Itan-okyo ni Jehova Babaen ti Panagbalinyo a Nadayaw

“Ti aramid [ni Jehova] ket dayaw ken kinangayed a mismo.”​—SAL. 111:3.

1, 2. (a) Ania ti maysa a kaipapanan ti sao a “dayaw”? (b) Ania a salsaludsod ti mausig iti daytoy nga artikulo?

IBAGA ti Biblia a ti Dios ket ‘nakawesan iti dayaw.’ (Sal. 104:1) Para kadagiti tattao, ti panagbalin a nadayaw mabalin a ramanenna no dadduma ti natakneng a panagkawkawes. Kas pagarigan, tarigagayan ni apostol Pablo a dagiti Kristiano a babbai “arkosanda ti bagbagida iti naimbag-pannakaurnosna a kawes, buyogen ti kinaemma ken kinasimbeng ti panunot, saan a kadagiti estilo a panangsallapid iti buok ken balitok wenno kadagiti perlas wenno nangina unay a lupot.” (1 Tim. 2:9) Ngem tapno maitan-ok ti “dayaw ken kinangayed” ni Jehova, saan laeng a natakneng a panagkawkawes ti ramanen ti panagbalin a nadayaw.​—Sal. 111:3.

² Iti Biblia, ti Hebreo a sao para iti “dayaw” ket mabalin met a maipatarus kas “kinangayed,” “kinatan-ok,” ken “kinadayag.” Sigun iti depinasion ti maysa a diksionario, ti “dayaw” kaipapananna “ti panagbalin a maikari, madaydayaw, wenno mararaem.” Awan ti asinoman a maikari iti dakdakkel a dayaw ken panagraem no di laeng ni Jehova. Ngarud, kas dedikado nga ad-adipenna, masapul a nadayaw ti panagsasao ken tigtignaytayo. Ngem apay a kabaelan dagiti tattao ti agtignay iti nadayaw a pamay-an? Kasano a maiparparangarang ti dayaw ken kinangayed ni Jehova? Ania koma ti epektona kadatayo ti dayaw nga ik-ikutan ti Dios? Ania ti isuro kadatayo ni Jesu-Kristo mainaig iti daytoy a galad? Ken kasanotayo nga agbalin a nadayaw iti panagserbitayo iti Dios?

No Apay a Kabaelantayo ti Agtignay iti Nadayaw a Pamay-an

3, 4. (a) Gapu ta naikkantayo iti dayaw, ania ti rumbeng nga aramidentayo? (b) Siasino ti naimpadtuan a tuktukoyen ti Salmo 8:5-9? (Kitaenyo ti footnote.) (c) Siasino dagiti inikkan ni Jehova iti dayaw idi naglabas?

³ Gapu ta amin a tattao naparsuada a kaasping ti Dios, kabaelanda ti agtignay iti nadayaw a pamay-an. Ni Jehova inikkanna iti dayaw ti immuna a lalaki babaen ti panangitalekna kenkuana iti panangaywan iti daga. (Gen. 1:26, 27) Uray idi nagbasolen ti tao, imbaga ni Jehova a saan a nagbalbaliw ti annongen nga intalekna iti tao mainaig iti daga. Iti kasta, ti Dios nagtultuloy a ‘kinoronaanna’ dagiti tattao iti dayaw. (Basaen ti Salmo 8:5-9.) * Gapu iti dayta a dayaw a naipaay kadatayo, makalikaguman ngarud nga itan-oktayo ti nadayag a nagan ni Jehova buyogen ti panagraem ken panagbalin a nadayaw.

⁴ Nangnangruna nga ipaayan ni Jehova iti maitutop a dayaw dagidiay mangipapaay iti sagrado a panagserbi kenkuana. Ti Dios pinadayawanna ni Abel babaen ti panangawatna iti datonna, ngem inlaksidna ti daton ni Cain. (Gen.  4:4, 5) Nabilin ni Moises nga ‘ikabilna ti dadduma a dayaw’ ken Josue, ti kasunona a lider dagiti Israelita. (Num. 27:20) No maipapan ken Solomon nga anak ni David, kuna ti Biblia: “Intuloy ni Jehova a pagbalinen ni Solomon a naindaklan unay iti imatang ti intero nga Israel ken ikabil kenkuana ti kasta a naarian a dayaw a saan pay a dimteng iti asinoman nga ari sakbay kenkuana iti Israel.” (1 Cron. 29:25) Mangipaay ti Dios iti naisangsangayan a dayaw kadagiti napagungar a napulotan a Kristiano a simamatalek a nangideklara iti “dayag ti kinangayed ti kinaarina.” (Sal. 145:11-13) Gapu ta idaydayawda ni Jehova, addaan met iti naparaburan ken nadayaw nga akem ti umad-adu a bilang dagiti “sabsabali a karnero” a kukua ni Jesus.​—Juan 10:16.

