Saan a Baybay-an ni Jehova Dagidiay Nasungdo Kenkuana

“[Ni Jehova] saannanto a panawan dagidiay nasungdona. Agingga iti tiempo a di nakedngan sigurado a masaluadandanto.”​—SAL. 37:28.

1, 2. (a) Ania a paspasamak idi maikasangapulo a siglo K.K.P. ti nangsubok iti kinasungdo dagiti adipen ti Dios? (b) Kadagiti ania a tallo a kasasaad a tinarabay ni Jehova dagiti nasungdo kenkuana?

IDI maikasangapulo a siglo K.K.P., masapul nga agdesision dagiti adipen ni Jehova. Naliklikan ti gistay panaggubat dagiti agkakapagilian gapu ta naipaayan iti wayawaya ti nariribuk a makin-amianan a tribu ti Israel. Nagtignay a dagus ti kabbaro a naisaad nga arida a ni Jeroboam tapno pabilgenna ti turayna babaen iti panangipasdekna iti baro a relihion iti Israel. Kalikagumanna ti naan-anay a kinasungdo dagiti iturayanna. Ania ngata ti aramiden dagiti matalek nga adipen ni Jehova? Agtalinaedda ngata a nasungdo iti Dios a pagdaydayawanda? Rinibu ti nagmatalek ket tinarabay ida ni Jehova bayat a sinalimetmetanda ti kinatarnawda.​—1 Ar. 12:1-33; 2 Cron. 11:13, 14.

² Masubsubok met ita ti kinasungdo dagiti adipen ti Dios. “Agtalinaedkayo a sipupuot, managbantaykayo koma,” namakdaar ti Biblia. “Ti kabusoryo, ti Diablo, agsursursor a kasla leon a ngumerngernger, nga agsapsapul iti alun-onenna.” Kabaelantayo kadi ti ‘agtakder a bumusor kenkuana, natibker iti pammati’? (1 Ped. 5:8, 9) Usigentayo ti sumagmamano a pasamak idi maisaad ni Jeroboam kas ari idi 997 K.K.P. ket kitaentayo no ania ti masursurotayo. Kadagidi a narigat a tiempo, mairurrurumen dagiti matalek nga adipen ni Jehova. Naipasangoda pay kadagiti impluensia dagiti apostata bayat nga intungpalda dagiti narigat nga annongenda. Iti sidong dagita a kasasaad, saan a binaybay-an ni Jehova dagiti nasungdo kenkuana, ken dina met baybay-an dagiti nasungdo kenkuana ita.​—Sal. 37:28.

Iti Sidong ti Pannakairurumen

3. Apay a saan a mangirurumen ti turay ni Ari David?

³ Usigentayo nga umuna dagiti pasamak sakbay a nagbalin nga ari ni Jeroboam. Kuna ti Proverbio 29:2: “No agturay ti asinoman a nadangkes, agsennaay dagiti umili.” Idi a ni David ti nagari iti nagkauna nga Israel, saan a nagsennaay dagiti umili. Saan a perpekto ni David, ngem nasungdo ken nagtalek iti Dios. Saan a mangirurumen ti turayna. Ni Jehova nakitulag idi ken David, a kinunana: “Ti balaymo ken ti pagariam sigurado a natibkerto agingga iti tiempo a di nakedngan iti sangom; ti mismo a tronom agbalinto a maysa a naipasdek a sititibker agingga iti tiempo a di nakedngan.”​—2 Sam. 7:16.

4. Iti ania a nagpannuray ti kinatalna ken kinarang-ay ti panagturay ni Solomon?

⁴ Idi damo, natalna ken narang-ay ti panagturay ni Solomon a putot ni David, isu a maitutop dayta a mangiladawan iti Milenio a panagturay ni Kristo Jesus iti masanguanan. (Sal. 72:1, 17) Awan ti rason nga agrebelde ti uray maysa kadagiti 12 a tribu ti Israel. Ngem ni Solomon ken dagiti iturayanna natagiragsakda dagiti bendision gapu ta inaramidda dagiti nakalikaguman kadakuada. Imbilin ni Jehova kenni Solomon: “No magnakanto kadagiti paglintegak ket aramidem dagiti hudisial a pangngeddengko ket pudno a salimetmetam dagiti amin a bilinko babaen ti pannagnam kadakuada, sigurado nga itungpalkonto met ti saok kenka a sinaok ken David nga amam; ket pudno nga agtaengakto iti tengnga  ti annak ti Israel, ket saankonto a panawan [wenno, baybay-an] ti ilik nga Israel.”​—1 Ar. 6:11-13.

