1. Ania ti ibaga ti libro nga Apocalipsis maipapan iti ili ti Dios?

 IBAGA ti libro nga Apocalipsis a naipasdeken ti nailangitan a Pagarian ti Dios ken napapanawen ni Satanas idiay langit. (Apoc. 12:1-9) Talna ti kaipapanan dayta idiay langit, ngem nangpataud dayta iti adu a problema para kadatayo. Apay? Gapu ta ti nagdas-alan ti pungtot ni Satanas ket dagidiay simamatalek nga agserserbi ken Jehova ditoy daga.​—Apoc. 12:12, 15, 17.

2. Ania ti makatulong kadatayo nga agtalinaed a matalek?

² Kasanotayo a makapagtalinaed a matalek kadagiti panangatake ni Satanas? (Apoc. 13:10) Ti maysa a makatulong ket no ammotayo dagiti mapasamak iti masanguanan. Kas pagarigan, iti Apocalipsis, dineskribir ni apostol Juan ti dadduma kadagiti bendision nga asidegen a magun-odantayo. Ti maysa kadagita ket ti pannakatalipupos dagiti kabusor ti Dios. Ammuentayo itan no kasano a dineskribir ti Apocalipsis dagita a kabusor ken no ania ti mapasamakto kadakuada.

3. Ania ti dadduma a ladawan a nausar iti Apocalipsis?

³ Iti umuna pay la a bersikulo ti Apocalipsis, ibaganan a dagiti impormasion a mabasatayo ket naisalaysay babaen kadagiti mangirepresentar a “ladawan,” kayatna a sawen, iti simboliko a sasao. (Apoc. 1:1) Dagiti kabusor ti Dios ket nadeskribir iti simboliko a pamay-an. Mabasatayo ti sumagmamano a narungsot nga animal. Kas pagarigan, adda “narungsot nga animal a rumrumkuas iti baybay a 10 ti sarana ken 7 ti ulona.” (Apoc. 13:1) Sumaruno iti dayta ti “sabali pay a narungsot nga animal a rumrummuar iti daga.” Dayta nga animal ket agsasao a kas iti dragon ken “adda apuy manipud langit a pinagtinnagna.” (Apoc. 13:11-13) Kalpasanna, makitatayo ti sabali nga animal​—ti “nalabaga a narungsot  nga animal”​—ket adda balangkantis a nakasakay iti dayta. Irepresentar dagita a tallo a narungsot nga animal dagiti nabayagen a kabusor ni Jehova a Dios ken ti Pagarianna. Masapul ngarud a maammuantayo ti kinasiasinoda.​—Apoc. 17:1, 3.

4-5. Kasano a makatulong kadatayo ti mabasa iti Daniel 7:15-17 tapno maawatantayo ti kaipapanan dagitoy a ladawan?

⁴ Sakbay a maammuantayo no siasino dagiti kabusor, masapul a maawatantayo ti irepresentar dagita. Ti kasayaatan a pamay-an tapno maawatantayo dayta ket bay-antayo a ti Biblia a mismo ti mangilawlawag. Adu kadagiti simbolo a masarakan iti Apocalipsis ket nailawlawagen iti dadduma a libro ti Biblia. Kas pagarigan, natagtagainep ni propeta Daniel a “simmang-at manipud iti baybay ti uppat a nagdadakkel nga animal.” (Dan. 7:1-3) Insurat ni Daniel ti kaipapanan dagita. Uppat nga “ari” wenno gobierno ti irepresentar dagita a nagdadakkel nga animal. (Basaen ti Daniel 7:15-17.) Dayta a klaro a pannakailawlawag ti tumulong kadatayo tapno maawatantayo a dagiti animal a nadeskribir iti Apocalipsis ket tumukoy la ketdi kadagiti gobierno.

⁵ Ammuentayo itan ti sumagmamano kadagiti ladawan a nadeskribir iti Apocalipsis. Bayat nga ar-aramidentayo dayta, makitatayo no kasano a matulongannatayo ti Biblia a mangammo iti kaipapanan dagita. Mangrugitayo iti agsasaruno a narungsot nga animal. Umuna, ammuentayo no siasino ti irepresentarda. Kalpasanna, kitaentayo no anianto ti mapasamak kadagita nga animal. Kamaudiananna, usigentayo no ania ti kaipapanan dagita a pasamak para kadatayo.

