1-2. Ania ti nasursuro ti maysa a brother maipapan iti panangted iti pammagbaga?

 ADU a tawenen ti napalabas, binisita ti dua a panglakayen ti maysa a sister a medio nabayagen a saan a makigimgimong. Inranud ti maysa kadakuada ti adu a teksto maipapan iti pannakigimong. Impagarupna a naballigi ti pannakisaritada. Ngem idi agpakadadan, imbaga ti sister, “Didak maawatan. Diyo pulos ammo ti situasionko.” Nangipaay dagiti panglakayen iti pammagbaga a dida man la dinamag iti sister dagiti problema ken situasionna. Gapu iti dayta, saanna a narikna a makatulong kenkuana dagiti pammagbagada.

² Imbaga ti panglakayen a nangiranud iti adu a teksto: “Impagarupko idi nga awan yamyaman dayta a sister. Ngem pinanunotko a naimbag, ket nabigbigko nga imbes nga imbasaak kadagiti maitutop a teksto, nagusarak koma kadagiti maitutop a saludsod kas iti, ‘Komusta? Ania ti madamag kadakayo?’ ‘Ania ti maitulongko?’” Nakasursuro dayta a panglakayen iti dayta a kapadasanna. Ita, isu ket maysan a mannakipagrikna ken epektibo a pastor.

3. Siasino iti kongregasion ti mabalin a mangted iti pammagbaga?

 ³ Kas papastor, responsabilidad dagiti panglakayen ti mangted iti pammagbaga no kasapulan. Ngem adda dagiti gundaway a mabalin a mangbalakad ti dadduma pay iti kongregasion. Kas pagarigan, mabalin a mangted ti maysa a brother wenno sister iti naibatay-Biblia a balakad iti maysa a gayyemna. (Sal. 141:5; Prov. 25:12) Wenno mabalin a ti maysa a bakbaket a sister ‘balakadanna dagiti ub-ubing a babbai’ kadagiti banag a nadakamat iti Tito 2:3-5. Ken siempre, masansan a kasapulan a balakadan ken korehiren dagiti nagannak ti annakda. Isu nga uray no daytoy  nga artikulo ket nangnangruna a para kadagiti panglakayen, amintayo ket magunggonaan no repasuentayo dagiti pamay-an a makaitedtayo iti pammagbaga nga agpada a praktikal ken makaparegta tapno “paragsakenda ti puso.”​—Prov. 27:9.

4. Ania ti pagsasaritaantayo iti daytoy nga artikulo?

⁴ Iti daytoy nga artikulo, pagsasaritaantayo ti uppat a saludsod maipapan iti panangted iti pammagbaga: (1) Ania koma ti motibo ti mangbagbaga? (2) Kasapulan kadi a talaga ti pammagbaga? (3) Siasino ti rumbeng a mangted iti pammagbaga? (4) Kasanoka a makaited iti epektibo a pammagbaga?

5. Apay a nalaklaka nga awaten dagiti tattao ti pammagbaga ti maysa a panglakayen no napakuyogan dayta iti ayat? (1 Corinto 13:4, 7)

⁵ Ay-ayaten dagiti panglakayen ti kakabsatda a lallaki ken babbai. No dadduma, ipakpakitada dayta nga ayat no bagbagaanda ti maysa nga agpegpeggad a mangaramid iti di umiso. (Gal. 6:1) Ngem sakbay a kasarita ti maysa a panglakayen dayta a kabsat, nasayaat no panunotenna ti dadduma nga imbaga ni apostol Pablo maipapan iti ayat: “Ti ayat ket naanus ken naimbag. . . . Anusanna ti amin a banag, patienna ti amin a banag, namnamaenna ti amin a banag, ibturanna ti amin a banag.” (Basaen ti 1 Corinto 13:4, 7.) Makatulong iti panglakayen ti panangutobna kadagita a bersikulo ti Biblia tapno masukimatna ti motibona a mangbagbaga. Iti kasta, mabalakadanna dayta a kabsat iti naayat a pamay-an. No marikna ti mabagbagaan a maseknan kenkuana ti panglakayen, nalaklakana nga awaten ti pammagbaga.​—Roma 12:10.

