Mapan iti linaonna

Mapan iti listaan dagiti linaonna

Nakigubat Dagiti Nagkauna nga Israelita​—Apay Ngarud a Ditay Makigubat?

Nakigubat Dagiti Nagkauna nga Israelita​—Apay Ngarud a Ditay Makigubat?

“NO ADDA asinoman kadakayo a dina kayat ti makigubat iti France wenno England, aminkayo ket matay!” impukkaw ti maysa nga opisial ti Nazi iti maysa a grupo dagiti Saksi ni Jehova bayat ti Gubat Sangalubongan II. Uray no adda dagiti nakabantay nga armado a soldado ti SS, awan uray maysa kadagiti kakabsat ti nakikompromiso. Nakaturturedda! Nalawag nga ipakita dayta ti takder dagiti Saksi ni Jehova maipapan iti gubat: Ditay kayat ti makiraman kadagiti gubat iti daytoy a lubong. Uray ipangtada a patayendatayo, awan ti dasigantayo kadagiti isyu iti daytoy a lubong.

Ngem kontra iti dayta ti adu nga agkunkuna a Kristiano. Patien ti adu a mabalin ken masapul nga idepensa ti maysa a Kristiano ti pagilianna. Baka irasonda, ‘Nakigubat met idi dagiti nagkauna nga Israelita nga ili ti Dios, isu nga apay koma a saan a mabalin a makigubat dagiti Kristiano ita?’ Ania ti isungbatmo? Mabalinmo nga ilawlawag a naiduma unay ti situasion dagiti nagkauna nga Israelita no ikompara iti ili ti Dios ita. Kitaentayo ti lima a nagdumaanda.

1. TI ILI TI DIOS KET PASET TI MAYSA A NASION

Idi un-unana, nangpili ni Jehova iti maysa a nasion​—ti Israel. Inawaganna dagiti Israelita kas ‘espesial a sanikuana manipud iti amin a nasion.’ (Ex. 19:5) Inikkan met ida ti Dios iti espesipiko a teritoriada. Isu nga idi imbilin ti Dios a makigubat dagiti Israelita iti dadduma a nasion, saanda a makilaban wenno pumatay kadagiti padada nga agdaydayaw kenkuana. *

Ita, dagiti pudno nga agdaydayaw ket manipud “iti amin a nasion, tribu, puli, ken lengguahe.” (Apoc. 7:9) No makigubat ti ili ti Dios, lablabanan ken patpatayenda pay ketdi no kuan dagiti kapammatianda.

2. IBILIN IDI NI JEHOVA NO MAKIGUBAT DAGITI ISRAELITA

Idi un-unana, ni Jehova ti nagdesision no kaano ken apay a masapul a makigubat dagiti Israelita. Kas pagarigan, imbilin ti Dios iti Israel a makigubatda kadagiti Canaanita tapno maipakatna ti pannusana kadakuada. Ngamin, agdindinamag ti panagdaydayawda kadagiti demonio, nakaro ti ar-aramidenda a seksual nga immoralidad, ken agidatdatonda kadagiti ubbing nga annakda. Imbilin ni Jehova kadagiti Israelita nga ikkatenda dayta a nagdakes nga impluensia iti daga nga inkarina kadakuada. (Lev. 18:24, 25) Idi addan dagiti Israelita iti Naikari a Daga, adda dagiti tiempo nga impalubos ti Dios a makigubatda tapno maidepensada ti dagada manipud kadagiti mangirurrurumen kadakuada. (2 Sam. 5:17-25) Ngem saan a pulos nga inikkan ni Jehova iti autoridad dagiti Israelita nga agdesision no makigubatda. Idi nakigubatda nga awan ti pammalubosna, masansan a makadidigra ti resulta dagita.​—Num. 14:41-45; 2 Cron. 35:20-24.

Ita, saan nga inautorisaran ni Jehova dagiti tattao a makigubat. Aglalaban dagiti nasion para laeng iti paginteresan dagiti tattao, saan a para iti Dios. Mabalin a makigubatda tapno lumawa ti teritoriada, umadu ti kuartada, wenno tapno maisaknap ti ideolohiada iti politika. Ngem dagidiay ngay mangibagbaga a makigubgubatda iti nagan ti Dios tapno maprotektaranda ti panagdaydayawda wenno tapno patayenda dagiti kabusor kano ti Dios? Protektaran ni Jehova dagiti pudno nga agdaydayaw kenkuana ken dadaelenna dagiti kabusorna iti masanguanan a gubat​—ti gubat ti Armagedon. (Apoc. 16:14, 16) Iti dayta a gubat, dagitinto laeng espiritu a parsua ti Dios ti mangbukel iti armadana, saan a dagiti tattao nga agdaydayaw kenkuana.​—Apoc. 19:11-15.

3. SAAN A PINATAY DAGITI ISRAELITA DAGIDIAY NANGIPAKITA ITI PAMMATIDA KEN JEHOVA

Kadagiti gubat ita, maisalsalakan kadi dagiti addaan pammati kas iti napasamak kada Rahab ken ti pamiliana idi nakigubat ni Jehova iti Jerico?

Idi un-unana, masansan a kinaasian ti armada ti Israel dagidiay nangipakita iti pammatida iti Dios ken ti laeng pinatayda ket dagidiay inukom ni Jehova a masapul a mapapatay. Daytoy ti dua a pagarigan. Uray no imbilin ni Jehova a madadael ti Jerico, insalakan dagiti Israelita ni Rahab ken ti pamiliana gapu iti pammatina. (Jos. 2:9-16; 6:16, 17) Idi agangay, saan a nadadael ti intero a siudad ti Gibeon ta nangipakita dagiti Gibeonita iti panagbuteng iti Dios.​—Jos. 9:3-9, 17-19.

