Mapan iti linaonna

Mapan iti listaan dagiti linaonna

Dagiti Tampok iti Libro nga Ezequiel—I

Dagiti Tampok iti Libro nga Ezequiel—I

Ti Sao ni Jehova Nabiag

Dagiti Tampok iti Libro nga Ezequiel​—I

TAWEN 613 K.K.P. idi. Adda idi ni mammadto a Jeremias idiay Juda a situtured a mangiwarwaragawag iti umadani a pannakadadael ti Jerusalem ken ti pannakalangalang ti daga ti Juda. Nagadu a Judio ti kinautibo ni Ari Nabucodonosor idiay Babilonia. Karaman da agtutubo a Daniel ken dagiti tallo a kakaduana, nga agserserbi idi iti sangakabbalayan ti ari idiay Caldea. Kaaduan kadagiti nakautibo a Judio ti adda iti igid ti karayan Kebar “iti daga dagiti Caldeo.” (Ezequiel 1:1-3) Saan a baybay-an ni Jehova nga awanan iti mensahero dagidiay a nakautibo. Dinutokanna kas mammadto ti agtawen iti 30 a ni Ezequiel.

Nakompleto ti libro nga Ezequiel idi 591 K.K.P. ket saklawenna ti 22 a tawen. Nakaan-annad ni Ezequiel iti panagsuratna. Inrekordna ti petsa dagiti padtona, ket dinakamatna pay ti aldaw, bulan, ken tawen ti panagsuratna. Naipamaysa ti umuna a paset ti mensahe ni Ezequiel iti pannakatnag ken pannakadadael ti Jerusalem. Ti maikadua a paset ket naglaon kadagiti panangukom kadagiti nasion iti aglikmut ti Jerusalem, bayat a ti maudi a paset dayta mainaig iti pannakaisubli ti panagdayaw kenni Jehova. Isalaysay daytoy nga artikulo dagiti tampok iti Ezequiel 1:1–24:27, a mangsaklaw kadagiti sirmata, padto, ken panangipabuya no anianto ti mapasamak iti Jerusalem.

“INARAMIDKA A MANAGWANAWAN”

(Ezequiel 1:1–19:14)

Kalpasan a naited kenkuana ti makapasiddaaw a sirmata maipapan iti trono ni Jehova, inawat ni Ezequiel ti annongenna. Imbaga ni Jehova kenkuana: “Inaramidka a managwanawan iti balay ti Israel, ket masapul a dumngegka iti sasao manipud ngiwatko ket masapul a pakdaaram ida manipud kaniak.” (Ezequiel 3:17) Tapno ipadtona ti pannakalakub ti Jerusalem ken dagiti epektona, nabilin ni Ezequiel nga ipabuyana no anianto ti mapasamak. Iti panangtukoyna iti daga ti Juda, ni Jehova kinunana ken Ezequiel: “Adtoyak! Mangyegak kadakayo iti kampilan, ket sigurado a dadaelekto dagiti nangato a dissoyo.” (Ezequiel 6:3) Kinunana kadagiti agnaed iti daga: “Ti arkos a balangat [a didigra] dumtengto kenka.”​—Ezequiel 7:7.

Idi 612 K.K.P., maysa a sirmata ti nangipan ken Ezequiel idiay Jerusalem. Ania dagiti nakitana a makarimon a bambanag a mapaspasamak iti templo ti Dios! Inton ibaon ni Jehova ti nailangitan a mangpapatay a puersana (nga inladawan dagiti “innem a lallaki”) a mangibanag iti pungtotna kadagiti apostata, dagidiay laeng addaan iti ‘marka iti mugingda’ ti maispal. (Ezequiel 9:2-6) Ngem, dagiti “beggang ti apuy”​—dagiti umap-apuy a mensahe ti Dios maipapan iti pannakadadael​—umuna pay a maipuruak iti siudad. (Ezequiel 10:2) Nupay ‘iyegto ni Jehova iti rabaw ti ulo dagiti nadangkes ti bukodda a dalan,’ inkarina nga ummongennanto dagiti naiwarawara nga annak ti Israel.​—Ezequiel 11:17-21.

Ti espiritu ti Dios insublina ni Ezequiel idiay Caldea. Naipabuya ti panagtalaw ni Ari Zedekias ken dagiti umili manipud iti Jerusalem. Nababalaw dagiti palso a mammadto. Nailaksid dagiti agdaydayaw kadagiti didiosen. Naipadis ti Juda iti awan serserbina nga ubas. Maysa a burburtia maipapan iti ubas ken ti agila ti mangipakita a napait ti imbunga ti panangkiddaw ti Jerusalem iti tulong ti Egipto. Nagpatingga ti burburtia iti kari a ‘ni Jehova iyakarna nga imula ti naganus a saringit iti rabaw ti nangato a bantay.’ (Ezequiel 17:22) Ngem iti Juda, “awan setro a maipaay iti panagturay.”​—Ezequiel 19:14.