Naiparangarang ti Dayaw ken Kinangayed ni Jehova

5. Kasano katan-ok ni Jehova?

⁵ Iti kanta a mangiladawan iti kinanumo ti tao no idilig iti kinatan-ok ti Dios, inkanta ti salmista a ni David: “O Jehova nga Apomi, anian a nagdaeg ti naganmo iti intero a daga, sika a ti kinatan-okna maibinsabinsa iti ngatuen ti langlangit!” (Sal. 8:1) Sakbay a naparsua “ti langlangit ken ti daga” ken uray kalpasan ti naindaklan a pannakatungpal ti panggep ti Dios nga agbalin a paraiso daytoy daga ken agbalin a perpekto dagiti tattao​—manipud iti agnanayon agingga iti kinaagnanayon​—ni Jehova a Dios ti katan-okan ken kadayagan a Persona iti uniberso.​—Gen. 1:1; 1 Cor. 15:24-28; Apoc. 21:1-5.

6. Apay nga imbaga ti salmista a ni Jehova ket nakawesan iti dayaw?

⁶ Natukay la ketdi ti rikna ti salmista a managbuteng iti Dios idi nakitana ti kinadaeg ti nabituen a langit, a naarkosan kadagiti rumimatrimat a “saniata”! Kasta unay ti panagamanga ti salmista iti inaramid ti Dios a ‘panangyunnat iti langlangit a kasla maysa a lupot ti tolda.’ Iti kasta, inladawanna ni Jehova a nakawesan iti dayaw gapu iti nangayed a kinasigona a nagparsua. (Basaen ti Salmo 104:1, 2.) Ti dayaw ken kinangayed ti di makita a mannakabalin-amin a Namarsua ket nabatad a makita kadagiti parsuana.

7, 8. Ania ti ipakita dagiti bambanag iti law-ang maipapan iti dayaw ken kinangayed ni Jehova?

⁷ Kas pagarigan, usigenyo ti galaksi a Milky Way. Iti naglawa a law-ang nga ayan dagiti bituen, planeta, ken sistema solar, agparang nga awan kaimudingan ti planeta a Daga, a kasla maysa laeng a darat manipud iti naglawa a kadaratan. Agasenyo, daytoy a galaksi laeng ket naglaon iti nasurok a 100 a bilion a bituen! No makabilangkayo iti maysa a bituen iti kada segundo a di sumarsardeng iti las-ud ti 24 nga oras, nasurok a 3,000 a tawen ti mabusbosyo a mangbilang iti 100 a bilion a bituen.

⁸ No ti galaksi a Milky Way ket naglaon iti 100 a bilion a bituen, dagiti ngay dadduma pay a galaksi iti uniberso? Pattapattaen dagiti astronomo a ti Milky Way ket maysa laeng kadagiti 50 a bilion agingga iti 125 a bilion a galaksi. Kasano ngarud kaadu ti bituen iti intero a uniberso? Sigurado a saan a matukod dayta ti isip ti tao. Ngem ni Jehova, “bilangenna ti dagup dagiti bituen; isuda amin awaganna babaen kadagiti naganda.” (Sal. 147:4) Iti pannakaammo a nakawesan ni Jehova iti kasta a dayaw ken kinangayed, saankayo kadi a matignay a mangidayaw iti natan-ok a naganna?

9, 10. Kasano a ti probision a tinapay itan-okna ti sirib ti Namarsua?