6. Ania ti nasayaat nga inyulidan ni apostol Pablo?

⁶ Nasayaat ti inyulidan ni apostol Pablo kas maysa a panglakayen. Kas pagarigan, idi kasapulan dagiti kakabsat idiay Tesalonica ti pammagbaga, saan a nagkedked ni Pablo a mangted iti dayta. Ngem kadagiti surat ni Pablo kadakuada, kinomendaranna nga umuna ti pammatida, ti naayat a panagbannogda, ken ti panagibturda. Inkabilanganna met ti kasasaadda, ken imbagana nga ammona ti narigat a situasionda, ken ib-ibturanda ti pannakaidadanes. (1 Tes. 1:3; 2 Tes. 1:4) Imbagana pay ketdi kadagita a kakabsat a nagsayaatda nga ulidan iti dadduma a Kristiano. (1 Tes. 1:8, 9) Nakaragragsakda la ketdi a nangawat iti nabara a komendasion ni Pablo! Awan duadua nga ay-ayaten unay ni Pablo dagiti kakabsatna. Dayta ti rason a nakaited iti epektibo a pammagbaga iti dua a suratna kadagiti taga-Tesalonica.​—1 Tes. 4:1, 3-5, 11; 2 Tes. 3:11, 12.

7. Apay a mabalin a negatibo ti reaksion ti maysa a tao iti pammagbaga?

⁷ Ania ti mabalin a mapasamak no saan a nasayaat ti pamay-antayo a mangted iti pammagbaga? Napaliiw ti maysa nga eksperiensiado a panglakayen, “Negatibo ti reaksion ti dadduma iti pammagbaga, saan a gapu ta kamali ti balakad, no di ket saan a naipaay dayta iti naayat a pamay-an.” Ania ti masursurotayo iti daytoy? Nalaklaka nga amang nga akseptaren ti pammagbaga no naipaay dayta gapu iti ayat, saan a gapu iti suron.

8. Ania dagiti masapul nga isaludsod ti maysa a panglakayen iti bagina no ikeddengna ti mangbalakad wenno saan?

⁸ Saan koma a sidadarasudos a mangbagbaga dagiti panglakayen. Sakbay a mamagbaga ti maysa a panglakayen, masapul nga isaludsodna iti bagina: ‘Talaga kadi a masapul a bagbagaak? Siguradoak kadi a di umiso ti ar-aramidenna? Adda kadi nasalungasingna a bilin ti Biblia? Wenno agduma laeng ti opinionmi?’ Masirib dagiti panglakayen no saanda a “nadarasudos nga agsao.” (Prov. 29:20) No saan a sigurado ti  panglakayen no masapul a balakadanna ti maysa a kabsat, mabalin nga asitganna ti sabali a panglakayen tapno pagsaritaanda no adda naaramid dayta a kabsat a maikontra iti Biblia, isu a masapul a mabagbagaan.​—2 Tim. 3:16, 17.

9. Ania ti masursurotayo ken Pablo iti panangted iti pammagbaga maipapan iti panagbadbado ken panaglanglanga? (1 Timoteo 2:9, 10)

⁹ Kitaentayo ti maysa a pagarigan. Ipapantayon a pakaseknan ti maysa a panglakayen ti panagbadbado wenno panaglanglanga ti maysa a kapammatianna. Mabalin nga isaludsod ti panglakayen iti bagina, ‘Adda kadi ti Nainkasuratan a rason tapno bagbagaak?’ Gapu ta dina kayat a ti personal nga opinionna ti mapaturay, mabalinna a damagen no ania ti makuna ti sabali a panglakayen wenno manakem a kabsat. Mabalin a repasuenda a dua ti pammagbaga ni Pablo maipapan iti panagbadbado ken panaglanglanga. (Basaen ti 1 Timoteo 2:9, 10.) Imbinsabinsa ni Pablo dagiti nalawa ti saklawenda a prinsipio. Dinakamatna a ti panagbadbado ti maysa a Kristiano ket masapul a maitutop, naemma, ken nanakman. Ngem saan a nagaramid ni Pablo kadagiti paglintegan no ania ti mabalin ken saan a mabalin nga isuot ti maysa a Kristiano. Binigbigna nga adda kalintegan dagiti kakabsat nga isuot ti aniaman a kayatda no la ket ta saan a maikontra dagita iti Biblia. Isu a no ikeddeng dagiti panglakayen no kasapulan a bagbagaanda wenno saan ti maysa a kabsat, masapul nga usigenda no naemma ken nanakman ti panagbadbadona.