6. Ania ti pito ti ulona a narungsot nga animal a nadakamat iti Apocalipsis 13:1-4?

⁶ Ania ti pito ti ulona a narungsot nga animal? (Basaen ti Apocalipsis 13:1-4.) Nakitatayo a daytoy nga animal ket kasla leopardo, ngem kasla saka ti oso dagiti sakana, ken kasla ngiwat ti leon ti ngiwatna, ken adda 10 a sarana. Amin dagita a deskripsion ket makita met iti uppat nga animal a nadakamat iti Daniel kapitulo 7. Ngem iti libro nga Apocalipsis, imbes a makita dayta iti uppat a nagduduma nga animal, makita amin dagita iti maysa laeng nga animal. Dayta a narungsot nga animal ket saan la ketdi a mangirepresentar iti maysa a gobierno wenno sangalubongan nga imperio. Naibaga nga iturturayanna ti “tunggal tribu ken ili ken lengguahe ken nasion.” Dakdakkel ngarud dayta ngem iti aniaman a gobierno iti maysa a nasion. (Apoc. 13:7) No kasta, irepresentar daytoy a narungsot nga animal ti amin a gobierno a nangituray ken mangiturturay iti tao agingga ita. *​—Ecl. 8:9.

7. Ania ti irepresentar ti tunggal maysa kadagiti pito nga ulo ti narungsot nga animal?

⁷ Ania ti irepresentar ti tunggal maysa kadagiti pito nga ulo? Tulongannatayo ti Apocalipsis kapitulo 17 a mangammo iti sungbat ta dineskribirna ti ladawan ti animal a nadakamat iti Apocalipsis kapitulo 13. Mabasatayo iti Apocalipsis 17:10: “Adda pito nga ari: Natnagen ti lima, agturturay pay laeng ti maysa, ken saan pay a dimteng ti maysa; ngem inton dumteng, masapul nga agtalinaed iti apagbiit.” Iti amin a gobierno nga us-usaren ni Satanas, pito ti nalatak kas “ulo.” Dagitoy ti sangalubongan nga imperio a dakkel ti epektoda iti ili ti Dios. Idi sibibiag pay ni apostol Juan, lima kadagita ti nagturayen: ti Egipto, Asiria, Babilonia, Medo-Persia, ken Grecia. Ti Roma, a maikanem a kabilgan a turay iti lubong, ti madama pay la nga agturturay idi naawat ni Juan ti apocalipsis wenno paltiing. Ania a gobierno ti agbalin a maikapito ken kaudian a kabilgan a turay iti lubong, wenno ulo?

8. Ania ti irepresentar ti maikapito nga ulo ti narungsot nga animal?

 ⁸ Kas makitatayo, dagiti padto iti libro a Daniel tulongannatayo a mangammo iti maikapito ken kaudian nga ulo ti narungsot nga animal. Ania a kabilgan a turay iti lubong ti agturturayen bayat ti tiempo ti panungpalan wenno bayat ti “aldaw ti Apo”? (Apoc. 1:10) Isu ti Anglo-America a Kabilgan a Turay iti Lubong, a buklen ti dua a nabileg ken agtintinnulong a gobierno​—ti United Kingdom ken United States of America. Makunatayo ngarud a dayta ti maikapito nga ulo ti narungsot nga animal a nadakamat iti Apocalipsis 13:1-4.

9. Ania ti irepresentar ti narungsot nga animal a “dua ti sarana a kas iti kordero”?

⁹ Iti Apocalipsis kapitulo 13, maammuantayo a daytoy maikapito nga ulo, ti Anglo-America a Kabilgan a Turay iti Lubong, ket agtigtignay met a kas iti narungsot nga animal a “dua ti sarana a kas iti kordero, ngem agsasao a kasla dragon.” Daytoy nga animal ket “agar-aramid kadagiti nagpaiduma a pagilasinan iti imatang dagiti tattao, nga uray la adda apuy manipud langit a pinagtinnagna iti daga.” (Apoc. 13:11-15) Iti Apocalipsis kapitulo 16 ken 19, nadeskribir daytoy narungsot nga animal kas “ti ulbod a propeta.” (Apoc. 16:13; 19:20) Dinakamat ni Daniel ti umasping iti dayta, a ti Anglo-America a Kabilgan a Turay iti Lubong “nakaronto ti panangdadaelna.” (Dan. 8:19, 23, 24, ftn.) Dayta ti eksakto a napasamak bayat ti Gubat Sangalubongan II. Ti dua a bomba atomika a namagpatingga iti gubat iti Pacific ket inaramid dagiti nagtitinnulong a Briton ken Amerikano a sientista. Makuna ngarud a ti Anglo-America a Kabilgan a Turay iti Lubong “adda apuy manipud langit a pinagtinnagna iti daga.”

