Inurayda ti Mesias

“Agur-uray dagiti tattao, ken irasrasonda amin iti puspusoda ti maipapan ken Juan, no isu ti Mesias.”​—LUC. 3:15, THE EMPHATIC DIAGLOTT.

1. Ania a makapagagar a damag ti imbaga ti anghel kadagiti pastor?

 RABIIN ngem adda pay la dagiti pastor iti ruar a mangbambantay kadagiti arbanda. Anian a siddaawda idi nagparang ti anghel ni Jehova ket nagsilnag ti aglawlawda! Imbagana ti makapagagar a damag: “Dikay agbuteng, ta, adtoy! ideklarak kadakayo ti naimbag a damag ti dakkel a rag-o a maaddanto iti amin a tattao, agsipud ta nayanak kadakayo ita nga aldaw ti maysa a Manangisalakan, nga isu ti Kristo nga Apo,” daydiay agbalinto a Mesias. Imbaga pay ti anghel a masarakanda ti maladaga a nakaidda iti kulluong iti asideg nga ili. Pagammuan ta “maysa nga umariwekwek ti nailangitan a buyot” ti mangrugi a mangidaydayaw ken Jehova a kunkunada: “Dayag iti Dios kadagiti kangatuan, ket iti daga talna kadagiti tattao nga addaan naimbag a nakem.”​—Luc. 2:8-14.

2. Ania ti kaipapanan ti “Mesias,” ken kasano a mailasin?

² Siempre, ammo dagiti pastor a ti “Mesias,” wenno “Kristo,” ket tumukoy iti “Daydiay Pinulotan” ti Dios. (Ex. 29:5-7) Ngem kasanoda a masigurado ken makombinsir ti sabsabali a ti maladaga a dinakamat ti anghel ket isu ti Mesias a dinutokan ni Jehova? Babaen ti panangadalda kadagiti padto iti Hebreo a Kasuratan sa idiligda dagita iti aktibidad ken wagas ti panagbiag daytoy nga ubing.

Apay nga Agur-uray Dagiti Tattao?

3, 4. Kasano a natungpal ti Daniel 9:24, 25?

³ Adu a tawen kalpasanna, dadduma ti mangipagarup a ni Juan a Mammautisar ket isu ti Mesias gapu iti panagsasao ken ar-aramidna. (Basaen ti Lucas 3:15.) Posible nga umiso ti pannakatarus ti dadduma iti Mesianiko a padto maipapan iti “pitopulo a lawas.” Ammoda ngarud no kaano nga agparang ti Mesias.  Kuna ti padto: “Manipud iruruar ti sao a mangisubli ken mangbangon manen iti Jerusalem agingga iti Mesias a Panguluen, addanto pito a lawas, kasta met innem a pulo ket dua a lawas.” (Dan. 9:24, 25) Adu nga eskolar ti mamati a dagitoy ket lawas ti tawtawen. Kas pagarigan, kuna Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia: ‘Pitopulo a lawas dagiti tawtawen ti naituding.’

⁴ Ammo ita dagiti adipen ni Jehova a ti 69 a lawas, wenno 483 a tawen, iti Daniel 9:25 ket nangrugi idi 455 B.C.E. idi a ni Ari Artaxerxes iti Persia inautorisaranna ni Nehemias a mangtarimaan ken mangibangon manen iti Jerusalem. (Neh. 2:1-8) Nagpatingga dagita a lawas 483 a tawen kalpasanna, idi 29 C.E., idi a ni Jesus a taga-Nazaret ket nabautisaran ken napulotan iti nasantuan nga espiritu, iti kasta, nagbalin a Mesias.​—Mat. 3:13-17. a

5. Ania dagiti padto a pagsasaritaantayo?

⁵ Pagsasaritaantayo ita ti dadduma kadagiti adu a padto maipapan iti Mesias, a natungpal ken Jesus​—ti pannakayanakna, biagna kas ubing, ken ministeriona. Daytoy ti ad-adda a mangpabileg iti panagtalektayo iti Biblia ken mangpaneknek a ni Jesus ti Mesias nga ur-urayen dagiti tattao.