Dagiti Nainkasuratan a Saludsod a Nasungbatan:

1:4-28—Ania ti iladladawan ti nailangitan a karuahe? Ti karuahe iladladawanna ti nailangitan a paset ti organisasion ni Jehova a buklen dagiti matalek nga espiritu a parsua. Ti nasantuan nga espiritu ni Jehova ti gubuayan ti bilegna. Di mailadawan ti kinadaeg ti Nakasakay iti karuahe a mangiladladawan ken Jehova. Nailadawan ti kinakalmana babaen ti nagpintas a bullalayaw.

1:5-11—Siasino dagiti uppat a sibibiag a parsua? Iti maikadua a sirmata ni Ezequiel maipapan iti karuahe, nabigbigna a kerubin dagiti uppat a sibibiag a parsua. (Ezequiel 10:1-11; 11:22) Iti naud-udi a panangiladawanna, tinukoyna ti rupa ti turo a “rupa ti kerubin.” (Ezequiel 10:14) Maitutop daytoy agsipud ta ti turo ket simbolo ti pannakabalin ken bileg, ket dagiti kerubin mannakabalinda a naespirituan a parparsua.

2:6—Apay a ni Ezequiel maulit-ulit a natukoy kas “anak ti tao”? Kastoy ti panangtukoy ni Jehova ken ni Ezequiel tapno ipalagipna iti mammadto nga isu ket maysa a tao, iti kasta maipaganetget a ti tao a mensahero naiduma unay iti Dios a Nagtaudan ti mensahe. Kadagiti Ebanghelio, agarup 80 a daras a nayaplikar dayta a titulo ken ni Jesu-Kristo. Silalawag nga ipakita dayta a ti Anak ti Dios immay kas tao, saan a kas naglasag nga espiritu a parsua.

2:9–3:3—Apay a nasam-it ken Ezequiel dagiti lukot ti dung-aw ken asug? Nasam-it kenkuana dagiti lukot ti dung-aw ken asug gapu ta apresiaren ni Ezequiel ti annongenna. Kayatna ti agserbi ken ni Jehova kas mammadto.

4:1-17—Talaga kadi nga impabuya ni Ezequiel dagiti pasamak a mangiladawan iti umad-adani a pannakalakub ti Jerusalem? Ti panangkiddaw ni Ezequiel a mabaliwan ti pagsungrodna ken idi pinatgan ni Jehova dayta a kiddawna, ipamatmatna a talaga nga impabuya ti mammadto ti pasamak. Ti panagiddana iti makannigid a sikiganna ket agpaay iti 390 a tawen a panagbasol ti sangapulo a tribu ti pagarian, manipud idi 997 K.K.P. agingga iti pannakadadael ti Jerusalem idi 607 K.K.P. Agidda iti makannawan a sikiganna agpaay iti basol ti Juda iti 40 a tawen, manipud iti pannakadutok ni Jeremias kas mammadto idi 647 K.K.P. agingga iti 607 K.K.P. Bayat ti 430 nga aldaw, bassit laeng ti abasto a taraon ken danum ni Ezequiel, a mangipamatmat nga addanto bisin bayat ti pannakalakub ti Jerusalem.

5:1-3—Ania ti ipamatmat ti panangala ni Ezequiel iti sumagmamano a buok manipud iti iwarisna iti angin ken bungonenna dayta iti pandilingna? Ipakita daytoy nga addanto natda nga agsubli iti Juda tapno isublidanto ti pudno a panagdayaw kalpasan ti 70 a tawen a pannakalangalang.​—Ezequiel 11:17-20.

17:1-24—Asino dagiti dua a dadakkel nga agila, kasano a nakettel dagiti naganus a saringit ti sedro, ken asino ti “naganus” a saringit nga inyakar ni Jehova nga immula? Ti dua nga agila iladladawanda dagiti agturay iti Babilonia ken Egipto. Ti umuna nga agila dimteng iti tuktok ti kayo a sedro, a dayta ti agturay iti gobierno iti naarian a linia ni David. Daytoy nga agila kinettelna ti murdong ti saringit idi insukatna ni Zedekias iti ari ti Juda a ni Jehoiaquin. Nupay nagsapata ni Zedekias nga agbalin a nasungdo, nagpatulong ni Zedekias iti sabali nga agila, ti agturay iti Egipto, ngem awan ti serbi daytoy. Isu ket makautibo ken matay idiay Babilonia. Kinettel met ni Jehova daydiay “maysa a naganus,” ti Mesianiko nga Ari. Daytoy Daydiay nayakar a naimula iti “natayag ken nangato a bantay,” iti nailangitan a Bantay Sion, ket agbalinto a “nadaeg a sedro,” a gubuayan dagiti napaypayso a bendision agpaay iti daga.​—Apocalipsis 14:1.

