‘O Nagunegen ti Sirib ti Dios!’

“O nagunegen ti kinabaknang ken sirib ken pannakaammo ti Dios! Anian a di pannakasukimat kadagiti panangukomna ken di pannakatalunton kadagiti dalanna!”​—ROMA 11:33.

1. Ania ti kadakkelan a pribilehio para kadagiti bautisado a Kristiano?

 ANIA ti kadakkelan a pribilehio a naawatmo? Mabalin a ti umuna a mapanunotmo ket ti annongen wenno pammadayaw a naited kenka. Ngem para kadagiti bautisado a Kristiano, ti kadakkelan a pribilehioda ket ti kaadda ti nasinged a relasionda iti pudno a Dios a ni Jehova. Nagresulta dayta iti ‘pannakaam-ammona’ kadatayo.​—1 Cor. 8:3; Gal. 4:9.

2. Apay a dakkel a pribilehio nga am-ammotayo ken am-ammonatayo ni Jehova?

² Apay a dakkel a pribilehio nga am-ammotayo ken am-ammonatayo ni Jehova? Gapu ta isu ti katan-okan a Persona iti intero nga uniberso ken salsalaknibanna dagiti mangay-ayat kenkuana. Napaltiingan ni propeta Nahum a mangisurat: “Ni Jehova naimbag, maysa a salindeg iti aldaw ti rigat. Ket siaammo kadagidiay agkamkamang kenkuana.” (Nah. 1:7; Sal. 1:6) Kinapudnona, ti mismo a namnamatayo a biag nga agnanayon ket nakadepende iti pannakaam-ammotayo iti pudno a Dios ken iti Anakna a ni Jesu-Kristo.​—Juan 17:3.

3. Ania ti ramanen ti panangam-ammo iti Dios?

³ Saan la a ti pannakaammo iti mismo a nagan ti Dios ti ramanen ti panangam-ammo kenkuana. Masapul nga am-ammuentayo kas maysa a Gayyem, a tarusantayo dagiti kayat ken kagurana. No agbiagtayo maitunos iti dayta a pannakaammo, maipakitatayo a nauneg ti pannakaammotayo iti Dios. (1 Juan 2:4) Ngem saan la a dayta ti kasapulan no talaga a kayattayo a maam-ammo ni Jehova. Masapul nga ammuentayo no ania ti inaramidna, no kasano ken apay a kasta ti inaramidna. No ad-adda a matarusantayo dagiti panggep ni Jehova, ad-adda nga agamangatayo iti ‘kinauneg ti sirib ti Dios.’​—Roma 11:33.

Dios nga Addaan Panggep

4, 5. (a) Kas nausar iti Biblia, ania ti kaipapanan ti sao a “panggep”? (b) Iyilustraryo no kasano a maragpat ti panggep iti nadumaduma a pamay-an.

⁴ Ni Jehova ket Dios nga addaan panggep, ken dakamaten ti Biblia ti ‘agnanayon a panggepna.’ (Efe. 3:10, 11) Ania ti kayat a sawen dayta? Kas nausar iti Biblia, ti sao a “panggep” tukoyenna ti espesipiko a kalat a mabalin a maragpat iti nadumaduma a pamay-an.

⁵ Kas panangyilustrar: Kayat ti maysa a tao ti mapan iti maysa a lugar. Ti kalatna ket ti makadanon sadiay. Mabalin nga adu ti pagpilianna a pagluganan ken pagdalanan. Iti kaaddana iti napilina a dalan, mabalin a maipasango kadagiti di ninamnama a kasasaad ti paniempo, nakaro a trapik, naserraan a kalsada isu a masapul a magna iti sabali a dalan. Ngem aniaman ti aramidenna a panagbalbaliw, maitungpalna latta ti kalatna no makadanon iti lugar a papananna.

