Nasarakan ni Saulo Dagiti Dati a Gagayyem ken Kabusorna
Nasarakan ni Saulo Dagiti Dati a Gagayyem ken Kabusorna
NI Saulo, a naawagan idi agangay kas apostol Pablo, ket nadanagan la ketdi iti damo a panagsublina idiay Jerusalem sipud pannakakombertena iti Kristianidad. a Tallo a tawen kasakbayanna, pinanawanna dayta a siudad, nga impangpangtana a papatayen dagiti adalan ni Jesus. Naautorisaran ni Saulo a mangaresto iti siasinoman a Kristiano a makitana idiay Damasco.—Aramid 9:1, 2; Galacia 1:18.
Apaman a nagbalin a Kristiano ni Saulo, situtured nga impakaammona ti pammatina iti napagungar a Mesias. Dayta ti makagapu a ni Saulo ket kayat a patayen dagiti Judio idiay Damasco. (Aramid 9:19-25) Manamnamana kadi ngarud a sibabara nga abrasaen dagiti Judio a gagayyemna idiay Jerusalem? Nupay kasta, napatpateg kenni Saulo ti pannakakitana kadagiti pasurot ni Kristo idiay Jerusalem. Ngem saan a kaskarina dayta.
“Idi sumangpet idiay Jerusalem nagreggetanna ti makitipon kadagiti adalan; ngem nagbutengda amin kenkuana, agsipud ta saanda a namati nga isu maysa nga adalan.” (Aramid 9:26) Natural laeng dayta ta ti kaudian a naammuanda maipapan kenkuana ket ti panagbalinna a naulpit a manangidadanes. Ti panangipabigbigna iti bagina kas maysan a Kristiano ket kasla panangallilaw tapno mastrekna ti kongregasion. Gapuna, nakayakay kenkuana dagiti Kristiano idiay Jerusalem.
Ngem maysa kadakuada ti timmulong kenni Saulo. Kuna ti Biblia nga inturong ni Bernabe daytoy a dati a manangidadanes iti ayan ‘dagiti apostol,’ a nabatad a tumukoy kada Pedro (Cefas) ken Santiago, a kabsat ti Apo. Impakaammo ni Bernabe kadakuada ti pannakakomberte ni Saulo ken ti panangasabana idiay Damasco. (Aramid 9:27; Galacia 1:18, 19) Saan a nailawlawag no apay a nagtalek ni Bernabe kenni Saulo. Agam-ammoda ngata, isu a natignay ni Bernabe a mangsubok kenni Saulo sa mangpasingked iti kinapasnekna? Addada kadi Kristiano idiay Damasco a nakasao ni Bernabe ken nangipakaammo a nagbalbaliwen ni Saulo? Aniaman ti napasamak, naikkat ti panagduadua ni Bernabe maibusor kenni Saulo. Nagbanaganna, nakipagnaed ni Saulo kenni apostol Pedro iti 15 nga aldaw.
Sangapulo ket Lima nga Aldaw a Kaduana ni Pedro
Direkta a naawat ni Saulo ti annongenna manipud ken Jesus isu a dina kasapulan ti autorisasion ti siasinoman, kas impaganetgetna kadagiti taga-Galacia. (Galacia 1:11, 12) Ngem awan duadua a nabigbig ni Saulo ti kinapateg ti mapakaammuan a naimbag maipapan iti ministerio ni Jesus. Babaen ti pannakikaduana kenni Pedro, maaddaan ni Saulo iti nawadwad a gundaway tapno maammuanna dayta. (Lucas 24:12; 1 Corinto 15:3-8) Adu ti mabalin nga isaludsod ni Saulo kada Pedro ken Santiago, ken mabalin a kayatda met nga imtuoden ni Saulo maipapan iti nasirmatana ken ti naipaannong kenkuana.
Naispal Manipud Kadagiti Dati a Gagayyem?
Naawagan ni Esteban kas ti kaunaan a Kristiano a martir. Dagidiay nakisuppiat idi ken Esteban ket kameng “ti maaw-awagan Sinagoga dagiti Nawayawayaan a Tattao, ken kadagiti taga Cirene ken dagiti taga Alejandria ken kadagidiay manipud Cilicia ken Asia.” Ita, “nakisupsupiat [ni Saulo] kadagiti Judio a Griego ti pagsasaoda,” wenno dagiti Helenistiko, ket situtured a kinasabaanna ida. Ania ngay ti reaksionda? Kayatda a patayen isuna.—Aramid 6:9; 9:28, 29.
