Taginayonenyo ti Talna

“Surotentayo koma ti bambanag a mamataud iti talna.”​—ROMA 14:19.

1, 2. Apay nga adda talna iti nagbabaetan dagiti Saksi ni Jehova?

 NAATAP ti pudno a talna iti lubong ita. Uray dagiti agkakailian ken agkakalenguahe masansan a nabingaybingayda gapu iti relihion, politika, ken kagimongan. Ngem nagkaykaysa ti ili ni Jehova nupay naggapuda iti ‘amin a nasion, tribu, ili, ken pagsasao.’​—Apoc. 7:9.

² Saan a naiparparna ti natalna a kasasaadtayo. Kangrunaan a maigapu dayta iti ‘tagtagiragsakentayo a pannakikappia iti Dios’ babaen ti pammatitayo iti Anakna, a nangiparukpok iti darana tapno maabbongan dagiti basoltayo. (Roma 5:1; Efe. 1:7) Ti pudno a Dios ipapaayna met ti nasantuan nga espirituna kadagiti matalek nga adipenna, ket ti bunga dayta nga espiritu ramanenna ti talna. (Gal. 5:22) Addaantayo pay iti talna ken panagkaykaysa gapu ta ‘saantayo a paset ti lubong.’ (Juan 15:19) Imbes a makiramantayo iti politika, agtalinaedtayo a neutral. Ditay met makigubat gapu ta ‘pinitpittayon dagiti kampilantayo tapno agbalin a subsob ti arado.’​—Isa. 2:4.

3. Ania ti maaramidan ti talna a tagtagiragsakentayo, ken ania ti mausig iti daytoy nga artikulo?

 ³ Ti talna a tagtagiragsakentayo ket saan la a basta panangliklik a mangdangran kadagiti kakabsattayo. ‘Ay-ayatentayo’ dagiti kakabsattayo nupay nagduduma a lugar, kultura, ken puli ti naggapuantayo. (Juan 15:17) Ti talna nga adda kadatayo tignayennatayo a ‘mangaramid iti naimbag kadagiti amin, ngem nangnangruna kadagidiay nainaig kadatayo iti pammati.’ (Gal. 6:10) Masapul nga ipateg ken salimetmetantayo ti naespirituan a paraiso a tagtagiragsakentayo. Gapuna, usigentayo no kasanotayo a makikappia iti uneg ti kongregasion.

No Maitibkoltayo

4. No adda nasairtayo, ania ti aramidentayo tapno mataginayon ti talna?

⁴ Insurat ni adalan a Santiago: “Maitibkoltayo amin iti adu a daras. No ti asinoman saan a maitibkol iti sao, daytoy ket perpekto a tao.” (Sant. 3:2) Gapuna, tumaud ti di pagkikinnaawatan iti nagbabaetantayo nga agkakabsat. (Fil. 4:2, 3) Ngem nasken a risutentayo dagita tapno saan a madadael ti talna ti kongregasion. Kas pagarigan, usigentayo ti balakad a rumbeng nga iyaplikartayo no adda nasairtayo.​—Basaen ti Mateo 5:23, 24.

5. Kasanotayo a mataginayon ti talna no adda nangsair kadatayo?

⁵ Ania ti aramidentayo no adda nangsair kadatayo? Urayentayo kadi nga isu ti umasideg tapno agpadispensar? Laglagipentayo a ti ayat “saanna nga ing-ingpen ti pannakadangran,” kuna ti 1 Corinto 13:5. No nasairtayo, mataginayontayo ti talna babaen ti panangpakawan ken pananglipattayo. (Basaen ti Colosas 3:13.) Kasta ti kasayaatan nga aramiden kadagiti babassit a nagkamalian iti inaldaw tapno adda talna iti panunottayo ken iti nagbabaetantayo nga agkakabsat. Kuna ti maysa a proverbio: “Kinapintas . . . ti panangpalabas iti salungasing.”​—Prov. 19:11.

6. Ania ti aramidentayo no ditay mapalabas ti naaramidan ti maysa kadatayo?

⁶ Kasanon no ditay mapalabas ti naaramidan ti maysa kadatayo? Saan a nainsiriban nga itsismistayo dayta ta dadaelenna laeng ti talna ti kongregasion. Ania ti rumbeng nga aramidentayo tapno sitatalna a masolbar dayta? Kuna ti Mateo 18:15: “No ni kabsatmo makaaramid ti basol, inka idatag ti basolna a dakdakayo. No dumngeg kenka, nagun-odmo ni kabsatmo.” Nupay agaplikar ti Mateo 18:15-17 iti nadagsen a basol, mabalin met nga usaren ti prinsipio iti bersikulo 15. Nasayaat a kasaritatayo iti pribado ti nangsair kadatayo ken ikagumaantayo ti makikappia. a

7. Apay a masapul a risutentayo a dagus dagiti di pagkikinnaawatan?

⁷ Insurat ni apostol Pablo: “Agpungtotkayo, nupay kasta dikay agbasol; saannakay koma a malnekan ti init a sipupungtotkayo pay, dikay met ikkan ti lugar ti Diablo.” (Efe. 4:26, 27) Kuna ni Jesus: “Darasem ti makirinnisut iti daydiay mangidardarum kenka iti linteg.” (Mat. 5:25) Masapul ngarud a makikappiatayo a dagus tapno mataginayon ti talna. Apay? Tapno saan a kumaro dayta kas iti nabaybay-an ken naimpeksion a sugat. Ditay koma ipalubos a ti kinatangsit, apal, wenno ti panangipangpangruna iti material a bambanag ti manglapped kadatayo a mangsolbar iti aniaman a tumaud a parikut.​—Sant. 4:1-6.