5, 6. Ania ti resulta ti saan a panagtalinaed a matalek ni Solomon iti Dios?

⁵ Idi lakayen ni Solomon, saan a nagtalinaed a matalek kenni Jehova ken nakipaset pay iti palso a panagdayaw. (1 Ar. 11:4-6) In-inut a simmukir ni Solomon kadagiti linteg ni Jehova ken nagbalin a manangirurumen. Napalalo ti panangirurumenna nga uray idi natayen, isu ket irekreklamo pay laeng dagiti tattao iti anak ken kasunona a ni Rehoboam, ket agkidkiddawda iti pannakabang-ar. (1 Ar. 12:4) Ania ti inaramid ni Jehova idi saan a nagtalinaed a matalek ni Solomon?

⁶ Kuna ti Biblia kadatayo: ‘Ni Jehova nagpungtot unay ken Solomon, agsipud ta ti pusona nagannayas nga immadayo iti Dios ti Israel, daydiay nagparang kenkuana iti namindua.’ Kinuna ni Jehova kenni Solomon: “Iti rason a . . . saanmo a sinalimetmetan ti tulagko ken dagiti paglintegak nga impasdekko kenka kas bilin, di bumurong a pisangekto nga iyadayo kenka ti pagarian, ket pudno unay nga itedkonto dayta iti adipenmo.”​—1 Ar. 11:9-11.

7. Nupay inlaksidna ni Solomon, kasano nga inaywanan ni Jehova dagiti nasungdo kenkuana?

⁷ Gapuna, ni Jehova imbaonna ni propeta Ahias tapno mangpulot iti mangispal kadagiti Israelita. Isu dayta ni Jeroboam, maysa a makabael a lalaki a nagtrabaho iti pagarian ni Solomon. Nupay nagtalinaed a matalek ni Jehova iti tulag ti Pagarian nga inaramidna ken David, inanamonganna ti pannakabingay ti turay dagiti 12 a tribu. Sangapulo a tribu ti maited ken Jeroboam; agtalinaed ti dua a tribu iti kaputotan ni David, nga inrepresentar ni Ari Rehoboam. (1 Ar. 11:29-37; 12:16, 17, 21) Imbaga ni Jehova kenni Jeroboam: “Mapasamakto a, no agtulnogka iti amin nga ibilinkonto kenka, ket magnaka iti daldalanko ket pudno nga aramidem ti umiso kadagiti matak babaen ti panangsalimetmetmo kadagiti paglintegak ken kadagiti bilinko, kas iti inaramid ni David nga adipenko, addaakto met kenka, ket ibangonankanto iti agpaut a balay, kas iti imbangonko a maipaay ken David, ket itedkonto kenka ti Israel.” (1 Ar. 11:38) Nagtignay ni Jehova maigapu iti ilina ken nangaramid iti pamay-an tapno mabang-aranda manipud pannakairurumen.

8. Ania dagiti pakasuotan a mangirurumen iti ili ti Dios ita?

⁸ Agraira ita ti panangirurumen ken kinaawan iti hustisia. “Ti tao dinominaranna ti tao iti pakadangrananna,” kuna ti Eclesiastes 8:9. Ti naagum a komersio ken rinuker a turay mabalin nga agresulta iti narigat a kasasaad iti ekonomia. Dagiti pangulo ti gobierno, negosio, ken relihion masansan a di nasayaat ti moral a kababalinda. Dayta ti makagapu a dagidiay nasungdo iti Dios ita ket kas ken nalinteg a Lot a “nariribukan unay iti panagpennek dagiti managsalungasing-linteg a tattao iti nalulok a kababalin.” (2 Ped. 2:7) Kasta met, uray ikagkagumaantayo ti agbiag a sitatalna maitunos kadagiti pagalagadan ti Dios, masansan a datayo ti puntiria dagiti nauyong nga agtuturay.​—2 Tim. 3:1-5, 12.

9. (a) Ania ti inaramiden ni Jehova tapno maispal ti ilina? (b) Apay a masiguradotayo nga agtultuloy a nasungdo ni Jesus iti Dios?