6. Kasano nga impakita ni Jehova a mabalinna a baliwan ti wagas a panangitungpalna iti panggepna?

⁶ Umasping iti dayta, adda dagiti inaramid ni Jehova a panagbalbaliw tapno maibanagna ti agnanayon a panggepna. Gapu ta inkabilanganna ti wayawaya nga agpili dagiti intelihente a parsuana, sisasagana a nangbaliw  iti wagas a panangitungpalna iti panggepna. Kas pagarigan, usigentayo no kasano nga intungpal ni Jehova ti panggepna mainaig iti naikari a Bin-i. Daytoy ti damo a kinuna ni Jehova iti umuna a pagassawaan: “Agbungakayo ken agadukayo ket punnuenyo ti daga ken parukmaenyo.” (Gen. 1:28) Nalapdan kadi dayta a panggep gapu iti panagrebelde a napasamak iti hardin ti Eden? Saan a pulos! Dagus a tinaming ni Jehova dayta a nagbaliw a kasasaad babaen ti panangusarna iti sabali a “dalan” tapno maibanagna ti panggepna. Impadtona ti itataud ti ‘bin-i’ a mangikkatto iti epekto ti panagrebelde.​—Gen. 3:15; Heb. 2:14-17; 1 Juan 3:8.

7. Ania ti maadaltayo iti panangiladawan ni Jehova iti bagina iti Exodo 3:14?

⁷ Ti abilidad ni Jehova a makibagay iti baro a kasasaad bayat nga itungtungpalna ti panggepna ket maitunos iti panangiladawanna iti bagina. Idi imbaga ni Moises ken ni Jehova dagiti posible a lapped ti naited kenkuana nga annongen, impasigurado ni Jehova: “‘Agbalinakto no anianto ti pagbalinak.’ Ket innayonna: ‘Daytoy ti sawem iti annak ti Israel, “Ni agbalinakto imbaonnak kadakayo.”’” (Ex. 3:14) Wen, kabaelan ni Jehova a pagbalinen ti bagina iti aniaman a kasapulan a pagbalinanna tapno naan-anay a maibanag ti panggepna! Nagsayaat ti panangiladawan ni apostol Pablo iti dayta iti kapitulo 11 ti libro a Roma. Dinakamatna iti dayta ti maysa a simboliko a kayo nga olibo. Ti panangusig iti dayta nga ilustrasion parayrayenna ti apresasiontayo iti kinauneg ti sirib ni Jehova, nailangitan man wenno biag nga agnanayon ditoy daga ti namnamatayo.

Ti Panggep ni Jehova Mainaig iti Naipadto a Bin-i

8, 9. (a) Ania ti uppat a pamunganayan a kinapudno a tumulong kadatayo a mangtarus iti ilustrasion maipapan iti kayo nga olibo? (b) Ania a saludsod ti usigentayo? Ania ti ipalgak dayta maipapan ken Jehova?

⁸ Tapno maawatantayo ti ilustrasion iti kayo nga olibo, masapul nga ammuentayo ti uppat a kinapudno maipapan iti irarang-ay ti panggep ni Jehova mainaig iti naipadto a bin-i. Umuna, inkari ni Jehova ken ni Abraham nga “amin a nasion iti daga bendisionandanto ti bagbagida” babaen ti bin-ina, wenno kaputotanna. (Gen. 22:17, 18) Maikadua, ti nasion ti Israel a kaputotan ni Abraham ti naikkan iti gundaway a mangpataud iti maysa a “pagarian ti papadi.” (Ex. 19:5, 6) Maikatlo, idi a ti kaaduan iti natural nga Israel inlaksidda ti Mesias, nangaramid ni Jehova iti sabali nga addang a mangpataud iti “maysa a pagarian ti papadi.” (Mat. 21:43; Roma 9:27-29) Kamaudiananna, nupay ni Jesus ti kangrunaan a paset ti bin-i ni Abraham, naikkan met ti dadduma iti pribilehio nga agbalin a paset dayta a bin-i.​—Gal. 3:16, 29.