10. Ania ti irepresentar “ti estatua ti narungsot nga animal”? (Apocalipsis 13:14, 15; 17:3, 8, 11)

¹⁰ Kitaentayo ti sabali pay a narungsot nga animal. Dandani kalanglangana ti pito ti ulona a narungsot nga animal ngem nalabaga la ngamin ti kolorna. Naawagan dayta kas “ti estatua ti narungsot nga animal” ken nadeskribir kas “ti maikawalo nga ari.” * (Basaen ti Apocalipsis 13:14, 15; 17:3, 8, 11.) Daytoy nga “ari” ket nadakamat nga adda idi, ngem awanen, ngem addanto manen. Talaga a maibagay unay dayta a mangdeskribir iti organisasion a United Nations! Idi damo, naawagan dayta iti League of Nations. Idi kuan, naawan dayta bayat ti Gubat Sangalubongan II. Ngem adda manen kas ti United Nations ken supsuportaranna ti sangalubongan a sistema ti politika!

11. Ania ti ar-aramiden dagiti napolitikaan nga animal, ken apay a ditay pagbutngan ida?

¹¹ Babaen kadagiti propaganda dagiti napolitikaan nga animal, wenno gobierno, sugsugsoganda dagiti tattao a bumusor ken Jehova ken iti ilina. Iti simboliko a pamay-an, ur-urnongenda dagiti “ari iti intero a daga” iti gubat ti Armagedon, “ti naindaklan nga aldaw ti Dios a Mannakabalin-amin.” (Apoc. 16:13, 14, 16) Ngem awan ti pagbutngantayo. Ti naindaklan a Diostayo, ni Jehova, ket dagus nga agtignay tapno isalakanna ti amin a mangsupsuporta iti panangiturayna.​—Ezek. 38:21-23.

12. Ania ti mapasamakto iti amin a narungsot nga animal?

¹² Ania ti mapasamakto iti amin a narungsot nga animal? Kastoy ti sungbat ti Apocalipsis 19:20: “Natiliw ti narungsot nga animal ken ti ulbod a propeta a nangaramid kadagiti pagilasinan iti sanguanan dayta a pinangallilawna kadagidiay immawat iti marka ti narungsot nga animal ken kadagidiay agdaydayaw iti estatuana. Bayat a sibibiagda pay, naitapuakda nga agpadpada iti umap-apuy a danaw a sumsumged iti  asupre.” Isu a bayat nga agturturay pay laeng dagitoy a gobierno a kabusor ti Dios, madadaeldanto iti agnanayon.

13. Ania a problema ti patpatauden dagiti gobierno kadagiti Kristiano?

¹³ Ania ti kaipapanan daytoy para kadatayo? Kas Kristiano, masapul a matalektayo iti Dios ken iti Pagarianna. (Juan 18:36) Maaramidtayo dayta no agtalinaedtayo a neutral kadagiti napolitikaan nga isyu daytoy a lubong. Ngem mabalin a nakarigrigat ti agtalinaed a neutral, ta kayat dagiti gobierno ti lubong a naan-anay a suportarantayo ida iti man sao ken aramid. Dagidiay tumulok iti panangpilitda maaddaanda iti marka ti narungsot nga animal. (Apoc. 13:16, 17) Ngem amin a maaddaan iti dayta a marka mapukawda ti anamong ni Jehova ken saanda a magun-od ti biag nga agnanayon. (Apoc. 14:9, 10; 20:4) Nagpateg ngarud nga agtalinaed a naan-anay a neutral ti tunggal maysa kadatayo, kasano man kakaro ti panangpilitda kadatayo!

14. Ania ti makapasiddaaw a simmaruno a nakita ni apostol Juan a nadeskribir iti Apocalipsis 17:3-5?

¹⁴ Imbaga ni apostol Juan a ‘nasdaaw unay’ iti sabali pay a nakitana. Ania dayta? Adda babai a nakasakay iti maysa kadagita a narungsot nga animal. (Apoc. 17:1, 2, 6) Isu ket nailadawan kas maysa nga “agdindinamag a balangkantis” ken maawagan iti “Babilonia a Dakkel.” Mangar-aramid isuna iti “seksual nga immoralidad” kadagiti “ari iti daga.”​—Basaen ti Apocalipsis 17:3-5.

15-16. Asino ti “Babilonia a Dakkel,” ken kasanotayo nga ammo?

¹⁵ Asino ti “Babilonia a Dakkel”? Saan a mabalin nga irepresentar daytoy a babai ti maysa a napolitikaan nga organisasion ta nadakamat a mangar-aramid iti immoralidad kadagiti napolitikaan a lider ti lubong. (Apoc. 18:9) Kinapudnona, ikagkagumaanna a kontrolen dagitoy nga agtuturay, nga arigna nakasakay kadakuada. Saanna met a mabalin nga irepresentar dagiti naagum a nakomersialan nga elemento ti lubong ni Satanas. Nadakamatda iti sabali a paset ti Apocalipsis ken naawaganda kas “dagiti komersiante iti daga.”​—Apoc. 18:11, 15, 16.

