karina a taga-Germany: “Magusgustuan ni Nanang dagiti sabong, isu nga idi ubingak pay, itudona dagiti napipintas  a sabong a malabsanmi no magmagnakami.” Nagannak, mabalinyo met nga usaren a mangisuro kadagiti annakyo dagiti inaramid ti organisasion nga adu a video ken publikasion maipapan kadagiti parsua ti Dios. Wen, sadinoman ti ayanyo, matulonganyo dagiti annakyo nga agobserbar kadagiti inaramid ti Dios. Ita, pagsasaritaantayo ti dadduma a kualidad ni Jehova a mabalinyo nga isuro kadagiti annakyo.

11. Kasano a maipaawat dagiti nagannak kadagiti annakda ti ayat ni Jehova?

¹¹ Tapno maipaawatyo kadagiti annakyo ti ayat ni Jehova, mabalinyo nga isuro ti nadungngo a panangaywan ti adu nga animal kadagiti annakda. (Mat. 23:37) Mabalinyo met nga itampok ti nakaskasdaaw a kinanadumaduma dagiti parsua ti Dios a magusgustuantayo. Imbaga ni Karina a nadakamat itay: “No agpasiarkami idi ken Nanang, iparparegtana kaniak nga agsardengak ken kitaek no kasano a ti maysa a sabong ket naiduma iti sabali ken no kasano a ti kinapintas dayta ipakitana ti ayat ni Jehova. Kalpasan ti adu a tawen, ob-obserbarak latta a naimbag dagiti sabong​—dagiti klase, disenio, ken kolorda. Agtultuloy nga ipalpalagipda kaniak ti kasta unay a panagayat ni Jehova kadatayo.”

12. Kasano a maipaawat dagiti nagannak kadagiti annakda ti sirib ti Dios? (Salmo 139:14) (Kitaen met ti ladawan.)

¹² Tulonganyo dagiti annakyo tapno maawatanda ti sirib ti Dios. Talaga nga adayo a nasirsirib ni Jehova ngem datayo. (Roma 11:33) Kas pagarigan, mabalinyo nga isuro no kasano a naglaka nga agakar-akar dagiti ulep uray no adda nagyanda a danum. (Job 38:36, 37) Mabalinyo met a dakamaten ti nakaskasdaaw a disenio ti bagi ti tao. (Basaen ti Salmo 139:14.) Kitaentayo ti inaramid ti ama a ni Vladimir. Imbagana: “Naminsan, bayat nga agbisbisikleta ti anakmi, natumba ken nasugatan. Kalpasan ti sumagmamano nga aldaw, immimbag ti sugatna. Inlawlawagmi ken baketko nga inaramid ni Jehova dagiti selulatayo nga addaan iti abilidad a mangtarimaan kadagiti nadadael a paset ti bagitayo. Imbagami nga awan ti kasta kadagiti bambanag nga inimbento dagiti tattao. Kas pagarigan, saan a matarimaan ti lugan a bukbukodna dagiti nadadael a pasetna kalpasan ti aksidente. Nakatulong daytoy tapno maawatan ti anakmi ti sirib ni Jehova.”

13. Kasano a maipaawat dagiti nagannak kadagiti annakda ti pannakabalin ti Dios? (Isaias 40:26)

 ¹³ Aw-awisennatayo ni Jehova a kumita iti langit ken panunotentayo no kasano a gapu iti nakaskasdaaw a pannakabalinna, agtaltalinaed ti amin a bituen iti umiso nga ayanda. (Basaen ti Isaias 40:26.) Mabalinyo a paregtaen dagiti annakyo a kitaenda ti langit ken panunotenda dagiti makitkitada. Malagip ti sister a ni Tingting a taga-Taiwan idi ubing pay: “Maysa a rabii, nagkampingkami ken ni Mama ket nalawag a nakitami ti nakaad-adu a bituen ta awankami iti siudad. Eksakto met idi a pilpilitendak dagiti kaklasek nga agsukir ken Jehova isu a pampanunotek no kayak pay ngata ti agtultuloy nga agserbi a simamatalek. Pinaregtanak ni Mama a panunotek ti pannakabalin ni Jehova nga inusarna a mangparsua kadagidiay amin a bituen ken laglagipek a sigurado nga usarenna dayta a pannakabalinna tapno matulongannak a mangsango iti aniaman a pannubok. Gapu kadagiti parsua a naobserbarak iti dayta a panagkampingmi, kayatkon nga ad-adda nga am-ammuen ni Jehova, ken mas determinadoakon nga agserbi kenkuana.”