Ti Naipadto a Biagna kas Ubing

6. Ilawlawagyo no kasano a natungpal ti Genesis 49:10.

⁶ Agtaud ti Mesias iti Juda a tribu ti Israel. Sakbay a natay ni Jacob, binendisionanna dagiti annakna ket impadtona: “Ti setro saanto a sumina ken Juda, uray ti sarukod ti komandante iti baet dagiti sakana, agingga nga umay ti Silo; ket isunto ti pagpaayan ti panagtulnog dagiti ili.” (Gen. 49:10) Adu a Judio nga eskolar ti mangibaga a tumukoy dagita a sasao iti Mesias. Manipud nagturay ni Ari David iti Juda, nagtalinaed ti setro (kalintegan nga agturay) ken ti sarukod ti komandante (kalintegan a mangted iti bilin) iti tribu ti Juda. Ti “Silo” kaipapananna “Daydiay Makinkukua iti Dayta; Daydiay Agtagikua iti Dayta.” Awanen ti agtaud nga ari iti Juda inton dumteng ti “Silo,” daydiay permanente nga Agtawid iti kinaari. Kinuna ngamin ti Dios iti naudi nga ari ti Juda a ni Zedekias a maited ti turay iti daydiay addaan iti legal a kalintegan. (Ezeq. 21:26, 27) Kalpasan ni Zedekias, ni laeng Jesus iti kaputotan ni David ti nakaikarian ti kinaari. Sakbay a naipasngay, kinuna ni anghel Gabriel ken ni Maria: “Ni Jehova a Dios itednanto kenkuana ti trono ni David nga amana, ket agturayto kas ari iti balay ni Jacob iti agnanayon, ket awanto ti panungpalan ti pagarianna.” (Luc. 1:32, 33) Nalawag a ti Silo ket ni Jesu-Kristo a kaputotan da Juda ken David.​—Mat. 1:1-3, 6; Luc. 3:23, 31-34.

7. Pakayanakan ti Mesias, ken apay a napateg dayta?

⁷ Maipasngay ti Mesias idiay Betlehem. Insurat ni propeta Mikias: “Sika, O Betlehem Efrata, daydiay nakabasbassit tapno mairaman kadagiti rinibu ti Juda, manipud kenka rummuarto nga umay kaniak daydiay agbalin nga agturay iti Israel, a ti namunganayanna ket manipud kadagiti immuna a tiempo, manipud kadagiti aldaw ti tiempo a di nakedngan.” (Mik. 5:2) Mayanak ti Mesias idiay Betlehem nga ili ti Juda, a naawagan idi iti Efrata. Nupay agnanaed idiay Nazaret ti inana a ni Maria ken ti pannakaamana a ni Jose, nagsublida idiay Betlehem gapu iti bilin ti agturay ti Roma nga agparehistroda ket sadiay a nayanak ni Jesus idi 2 B.C.E. (Mat. 2:1, 5, 6) Eksakto a natungpal ti padto!

8, 9. Ania ti naipadto maipapan iti pannakaipasngay ti Mesias ken dagiti pasamak kalpasanna?

⁸ Maysa a birhen ti mangipasngay iti Mesias. (Basaen ti Isaias 7:14.) Ti Hebreo a sao a bethu·lahʹ kaipapananna “birhen,” ngem  sabali a termino (ʽal·mahʹ) ti agparang iti Isaias 7:14. Naipadto sadiay a maysa a “balasang [ha·ʽal·mahʹ]” ti mangipasngay iti anak a lalaki. Ti sao nga ʽal·mahʹ ket tumukoy iti balasang a ni Rebecca sakbay a nakiasawa. (Gen. 24:16, 43) Napaltiingan ni Mateo a mangusar iti Griego a sao (par·theʹnos) para iti “birhen” tapno ipakitana a natungpal ti Isaias 7:14 idi naipasngay ni Jesus. Kuna dagiti mannurat iti Ebanghelio a da Mateo ken Lucas a birhen ni Maria idi nagsikog babaen ti espiritu ti Dios.​—Mat. 1:18-25; Luc. 1:26-35.

⁹ Mapapatay dagiti ubbing kalpasan a maipasngay ti Mesias. Adda kasta a napasamak adu a siglo sakbayna, idi imbilin ni Faraon iti Egipto a maibelleng iti Karayan Nilo dagiti Hebreo nga ubbing a lallaki. (Ex. 1:22) Ngem ti padto iti Jeremias 31:15, 16, dakamatenna ni Raquel a mangsangsangit kadagiti annakna a naipan iti “daga ti kabusor.” Nangngeg ti sangitna agingga iti adayo a Rama, iti teritoria ti Benjamin iti amianan ti Jerusalem. Kuna ni Mateo a natungpal dagiti sasao ni Jeremias idi imbilin ni Ari Herodes a mapapatay dagiti ubbing a lallaki idiay Betlehem ken iti kabangibangna a lugar. (Basaen ti Mateo 2:16-18.) Nalapunos la ketdi iti leddaang dayta a lugar!

