1. Ania ti ibagbaga ti maysa nga anghel, ken ania ti kaipapanan dayta kadatayo?

 NO MAKISARITA kenka ti maysa nga anghel, denggem kadi ti ibagana? Ti agpayso, adda ibagbaga ti maysa nga anghel “iti tunggal nasion ken tribu ken lengguahe ken ili.” Ania ti ibagbagana? “Agbutengkayo iti Dios ket idaydayawyo . . . Agdaydayawkayo ngarud iti Daydiay nangaramid iti langit [ken] daga.” (Apoc. 14:6, 7) Ni Jehova laeng ti pudno a Dios a masapul a pagdaydayawan ti amin. Anian a yamantayo ta inikkannatayo iti nagpateg a gundaway nga agdaydayaw kenkuana iti naindaklan a naespirituan a templona!

2. Ania ti naespirituan a templo ni Jehova? (Kitaen met ti kahon a “ Ti Saanna a Kaipapanan.”)

² Ania ti eksakto a kaipapanan ti naespirituan a templo, ken pakasarakantayo kadagiti detalye a mangilawlawag iti dayta? Ti naespirituan a templo ket saan a literal a pasdek. Dayta ket ti urnos ni Jehova para iti akseptarenna a panagdaydayaw a naibatay iti pangsubbot a daton ni Jesus. Inlawlawag ni apostol Pablo daytoy nga urnos iti suratna kadagiti Hebreo a Kristiano nga agnanaed idiay Judea idi umuna a siglo. b

3-4. Apay a sinuratan ni Pablo dagiti Hebreo a Kristiano idiay Judea, ken kasano a tinulonganna ida?

³ Apay a sinuratan ni Pablo dagiti Hebreo a Kristiano idiay Judea? Mabalin a gapu iti dua a kangrunaan a rason. Umuna, tapno paregtaenna ida. Kaaduan kadakuada ket napadakkel iti relihion dagiti Judio. Idi nagbalindan a Kristiano, mabalin nga  inumsi ida dagiti lider ti dati a relihionda. Apay? Awan ngamin ti napintas a templo a papanan dagiti Kristiano tapno pagdaydayawanda. Awan met ti makita nga altar a pagdatonanda iti Dios ken awan papadi nga agserbi kadakuada. Gapu kadagita, posible a naupay dagiti adalan ni Kristo isu a kimmapuy ti pammatida. (Heb. 2:1; 3:12, 14) Baka napanunot payen ti dadduma kadakuada ti agsubli iti Judaismo.

⁴ Maikadua, impaamiris ni Pablo kadagidiay a Hebreo a Kristiano nga awan panagreggetda a mangtarus kadagiti baro wenno nauneg a naespirituan a pannursuro, dagiti “natangken a makan” nga adda iti Sao ti Dios. (Heb. 5:11-14) Nalawag a sursuroten pay laeng ti dadduma kadakuada ti Mosaiko a Linteg. Ngem inlawlawag ni Pablo a dagiti daton nga ibilbilin ti Linteg ket saanda a naan-anay a mapakawan ti basol. Gapu iti dayta, “nagpatingga” ti Linteg. Isu nga insuro kadakuada ni Pablo ti dadduma a nauneg a kinapudno. Impalagipna kadagiti padana a Kristiano ti “nasaysayaat a namnama” a naibatay iti pangsubbot a daton ni Jesus a talaga a makatulong kadakuada tapno “makaasideg[da] iti Dios.”—Heb. 7:18, 19.

5. Ania ti masapul a tarusantayo iti Hebreo a libro ti Biblia, ken apay?

⁵ Inlawlawag ni Pablo kadagiti Hebreo a Kristiano no apay a nasaysayaat nga amang ti panagdaydayawda ngem iti dati. Ti pamay-an ti panagdaydayaw idi dagiti Judio ket “anniniwan [laeng] ti bambanag nga umay, ngem ti agpaypayso ket ti Kristo.” (Col. 2:17) Ti anniniwan ti maysa a banag ket kapada laeng ti sukog ti aktual a banag. Ngem saan a dayta ti mismo wenno aktual a banag. Kasta met laeng ti nagkauna a pamay-an ti panagdaydayaw dagiti Judio. Anniniwan laeng dayta ti agpaypayso nga umayto pay laeng idi, kayatna a sawen, ti naespirituan a templo. Gapu iti daytoy nga urnos ni Jehova maipapan iti naespirituan a templo, mabalinen a mapakawan dagiti basoltayo tapno akseptarenna ti panagdaydayawtayo. Nakapatpateg ngarud a maawatantayo daytoy nga urnos. Ikomparatayo ti “anniniwan” (ti nagkauna a pamay-an ti panagdaydayaw dagiti Judio) iti “agpaypayso” (ti pamay-an ti panagdaydayaw dagiti Kristiano), kas nailawlawag iti Hebreo. No aramidentayo dayta, mas maawatantayo ti naespirituan a templo ken no kasano a karamantayo iti dayta.

