1. Apay a makasursurotayo kadagiti natataengan?

 KASAPULANTAYO amin ti balakad tapno makaaramidtayo kadagiti nasayaat a desision. Adu kadagita a balakad ti magun-odantayo kadagiti panglakayen ken iti dadduma pay a nataengan iti naespirituan. Adayo nga in-inaunada ngem datayo, isu a ditay koma ipagarup a lausen dagiti balakadda. Kayat ni Jehova nga agsursurotayo kadagiti nataengan. Gapu ta ad-adu ti tawenda, ad-adu metten dagiti kapadasan, pannakaammo, ken siribda.—Job 12:12.

2. Ania ti usigentayo iti daytoy nga artikulo?

² Idi tiempo ti Biblia, inusar ni Jehova dagiti matalek a lallakay a mangparegta ken mangidalan iti ilina. Kas pagarigan, usigentayo ti ulidan da Moises, David, ken ni apostol Juan. Nagbiagda iti nagduduma a panawen ken nagdakkel ti nagdudumaan dagiti kasasaadda. Idi asidegen ti ipapatayda, nangipaayda iti nainsiriban a balakad kadagiti ub-ubing ngem kadakuada. Tunggal maysa kadagita a matalek a lallakay impaganetgetda ti kinapateg ti panagbalin a natulnog iti Dios. Impaisurat ni Jehova dagiti nainsiriban a sasaoda para kadatayo ita. Ubbingtayo man wenno nataengan, adda masursurotayo no utobentayo dagiti balakadda. (Roma 15:4; 2 Tim. 3:16) Iti daytoy nga artikulo, usigentayo dagiti pammakada a sasao dagita a tallo a lallakay ken dagiti masursurotayo kadagiti imbagada.

“PAGBALINENNANTO A NAPAUT TI PANAGNAEDYO”

3. Kadagiti ania a pamay-an a nagserbi ni Moises iti Dios ken iti nasion ti Israel?

³ Naan-anay a nagserbi ni Moises ken Jehova iti intero a panagbiagna. Nagserbi kas propeta, ukom, komander, ken mannurat.  Talaga a nagadu ti nasursuro ni Moises iti nagadu a kapadasanna! Indauluanna ti pannakawayawaya ti nasion ti Israel iti pannakaadipenda idiay Egipto. Nasaksianna a mismo ti nagadu a milagro ni Jehova. Inusar isuna ni Jehova a mangisurat iti umuna a lima a libro ti Biblia, ti Salmo 90, ken posible nga uray ti Salmo 91. Mabalin nga isuna met laeng ti nangisurat iti libro a Job.

4. Siasino dagiti pinaregta ni Moises, ken apay?

⁴ Di nagbayag sakbay a natay ni Moises, iti edad a 120, pinaayabanna ti amin nga Israelita tapno ipalagipna dagiti inaramid ni Jehova para kadakuada. Idi agtutubo pay ti dadduma kadagiti agdengdengngeg, nasaksianda ti adu a pagilasinan ken milagro nga inaramid ni Jehova ken no kasano a dinusana dagiti Egipcio. (Ex. 7:​3, 4) Nagnada iti tengnga ti nabisngay a Nalabaga a Baybay ken nakitada ti pannakadadael ti armada ni Faraon. (Ex. 14:​29-31) Idi addada idiay let-ang, napadasanda ti pannalaknib ken panangaywan ni Jehova. (Deut. 8:​3, 4) Ita ta dandanidan sumrek iti Naikari a Daga, ginundawayan ni Moises a paregtaen ida. a

5. Ania ti impasigurado ni Moises kadagiti Israelita a mabasa iti pammakada a sasaona iti Deuteronomio 30:​19, 20?

⁵ Ania ti imbaga ni Moises? (Basaen ti Deuteronomio 30:​19, 20.) Impalagip ni Moises kadagiti Israelita a nagsayaat ti masakbayanda. Iti pamendision ni Jehova, agbiagda iti napaut iti daga nga inkarina kadakuada. Nabunga ken nagpintas dayta a daga! Kastoy ti panangdeskribir ni Moises iti dayta: “Dagiti dadakkel ken napipintas a siudad a diyo imbangon, dagiti balay a napno iti nasayaat a bambanag a diyo nagbannogan, dagiti pagurnongan iti danum a diyo kinali, dagiti kaubasan ken kaykayo ti olibo a diyo immula.”—Deut. 6:​10, 11.