10. Ania ti masapul a laglagipentayo no maipapan iti personal a pili ti sabsabali?

¹⁰ Nasayaat no bigbigentayo a mabalin nga agduma ti personal a pili ti dua a Kristiano a nataengan iti naespirituan, nga agpada met ketdi a maakseptar. Masapul ngarud a ditay ipilit kadagiti kapammatiantayo dagiti bukodtayo a pagalagadan iti umiso ken di umiso.​—Roma 14:10.

11-12. No kasapulan ti pammagbaga, ania koma ti isaludsod ti maysa a panglakayen iti bagina, ken apay?

¹¹ No nalawag a kasapulan ti dadduma ti pammagbaga, ti sumaruno a saludsod ket, Siasino ti rumbeng a mangted iti dayta? Sakbay a balakadan ti maysa a panglakayen ti maysa a naasawaan a sister wenno menor de edad, kasaritana nga umuna ti ulo ti pamilia, a mabalin a kayatna nga isu a mismo ti mangasikaso iti dayta. * Wenno baka kiddawen ti ulo ti pamilia a presente isuna no ipaay ti panglakayen ti pammagbaga. Ken kas nadakamat iti  parapo 3, mabalin nga adda dagiti gundaway a nasaysayaat no natataengan a sister ti mangbagbaga iti ub-ubing a sister.

¹² Adda sabali pay a masapul a panunoten ti maysa a panglakayen. Mabalinna nga isaludsod iti bagina, ‘Siak kadi ti kasayaatan a mangipaay  iti pammagbaga, wenno nasaysayaat no sabali?’ Kas pagarigan, ti tao a nababa ti panangmatmatna iti bagina ket mabalin nga ad-adda a dumngeg iti pammagbaga ti maysa a panglakayen a kasta met idi ti marikriknana ngem iti maysa a saan a nakapadas iti dayta. Ti panglakayen a nakapadas iti kasta a rikna ket posible nga ad-adda a mangipakita iti empatia, ken mabalin a nalaklaka a maakseptar ti ibagana. Nupay kasta, responsabilidad ti amin a panglakayen ti mangparegta ken mangtignay kadagiti kapammatianda a mangaramid iti aniaman a panagbalbaliw nga ibilbilin ti Biblia. Isu a no kasapulan ti pammagbaga, ti kapatgan ket maipaay dayta.

13-14. Apay a napateg a dumngeg ti maysa a panglakayen?

¹³ Nakasaganaka koma a dumngeg. No mangisagsagana ti maysa a panglakayen iti pammagbaga, masapul nga isaludsodna iti bagina: ‘Ania ti ammok maipapan iti situasion ti kabsatko? Ania ti mapaspasamak iti biagna? Adda kadi dagiti problemana a diak ammo? Ania ti kangrunaan a kasapulanna ita?’

¹⁴ Sigurado a makatulong ti prinsipio iti Santiago 1:19 kadagidiay mangipapaay iti pammagbaga. Insurat ni Santiago: “Masapul nga alisto a dumngeg ti tunggal maysa, nainayad nga agsao, nabannayat nga agpungtot.” Mabalin nga ipagarup ti maysa a panglakayen nga ammona ti amin a detalye, ngem talaga kadi a kasta? Ipalagip kadatayo ti Proverbio 18:13: “Ti sumungbat a dagus a di pay dimngeg ket maag ken maibabain.” Ti kasayaatan ket ammuem dagiti detalye iti mismo a mabalakadan. Ramanen dayta ti panagimdeng sakbay ti panagsao. Laglagipem ti leksion a nasursuro ti panglakayen a nadakamat iti rugi daytoy nga artikulo. Nabigbigna nga imbes nga irugina ti saritaan babaen kadagiti teksto nga insaganana, insaludsodna koma iti sister: “Komusta? Ania ti madamag kadakayo?” “Ania ti maitulongko?” No iwayaan dagiti panglakayen nga ammuen dagiti detalye, ad-adda a matulongan ken maparegtada dagiti kapammatianda.

15. Kasano a mayaplikar dagiti panglakayen ti prinsipio iti Proverbio 27:23?

¹⁵ Am-ammuem ti arban. Kas nadakamat iti rugrugi, ti epektibo a pammagbaga ket saan laeng a basta panangibasa iti sumagmamano a teksto wenno panangted iti maysa wenno dua a suhestion. Masapul a marikna dagiti kapammatiantayo nga ipatpategtayo ida, maawatantayo ida, ken kayattayo ida a tulongan. (Basaen ti Proverbio 27:23.) Masapul nga aramiden dagiti panglakayen ti amin a kabaelanda nga agbalin a nadekket a gagayyem dagiti kapammatianda.