⁹ Ita, usigentayo met dagiti gagangay a banag a kas iti tinapay. Ni Jehova ket saan laeng a “Nangaramid iti langit ken daga” no di pay ket “Daydiay mangted iti tinapay kadagidiay mabisin.” (Sal. 146:6, 7) Nayanninaw ti “dayaw ken kinangayed” ti Dios kadagiti naindaklan nga aramidna, agraman ti panangitedna kadagiti mula a pagtataudan ti tinapay. (Basaen ti Salmo 111:1-5.) Insuro ni Jesus kadagiti pasurotna nga ikararagda: “Itedmo kadakami ita nga aldaw ti tinapaymi nga agpaay itoy nga aldaw.” (Mat. 6:11) Tinapay ti kangrunaan a taraon dagiti tattao idi un-unana, a pakairamanan dagiti Israelita. Nupay maibilang a simple a taraon ti tinapay, saan a simple a banag ti pannakaproseso dagiti ramenna tapno agbalin a naimas a tinapay.

¹⁰ Idi panawen a naisurat ti Biblia, nagusar dagiti Israelita iti arina a trigo wenno sebada ken danum iti panagaramidda iti tinapay. No dadduma, malaokan met iti lebadura wenno pangpaalsa. Dagitoy a napaglalaok a simple a substansia mangpataudda iti nagduduma a kemikal a reaksion nga agkakanaig. Saantayo a naan-anay  a maawatan no kasano ti eksakto a panagnanaig dagitoy a substansia. Kanayonanna, ti pannakarunaw ti tinapay iti bagitayo ket sabali pay a nakaskasdaaw a narikut a proseso. Dayta ti makagapu nga inkanta ti salmista: “Anian a nagadu ti aramidmo, O Jehova! Isuda amin inaramidmo buyogen ti kinasirib”! (Sal. 104:24) Matignaykayo met kadi a mangitan-ok ken Jehova?

Ania ti Epektona Kadatayo ti Dayaw ken Kinangayed ti Dios?

11, 12. Ania ti epektona kadatayo ti panangutob kadagiti ar-aramid ti Dios?

¹¹ Saan a kasapulan nga agbalintayo nga astronomo sakbay a maapresiartayo ti nabituen a langit wenno masapul nga agbalintayo a kemiko sakbay a maapresiartayo ti tinapay. Kaskasdi, tapno maapresiartayo ti kinangayed ti Namarsua kadatayo, masapul nga iwayaantayo nga utoben dagiti aramidna. Ania ti epektona kadatayo ti kasta a panangutob? Ti epektona ket kas met laeng iti epekto ti panangutob kadagiti dadduma nga aramid ni Jehova.

¹² Mainaig kadagiti naindaklan nga aramid ni Jehova maigapu iti ilina, inkanta ni David: “Ti nadayag a kinangayed ti dayawmo ken ti bambanag ti nakaskasdaaw nga ar-aramidmo pagbalinekto a pakaseknak.” (Sal. 145:5) Maipakitatayo ti pannakaseknan kadagitoy nga ar-aramidna babaen ti panangadal iti Biblia ken panangutob kadagiti mabasbasatayo iti dayta. Ania ti epektona ti kasta a panangutob? Rumayray ti panangapresiartayo iti dayaw ken kinangayed ti Dios. Sigurado a matignaytayo a mangidayaw ken Jehova a kas ken David a nagkuna: “No maipapan iti kinanaindaklanmo, ideklarakto dayta.” (Sal. 145:6) Ti panangutob kadagiti naindaklan nga ar-aramid ti Dios ti mangpatibker iti relasiontayo kenni Jehova ken mangtignay kadatayo a mangisarita ti maipapan kenkuana buyogen ti kinagagar ken determinasion. Sireregta kadi nga iwarwaragawagyo ti naimbag a damag ken tultulonganyo dagiti tattao a mangapresiar iti dayaw, kinangayed, ken kinadaeg ni Jehova a Dios?

Naan-anay nga Iyanninaw ni Jesus ti Dayaw ti Dios

13. (a) Sigun iti Daniel 7:13, 14, ania ti impaay ni Jehova iti Anakna? (b) Kas maysa nga Ari, kasano ti panangtrato ni Jesus kadagiti iturayanna?

¹³ Ti Anak ti Dios a ni Jesu-Kristo sireregta nga inwaragawagna ti naimbag a damag ken indayawna ti nadayag a nailangitan nga Amana. Impaayan ni Jehova iti naisangsangayan a dayaw ti bugbugtong nga Anakna babaen ti panangitedna kenkuana iti ‘panagturay ken pagarian.’ (Basaen ti Daniel 7:13, 14.) Kaskasdi, saan a natangsit wenno nakayakay ni Jesus. Imbes ketdi, isu ket naasi nga Agturay a mannakaawat kadagiti limitasion dagiti iturayanna ken ipaayanna ida iti maitutop a dayaw. Usigenyo ti maysa a pagarigan no kasano a trinato ti Nadutokan nga Ari a ni Jesus dagiti tattao a nakasaritana, nangnangruna dagidiay maipupuera ken di maipatpateg a tattao.