6. Apay nga impalubos ti Dios a ti Israel ket parmeken ti dadduma a nasion?

⁶ Pinakdaaran met ni Moises dagiti Israelita. Tapno makapagtultuloyda nga agnaed iti nagpintas a daga, masapul nga agtulnogda kadagiti bilin ni Jehova. Pinaregta ida ni Moises a “pilien[da] ti biag” babaen ti panangipangagda ken Jehova ken “panagmatalek[da] kenkuana.” Ngem simmukir dagiti Israelita ken Jehova. Isu nga idi agangay, impalubos ti Dios a parmeken ida dagiti Asiriano ken impanaw ida dagiti Babilonio a nangparmek met kadakuada.—2 Ar. 17:​6-8, 13, 14; 2 Cron. 36:​15-17, 20.

7. Ania ti masursurotayo kadagiti imbaga ni Moises? (Kitaen met ti ladawan.)

⁷ Ania ti masursurotayo? No agtulnogtayo ken Jehova, agbiagtayo iti agnanayon. Kas kadagiti Israelita a dandani idin makastrek iti Naikari a Daga, dandanitayo metten makastrek iti baro a lubong nga inkari ti Dios para kadatayo. Asidegen nga agbalin ti daga a paraiso. (Isa. 35:1; Luc. 23:43) Awanton ti Diablo ken dagiti demoniona. (Apoc. 20:​2, 3) Awanton dagiti ulbod a relihion a mangisursuro kadagiti kinaulbod maipapan ken Jehova. (Apoc. 17:16) Ditayto metten masarakan dagiti gobierno ti tattao a mangirurrurumen kadagiti iturturayanda. (Apoc. 19:​19, 20) Awanton ti rebelde idiay Paraiso. (Sal. 37:​10, 11) Amin a tattao nga agbiag idiay Paraiso ket agtulnogto kadagiti linteg ni Jehova, isu nga addanto panagkaykaysa ken talna. Agiinnayatto ti amin, ken agtalekdanto iti maysa ken maysa. (Isa. 11:9) Anian a nagsayaat a masakbayan! No agtulnogtayo met ken Jehova, agtultuloytayto nga agbiag iti Paraiso a daga, saan laeng nga iti ginasut a tawen, no di ket iti agnanayon.—Sal. 37:29; Juan 3:16.

8. Kasano a ti kari a biag nga agnanayon natulonganna ti maysa a nabayagen a misionero? (Judas 20, 21)

 ⁸ No kanayon a panunotentayo a naimbag ti kari ti Dios a biag nga agnanayon, kanayon la ketdi nga agtulnogtayo kenkuana aniaman a problema ti pakaipasanguantayo. (Basaen ti Judas 20, 21.) Mapapigsanatayo met dayta a kari a manglaban kadagiti personal a pagkapuyantayo. Maysa a brother a nabayagen a misionero idiay Africa ti masansan idi a masulisog nga agaramid iti kagura ni Jehova. Imbagana: “Ammok a saanak nga agbiag nga agnanayon idiay Paraiso no diak agtulnog ken Jehova. Isu a lallalo pay a determinadoak a manglaban iti pagkapuyak ken agpatulong ken Jehova. Iti tulongna, napagballigiak ti pagkapuyak.”