¹⁶ Iti Biblia, ti termino a “balangkantis” ket mabalin a tumukoy kadagiti agkunkuna nga agserserbida iti Dios ngem makiramramanda iti dadduma a kita ti idolatria wenno iti dadduma a pamay-an, makigaygayyemda iti lubong. (1 Cron. 5:25; Sant. 4:4) Iti sabali a bangir, dagidiay simamatalek nga agdaydayaw iti Dios natukoyda kas “nadalus” wenno kas “birhen.” (2 Cor. 11:2; Apoc. 14:4) Ti nagkauna a Babilonia ti sentro idi ti ulbod a panagdaydayaw. No kasta, irepresentar ti Babilonia a Dakkel ti amin a kita ti ulbod a panagdaydayaw. Kinapudnona, isu ti sangalubongan nga imperio ti ulbod a relihion.​—Apoc. 17:5, 18; kitaen ti artikulo nga “Ania ti Babilonia a Dakkel?” iti website a jw.org/ilo.

17. Ania ti mapasamakto iti Babilonia a Dakkel?

¹⁷ Ania ti mapasamakto iti Babilonia a Dakkel? Kastoy ti sungbat ti Apocalipsis 17:16, 17: “Ti nakitam a 10 a sara ken ti narungsot nga animal guraendanto ti balangkantis ket alaendanto ti amin a kinabaknangna ken labusanda. Kanendanto ti lasagna ken interamente a puoranda. Ta inkabil dayta ti Dios iti pusoda tapno itungpalda ti panunotna.” Wen, tignayento ni Jehova dagiti nasion a mangusar iti nalabaga ti kolorna a narungsot nga animal, ti United Nations, a mangbuelta iti sangalubongan nga imperio ti ulbod a relihion ken naan-anay a dadaelenna dayta.​—Apoc. 18:21-24.

18. Kasanotayo a masigurado a ditay pulos supsuportaran ti Babilonia a Dakkel?

¹⁸ Ania ti kaipapanan dayta para kadatayo? Masapul nga itultuloytayo “ti panagdaydayaw a nadalus ken awan rugitna iti panangmatmat ti Dios.” (Sant. 1:27) Ditay pulos agpaimpluensia kadagiti ulbod a pannursuro, pinapagano  a selebrasion, nababa a pagalagadan iti moral, ken espiritistiko nga ar-aramid ti Babilonia a Dakkel! Itultuloytayo met nga ibaga kadagiti tattao a ‘rummuarda kenkuana,’ tapno saanda a mairaman kadagiti basolna iti imatang ti Dios.​—Apoc. 18:4.

19. Asino ti “dakkel a dragon a kasla apuy ti kolorna”?

¹⁹ Deskribiren met ti libro nga Apocalipsis ti “dakkel a dragon a kasla apuy ti kolorna.” (Apoc. 12:3) Daytoy a dragon lablabananna ni Jesus ken dagiti anghelna. (Apoc. 12:7-9) Rarautenna ti ili ti Dios, ken ik-ikkanna iti pannakabalin dagiti napolitikaan nga animal wenno gobierno. (Apoc. 12:17; 13:4) Asino dayta a dragon? “Ti nagkauna nga uleg, daydiay naawagan iti Diablo ken Satanas.” (Apoc. 12:9; 20:2) Isu ti mangkonkontrol iti amin a dadduma pay a kabusor ni Jehova.

20. Ania ti mapasamakto iti dragon?

²⁰ Ania ti mapasamakto iti dragon? Ilawlawag ti Apocalipsis 20:1-3 nga adda maysa nga anghel a mangitapuak ken Satanas iti nakaun-uneg nga abut, a mangirepresentar iti kasla pagbaludan a pakaipupokanna. Bayat a nakapupok ni Satanas, “dinan maallilaw dagiti nasion agingga a malpas ti 1,000 a tawen.” Kamaudiananna, mamimpinsanto a madadael ni Satanas ken dagiti demoniona, nga irepresentar ti pannakaitapuakda iti “danaw nga apuy ken asupre.” (Apoc. 20:10) Anianto ngaruden ti kasasaad ti lubong inton awanen ni Satanas ken dagiti demoniona? Nakasaysayaatto la ketdi dayta!

21. Apay a maragsakantayo kadagiti nabasatayo iti libro nga Apocalipsis?

²¹ Makaparegta unay a maawatan ti kaipapanan dagita a simbolo a nairekord iti libro nga Apocalipsis! Saantay laeng a naammuan no siasino dagiti kabusor ni Jehova. Naammuantayo pay no anianto ti mapasamak kadakuada. Wen, “naragsak daydiay mangbasa a sipipigsa ken dagidiay dumngeg iti sasao daytoy a padto”! (Apoc. 1:3) Ngem inton nadadaelen dagiti kabusor ti Dios, anianto dagiti bendision a magun-odan dagiti matalek a tattao? Ammuentayo dayta iti maudi nga artikulo daytoy a serye.