10. Kasano a natungpal ken Jesus ti padto iti Oseas 11:1?

¹⁰ Kas kadagiti Israelita, maayaban ti Mesias manipud Egipto. (Os. 11:1) Sakbay ti bilin ni Herodes, maysa nga anghel ti nangibaga kada Jose ken Maria nga ipanda ni Jesus idiay Egipto. Nagtalinaedda sadiay “agingga iti ipupusay ni Herodes, tapno matungpal daydiay sinao ni Jehova babaen iti mammadtona [a ni Oseas], a kunkunana: ‘Manipud idiay Egipto inayabak ti anakko.’” (Mat. 2:13-15) Siempre, saan a kabaelan ni Jesus nga imaniobra dagiti naipadto a pasamak mainaig iti pannakayanak ken biagna kas ubing.

Inrugi ti Mesias ti Ministeriona!

11. Kasano a maisagana ti dalan para iti Mesias?

¹¹ Maisagana ti dalan para iti Mesias. Impadto ni Malakias a ni “Elias a mammadto” ti mangaramid iti dayta, nga isaganana ti puso dagiti tattao iti idadateng ti Mesias. (Basaen ti Malakias 4:5, 6.) Imbaga a mismo ni Jesus a daytoy nga “Elias” ket ni Juan a Mammautisar. (Mat. 11:12-14) Kinuna ni Marcos a ti ministerio ni Juan ket kaitungpalan ti padto ni Isaias. (Isa. 40:3; Mar. 1:1-4) Saan nga imbaga ni Jesus nga isagana ni Juan ti dalan para kenkuana. Ti aramiden daytoy naipadto nga “Elias” ket maitunos iti pagayatan ti Dios tapno mailasin ti Mesias.

12. Ania nga annongen ti makatulong tapno mailasin ti Mesias?

¹² Makatulong ti inted-Dios nga annongen tapno mailasin ti Mesias. Iti sinagoga ti Nazaret, ti ili a dimmakkelan ni Jesus, inukradna ti lukot ni Isaias ken inyaplikarna dagita a sasao iti bagina: “Ti espiritu ni Jehova adda kaniak, agsipud ta pinulotannak a mangideklara ti naimbag a damag kadagiti napanglaw, imbaonnak tapno ikasaba ti pannakaluk-at kadagiti kautibo ken ti pannakaisubli ti panagkita kadagiti bulsek, tapno dagidiay nailupitlupit papanenna buyogen ti panangluk-at, tapno ikasaba ti naparaburan a tawen ni Jehova.” Gapu ta ni Jesus ti pudpudno a Mesias, siuumiso a naikunana: “Ita nga aldaw daytoy a kasuratan a kangkangngegyo natungpalen.”​—Luc. 4:16-21.

13. Ania ti impadto ni Isaias maipapan iti ministerio ni Jesus idiay Galilea?

¹³ Naipadto ti ministerio ti Mesias idiay Galilea. Insurat ni Isaias maipapan iti “daga ti Zabulon ken ti daga ti Neftali . . . Galilea dagiti nasion. Dagiti umili a magmagna idi iti sipnget nakakitada iti dakkel a lawag. No maipapan kadagidiay agnanaed iti daga ti napuskol a kinasipnget, ti met laeng lawag nagsilnag kadakuada.” (Isa. 9:1, 2) Inrugi ni Jesus ti ministeriona idiay Galilea iti ilina a Capernaum.  Adu kadagiti agnanaed iti Zabulon ken Neftali ti nagunggonaan iti naespirituan a kinapudno nga insurona. (Mat. 4:12-16) Idiay Galilea nga impalawag ni Jesus ti Sermonna iti Bantay, pinilina dagiti apostolna, inaramidna ti umuna a milagrona, ken nagparang iti agarup 500 nga adalanna kalpasan ti panagungarna. (Mat. 5:1–7:27; 28:16-20; Mar. 3:13, 14; Juan 2:8-11; 1 Cor. 15:6) Tinungpalna ngarud ti padto ni Isaias idi nangasaba iti ‘daga ti Zabulon ken Neftali.’ Inkasaba pay ni Jesus ti mensahe ti Pagarian iti dadduma a lugar ti Israel.