6. Ania idi ti pakausaran ti tabernakulo?

⁶ Ti anniniwan. Ti inlawlawag ni Pablo ket imbatayna iti tabernakulo nga impasdek ni Moises idi 1512 B.C.E. (Kitaen ti tsart a “Ti Anniniwan—Ti Agpaypayso.”) Ti tabernakulo ket mayakar-akar a tolda nga inawit dagiti Israelita bayat ti panagakar-akarda iti nadumaduma a lugar. Inusarda dayta iti dandani 500 a tawen agingga a naibangon idiay Jerusalem ti maysa a permanente a templo. (Ex. 25:8, 9; Num. 9:22) Daytoy a “tolda a pagkonsultaan” ti nagtataripnongan idi dagiti Israelita tapno agdaydayaw ken agidatonda iti Dios. (Ex. 29:43-46) Nupay kasta, ti tabernakulo ket mangiladawan met iti adayo a nasaysayaat a banag a dumteng pay la idi kadagiti Kristiano.

7. Kaano a nangrugi ti naespirituan a templo?

⁷ Ti agpaypayso. Ti nagkauna a tabernakulo ket ‘anniniwan ti nailangitan a bambanag,’ ken inladawanna ti naindaklan a naespirituan a templo ni Jehova. Imbaga ni Pablo a “daytoy a tolda [wenno, tabernakulo] ket panangiladawan iti agdama a tiempo.” (Heb. 8:5; 9:9) Isu nga idi sinuratanna dagiti Hebreo, addan ti naespirituan a templo para kadagiti Kristiano. Addan dayta idi 29 C.E. Iti dayta a tawen, nabautisaran ni Jesus, dinutokan ti nasantuan nga espiritu, ken nangrugin nga agserbi kas ‘naindaklan a nangato a padi’ ni Jehova iti naespirituan a templo. c—Heb. 4:14; Ara. 10:37, 38.

8-9. Sigun iti Hebreo 7:23-27, ania ti dakkel a nagdumaan dagiti nangato a padi ti Israel ken ti naindaklan a Nangato a Padi a ni Jesu-Kristo?

⁸ Ti anniniwan. Ti nangato a padi ti autorisado a mangirepresentar kadagiti tattao iti sanguanan ti Dios. Ni Aaron ti kaunaan a nangato a padi ti Israel. Isu ket inapointaran ni Jehova idi inagurasion ti tabernakulo. Ngem kas inlawlawag ni Pablo, “masukansukat dagiti agbalin a padi gapu ta matayda ket dida makapagtalinaed iti saadda.” d (Basaen ti Hebreo 7:23-27.) Ken gapu ta imperpekto dagitoy a nangato a padi, masapul nga agdatonda para kadagiti basolda. Dayta ti dakkel a nagdumaan dagiti nangato a padi ti Israel ken ti naindaklan a Nangato a Padi a ni Jesu-Kristo.

⁹ Ti agpaypayso. Kas ti Nangato a Paditayo, ni Jesu-Kristo ti “ministro . . . iti pudno a tolda nga imbangon ni Jehova, saan a ti tao.” (Heb. 8:1, 2) Inlawlawag ni Pablo a “gapu ta sibibiag iti agnanayon, awan dagiti mangsukat iti kinapadina.” Imbaga pay ni Pablo a ni Jesus ket “nadalus, saan a kas kadagiti managbasol” ken saan a kas kadagiti nangato a padi ti Israel, “dina kasapulan ti inaldaw nga agdaton” para kadagiti basolna. Kitaentayo itan ti nagdumaan dagiti altar ken daton iti anniniwan ken iti agpaypayso.

10. Ania ti iladawan dagiti daton iti gambang nga altar?

¹⁰ Ti anniniwan. Iti ruar ti pagserkan iti tabernakulo, adda altar a gambang a pagidatonan kadagiti animal para ken Jehova. (Ex. 27:1, 2; 40:29) Ngem dagidiay a daton dida naan-anay a mapakawan dagiti basol dagiti umili. (Heb. 10:1-4) Ti agtultuloy a panangidaton kadagiti animal iti tabernakulo iladawanna ti maysa a daton a naan-anay a mangpakawan kadagiti basol dagiti tattao.