⁹ Nupay kasta, makasiguradotayo iti daytoy a kinapudno: Saan a baybay-an ni Jehova dagidiay nasungdo kenkuana! Panunotenyo laengen dagiti addang nga inaramidna tapno masukatan dagiti rinuker nga agturay iti lubong. Naipasdeken ti Mesianiko a Pagarian ti Dios nga iturayan ni Kristo Jesus. Agturturayen ni Jesu-Kristo idiay langit iti dandanin sangagasut a tawen. Din agbayag, naan-anay a bang-aranna dagidiay agbuteng iti nagan ti Dios. (Basaen ti Apocalipsis 11:15-18.) Pinaneknekanen ni Jesus nga isu ket nasungdo iti Dios agingga ken patay. Pulos a dinanto paayen dagiti iturayanna, saan a kas iti inaramid ni Solomon.​—Heb. 7:26; 1 Ped. 2:6.

10. (a) Kasanotayo a maipakita a napateg kadatayo ti Pagarian ti Dios? (b) Iti ania a makapagtalektayo no maipasangotayo kadagiti pakasuotan?

¹⁰ Ti Pagarian ti Dios ket maysa a napaypayso a gobierno a mamagpatingga iti amin a panangirurumen. Ti kinasungdotayo ket agpaay laeng kenni Jehova a Dios ken iti Pagarianna. Buyogen ti naan-anay a panagtalek iti dayta a Pagarian, sireregta nga iparangarangtayo dagiti nasayaat nga aramid ken ditay tuladen ti kinadakes ti lubong. (Tito 2:12-14) Ikagumaantayo ti agtalinaed a di namulitan iti daytoy a lubong. (2 Ped. 3:14) Aniaman ti pakaipasanguantayo a pakasuotan iti agdama, makapagtalektayo a salaknibannatayo ni Jehova manipud iti pannakadangran iti naespirituan. (Basaen ti Salmo 97:10.) Kanayonanna, ipanamnama  kadatayo ti Salmo 116:15: “Napateg kadagiti mata ni Jehova ti ipapatay dagidiay nasungdona.” Iti imatang ni Jehova, nakapatpateg dagiti adipenna isu a dina ipalubos a matalipuposda kas maysa a grupo.

No Maipasango iti Impluensia Dagiti Apostata

11. Kasano a nagbalin a di matalek ni Jeroboam?

¹¹ Mabalin koma a nabang-aran ti ili ti Dios iti panagturay ni Ari Jeroboam. Nupay kasta, adda dagiti inaramidna nga ad-adda pay a nangsubok iti kinasungdoda iti Dios. Gapu ta saan a napnek iti dayaw ken pribilehiona, nagaramid ni Jeroboam kadagiti pamay-an tapno ad-adda a bumileg ti turayna. Kinunana: “No daytoy nga ili agtultuloy a sumang-at tapno mangidatag kadagiti sakripisio iti balay ni Jehova idiay Jerusalem, ti puso daytoy nga ili sigurado nga agsublinto met iti apoda, ni Rehoboam nga ari ti Juda; ket sigurado a papatayendakto ket agsublida ken Rehoboam nga ari ti Juda.” Gapuna, nangipasdek ni Jeroboam iti baro a relihion a naisentro iti panagdayaw iti dua a nabalitokan a kigaw a baka. “Kalpasanna insaadna ti maysa idiay Bethel, ket ti sabali inkabilna idiay Dan. Ket daytoy a banag nagbalin a pakaigapuan ti basol, ket inrugi dagiti umili ti mapan iti sanguanan ti maysa agingga idiay Dan. Ket isu nangrugi a mangaramid iti balay dagiti nangato a disso ken mangaramid iti papadi manipud iti kaaduan kadagiti umili, isuda a saan a kameng ti annak ni Levi.” Nangparnuay pay ni Jeroboam iti bukodna nga aldaw ti “piesta a maipaay iti annak ti Israel,” ket nangrugi a “nagidaton iti rabaw ti altar tapno mangpataud iti asuk a sakripisio.”​—1 Ar. 12:26-33.

12. Ania ti inaramid dagiti nasungdo nga agdaydayaw iti Dios iti makin-amianan a pagarian idi nangipasdek ni Jeroboam iti panagdayaw iti kigaw a baka iti Israel?