Dagiti Masursurotayo:

2:6-8; 3:8, 9, 18-21. Saantayo koma a mabuteng iti nadangkes wenno agsardeng a mangiwaragawag iti mensahe ti Dios, a pakairamanan ti pakdaar kadakuada. No iyaleng-aleng wenno busorendatayo, masapul nga agbalintayo a natangken a kas iti diamante. Nupay kasta, saantayo koma nga agbalin a naranggas, di mannakipagrikna, wenno naulpit. Naasian ni Jesus kadagiti tattao a kinasabaanna, isu a matignaytayo met koma a mangasaba gapu iti asi kadagiti sabsabali.​—Mateo 9:36.

3:15. Kalpasan nga inawat ni Ezequiel ti annongenna, nagnaed idiay Tel-abib a ‘naikuleng iti pito nga aldaw,’ ket pinampanunotna a naimbag ti mensahe nga iwaragawagna. Saan kadi a rumbeng nga iwayaantayo ti agadal ken agmennamenna tapno maawatantayo dagiti nauneg a naespirituan a kinapudno?

4:1–5:4. Talaga a kasapulan ti kinapakumbaba ken kinatured ni Ezequiel tapno maipakitana dagiti dua a naimpadtuan a pabuya. Rumbeng met a napakumbaba ken naturedtayo a mangibanag iti aniaman nga inted ti Dios a trabahotayo.

7:4, 9; 8:18; 9:5, 10. Saan a masapul a maasiantayo kadagidiay dadaelen ti Dios.

7:19. Inton dadaelen ni Jehova daytoy a sistema ti bambanag, awanton ti aniaman a pateg ti kuarta.

8:5-18. Ti apostasia dadaelenna ti relasion ti tao iti Dios. “Babaen iti ngiwatna dadaelen ti apostata ti padana a tao.” (Proverbio 11:9) Masiribtayo no liklikantayo uray ti panangpanunot laeng nga umimdeng kadagiti apostata.

9:3-6. Nakapatpateg ti pananggun-od iti tanda​—ti pakakitaan a dedikado, bautisadotayo nga ad-adipen ti Dios ken addaan iti Nakristianuan a personalidad​—tapno makalasattayo iti “dakkel a rigat.” (Mateo 24:21) Dagiti napulotan a Kristiano, nga inladawan ti lalaki nga addaan iti tintero ti sekretario, ti mangidadaulo iti panagmarka, a dayta ti trabaho a panangikasaba iti Pagarian ken panagaramid iti adalan. No kayattayo a mataginayon ti markatayo, masapul a sireregta a tulongantayo ida iti daytoy a trabaho.

12:26-28. Uray pay kadagidiay manguy-uyaw iti mensahena, masapul nga ibaga ni Ezequiel: ‘Awanton a pulos ti panangitantan no maipapan iti aniaman a sasao ni Jehova.’ Masapul nga aramidentayo ti amin a kabaelantayo a mangtulong kadagiti sabsabali nga agtalek ken ni Jehova sakbay nga iyegna ti panungpalan daytoy a sistema ti bambanag.

14:12-23. Personal a rebbengentayo ti manggun-od iti pannakaisalakan. Awan ti sabali a makaaramid iti dayta para kadatayo.​—Roma 14:12.

18:1-29. Sungsungbatantayo ti pagbanagan dagiti tignaytayo.

“REBBEK, REBBEK, REBBEK TI PANGARAMIDAKTO ITI DAYTA”

(Ezequiel 20:1–24:27)

Iti maikapito a tawen ti pannakakautibo, idi 611 K.K.P., dagiti lallakay iti Israel napanda ken ni Ezequiel “tapno agimtuodda ken Jehova.” Nangngegda ti nabayagen a pakasaritaan ti iyaalsa ken ti pakdaar nga ‘iruarto ni Jehova ti kampilanna’ a maibusor kadakuada. (Ezequiel 20:1; 21:3) Iti pannakisaona iti pangulo ti Israel a ni Zedekias, kinuna ni Jehova: “Ikkatem ti turbante, ket uksotem ti korona. Saanton a kastoy daytoy. Ipangatom ti mismo a nababa, ket ipababam ti mismo a nangato. Rebbek, rebbek, rebbek ti pangaramidakto iti dayta. No maipapan met iti daytoy, sigurado nga awanto ti agtagikua iti dayta agingga nga umay daydiay addaan iti legal a kalintegan [a ni Jesu-Kristo], ket itedkonto dayta kenkuana.”​—Ezequiel 21:26, 27.