11. Ania nga altar ti nangidatonan ni Jesus iti bagina? (Hebreo 10:5-7, 10)

¹¹ Ti agpaypayso. Ammo ni Jesus nga imbaon  ni Jehova ditoy daga tapno itedna ti biagna kas pangsubbot a daton para iti sangatauan. (Mat. 20:28) Isu nga idi nabautisaran ni Jesus, indatagna ti bagina tapno aramidenna ti pagayatan ni Jehova. (Juan 6:38; Gal. 1:4) Indaton ni Jesus ti bagina iti simboliko nga altar a mangiladawan iti “pagayatan” ti Dios. Pagayatan ni Jehova nga idaton ti Anakna ti perpekto a biagna kas tao. “Namimpinsan” nga inted ni Jesus ti biagna tapno naan-anay a maabbongan dagiti basol ti amin a mangipakita iti pammati kenkuana. (Basaen ti Hebreo 10:5-7, 10.) Usigentayo met itan dagiti kaipapanan dagiti makin-uneg a paset ti tabernakulo.

12. Asino laeng ti mabalin a sumrek iti tunggal paset ti tabernakulo?

¹² Ti anniniwan. Ti uneg ti tabernakulo ken dagiti templo a naibangon idiay Jerusalem idi agangay ket agpada a dua ti pasetda—ti “Nasantuan a Disso” ken “ti Kasasantuan.” Adda nabordaan a kortina iti nagbaetan dagita. (Heb. 9:2-5; Ex. 26:31-33) Iti uneg ti Nasantuan, adda balitok a kandelero, altar a pagpuoran iti insienso, ken lamisaan ti pamarang a tinapay. “Dagiti nadutokan a papadi” laeng ti mabalin a sumrek iti Nasantuan tapno aramidenda dagiti sagrado nga annongenda. (Num. 3:3, 7, 10) Iti Kasasantuan ti ayan ti balitok a lakasa ti tulag a mangiladawan iti presensia ni Jehova. (Ex. 25:21, 22) Ti laeng nangato a padi ti maipalubos a lumasat iti kortina tapno sumrek iti Kasasantuan iti Aldaw ti Panangabbong kada tawen. (Lev. 16:2, 17) Kada tawen, sumrek a nakaawit iti dara dagiti animal kas pangabbong kadagiti bukodna a basol ken kadagiti basol ti intero a nasion. Idi agangay,  pinagbalin a nalawag ni Jehova babaen ti nasantuan nga espirituna ti kaipapanan ti tunggal paset ti tabernakulo.—Heb. 9:6-8. e

13. Ania ti iladawan ti Nasantuan ken ti Kasasantuan a paset ti tabernakulo iti pamay-an ti panagdaydayaw dagiti Kristiano?

¹³ Ti agpaypayso. Limitado ti bilang dagiti pasurot ni Kristo a dinutokan ti nasantuan nga espiritu, ken addaanda iti espesial a relasion ken Jehova. Dagitoy a 144,000 ket agserbidanto kas papadi idiay langit a kadua ni Jesus. (Apoc. 1:6; 14:1) Bayat ti kaaddada ditoy daga, dinutokan ida ti Dios babaen ti espirituna ken inamponna ida kas annakna. Ti Nasantuan a paset ti tabernakulo iladawanna daytoy nga espesial a relasionda iti Dios. (Roma 8:15-17) Ti Kasasantuan a paset ti tabernakulo iladawanna ti langit a pagnanaedan ni Jehova. “Ti kortina” nga adda iti nagbaetan ti Nasantuan ken Kasasantuan iladawanna ti nainlasagan a bagi ni Jesus. Agingga a tao pay la idi ni Jesus, saan a makastrek iti langit tapno agbalin kas naindaklan a Nangato a Padi ti naespirituan a templo. Idi natayen ni Jesus kas tao, kas pangsubbot a daton para iti sangatauan, linuktanna ti gundaway tapno ti amin a Kristiano a dinutokan ti espiritu ket agbiagda idiay langit. Masapul met a matayda kas tao tapno maawatda ti nailangitan a gunggonada. (Heb. 10:19, 20; 1 Cor. 15:50) Kalpasan a napagungar ni Jesus, simrek iti Kasasantuan a paset ti naespirituan a templo, a sadiay, makaduananto ti amin a dinutokan ti espiritu.

