“Ti Panagtulnog Nasaysayaat Ngem iti Sakripisio”

NI Saul ti umuna nga ari iti Israel. Nupay isu ket pinili ti pudno a Dios, simmukir idi agangay.

Ania dagiti basol a naaramidan ni Saul? Mabalin kadi a naliklikanna koma dagita? Kasanotayo a magunggonaan no usigentayo ti kapadasanna?

Impakaammo ni Jehova ti Pinilina nga Ari

Sakbay a nagbalin nga ari ni Saul, ni propeta Samuel idi ti agserserbi a pannakabagi ti Dios iti Israel. Idi a tiempo, lakayen ni Samuel, ken saan a matalek dagiti annakna. Agpegpeggad met ti nasion iti iraraut dagiti kabusorda. Idi kiniddaw dagiti lallakay iti Israel a mangdutok ni Samuel iti ari a mangukom ken mangidaulo kadakuada iti gubat, binilin ni Jehova ti propeta a pulotanna ni Saul kas lider ket kinunana: “Masapul nga isalakanna ti ilik iti ima dagiti Filisteo.”​—1 Sam. 8:4-7, 20; 9:16.

Ni Saul ket “agtutubo ken nataer.” Malaksid kadagita, adda met dagiti nasayaat a galad ni Saul. Kas pagarigan, insaludsod ni Saul ken ni Samuel: “Saan aya a maysaak a Benjaminita ti kabassitan kadagiti tribu ti Israel, ket ti pamiliak kanunumuan iti amin a pampamilia ti tribu ti Benjamin? Ngarud apay a sinaom kaniak ti banag a kas itoy?” Nanumo ti panangmatmat ni Saul iti bagina ken iti pamiliana nupay ti amana a ni Kis ket “mannakabalin iti kinabaknang.”​—1 Sam. 9:1, 2, 21.

Usigenyo met ti reaksion ni Saul idi impakaammo ni Samuel iti publiko no asino ti pinili ni Jehova nga ari iti Israel. Sakbay dayta, isu ket pinulotan ni Samuel iti pribado ket kinunana kenkuana: “Aramidem maipaay iti bagim no ania ti masarakan ta imam a mabalin nga aramiden, agsipud ta adda kenka ti pudno a Dios.” Kalpasan dayta, inummong ti propeta dagiti umili tapno ipakaammona ti pinili ni Jehova. Ngem idi natukoy a ni Saul dayta, saanda a masarakan. Aglemlemmeng ngamin ti managbabain a ni Saul. Imbaga ni Jehova ti ayanna isu a naiproklamar kas ari.​—1 Sam. 10:7, 20-24.

Iti Paggugubatan

Idi agangay, pinaneknekan ni Saul nga isu ket kualipikado nga ari. Idi a dagiti Ammonita pinangtaanda ti maysa nga ili ti Israel, “nagtignay ken Saul ti espiritu ti Dios.” Addaan autoridad a pinaayabanna dagiti mannakigubat iti Israel,  inorganisarna, ken indauluanna ida, a nagresulta iti panagballigida. Ngem dayta a balligi ket impagapu ni Saul iti Dios, a kinunana: “Ita nga aldaw nangaramid ni Jehova iti panangisalakan iti Israel.”​—1 Sam. 11:1-13.

Addaan ni Saul kadagiti agkakaimbag a galad ken pamendision iti Dios. Bigbigenna met ti pannakabalin ni Jehova. Ngem ti agtultuloy a balligi dagiti Israelita ken ti arida ket agpannuray iti maysa a nakapatpateg a banag. Kinuna ni Samuel kadagiti Israelita: “No agbutengkayto ken Jehova ket pudno nga agserbikayo kenkuana ken agtulnogkayo iti timekna, ket saankayto nga agrebelde iti bilin ni Jehova, agpadpada a dakayo ken ti ari nga agturayto kadakayo sigurado nga agbalinto a paspasurot ni Jehova a Diosyo.” Ania ti masigurado dagiti Israelita no agmatalekda iti Dios? Kinuna ni Samuel: “Saanto a panawan ni Jehova ti ilina maipagapu iti naindaklan a naganna, agsipud ta inkeddeng ni Jehova a pagbalinennakayo nga ilina.”​—1 Sam. 12:14, 22.