“AGBALLIGIKA”

9. Ania dagiti nakasuotan ni David?

⁹ Naisangsangayan nga ari ni David. Isu ket maysa met a musikero, mannaniw, mannakigubat, ken propeta. Adu a suot ti napasaranna. Iti adu a tawen, inlemlemmenganna ni Ari Saul a mayat a mangpapatay kenkuana. Idi nagbalinen nga ari, masapul manen nga isalakan ni David ti bagina ta kamkamaten isuna ti anakna a ni Absalom a mayat a mangagaw iti tronona. Ngem uray no naipasango ni David kadagita a problema ken nakaaramid iti sumagmamano a nadagsen a basol, nagtalinaed latta a matalek iti Dios agingga a natay. Imbilang isuna ni Jehova kas ‘makaay-ayo iti pusona.’ Sigurado la ketdi a magunggonaantayo no ipangagtayo ti balakad ni David!—Ara. 13:22; 1 Ar. 15:5.

10. Apay a binalakadan ni David ti anakna a ni Solomon a simmaruno kenkuana nga agari?

¹⁰ Kas pagarigan, kitaentayo ti balakad ni David iti anakna a ni Solomon a simmaruno kenkuana nga agari. Pinili ni Jehova dayta nga agtutubo a lalaki a mangitultuloy a mangisaknap iti nadalus a panagdaydayaw ken mangbangon iti templo a pagdaydayawan dagiti tattao iti Dios. (1 Cron. 22:5) Adu a pakarigatan ti pakaipasanguan ni Solomon. Ania ngarud ti imbalakad kenkuana ni David? Kitaentayo.

11. Sigun iti 1 Ar-ari 2:​2, 3, ania ti imbalakad ni David ken Solomon, ken ania ti napasamak idi impangag dayta ni Solomon? (Kitaen met ti ladawan.)

¹¹ Ania ti imbaga ni David? (Basaen ti 1 Ar-ari 2:​2, 3.) Imbaga ni David iti anakna a no agtulnog ken Jehova, agballigi iti biag. Kasta ti napasamak ken Solomon iti adu a tawen. (1 Cron. 29:​23-25) Imbangonna ti nagpintas a templo. Nagsurat met iti dadduma a libro ti Biblia ken nakotar dagiti sasaona iti dadduma pay a paset ti Biblia. Nagdinamag ni Solomon gapu iti sirib ken kinabaknangna. (1 Ar. 4:34) Ngem kas inlawlawag ni David, agballigi laeng ni Solomon no agtulnog ken Jehova a Dios. Nupay kasta, makapaladingit ta idi limmakayen ni Solomon, nagdaydayaw ketdin kadagiti didiosen! Saan a nagustuan dayta ni Jehova,  isu nga insardengna nga ipaayan ni Solomon iti sirib a mangituray kadagiti tattao iti nalinteg ken patas a pamay-an.—1 Ar. 11:​9, 10; 12:4.

12. Ania ti masursurotayo iti imbaga ni David?

¹² Ania ti masursurotayo? No agtulnogtayo ken Jehova, agballigitayo. (Sal. 1:​1-3) Siempre, saan nga ikarkari ni Jehova nga agbalintayo a nabaknang ken prominente a kas ken Solomon. Ngem no agtulnogtayo iti Dios, ipaayna ti sirib a kasapulantayo tapno makaaramidtayo kadagiti nasayaat a desision. (Prov. 2:​6, 7; Sant. 1:5) Maiwanwannatayo dagiti prinsipio iti Sao ni Jehova no agdesisiontayo maipapan kadagiti praktikal a banag a kas iti trabaho, edukasion, paglinglingayan, ken kuarta. No surotentayo dagiti balakadna, masalaknibantayo ti relasiontayo kenkuana ken agbiagtayto iti agnanayon. (Prov. 2:​10, 11) Maaddaantayo met iti nasayaat a gagayyem ken agbalin a naragsak ti pamiliatayo.