⁹ Maibatay kadagitoy uppat a pamunganayan a kinapudno, naadaltayo iti libro nga Apocalipsis a 144,000 ti dagup dagiti makipagturay ken Jesus idiay langit kas ar-ari ken papadi. (Apoc. 14:1-4) Natukoyda met kas “annak ti Israel.” (Apoc. 7:4-8) Ngem amin kadi a mangbukel iti 144,000 ket natural nga Israelita, wenno Judio? Ti sungbat dayta a saludsod ipalgakna a mannakibagay ni Jehova iti panangibanagna iti panggepna. Usigentayo ti surat ni apostol Pablo kadagiti taga-Roma tapno makitatayo ti sungbat.

“Maysa a Pagarian ti Papadi”

10. Ania a pribilehio ti eksklusibo a naited iti nasion ti Israel?

¹⁰ Kas nadakamaten, ti nasion ti Israel ti ekslusibo a nakaitedan idi iti pribilehio a pagtaudan ti “maysa a pagarian ti papadi ken maysa a nasantuan a nasion.” (Basaen ti Roma 9:4, 5.) Ngem ania ti napasamak idi dimteng ti naikari a Bin-i? Mapataud ngata ti natural nga Israel ti kompleto a bilang a 144,000 a naespirituan nga Israelita nga agbalin a segundario a paset ti bin-i ni Abraham?

11, 12. (a) Kaano a nangrugi ti pannakapili dagidiay mangbukel iti nailangitan a Pagarian, ken ania ti inaramid ti kaaduan a Judio idi a tiempo? (b) Kasano a kinompleto ni Jehova ‘ti naan-anay a bilang’ dagidiay agbalin a bin-i ni Abraham?

 ¹¹ Basaen ti Roma 11:7-10. Kas maysa a nasion, dagiti Judio idi umuna a siglo inlaksidda ni Jesus. Gapuna, naikkat kadagiti Judio ti ekslusibo a pribilehio a mangpataud iti bin-i ni Abraham. Ngem idi nangrugi a mapili dagidiay mangbukel iti nailangitan a “pagarian ti papadi” idi Pentecostes 33 K.P., adda sumagmamano a nasingpet panagpuspusona a Judio a nangawat iti awis. Gapu iti bassit a bilangda, arigna ‘maysada a natda’ no idilig iti intero a nasion dagiti Judio.​—Roma 11:5

¹² Kasano ngarud a kompletuen ni Jehova ‘ti naan-anay a bilang’ dagidiay agbalin a paset ti bin-i ni Abraham? (Roma 11:12, 25) Kastoy ti sungbat ni apostol Pablo: “Saan a kasla napaay ti sao ti Dios. Ta saan nga amin nga agtaud iti [natural nga] Israel pudpudnoda nga ‘Israel.’ Saan met a gapu ta bin-i [kaputotan] ida ni Abraham annak ida amin [paset ti Abrahamiko a bin-i] . . . Kayatna a sawen, ti annak iti lasag saanda a pudpudno nga annak ti Dios, no di ket ti annak babaen iti kari ti maibilang kas isu ti bin-i.” (Roma 9:6-8) Gapuna, saanen nga ikalikagum ni Jehova a dagidiay agbalin a paset ti bin-i ket agtaud a mismo ken Abraham.

Ti Simboliko a Kayo nga Olibo

13. Ania ti iladawan ti (a) kayo nga olibo, (b) ramut, (c) puon, ken (d) sangsanga?

¹³ Inyarig ni apostol Pablo dagidiay agbalin a paset ti bin-i ni Abraham kas sangsanga ti simboliko a kayo nga olibo. a (Roma 11:21) Daytoy a maimulmula a kayo nga olibo iladawanna ti pannakatungpal ti panggep ti Dios mainaig iti Abrahamiko a tulag. Nasantuan ti ramut ti kayo ken irepresentarna ni Jehova kas daydiay mangted iti biag iti naespirituan nga Israel. (Isa. 10:20; Roma 11:16) Ti puon iladawanna ni Jesus kas ti kangrunaan a paset ti bin-i ni Abraham. Dagiti sanga irepresentarda amin ti kompleto a bilang dagidiay mangbukel iti segundario a paset ti bin-i ni Abraham.