Ita, patayen dagiti aggugubat a nasion uray dagiti adda pammatida iti Dios. Ken no dadduma, mairamraman pay ketdi dagiti inosente a sibilian.

4. MASAPUL A SUROTEN IDI DAGITI ISRAELITA TI LINTEG TI DIOS ITI GUBAT

Idi un-unana, no makigubat dagiti Israelita, masapul a surotenda dagiti linteg ni Jehova iti gubat. Kas pagarigan, adda dagiti tiempo nga imbilin ti Dios nga ipakaammoda iti gubatenda a siudad dagiti kondision “no kayatda ti makikappia.” (Deut. 20:10) Ekspektaren met idi ni Jehova kadagiti soldado nga Israelita a pagtalinaedenda a nadalus ti kampoda ken surotenda dagiti pagalagadanna iti moral. (Deut. 23:9-14) Dagiti soldado dagiti nasion iti aglawlawda masansan a ramesenda dagiti babbai kadagiti nasakupda a lugar, ngem imparit dayta ni Jehova kadagiti Israelita. Kinapudnona, maipalubos laeng nga asawaenda ti natiliwda a babai, makabulan kalpasan a nasakupda ti maysa a siudad.​—Deut. 21:10-13.

Ita, adda dagiti tulagan nga inaramid ti kaaduan a nasion a surotenda maipapan iti pannakigubat. Naaramid dagita tapno maprotektaran dagiti sibilian. Ngem makapaladingit ta masansan a saan a masurot dagita.

5. NAKIGUBAT TI DIOS PARA ITI NASIONNA

Makigubgubat kadi ti Dios para iti aniaman a nasion ita kas iti pannakigubatna idi iti Jerico para iti Israel?

Idi un-unana, nakigubat ni Jehova para kadagiti Israelita. Masansan a nagaramid kadagiti milagro tapno mangabakda. Kas pagarigan, kasano a tinulongan ni Jehova dagiti Israelita tapno masakupda ti siudad ti Jerico? Kas iti imbilin ni Jehova, dagiti Israelita “nagpukkawda a kas iti panagikkis dagiti dumarup a makigubat,” isu a “narba a dagus dagiti pader.” Gapu iti dayta, nalaklakada a nasakup ti siudad. (Jos. 6:20) Kasanoda ngay met nga inabak dagiti Amoreo? “Pinagtudo ni Jehova iti uraro . . . Kinapudnona, ad-adu ti natay gapu iti uraro ngem iti pinatay dagiti Israelita iti espada.”​—Jos. 10:6-11.

Ita, saan a makigubgubat ni Jehova para iti aniaman a nasion ditoy daga. Ti Pagarianna, nga iturayan ni Jesus kas Ari, “ket saan a paset daytoy a lubong.” (Juan 18:36) Iti sabali a bangir, ni Satanas ti addaan iti autoridad iti amin a gobierno ti tao. Nalawag a makita ti kinadakesna kadagiti nakabutbuteng a gubat iti lubong.​—Luc. 4:5, 6; 1 Juan 5:19.

MANNAKIKAPPIA DAGITI PUDNO A KRISTIANO

Kas iti nakitatayon, nagdakkel ti nakaidumaan ti situasiontayo ita ken ti nagkauna nga Israel. Ngem saan la a dagita ti rason no apay a saantayo a makigubat. Adda pay ti dadduma. Kas pagarigan, impakpakauna ti Dios nga iti maudi nga al-aldaw, dagidiay sinursuruannan ket “saandanto metten a sursuruen ti makigubat.” Isu a siempre, saanda a makiraman iti dayta. (Isa. 2:2-4) Imbaga met ni Kristo a “saan a paset daytoy a lubong” dagiti adalanna, isu a masapul nga awan ti dasiganda kadagiti isyu iti daytoy a lubong.​—Juan 15:19.

Saan la a dayta ti imbaga ni Kristo a masapul nga aramiden dagiti pasurotna. Imbilinna kadakuada a liklikanda dagiti ugali nga agturong iti sakit ti nakem, pungtot, ken gubat. (Mat. 5:21, 22) Imbilinna pay kadagiti pasurotna nga agbalinda a “mannakikappia” ken ayatenda dagiti kabusorda.​—Mat. 5:9, 44.

Komusta ngay met ti tunggal maysa kadatayo? Ditay la ketdi kayat ti makigubat, ngem adda pay la kadi nabatbati a gura iti pusotayo a mabalin a pakaigapuan ti panagkokontra wenno panagsisina iti kongregasion? Ikagumaantayo koma a paruten dagiti kasta a rikna iti pusotayo.​—Sant. 4:1, 11.

Imbes a makiramantayo kadagiti gubat dagiti nasion, pagtalinaedentayo ti talna ken ayat iti nagbabaetantayo. (Juan 13:34, 35) Determinadotayo koma nga agtalinaed a neutral bayat nga ur-urayentayo ti aldaw inton pukawenen ni Jehova ti amin a gubat iti agnanayon.​—Sal. 46:9.

^ Adda idi tiempo a naglalaban dagiti tribu ti Israel uray no saan nga inaprobaran dayta ni Jehova. (1 Ar. 12:24) Ngem adda met tiempo nga inaprobaranna ti kasta a panaglalaban ta adda dagiti tribu a timmallikud kenkuana wenno nakaaramid kadagiti nadagsen a basol.​—Uk. 20:3-35; 2 Cron. 13:3-18; 25:14-22; 28:1-8.