¹² Ania ngarud ti nasken nga aramiden idi dagiti nasungdo iti Dios nga adda iti makin-amianan a pagarian? Kas kadagiti matalek nga ammada, nagtignay a dagus dagiti Levita nga agnanaed kadagiti siudad a sakup ti teritoria ti makin-amianan a pagarian. (Ex. 32:26-28; Num. 35:6-8; Deut. 33:8, 9) Pinanawanda dagiti tawidda ket nagpaabagatanda a kadua ti pamiliada a nagturong idiay Juda tapno makapagtultuloyda nga agserbi ken Jehova nga awan ti mangrirriribuk. (2 Cron. 11:13, 14) Dagiti dadduma nga Israelita a temporario nga agnanaed idiay Juda pinilida ti agtalinaed sadiay imbes nga agsublida iti lugarda. (2 Cron. 10:17) Sinigurado ni Jehova nga agtalinaed ti pudno a panagdayaw idiay Juda tapno adda papanan dagiti sumaganad a kaputotan manipud iti makin-amianan a pagarian a mangtallikud iti panagdayaw iti balitok a kigaw a baka.​—2 Cron. 15:9-15.

13. Iti kaaldawantayo, kasano a nasubok ti ili ti Dios kadagiti impluensia dagiti apostata?

¹³ Dagiti apostata ken ti impluensiada pagpeggadenda ti ili ti Dios ita.  Dadduma nga agturay ti nangipasdek iti relihion ti Estado, sada piliten dagiti iturayanda a mangannurot kadagiti pannursurona. Pagparangen dagiti klero ti Kakristianuan ken ti dadduma a natangsit a tattao nga isuda ti agtawid iti naespirituan a kinapadi. Nupay kasta, kadagiti laeng pudno a Kristiano ti pakasarakantayo kadagiti pudpudno a napulotan a mangbukel iti “maysa a naarian a kinapadi.”​—1 Ped. 2:9; Apoc. 14:1-5.

14. Ania ti nasken nga aramidentayo no maipasangotayo iti kapanunotan dagiti apostata?

¹⁴ Kas kadagiti matalek a Levita idi maikasangapulo a siglo K.K.P., dagiti nasungdo iti Dios ita saanda nga agpaallilaw kadagiti kapanunotan dagiti apostata. Dagiti napulotan ken dagiti kakaduada a Kristiano alistoda a mangliklik ken mangilaksid iti kapanunotan dagiti apostata. (Basaen ti Roma 16:17.) Nupay situtulok nga agpasakuptayo met kadagiti agtuturay mainaig iti sekular a bambanag bayat nga agtalinaedtayo a neutral kadagiti nailubongan a panagdadangadang, ti laeng Pagarian ti Dios ti pangipaayantayo iti kinasungdo. (Juan 18:36; Roma 13:1-8) Laksidentayo dagiti di umiso a kapanunotan dagidiay agkunkuna nga agserserbida iti Dios ngem ipakita ti kababalinda nga awan panagraemda iti Dios.​—Tito 1:16.

15. Apay a masapul nga agbalintayo a nasungdo iti “matalek ken masirib nga adipen”?

¹⁵ Panunotenyo met a pinagbalin ni Jehova a posible para kadagiti napudno ti panagpuspusona a tattao nga arigna a makapanawda manipud iti nadangkes a lubong ket sumrekda iti naespirituan a paraiso nga impasdekna. (2 Cor. 12:1-4) Buyogen ti panagyaman, agtalinaedtayo a nasinged iti “matalek ken masirib nga adipen a dinutokan ni apona a mangaywan kadagiti katulongna, tapno ipaayna kadakuada ti taraonda iti umiso a tiempo.” Dinutokan ni Kristo dayta nga adipen nga “agaywan kadagiti amin a sanikuana.” (Mat. 24:45-47) Gapuna, uray no ditay maawatan a naan-anay ti takder ti klase adipen mainaig iti maysa a banag, saan koma a dayta ti panggapuantayo a mangilaksid iti dayta, wenno agsubli iti lubong ni Satanas. Imbes ketdi, ti kinasungdotayo ti mangtignay kadatayo nga agpakumbaba ken aguray iti pananglawlawag ni Jehova kadagiti bambanag.

Bayat nga Itungtungpal ti Annongen nga Intalek ti Dios

16. Ania nga annongen ti naitalek iti maysa a propeta ti Juda?

¹⁶ Ni Jehova kinondenarna ni Jeroboam gapu iti panagapostatana. Dinutokanna ti maysa a propeta ti Juda tapno agpaamianan a mapan idiay Bethel iti ayan ni Jeroboam bayat nga agidatdaton daytoy iti altarna. Mapan ipakaammo ti propeta ti nadagsen a mensahe ti pannakaukom ni Jeroboam. Awan duadua a narigat dayta nga annongen.​—1 Ar. 13:1-3.