14. Iti nagkauna nga Israel, ania ti panangmatmatda kadagiti agkukutel?

¹⁴ Idi umuna a panawen, masansan a nakalkaldaang  ti ipapatay dagiti agkukutel. In-inut nga agrunot dagiti paset ti bagida. Gapuna, naibilang idi a kasla imposible ti panangpaimbag iti maysa nga agkukutel no kasano nga imposible ti panangpagungar iti natay. (Num. 12:12; 2 Ar. 5:7, 14) Naibilang idi a narugit dagiti agkukutel, isu a karimon ken linaksid ida ti kagimongan. No umasidegda kadagiti tattao, masapul nga ipukkawda: “Narugit, narugit!” (Lev. 13:43-46) Kasla awan ti nakaidumaan ti agkukutel iti maysa a natay. Sigun kadagiti rabbiniko a salaysay, agingga laeng iti agarup 1.7 a metro a makaasideg ti agkukutel iti asinoman. Naipadamag a no ti maysa a lider ti relihion ket makakita iti agkukutel, uray iti adayo, batuenna dayta tapno saan a makaasideg.

15. Kasano a trinato ni Jesus ti maysa nga agkukutel?

¹⁵ Naiduma ti panangtrato ni Jesus iti agkukutel nga immasideg kenkuana ken nagpakaasi a paimbagenna. (Basaen ti Marcos 1:40-42.) Imbes a papanawenna, trinatona daytoy buyogen ti asi ken panagraem. Nakita ni Jesus ti nakaay-ay-ay a kasasaad ti agkukutel nga agkasapulan iti pannakabang-ar. Gapu iti asina, dagus a sinagidna ti agkukutel ket pinaimbagna.

16. Ania ti naadalyo iti wagas ti panangtrato ni Jesus kadagiti sabsabali?

¹⁶ Kas pasurot ni Jesus, kasanotayo a matulad ti panangipaayna iti pammadayaw nga iparparangarang ni Amana? Ti maysa a pamay-an ket ti panangbigbigtayo nga amin a tattao​—aniaman ti kasasaadda iti biag, salun-at, wenno edad​—maikarida iti maitutop a pammadayaw ken panagraem. (1 Ped. 2:17) Dagidiay addaan iti annongen a mangidaulo kas kadagiti assawa a lallaki, nagannak, ken panglakayen iti kongregasion isuda ti nangnangruna a mangipaay koma iti pammadayaw kadagidiay adda iti aywanda ken tulonganda dagitoy a mangtaginayon ti panagraemda iti bagida. Maysa daytoy a kalikagum kadagiti amin a Kristiano, kas ipaganetget ti Biblia: “Iti nainkabsatan nga ayat maaddaankayo iti kinalailo iti maysa ken maysa. Iti panangipakita ti pammadayaw iti maysa ken maysa mangidaulokayo.”​—Roma 12:10.

Panagbalin a Nadayaw iti Panagserbi iti Dios

17. Ania ti maadaltayo iti Kasuratan maipapan iti panagbalin a nadayaw iti panagserbi ken Jehova?

¹⁷ Ipamatmat ti Biblia a nangnangruna koma nga agbalintayo a nadayaw bayat ti panagserbitayo ken Jehova. “Saluadam dagita sakam kaanoman a mapanka iti balay ti pudno a Dios,” kuna ti Eclesiastes 5:1. Agpada a naibilin kada Moises ken Josue nga ikkatenda ti pallokada no addada iti nasantuan a disso. (Ex. 3:5; Jos. 5:15) Aramidenda dayta kas panangipakita iti panagraem wenno pangidayaw iti Dios. Obligado idi dagiti papadi nga Israelita nga agkawes kadagiti sapin a lienso “a mangabbong iti lamolamo a lasag.” (Ex. 28:42, 43) Iti kasta, saan a makita ti pribado a paset ti bagida no agidatonda iti altar. Tunggal miembro ti pamilia ti maysa a padi masapul nga itandudona ti pagalagadan ti Dios mainaig iti panagbalin a nadayaw.