14, 15. Siasino dagiti “nasip-ak” a sanga ti maimulmula a kayo nga olibo, ken siasino dagiti naisulbong iti dayta?

¹⁴ Iti ilustrasion maipapan iti kayo nga olibo, dagiti natural a Judio a nangilaksid ken Jesus ket nayarig iti “nasip-ak” a sanga  ti olibo. (Roma 11:17) Gapuna, napukawda ti pribilehio nga agbalin a paset ti bin-i ni Abraham. Siasino ngarud ti mangsukat kadakuada? Awan, no iti panangmatmat dagiti natural a Judio a mangipampannakkel a kaputotan ida ni Abraham. Ngem impakpakaunan ni Juan a Mammautisar a no kayat ni Jehova, kabaelanna ti mangpataud iti annak ni Abraham manipud kadagiti bato.​—Luc. 3:8.

¹⁵ Ania ngarud ti aramiden ni Jehova tapno maibanagna ti panggepna? Inlawlawag ni Pablo a dagiti sanga ti atap a kayo nga olibo ket naisulbong iti maimulmula a kayo nga olibo kas sukat dagiti nasip-ak a sanga. (Basaen ti Roma 11:17, 18.) Gapuna, dagiti napulotan iti espiritu a Kristiano manipud kadagiti nasion, kas kadagidiay adda iti kongregasion ti Roma, ket piguratibo a naisulbong iti simboliko a kayo nga olibo. Iti kasta a pamay-an a nagbalinda a paset ti bin-i ni Abraham. Nayarigda iti sangsanga ti atap nga olibo ta awan namnamada idi nga agbalin a paset daytoy espesial a tulag. Ngem nangaramid ni Jehova iti pamay-an tapno agbalinda a naespirituan a Judio.​—Roma 2:28, 29.

16. Kasano nga inlawlawag ni apostol Pedro ti pannakabukel ti baro a naespirituan a nasion?

¹⁶ Inlawlawag dayta ni apostol Pedro: “Kadakayo [naespirituan nga Israelita agraman dagiti Kristiano a Gentil], ngarud, nga isu [Jesu-Kristo] ket napateg, agsipud ta manamatikayo; ngem kadagidiay saan a mamatpati, ‘ti kapadpada a bato a linaksid dagiti managibangon nagbalin nga ulo ti nagsulian,’ ken ‘bato a pakaitibkolan ken dakkel a bato a pakabasolan.’ . . . Ngem dakayo ket ‘maysa a napili a puli, maysa a naarian a kinapadi, maysa a nasantuan a nasion, maysa nga ili nga agpaay a naisangsangayan a sanikua, tapno ideklarayo a sisasaknap dagiti kinatan-ok’ daydiay nangayab kadakayo manipud iti kinasipnget nga agturong iti nakaskasdaaw a lawagna. Ta idi naminsan  saankayo a maysa nga ili, ngem itan ket ili ti Dios; dakayo idi dagidiay saan a naipakitaan iti asi, ngem itan dagidiay naipakitaan iti asi.”​—1 Ped. 2:7-10.

17. Kasano a “maikaniwas iti nakaisigudan” ti inaramid ni Jehova?

¹⁷ Nangaramid ni Jehova iti maysa a banag a di pulos ninamnama ti adu. Inladawan dayta ni Pablo kas “maikaniwas iti nakaisigudan.” (Roma 11:24) Apay? Bueno, agparang a karkarna ken saan a gagangay nga isulbong ti atap a sanga iti maimulmula a kayo. Ngem kasta ti ar-aramiden ti dadduma nga agmulmula idi umuna a siglo. b Umasping iti dayta, nangaramid ni Jehova iti naisangsangayan a banag. Iti panangmatmat dagiti Judio, saan a kabaelan dagiti Gentil ti mangpataud iti nasayaat a bunga. Ngem pinagbalin ida ni Jehova a paset ti maysa a “nasion” a mangpataud iti bunga ti Pagarian. (Mat. 21:43) Idi 36 K.P., ti gundaway a pannakaisulbong iti simboliko a kayo nga olibo ket nailukat kadagiti di nakugit a Gentil, idi napulotan ni Cornelio. Isu ti umuna a nakomberte kadagiti di nakugit a Gentil.​—Ara. 10:44-48. c