Nakabasol ti Jerusalem. Naibutaktak ti biddut ni Ohola (ti Israel) ken ni Oholiba (ti Juda). Nayawaten ni Ohola “iti ima dagidiay sidederrep a mangay-ayat kenkuana, iti ima ti annak ti Asiria.” (Ezequiel 23:9) Asidegen ti pannakalangalang ni Oholiba. Idi 609 K.K.P., nangrugin ti 18 a bulan a pannakalakub ti Jerusalem. Idi nakautibo ti siudad, naklaat dagiti Judio. Saanen a sawen ni Ezequiel ti mensahe ti Dios kadagiti nakautibo agingga a madamagna ti pannakadadael ti siudad manipud kadagidiay “nakatalaw.”​—Ezequiel 24:26, 27.

Dagiti Nainkasuratan a Saludsod a Nasungbatan:

21:3—Ania ti ‘kampilan’ nga iruar ni Jehova manipud iti kalubanna? Ti ‘kampilan’ nga usaren ni Jehova a mangukom iti Jerusalem ken Juda nalawag a ni Ari Nabucodonosor iti Babilonia ken ti buyotna. Mabalin met a ramanenna ti nailangitan a paset ti organisasion ti Dios a buklen dagiti mannakabalin nga espiritu a parsua.

24:6-14—Ania ti iladladawan ti lati iti paglutuan a banga? Ti nalakub a Jerusalem naipada iti nalawa ti ngarabna a paglutuan a banga. Dagiti latina iladladawanda ti moral a kinarugit ti siudad​—ti kinalulok, ken ti panangibukbok iti dara a nakabasolanna. Nakarugrugit ta uray pay ti awan kargana a paglutuan a banga a naiparabaw kadagiti beggang a mangpabara iti dayta saanna a maikkat ti latina.

Dagiti Masursurotayo:

20:1, 49. Ti sungbat dagiti lallakay iti Israel ipakitana a saanda a namati iti imbaga ni Ezequiel. Sapay koma ta ditay pulos agduadua kadagiti nadiosan a pakdaar.

21:18-22. Nupay nagusar ni Nabucodonosor iti panagpadles, sinigurado ni Jehova nga umay ti pagano nga agturay a maibusor iti Jerusalem. Daytoy ipakitana nga uray dagiti demonio saanda a malapdan dagiti mangdadael nga ahente ni Jehova a mangibanag iti panggepna.

22:6-16. Saan a kayat ni Jehova ti panangpardaya, kinalulok, panangabuso iti autoridad, ken ti panangpasuksok. Masapul a sititibker a liklikantayo dagita a basol.

23:5-49. Ti napolitikaan a pannakialiansa ti Israel ken Juda kadagiti sabali a nasion ti nangituggod kadakuada a mangawat iti palso a panagdayaw dagiti kaaliansada. Agannadtayo iti pannakitimpuyog kadagiti tattao iti lubong a mabalin a mangdadael iti pammatitayo.​—Santiago 4:4.

Nabiag ken Nabileg a Mensahe

Anian a nagsayaat dagiti nasursurotayo manipud iti umuna a 24 a kapitulo ti Ezequiel a libro ti Biblia! Ipakita dagiti prinsipio a nailanad sadiay no ania ti pakaigapuan ti pannakaikkat iti anamong ti Dios, no kasano nga awatentayo ti asina, ken no apay a rumbeng a pakdaarantayo ti nadangkes. Ti padto maipapan iti pannakadadael ti Jerusalem nalawag nga iladladawanna ni Jehova kas Dios a ‘mangipangngeg iti ilina kadagiti baro a bambanag sakbay a mangrugida a tumanor.’​—Isaias 42:9.

Dagiti padto a kas kadagidiay nailanad iti Ezequiel 17:22-24 ken 21:26, 27 ipatuldoda ti pannakaipasdek ti Mesianiko a Pagarian idiay langit. Din agbayag, dayta a turay ti mangibanagto iti pagayatan ti Dios ditoy daga. (Mateo 6:9, 10) Buyogen ti nabileg a pammati ken panagtalek, namnamaentayo dagiti bendision nga itden ti Pagarian. Wen, “ti sao ti Dios nabiag ken adda bilegna.”​—Hebreo 4:12.

[Ladawan iti panid 12]

Ania ti iladladawan ti nailangitan a karuahe?

[Ladawan iti panid 14]

Ti sireregta a pannakiraman iti trabaho a panangasaba ket tumulong kadatayo a mangtaginayon iti ‘markatayo’