Sipud pay idi, ti panagtulnog ti kapatgan a banag tapno magun-od ti anamong ti Dios. No agtulnog dagiti adipen ni Jehova kadagiti bilinna, bendisionanna ida. Ngem ania ti mapasamak no agsukirda ken Jehova?

“Nagtignayka a Simamaag”

Ti simmaruno nga inaramid ni Saul kadagiti Filisteo ti namagrurod kadakuada. Maysa a buyot a “kas kadagiti binukel ti darat nga adda iti aplaya ti kaaduda” ti simmang-at maibusor ken Saul. “Dagiti met laeng tattao ti Israel nakitada nga agpaspasarda kadagiti nakaro a pakarigatan, agsipud ta marigrigatan dagiti umili; ket naglemmeng dagiti umili kadagiti rukib ken kadagiti lungog ken kadagiti napasdok a bato ken kadagiti pagilemmengan ken kadagiti bito.” (1 Sam. 13:5, 6) Ania ngata ti aramiden ni Saul?

Imbaga ni Samuel ken ni Saul nga agkitada idiay Gilgal, a sadiay nga agidaton ti propeta. Naguray ni Saul, ngem naladaw ni Samuel isu a nagwawaran dagiti buyot ni Saul. Gapuna, ni Saul a mismon ti nagidaton. Apaman a nalpas, simmangpet ni Samuel. Idi nangngegna ti inaramid ni Saul, kinuna kenkuana ni Samuel: “Nagtignayka a simamaag. Saanmo a sinalimetmetan ti bilin ni Jehova a Diosmo nga imbilinna kenka, agsipud ta, no sinalimetmetam, pinatibker koma ni Jehova ti pagariam iti Israel agingga iti tiempo a di nakedngan. Ket ita saanto nga agpaut ti pagariam. Sigurado a mangsapulto ni Jehova maipaay kenkuana iti maysa a lalaki a naanamongan iti pusona; ket parebbenganto ni Jehova a kas panguluen iti ilina, agsipud ta saanmo a sinalimetmetan ti imbilin kenka ni Jehova.”​—1 Sam. 10:8; 13:8, 13, 14.

Gapu iti kinaawan pammati ni Saul, sidadarasudos a linabsingna ti bilin ti Dios a manguray ken Samuel tapno isu ti agidaton. Anian a naiduma ti inaramid ni Saul iti inaramid ni Gideon, ti dati a panguluen ti buyot ti Israel! Imbilin ni Jehova ken ni Gideon a kissayanna ti buyotna a 32,000 agingga nga agbalin a 300, ket nagtulnog ni Gideon. Apay? Agsipud ta adda pammatina ken Jehova. Babaen iti tulong ti Dios, pinarmekna ti 135,000 a rimmaut. (Uk. 7:1-7, 17-22; 8:10) Ni Jehova sigurado a tinulonganna met koma ni Saul. Ngem gapu iti kinasukir ni Saul, sinamsaman ida dagiti Filisteo.​—1 Sam. 13:17, 18.

Kasanotay nga agdesision no maipasangotay kadagiti pakarigatan? Para kadagiti awanan iti pammati, kasla praktikal ti pananglabsing kadagiti prinsipio ti Dios. Gapu ta awan ni Samuel, nalabit pinanunot ni Saul a nainsiriban ti inaramidna. Ngem kadagidiay determinado a manggun-od iti anamong ti Dios, ti laeng umiso nga aramidenda ket ti panangsurotda kadagiti Nainkasuratan a prinsipio nga agaplikar iti agdama a kasasaad.

Ni Jehova Inlaksidna ni Saul

Bayat ti panangrautda kadagiti Amalekita, nakaaramid manen ni Saul iti nadagsen a basol. Kinondenar ti Dios dagiti Amalekita gapu iti awan gapgapuna a panangrautda kadagiti Israelita kalpasan ti ipapanawda idiay Egipto. (Ex. 17:8; Deut. 25:17, 18) Kanayonanna, nakikapponda iti dadduma a nasion a nangraut manen iti ili a pinili ti Dios idi tiempo dagiti Ukom.  (Uk. 3:12, 13; 6:1-3, 33) Gapuna, tiempon tapno pagbayaden ni Jehova dagiti Amalekita isu a binilinna ni Saul a mangtalipupos kadakuada.​—1 Sam. 15:1-3.