Siempre, kayat idi ni Saulo nga ilawlawag ti dakkel a panagbalbaliw iti biagna ken ikagumaan nga isuro kadagiti dati a gagayyemna ti maipapan iti Mesias. Ngem dagitoy a Judio a Helenistiko binusorda ti lalaki nga imbilangda a mangliliput.
Nabigbig kadi ni Saulo ti kakaro ti peggad a sinarakusokna? Mabasatayo a bayat nga agkarkararag iti templo, naimayeng ni Saulo ket nakitana ni Jesus, a nangibaga kenkuana: “Pardasam ket darasem ti rummuar manipud Jerusalem, agsipud ta saandanto nga umanamong iti pangsaksim maipapan kaniak.” Insungbat ni Saulo: “Apo, isuda pagaammoda unay a dagidiay mamati kenka ibalbaludko idi ken sapsaplitek iti tunggal sinagoga; ket idi maibuybuyat ti dara ni Esteban a saksim, siak sitatakderak met iti asideg ket uman-anamongak.”—Aramid 22:17-20.
Gapu iti dayta a sungbat ni Saulo, ipagarup ti dadduma nga ammona ti peggad. Sigun iti dadduma, ti ibagbaga ni Saulo ket: ‘Maysaak a manangidadanes a kas kadakuada, ket ammoda dayta. Sigurado a dida patien a napasnekak iti pannakakombertek. Mabalin a matulongak ida tapno maawatanda ti kinapudno.’ Kaskasdi, ammo ni Jesus a saan a denggen dagidiay a Judio ti testimonia ti maysa nga imbilangda nga apostata. Kinunana ken Saulo: “Mapankan, agsipud ta ibaonka kadagiti nasion iti adayo.”—Aramid 22:21, 22.
Idi naammuan dagiti pada a Kristiano nga agpegpeggad ni Saulo, sidadaras nga intulodda iti sangladan ti Cesarea ket pinagbiaheda iti 500 a kilometro nga agturong iti Tarso, ti nakayanakanna a siudad. (Aramid 9:30) Sa la nakasubli ni Saulo iti Jerusalem sumagmamano a tawen kalpasanna.
Dayta nga apurado nga ipapanaw ti mabalin a nangsalaknib iti kongregasion Kristiano. Ti kaadda ti sigud a manangidadanes ket mabalin a pangrugian ti nakaro nga ibubusor. Kalpasan a pimmanaw ni Saulo, “ti kongregasion iti intero a Judea ken Galilea ken Samaria simrek iti maysa a panawen ti talna, a mapabpabileg; ket nagtultuloy nga immadu bayat a magmagna dayta iti panagbuteng ken Jehova ken iti panangliwliwa ti nasantuan nga espiritu.”—Aramid 9:31.
Dagiti Leksion iti Panagannad
Kas idi umuna a siglo, mabalin nga adda met dagiti gundaway ita a nasken ti panagannad. Awan ti nainkalintegan a rasontayo nga agatap kadagiti ganggannaet. Ngem adda dagiti indibidual a nangikagumaan a manggundaway kadagiti adipen ti Dios agpaay iti bukodda a pagimbagan wenno tapno madadaelda ti kongregasion. Gapuna, nasken nga agmasiribtayo tapno saandatayo a mabiktima dagiti impostor.—Proverbio 3:27; 2 Timoteo 3:13.
Ti reaksion ni Saulo iti panangasabana idiay Jerusalem ti maysa pay a pagarigan tapno makapagannad dagiti Kristiano. Mabalin nga agpeggad ti bagi, espiritualidad, ken moralidadtayo no kasabaantayo ti dadduma a kaarruba wenno indibidual, agraman kadagiti dati a gagayyemtayo. Kasapulan unay dagiti maitutop a panagannad, kas iti panagbalin a napili iti tiempo ken lugar.—Proverbio 22:3; Mateo 10:16.
Makapagtalektayo a maikasaba ti naimbag a damag ti Pagarian ti Dios sakbay ti panungpalan daytoy dakes a sistema. Anian a nagsayaat ti inyulidan kadatayo ni Saulo mainaig iti dayta, a ‘nagsao a situtured iti nagan ti Apo’ uray iti dati a gagayyem ken kabusorna!—Aramid 9:28.
[Footnote]
a Ni Saulo ket mas am-ammo itan kas apostol Pablo. Ngem iti kaaduan a bersikulo ti Biblia a nadakamat iti daytoy nga artikulo, isu ket natukoy babaen ti Judio a naganna a Saulo.—Aramid 13:9.
[Ladawan iti panid 16]
Apaman a simmangpet iti Jerusalem, situtured a nangasaba ni Saulo kadagiti Judio a Griego ti pagsasaoda