17. Kasano a sinalakniban ni Jehova ti mensaherona?

¹⁷ Napalalo ti pungtot ni Jeroboam apaman a nangngegna ti panangkondenar ni Jehova. Intudona ti propeta ti Dios ket impukkawna kadagiti lallaki iti asideg: “Dakayo a lallaki, isu gammatanyo!” Ngem sakbay pay a makapagtignay ti asinoman, dagus a ‘nagango ti imana nga inyunnatna maibusor iti propeta, ket saanna a nabaelan nga isanud dayta iti bagina. Ket narakrak a napagsina ti mismo nga altar iti kasta naibelleng ti nataba a dapdapo manipud iti altar.’ Napilitan ni Jeroboam a mangkiddaw iti propeta a paluknengenna ti puso ni Jehova ken ikararagna a paimbagenna ti nagango nga imana. Kasta ngarud ti inaramid ti propeta ket immimbag ti ima ti ari. Iti kasta, sinalakniban ni Jehova ti mensaherona.​—1 Ar. 13:4-6.

18. Kasano a salsalaknibannatayo ni Jehova bayat a situtured nga itungtungpaltayo ti sagrado a panagserbi kenkuana?

¹⁸ Bayat a makiramramantayo iti panangikasaba  iti Pagarian ken iti panagaramid iti adalan, sagpaminsan a maipasangotayo kadagiti manangyaleng-aleng wenno nauyong pay ketdi a tattao. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Ngem ditay koma pulos ipalubos a bumaaw ti regtatayo iti ministerio gapu iti di panangikankano dagiti tattao. Kas iti di nainaganan a propeta idi kaaldawan ni Jeroboam, addaantayo iti ‘pribilehio nga awanan buteng a mangipaay iti sagrado a panagserbi ken Jehova buyogen ti kinasungdo.’ * (Luc. 1:74, 75) Nupay ditay mangnamnama iti namilagruan nga ibaballaet ni Jehova iti kaaldawantayo, kaskasdi a salsalakniban ken supsuportarannatayo kas Saksina babaen ti nasantuan nga espirituna ken dagiti anghelna. (Basaen ti Juan 14:15-17; Apocalipsis 14:6.) Pulos a di baybay-an ti Dios dagidiay agtultuloy a mangiranud iti saona buyogen ti tured.​—Fil. 1:14, 28.

Salakniban ni Jehova Dagiti Nasungdo Kenkuana

19, 20. (a) Apay a makasiguradotayo a dinatay pulos baybay-an ni Jehova? (b) Ania a salsaludsod ti mausig iti sumaganad nga artikulo?

¹⁹ Ni Jehova ti nasungdo a Diostayo. (Apoc. 15:4; 16:5) Isu ket “nasungdo iti amin nga ar-aramidna.” (Sal. 145:17) Ken impasigurado ti Biblia kadatayo: “Saluadannanto ti mismo a dalan dagidiay nasungdona.” (Prov. 2:8) No maipasango kadagiti pakasuotan wenno kapanunotan dagiti apostata wenno bayat nga itungtungpaltayo ti narigat nga annongen, dagiti nasungdo iti Dios makapagtalekda iti panangiwanwan ken suporta ni Jehova.

²⁰ Daytoy ti nasken nga utoben ti tunggal maysa kadatayo ita: Ania ti makatulong kaniak nga agtalinaed a nasungdo ken Jehova aniaman dagiti pakasuotak wenno pakasulisogak? Iti sabali a pannao, kasano a makapagtalinaedak a nasungdo iti Dios?

[Footnote]

Ania ti Sungbatyo?

• Kasano nga impakita ni Jehova a dina baybay-an dagiti nasungdo kenkuana no mairurrurumenda?

• Ania ti nasken nga aramidentayo no maipasangotayo kadagiti apostata ken kadagiti kapanunotanda?

• Kasano a salsalakniban ni Jehova dagiti nasungdo kenkuana bayat a makiramramanda iti Nakristianuan a ministerio?

[Salsaludsod]

[Mapa/Ladawan iti panid 5]

(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)

MAKIN-AMIANAN A PAGARIAN (Jeroboam)

Dan

SEQUEM

Bethel

MAKIN-ABAGATAN A PAGARIAN (Rehoboam)

JERUSALEM

[Ladawan]

Saan a binaybay-an ni Jehova dagidiay nasungdo kenkuana idi impasdek ni Jeroboam ti panagdayaw iti kigaw a baka

[Ladawan iti panid 3]

Ni Solomon ken dagiti iturayanna natagiragsakda dagiti bendision gapu ta inaramidda ti nakalikaguman kadakuada