Imbes a nagtulnog ni Saul iti bilin ni Jehova a mangtalipupos kadagiti naulpit nga Amalekita ken mangdadael iti amin a sanikuada, saanna a pinapatay ti ari ken dagiti kasayaatan nga animalda. Ania ti napasamak idi kinuestionaran ni Samuel ti inaramid ni Saul? Nagpabasol ni Saul, a kunkunana: “Naasian dagiti tattao iti kasayaatan iti arban ken iti pangen, iti panggep a panagisakripisio ken Jehova.” Panggepna man nga idaton dagiti animal wenno saan, nagsukir latta ni Saul. Saanen a nanumo ti panangmatmatna iti bagina. Gapuna, ti propeta ti Dios impatuldona a nagsukir ni Saul iti Dios. Kinunana: “Ad-adda kadi a pakaragsakan ni Jehova dagiti daton a mapuoran ken sakripisio ngem ti panagtulnog iti timek ni Jehova? Adtoy! Ti panagtulnog nasaysayaat ngem iti sakripisio . . . Yantangay linaksidmo ti sao ni Jehova, ngarud isu laksidennaka iti kinaarim.”​—1 Sam. 15:15, 17, 22, 23.

Idi inikkat ni Jehova ti nasantuan nga espirituna ken awanen ti anamongna ken Saul, “maysa a dakes nga espiritu” ti nangdominar iti umuna nga ari ti Israel. Nagbalin a naimon ken managsuspetsa ken David​—ti lalaki a pangtedanto ni Jehova iti kinaari. Saan la a namnaminsan a pinadas ni Saul a papatayen ni David. Kuna ti Biblia a “ni Saul kankanayon a nagbalin a kabusor ni David” gapu ta ammona a “ni Jehova adda ken David.” Inanupna ni David ken imbilinna pay a mapapatay ti 85 a papadi ken ti dadduma pay. Di pakasdaawan a ni Jehova inlaksidna ni Saul!​—1 Sam. 16:14; 18:11, 25, 28, 29; 19:10, 11; 20:32, 33; 22:16-19.

Idi a dagiti Filisteo rinautda manen ti Israel, nakiuman ni Saul iti espiritista gapu ta awanen ti manamnamana a tulong. Iti sumaganad nga aldaw, nakaro ti pannakasugatna iti paggugubatan ket nagpakamatay. (1 Sam. 28:4-8; 31:3, 4) No maipapan iti nasukir nga umuna nga ari ti Israel, kuna ti Kasuratan: “Natay ni Saul gapu iti saanna a kinamatalek a babaen iti dayta isu nagtignay nga awanan pammati maibusor ken Jehova maipapan iti sao ni Jehova a saanna a sinalimetmetan ken kasta met gapu iti panagkiddawna iti maysa a mannakiuman iti espiritu tapno agimtuod. Ket saan a nagimtuod ken Jehova.”​—1 Cron. 10:13, 14.

Ti di nasayaat nga ulidan ni Saul nalawag nga ipakitana a ti panagtulnog ken Jehova ket nasaysayaat ngem iti aniaman a sakripisio. Insurat ni apostol Juan: “Daytoy ti kaipapanan ti ayat iti Dios, a tungpalentayo dagiti bilinna; ket kaskasdi a dagiti bilinna saanda a makapadagsen.” (1 Juan 5:3) Ditay koma liplipatan daytoy a nagpateg a kinapudno: Ti manayon a pannakigayyem iti Dios ket agpannuray iti panagtulnogtayo kenkuana.

[Ladawan iti panid 21]

Idi damo, napakumbaba a lider ni Saul

[Ladawan iti panid 23]

Apay a ni Samuel imbagana ken Saul a “ti panagtulnog nasaysayaat ngem iti sakripisio”?