13. Ania ti nakatulong ken Carmen tapno agballigi?

¹³ Impagarup ni Carmen, a taga-Mozambique, a ti nangatngato nga edukasion ti tulbek ti balligi. Nageskuela iti unibersidad ken nangala iti architecture. “Magusgustuak idi dagiti maad-adalko,” insuratna. “Ngem naibus ti adu nga orasko ken pigsak. Ageskuelaak manipud 7:30 iti bigat agingga iti alas-6 iti malem. Marigatanak a makagimong isu a kimmapuy ti relasionko ken Jehova. Nabigbigko a padpadasek gayamen a paggiddanen ti agserbi iti dua nga apo.” (Mat. 6:24) Inkararagna ti situasionna ken nag-research kadagiti publikasiontayo. Innayonna: “Binalakadandak ni Nanang ken dagiti kakabsat a nataengan iti naespirituan. Isu a nagsardengak tapno makapagpayunirak. Ammok a pinilik ti kasayaatan a desision, ket nakaragragsakak ken awan ti pagbabbabawyak.”

14. Ania ti kangrunaan a punto ti mensahe da Moises ken David?

¹⁴ Ay-ayaten da Moises ken David ni Jehova ken ammoda a nagpateg ti panagtulnog kenkuana. Iti pammakada a sasaoda, pinaregtada dagiti dumdumngeg kadakuada a tuladenda ti ulidanda ken agtalinaedda a matalek ken Jehova. Agpada nga impakdaar da Moises ken David a dagiti mangsukir ken Jehova mapukawda ti anamongna ken dagiti bendision nga inkarina. Makatulong met kadatayo ita dagiti balakadda.  Ginasut a tawen kalpasanna, adda sabali pay nga adipen ni Jehova a nangilawlawag met iti kinapateg ti panagtalinaedtayo a matalek iti Dios.

“AWANEN TI SABALI A . . . DAKDAKKEL PAY A RAGSAK”

15. Ania dagiti napadasan ni apostol Juan?

¹⁵ Ni Juan ket apostol nga ipatpateg ni Jesu-Kristo. (Mat. 10:2; Juan 19:26) Adu a tiempo ti binusbos ni Juan a nakikadua ken Jesus iti panangasabana. Nakitana dagiti inaramid ni Jesus a milagro ken nagtalinaed a matalek ken Jesus, uray kadagiti narigat a tiempo. Nasaksianna ti pannakapapatay ni Jesus ken nakitana kalpasan a napagungar. Nasaksianna met ti irarang-ay ti kongregasion Kristiano. Gapu ta atiddog ti biag ni Juan, nakitana a ti naimbag a damag ket “naikaskasaba iti amin a parsua iti baba ti langit.”—Col. 1:23.

16. Siasino dagiti nagunggonaan kadagiti surat ni Juan?

¹⁶ Idi lakay unayen ni Juan, adda pribilehiona a mangisurat iti dadduma a paset ti Sao ti Dios. Insuratna ti makapaamanga nga “apocalipsis ni Jesu-Kristo.” (Apoc. 1:1) Insurat met ni Juan ti ebanghelio a naipanagan kenkuana agraman ti tallo pay nga idi agangay, ket naawagan nga umuna, maikadua, ken maikatlo a Juan. Inaramidna ti maikatlo a suratna para iti matalek a Kristiano nga agnagan Gayo, nga ay-ayatenna unay nga anakna iti naespirituan. (3 Juan 1) Iti dayta a tiempo, adu la ketdin ti imbilang ni Juan kas annakna iti naespirituan. Agingga ita, mapabpabileg ti amin a pasurot ni Jesus kadagiti insurat daytoy a matalek a lalaki.