18. Ania ti ramanen ti panagbalin a nadayaw iti amin nga aspeto ti panagserbitayo ken Jehova?

 ¹⁸ No kasta, masapul a managraem ken agbalintayo a nadayaw iti amin nga aspeto ti panagserbitayo iti Dios. Tapno maikaritayo iti pammadayaw ken panagraem, masapul nga ammotayo met ti mangraem kadagiti sabsabali. Saan koma a pammarang laeng ti panagbalintayo a nadayaw. Agtaud koma dayta manipud iti saan a makita ti tao ngem makita ti Dios​—ti pusotayo. (1 Sam. 16:7; Prov. 21:2) Paset koma ti kinataotayo ti panagbalin a nadayaw ken apektaranna ti kababalintayo, pannakilangentayo iti sabsabali, ken uray pay ti panangmatmattayo iti bagitayo. Wen, nasken a nadayawtayo iti amin a tiempo, iti man sao wenno aramid. No maipapan iti kababalin, tigtignay, panagkawkawes ken panaglanglangatayo, masapul nga ipapusotayo dagiti sasao ni apostol Pablo: “Saankami a pulos mangmangted ti aniaman a pakaigapuan ti pannakaitibkol, tapno ti ministeriomi saan koma a masarakan nga addaan biddut; no di ket iti tunggal pamay-an irekomendami ti bagbagimi kas ministro ti Dios.” (2 Cor. 6:3, 4) ‘Maarkosantayo ti sursuro ti Manangisalakantayo, ti Dios, iti amin a bambanag.’​—Tito 2:10.

Taginayonenyo ti Nadayaw a Panagserbi iti Dios

19, 20. (a) Ania ti maysa a nagsayaat a pamay-an tapno mapadayawantayo dagiti sabsabali? (b) Ania koma ti determinado nga aramidentayo mainaig iti panagbalin a nadayaw?

¹⁹ Nadayaw dagiti napulotan a Kristiano nga “embahador a mangisunsuno ken Kristo.” (2 Cor. 5:20) No maipapan kadagiti “sabsabali a karnero,” a sisusungdo a mangsupsuporta kadakuada, nadayawda a mensahero agpaay iti Mesianiko a Pagarian. Ti maysa nga embahador wenno mensahero ket agsao a situtured ken nadayaw maigapu iti gobierno nga irepresentarna. Gapuna, nasken nga agsaotayo a sidadayaw ken situtured kas panangsuporta iti gobierno ti Dios, ti Pagarianna. (Efe. 6:19, 20) Kasta met, no ipakaammotayo ti “naimbag a damag ti maysa a banag a nasaysayaat,” saan kadi a panangipakita dayta iti pammadayaw kadagiti sabsabali?​—Isa. 52:7.

²⁰ Determinadotayo koma a mangipadayag iti Dios babaen ti panagtignay a maitunos iti kinadayagna. (1 Ped. 2:12) Kanayon koma nga ipakitatayo ti nauneg a panagraem iti Dios, iti panagdayaw kenkuana, ken kadagiti padatayo a managdaydayaw. Sapay koma ta ni Jehova a nakawesan iti dayaw ken kinangayed ket maay-ayo iti nadayaw a panagserbitayo kenkuana.

[Footnote]

Ania ti Sungbatyo?

• Ania koma ti epektona kadatayo ti panangapresiar iti kinangayed ti dayaw ni Jehova?

• No maipapan iti panangpadayaw, ania ti maadaltayo manipud iti panangtrato ni Jesus iti maysa nga agkukutel?

• Kasano a maitan-oktayo ni Jehova iti nadayaw a pamay-an?

[Salsaludsod]

[Ladawan iti panid 12]

Kasano a ni Jehova pinadayawanna ni Abel?

[Ladawan iti panid 14]

Naiparangarang dagiti naindaklan nga ar-aramid ni Jehova uray iti panangipaayna iti tinapay

[Ladawan iti panid 15]

No maipapan iti panangpadayaw, ania ti maadalyo manipud iti panangtrato ni Jesus iti maysa nga agkukutel?

[Ladawan iti panid 16]

Masapul nga agbalintayo a nadayaw iti amin nga aspeto ti panagserbitayo ken Jehova