14. Sigun iti Hebreo 9:12, 24-26, apay nga adayo a nasaysayaat ti naespirituan a templo nga urnos ni Jehova?

¹⁴ Naglawag a makitatayo nga adayo a nasaysayaat ti urnos ni Jehova para iti nadalus a panagdaydayaw a naibatay iti pangsubbot a daton ken iti kinapadi ni Jesu-Kristo. Ti nangato a padi iti Israel ket sumrek idi iti inaramid ti tao a Kasasantuan nga awitna ti dara dagiti animal a naidaton. Ngem ni Jesus ket simrek “idiay langit,” ti kasasantuan iti amin a lugar, tapno agparang ken Jehova. Sadiay nga indatagna ti pateg ti perpekto a biagna kas tao para kadatayo “tapno ikkatenna ti basol babaen ti panangidatonna iti bagina.” (Basaen ti Hebreo 9:12, 24-26.) Ti daton ni Jesus ti kasayaatan a daton a mangikkat iti basoltayo iti agnanayon. Idiay man langit wenno ditoy daga ti namnamatayo, makapagdaydayawtayo amin ken Jehova iti naespirituan a templona, kas maammuantayo iti sumaruno.

15. Siasino dagiti agserserbi idi iti paraangan ti tabernakulo?

¹⁵ Ti anniniwan. Ti tabernakulo ket maymaysa ti paraanganna. Dayta ket naaladan ken nalawa a lugar a pangar-aramidan dagiti papadi kadagiti annongenda. Adda sadiay ti dakkel a gambang nga altar ti daton a mapuoran ken ti gambang a palanggana a napno iti danum nga usaren idi dagiti papadi a pangdalus iti bagida sakbay nga aramidenda dagiti sagrado a serbisioda. (Ex. 30:17-20; 40:6-8) Ngem dagiti templo a naaramid idi agangay ket addaan met iti makinruar a paraangan a mabalin a papanan ken pagdaydayawan dagiti saan a papadi.

16. Siasino dagiti agserserbi iti tunggal paraangan ti naespirituan a templo?

¹⁶ Ti agpaypayso. Sakbay a mapan idiay langit ti natda kadagiti dinutokan ti espiritu a kakabsat ni Jesus tapno agserbi kas papadi, simamatalek nga agserserbida ditoy daga iti makin-uneg a paraangan ti naespirituan a templo. Ti kaadda ti dakkel a palanggana a napno iti danum ket napateg a palagip kadakuada ken iti  amin a Kristiano a masapul nga agtalinaedda a nadalus iti moral ken naespirituan. Sadino ngay met ti pagdaydayawan ti “dakkel a bunggoy” a simamatalek a mangsupsuporta kadagiti dinutokan ti espiritu a kakabsat ni Kristo? Nakita ida ni apostol Juan “nga agtaktakder iti sanguanan ti trono . . . ken mangipapaayda [iti Dios] iti sagrado a panagserbi iti aldaw ken rabii idiay templona.” Ar-aramiden dayta ti dakkel a bunggoy ditoy daga iti makinruar a paraangan ti naespirituan a templo. (Apoc. 7:9, 13-15) Ipatpategtayo ti lugartayo iti urnos ni Jehova para iti nadalus a panagdaydayaw!

17. Ania dagiti pribilehiotayo nga idaton ken Jehova?

¹⁷ Adda pribilehio ti amin a Kristiano ita a mangipaay kadagiti daton ken Jehova. Kasano? Us-usarenda ti tiempo, pigsa, ken sanikuada para iti irarang-ay dagiti interes ti Pagarian ti Dios. Kas iti imbaga ni apostol Pablo kadagiti Hebreo a Kristiano, “kanayon nga ipaaytayo iti Dios ti daton ti panangidaydayaw, kayatna a sawen, usarentayo ti ngiwattayo a mangipakaammo iti naganna iti publiko.” (Heb. 13:15) No aramidentayo ti amin a kabaelantayo nga agserbi ken Jehova, ipakpakitatayo nga ipatpategtayo ti pribilehiotayo nga agdaydayaw kenkuana.

18. Sigun iti Hebreo 10:22-25, ania dagiti masapul a saantayo a pulos a liwliwayan ken liplipatan?

¹⁸ Basaen ti Hebreo 10:22-25. Sakbay nga inngudo ni Pablo ti suratna para kadagiti Hebreo, dinakamatna dagiti aspeto ti panagdaydayawtayo a masapul a saantayo a pulos liwliwayan. Karaman iti dayta ti panagkararag ken Jehova, panangipakaammo iti namnamatayo, panaggigimong, ken panagpipinnaregta, nga ‘ad-adda pay nga aramidentayo amin dagita bayat a makitkitatayo nga umas-asidegen ti aldaw’ ni Jehova. Iti tartaraudi a paset ti libro nga Apocalipsis, namindua nga imbaga ti anghel ni Jehova kas panangipaganetgetna: “Agdaydayawka iti Dios!” (Apoc. 19:10; 22:9) Ditay koma pulos liplipatan daytoy a napateg a kinapudno maipapan iti naindaklan a naespirituan a templo ni Jehova ken ti nagpateg a pribilehiotayo nga agdaydayaw iti naindaklan a Diostayo!