18. Ania a gundaway ti naited kadagiti natural a Judio kalpasan ti 36 K.P.?

¹⁸ Kayatna kadi a sawen a kalpasan ti 36 K.P. awanen ti gundaway dagiti natural a Judio nga agbalin a paset ti bin-i ni Abraham? Saan. Inlawlawag ni Pablo: “Isuda [dagiti natural a Judio] met, no saanda nga agtalinaed iti kaawan ti pammatida, maisulbongdanto; ta ti Dios kabaelanna nga isulbong ida manen. Ta no nasigpatka iti kayo nga olibo nga atap ti nakaisigudanna ket naisulbongka iti kayo nga olibo iti minuyongan maikaniwas iti nakaisigudan, anian nga ad-adda pay a dagitoy a nainkasigudan maisulbongdanto iti bukodda a kayo nga olibo!” d​—Roma 11:23, 24.

“Maisalakanto ti Intero nga Israel”

19, 20. Ania ti naibanag ni Jehova kas iladawan ti simboliko a kayo nga olibo?

¹⁹ Wen, naisangsangayan ti pannakatungpal ti panggep ni Jehova mainaig “iti Israel ti Dios.” (Gal. 6:16) Kas iti kinuna ni Pablo, “maisalakanto ti intero nga Israel.” (Roma 11:26) Iti intuding ni Jehova a tiempo, “ti intero nga Israel”​—ti kompleto a bilang dagiti naespirituan nga Israelita​—agserbidanto kas ar-ari ken papadi idiay langit. Awan ti makalapped iti pannakatungpal ti panggep ni Jehova!

²⁰ Kas naipadto, ti bin-i ni Abraham​—ni Jesu-Kristo agraman ti 144,000​—iburaydanto dagiti bendision “kadagiti tattao iti nasnasion.” (Roma 11:12; Gen. 22:18) Iti kasta a pamay-an, amin nga adipen ti Dios magunggonaanto iti dayta nga urnos. Bayat nga ad-adalentayo ti pannakaitungpal ti agnanayon a panggep ni Jehova, agamangatayo iti ‘kinauneg ti kinabaknang ken sirib ken pannakaammo ti Dios.’​—Roma 11:33.

[Footnotes]

Malagipyo Kadi?

• Ania ti naadaltayo iti pamay-an ni Jehova a mangibanag iti panggepna?

• Iti Roma kapitulo 11, ania ti iladawan ti . . .

kayo nga olibo?

ramutna?

puonna?

sangsangana?

• Apay a ti proseso a panangisulbong ket “maikaniwas iti nakaisigudan”?

[Salsaludsod]

[Kahon/Ladawan iti panid 24]

 Pannakaisulbong ti Atap a Sanga ti Olibo​—Apay?

▪ Ni Lucius Junius Moderatus Columella a nagbiag idi umuna a siglo K.P. ket maysa a Romano a soldado ken mannalon. Nalatak gapu iti insuratna a 12 a libro maipapan iti biag iti away ken panagmula.

Iti maikalima a librona, inadawna daytoy nagkauna a proverbio: “Daydiay agarado ti kaolibuan, agdawat iti bunga; daydiay mangabono, agpakaasi iti bunga; daydiay mangarbas, puersaenna nga agbunga.”

Kalpasan ti panangdeskribirna kadagiti kayo a nabaludbod ngem awan bungana, inrekomendana daytoy: “Nasayaat no agusarkayo iti kulukol a mangabut iti sanga sa isulbongyo iti dayta ti naata a sanga ti atap nga olibo. Gapu ta nasulbongan iti nabunga a sanga ti kayo, agbalin dayta a nabungbunga.”

[Ladawan iti panid 23]

Naawatanyo kadi ti ilustrasion maipapan iti simboliko a kayo nga olibo?