17. Sigun iti 3 Juan 4, ania ti mangyeg iti dakkel a ragsak?

¹⁷ Ania ti insurat ni Juan? (Basaen ti 3 Juan 4.) Insurat ni Juan ti maipapan iti ragsak a resulta ti panagtulnog iti Dios. Idi inaramidna ti maikatlo a suratna, adda dagiti mangiwarwaras iti ulbod a pannursuro ken mamagsisina kadagiti kakabsat. Ngem adda dagiti nagtultuloy a ‘magna iti kinapudno.’ Nagtulnogda ken Jehova ken ‘nagtultuloyda a magna maitunos kadagiti bilinna.’ (2 Juan 4, 6) Dagitoy a matalek a Kristiano nangyegda la ketdi iti ragsak ken Juan ken uray ken Jehova a mismo.—Prov. 27:11.

18. Ania ti masursurotayo kadagiti imbaga ni Juan?

¹⁸ Ania ti masursurotayo? No kanayontayo a matalek ken Jehova, naragsaktayo. (1 Juan 5:3) Kas pagarigan, naragsaktayo ta ammotayo a maparparagsaktayo ni Jehova. Maragragsakan met ni Jehova no makitkitana a lablabanantayo dagiti sulisog ti lubong ken agtultulnogtayo kadagiti bilinna. (Prov. 23:15) Naragsak met dagiti anghel idiay langit. (Luc. 15:10) Maragsakantayo met a makakita iti  tunggal maysa nga agtaltalinaed a matalek, lalo kadagiti narigat a suot ken sulisog. (2 Tes. 1:4) Inton madadael ti lubong ni Satanas, nakaragragsaktayto met ta nakapagtalinaedtayo a matalek ken Jehova.

19. Ania ti imbaga ti sister a ni Rachel maipapan iti panangisuro iti kinapudno? (Kitaen met ti ladawan.)

¹⁹ Nakaragragsaktayo no isursurotayo ti maipapan ken Jehova. Marikrikna ni Rachel, a taga-Dominican Republic, a nagdakkel a pribilehio ti panangisuro maipapan ken Jehova a Dios. Addan dagiti natulonganna nga agserbi ken Jehova. Imbagana: “Kurang ti sasao a mangiladawan iti rag-o a marikriknak no makitkitak a dagiti iyad-adalak iti Biblia ket umun-unegen ti ayatda ken Jehova, ti panagtalekda kenkuana, ken mangar-aramiddan iti panagbalbaliw tapno maparagsakda ti Diostayo. Dakdakkel ti rag-o a marikriknak ngem iti aniaman a sakripisio nga inaramidko tapno maisurok ida.”

DAGITI MAGUNGGONATAYO ITI PAMMAKADA A SASAO DAGITI MATALEK A LALLAKI

20. Ania ti pagpapadaantayo kada Moises, David, ken Juan?

²⁰ Nagbiag da Moises, David, ken Juan iti nagduduma a panawen ken kasasaad a naiduma kadatayo. Ngem adu ti pagpapadaantayo. Nagserbida iti pudno a Dios, ket kastatayo met. Kas kadakuada, agkarkararag, agpampannuray, ken agpapaiwanwantayo ken Jehova. Kas kadagitoy a matalek a lallaki, agtalektayo nga aglaplapusanan ti bendision ni Jehova kadatayo no agtulnogtayo kenkuana.

21. Ania dagiti agur-uray a bendision no ipangagtayo dagiti balakad dagiti matalek a lallaki a kas kada Moises, David, ken Juan?

²¹ Ipangagtay ngarud ti pammakada a sasao dagitoy a lallaki babaen ti panagtulnogtayo kadagiti bilin ni Jehova. Iti kasta, talaga nga agballigi ti amin nga aramidentayo. Agbiagtayto ket ‘pagbalinennanto a napaut’ dayta, wen, iti agnanayon! (Deut. 30:20) Nakaragragsaktayto met ta ammotayo a maparparagsaktayo ti nadungngo a nailangitan nga Amatayo a mangtungtungpal kadagiti karina iti nakaskasdaaw unay a pamay-an.—Efe. 3:20.