16. Ania ti makatulong kadagiti panglakayen tapno makaitedda iti epektibo a pammagbaga?

¹⁶ Sigurado a saan a kayat dagiti panglakayen ti mangted iti impresion a puro trabaho laeng ti pampanunotenda ken sada la asitgan dagiti kakabsat no adda masapul a mataming wenno maasikaso. Imbes ketdi, regular a makisaritada  kadagiti kakabsat, ken ipakitada ti personal a pannakaseknan kadakuada bayat a maipaspasangoda kadagiti problema. “No aramidem dayta,” kinuna ti maysa nga eksperiensiado a panglakayen, “ibilangdaka a nasayaat a gayyemda. Ket inton masapul a bagbagaam ida, nalaklakamton nga aramiden dayta.” Ken nalaklakanto metten nga akseptaren dayta ti mabagbagaan.

17. Kaano a nangnangruna a masapul nga agbalin a naanus ken naimbag ti maysa a panglakayen?

¹⁷ Agbalinka a naanus ken naimbag. Nangnangruna a kasapulan nga agbalin a naanus ken naimbag ti maysa a panglakayen no iti damo ket saan nga awaten ti maysa a kabsat ti pammagbaga a naibatay iti Biblia. Masapul a kontrolen ti panglakayen ti tendensia a masuron no saan a dagus a maakseptar wenno mayaplikar ti pammagbagana. Kuna ti Biblia maipapan ken Jesus: “Saannanto a rumeken ti naparpar a runo, ken saannanto nga iddepen ti agkurkuridemdem a pabilo.” (Mat. 12:20) Kadagiti personal a kararag ti panglakayen, mabalin a kiddawenna ken Jehova a bendisionanna ti maysa a masapul a mabagbagaan, tapno maawatanna no apay a mabagbagaan ken iyaplikarna dayta. Baka kasapulan ti kabsat a nabagbagaan ti tiempo a mangpanunot iti naibalakad kenkuana. No naanus ken naimbag ti panglakayen, agpokus no kua daydiay tultulonganna iti balakad, saan nga iti pamay-an ti pannakaited ti pammagbaga. Siempre, ti pammagbaga ket masapul a kanayon a naibatay iti Sao ti Dios.

18. (a) Ania ti masapul a laglagipentayo no mangtedtayo iti pammagbaga? (b) Kas makita iti ladawan ken iti kahon, ania ti pagsarsaritaan dagiti nagannak?

¹⁸ Agsursuroka kadagiti kamalim. Gapu ta imperpektotayo, saantayo a mayaplikar iti perpekto a pamay-an dagiti suhestion iti daytoy nga artikulo. (Sant. 3:2) Sigurado nga agkamalitayo, ngem no mapasamak dayta, ikagumaantayo ti agsursuro kadagita. No marikna dagiti kakabsat nga ay-ayatentayo ida, nalaklakadatayo a pakawanen no mapasaktantayo ida gapu iti imbaga wenno inaramidtayo.​—Kitaen met ti kahon a “ Para Kadagiti Nagannak.”

19. Kasanotayo a maparagsak ti puso dagiti kakabsattayo?

¹⁹ Kas nakitatayon, saan a kaskarina ti mangted iti epektibo a pammagbaga. Imperpektotayo, ken uray met dagiti bagbagaantayo. Laglagipentayo dagiti prinsipio a napagsasaritaantayo iti daytoy nga artikulo. Siguraduem nga umiso ti motibom a mangbagbaga. Siguraduem met a talaga a kasapulan ti pammagbaga ken sika ti maitutop a mangted iti dayta. Sakbay a mangbagbagaka, agsaludsodka ken dumngegka a naimbag tapno maawatam dagiti problema ti kasarsaritam. Padasem nga ikabil ti bagim iti situasionna. Naalumamayka koma ken agbalinka a nasinged a gayyem dagiti kakabsatmo. Laglagipem ti kalattayo: Kayattayo ti mangted iti pammagbaga a saan laeng nga epektibo no di pay ket “paragsakenda ti puso.”​—Prov. 27:9.