14. Kasano nga usaren dagiti nagannak dagiti parsua tapno maipaawatda kadagiti annakda a naragsak a Dios ni Jehova?

¹⁴ Ipakita dagiti parsua ni Jehova nga isu ket naragsak ken managpakatawa met. Naobserbaran dagiti sientista nga agay-ayam ti kaaduan nga animal, a pakairamanan dagiti billit ken ikan. (Job 40:20) Nakitayo kadin dagiti annakyo nga agkakatawa bayat a buybuyaenda nga agay-ayam ti maysa nga animal? Baka nakakitadan iti kuting a mangkamkamat iti bola wenno dagiti uken nga aggiginnantil. Inton sumaruno a makitayo dagiti annakyo nga agkakatawa bayat a buybuyaenda dagiti nakaay-ayat nga ar-aramiden ti maysa nga animal, mabalinyo nga ipalagip kadakuada nga agserserbitayo iti naragsak a Dios.​—1 Tim. 1:11.

15. Ania ti makatulong kadagiti nagannak tapno maaonda ti pampanunoten dagiti annakda? (Proverbio 20:5) (Kitaen met ti ladawan.)

¹⁵ No dadduma, mabalin a marigatan dagiti nagannak a pagsawen dagiti annakda maipapan kadagiti problema a sangsanguenda.  No kasta ti situasionyo, baka kasapulan nga aonenyo ti pampanunoten dagiti annakyo. (Basaen ti Proverbio 20:5.) Para iti dadduma a nagannak, nalaklakada nga aramiden dayta no kaduada dagiti annakda a mangtagtagiragsak kadagiti parsua. Apay? Ti maysa a rason ket basbassit ti pakasingaan dagiti annak ken nagannak. Imbaga ti ama a ni Masahiko a taga-Taiwan ti sabali pay a rason: “No kaduami dagiti annakmi nga ag-hiking wenno agpagnapagna iti igid ti baybay, kaaduanna a mas relaksda. Isu a nalaklakami nga aonen ti pampanunotenda.” Imbaga ni Katya a nadakamat itay: “No malpas ti klasemi, ipasiarnak idi ni Nanang iti napintas a parke. Gapu ta makaparelaks ti lugar, nalaklakak nga ibaga ti napasamak idiay eskuelaan wenno dagiti pagdandanagak.”

16. Kasano a mabalin nga agrelaks ken ag-enjoy dagiti pamilia bayat a tagtagiragsakenda dagiti parsua ni Jehova?

¹⁶ Gapu kadagiti parsua ni Jehova, makapagrelaks met dagiti pamilia ken ag-enjoy, isu nga agbalinda a nadekdekket iti maysa ken maysa. Kuna ti Biblia nga adda “tiempo ti panagkatawa” ken “tiempo ti panaglayaw.” (Ecl. 3:1, 4, ftn.) Gapu kadagiti inaramid ni Jehova, adda dagiti nagpipintas a lugar tapno agrelaks ken aglinglingaytayo. Kaykayat ti adu a pamilia ti agkakadua nga agpasiar kadagiti lugar a maprotprotektaran ti nakaparsuaan, iti probinsia, iti bambantay, wenno iti igid ti baybay. Pagay-ayat ti dadduma nga ubbing ti agtaraytaray ken agay-ayam iti parke, agbuya kadagiti animal, wenno aglangoy iti karayan, dan-aw wenno lake, wenno baybay. Anian a nagsasayaat nga oportunidad dagita tapno aglinglingay bayat a napalawlawantayo kadagiti inaramid ni Jehova!

17. Apay a masapul a tulongan dagiti nagannak ti annakda a mangtagiragsak kadagiti parsua ti Dios?

¹⁷ Idiay baro a lubong ti Dios, lallalonto pay a matagiragsak dagiti nagannak ken annak dagiti parsua ni Jehova. Saan a kas ita, saantayton a mabuteng kadagiti animal; ken saandanto metten a mabuteng kadatayo. (Isa. 11:6-9) Agnanayonton a matagiragsaktayo dagiti inaramid ni Jehova. (Sal. 22:26) Ngem nagannak, diyo koma urayen nga idiayto pay laeng baro a lubong nga isuroyo dagiti annakyo a mangtagiragsak kadagiti parsua. Bayat nga us-usarenyo dagiti parsua ni Jehova a mangisuro kadagiti annakyo maipapan kenkuana, umanamongdanto la ketdi iti imbaga ni Ari David: “O Jehova, awan ti makaaramid kadagiti ar-aramidem.”​—Sal. 86:8.