Dadduma Pay a Padto Maipapan iti Mesias

14. Kasano a natungpal ken Jesus ti Salmo 78:2?

¹⁴ Agusar ti Mesias kadagiti pangngarig, wenno ilustrasion. Inkanta ni Asaf: “Iti maysa a pagkukuna a proverbio luktakto ti ngiwatko.” (Sal. 78:2) Kasanotayo nga ammo nga agaplikar ken Jesus dayta a padto? Insurat ni Mateo nga inusar ni Jesus ti bukel ti mustasa ken ti lebadura kas ilustrasion tapno isurona dagiti tattao maipapan iti Pagarian, kinunana: “No awan pangngarig [ni Jesus ket] saan nga agsao kadakuada; tapno matungpal ti naisao babaen iti mammadto a nagkuna: ‘Luktakto ti ngiwatko buyogen kadagiti pangngarig, ipablaakkonto ti bambanag a nailemmeng nanipud pay idi pannakabangon.’” (Mat. 13:31-35) Epektibo ti panangisuro ni Jesus gapu kadagiti ilustrasion.

15. Kasano a natungpal ti padto iti Isaias 53:4?

¹⁵ Ti Mesias paimbagenna dagiti masakit. Impadto ni Isaias: “Pudno unay a dagiti sakittayo isuda ti inawitna; ket no maipapan kadagiti ut-ottayo, inimetna ida.” (Isa. 53:4) Kinuna ni Mateo a kalpasan a pinaimbag ni Jesus ti katugangan a babai ni Pedro, pinaimbagna pay ti sabsabali tapno “matungpal ti naisao babaen ken ni Isaias a mammadto, a kunkunana: ‘Isu innalana dagiti sakittayo ken inawitna dagiti sagubanittayo.’” (Mat. 8:14-17) Maysa laeng daytoy kadagiti nairekord a panangpaimbag ni Jesus kadagiti masakit.

16. Kasano nga impakita ni apostol Juan a natungpal ken Jesus ti padto iti Isaias 53:1?

¹⁶ Iti laksid dagiti naimbag a naaramidan ni Jesus, adu ti saan a mamati kenkuana. (Basaen ti Isaias 53:1.) Kas pammatalged a natungpal daytoy a padto, insurat ni apostol Juan: “Nupay nakaaramid [ni Jesus] iti nakaad-adu a pagilasinan iti sanguananda, saanda a naaddaan iti pammati kenkuana, iti kasta natungpal ti sao ni Isaias a mammadto a kinunana: ‘Jehova, siasino ti naaddaan iti pammati iti banag a nangngegan babaen kadakami? Ket no maipapan ti takiag ni Jehova, iti siasino ti nakaipanayaganna?’” (Juan 12:37, 38) Bayat ti ministerio ni apostol Pablo, manmano ti mamati iti naimbag a damag maipapan ken Jesus, ti Mesias.​—Roma 10:16, 17.

17. Kasano a natungpal ti padto iti Salmo 69:4?

¹⁷ Magura ti Mesias nga awan gapgapuna. (Sal. 69:4) Kinuna ni Jesus: “No saanko nga inaramid iti [tengnga dagiti tattao] ti ar-aramid nga awanen ti sabali pay a nangaramid, awan koma ti basolda; ngem ita agpadpada a nakitada ken ginuradak kasta met ni Amak. Ngem dayta ket tapno matungpal koma ti sao a naisurat iti Lintegda, ‘Ginuradak nga awan gapgapuna.’” (Juan 15:24, 25) Masansan a ti “Linteg” tukoyenna ti intero a Kasuratan. (Juan 10:34; 12:34) Paneknekan dagiti salaysay iti Ebanghelio a dagiti Judio a lider ti relihion ti nangnangruna a nanggura ken Jesus. Kinuna pay ni Kristo: “Ti lubong awan ti rasonna a manggura kadakayo, ngem guraennak dayta, agsipud ta saksiak ti maipapan iti dayta a dagiti aramidna nadangkes.”​—Juan 7:7.

18. Ania ti adalentayo iti sumaganad nga artikulo?

¹⁸ Kombinsido dagiti adalan ni Jesus nga isu ti Mesias gapu ta tinungpalna dagiti  Mesianiko a padto iti Hebreo a Kasuratan. (Mat. 16:16) Kas nakitatayon, natungpal ti dadduma kadagita bayat ti panagbiag ni Jesus kas ubing ken ti ministeriona. Mausig iti sumaganad nga artikulo ti dadduma pay a Mesianiko a padto. No utobentayo a naimbag dagita, masiguradotayo a ni Jesu-Kristo ti Mesias a dinutokan ti nailangitan nga Amatayo a ni Jehova.

[Footnote]

Ania ti Sungbatyo?

• Ania dagiti natungpal a padto idi naipasngay ni Jesus?

• Kasano a naisagana ti dalan para iti Mesias?

• Kasano a natungpal ken Jesus dagiti padto iti Isaias kapitulo 53?

[Salsaludsod]