No Adu ti Nairaman iti Kontrobersia

8, 9. (a) Ania a nagduduma a kapanunotan ti timmaud iti kongregasion ti Roma idi umuna a siglo? (b) Ania ti imbalakad kadakuada ni Pablo?

⁸ No dadduma, saan laeng a dua ti nairaman iti kontrobersia iti kongregasion. Kasta ti  kasasaad dagiti Kristiano idiay Roma idi sinuratan ida ni Pablo. Adda di pagkikinnaawatan iti nagbabaetan dagiti Judio ken Gentil a Kristiano. Dadduma iti kongregasion ti mangtagibassit kadagiti nakapuy ti konsiensiana. Agiinnumsida mainaig kadagiti personal a banag. Ania ti imbalakad kadakuada ni Pablo?​—Roma 14:1-6.

⁹ Agpada a binalakadan ni Pablo ti amin a karaman iti kontrobersia. Kadagidiay makatarus nga awandan iti sidong ti Mosaiko a Linteg, imbagana a dida babbabalawen dagiti kakabsatda. (Roma 14:2, 10) No aramidenda dayta, maitibkol dagiti kakabsatda a saan pay a makairusok a mangan kadagiti iparit idi ti Linteg. “Isardengyo a rakraken ti aramid ti Dios maigapu laeng iti taraon,” kuna ni Pablo. “Naimbag ti saan a mangan iti lasag wenno uminum iti arak wenno mangaramid iti aniaman a banag a pakaitibkolan ni kabsatmo.” (Roma 14:14, 15, 20, 21) Binalakadan met ni Pablo dagidiay nakapkapuy ti konsiensiada a dida ibilang a di matalek dagidiay nalawlawa ti panangmatmatda. (Roma 14:13) Kinunana iti ‘tunggal maysa kadakuada a dida panunoten nga ad-adda ti bagida ngem iti rebbengda a panangpanunot.’ (Roma 12:3) Idi nabalakadanen ni Pablo ti dua a grupo, insuratna: “Ngarud, surotentayo koma ti bambanag a mamataud iti talna ken ti bambanag a makapabileg iti maysa ken maysa.”​—Roma 14:19.

10. Kas kadagiti Kristiano idiay Roma, ania ti masapul nga aramiden ita tapno masolbar dagiti di pagkikinnaawatan?

¹⁰ Masiguradotayo a nagtulnog ti kongregasion ti Roma iti balakad ni Pablo ken nangaramidda kadagiti dakkel a panagbalbaliw. No tumaud ita dagiti di pagkikinnaawatan, saan kadi a rumbeng a risutentayo dagita iti naayat a pamay-an ken iyaplikartayo ti balakad ti Biblia? Kas kadagiti taga-Roma, dagidiay nairaman iti kontrobersia iti kongregasion ita, masapul a mangaramidda iti panagbalbaliw tapno mataginayon ti talna iti nagbabaetanda.​—Mar. 9:50.

 No Makiddaw a Tumulong

11. Ania ti rumbeng a pagannadan ti panglakayen no kayat ti maysa a Kristiano nga ibaga kenkuana ti problemana maipapan iti kapammatianna?

¹¹ Kasano no kayat ti maysa a Kristiano nga ibaga iti panglakayen ti problemana maipapan iti kabagian wenno kapammatianna? Kuna ti Proverbio 21:13: “Asinoman a mangsullat iti lapayagna iti ikkis ti panagreklamo daydiay nanumo, isu umawagto met ket saan a masungbatan.” Sigurado a saan a ‘sullatan ti panglakayen ti lapayagna.’ Ngem kuna ti sabali pay a proverbio: “Kasla pudno ti amin a sao ti umuna a mangikalintegan iti bagina iti pangukoman agingga nga iparang met ti bangir ti kalinteganna.” (Prov. 18:17, Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia) Masapul a siaanus a dumngeg ti panglakayen ngem agannad a dina koma dasdasigan a dagus daydiay nagipulong. Kalpasan a mangngegna dayta, nasayaat a saludsodenna no nakisaritan iti nangsair kenkuana. Ipalagipna met dagiti Nainkasuratan nga addang nga aramiden ti nasair tapno mataginayon ti talna.

12. Mangted kadagiti pagarigan a mangipakita a napeggad ti agtignay a sidadarasudos kalpasan a mangngeg ti maysa laeng a dasig ti kontrobersia.

¹² Ipakita ti tallo a pagarigan iti Biblia a napeggad ti agtignay a sidadarasudos nangruna no maysa laeng a dasig ti mangngegan. Pinati ni Potifar ti impulong ni baketna a kayat kano ni Jose a ramesen. Gapu iti nakaro a pungtot ni Potifar, impaibaludna ni Jose. (Gen. 39:19, 20) Ni Ari David pinatina ni Ziba a nangibaga a ti apona a ni Mefiboset ket dimmasig iti kabusorna. “Adtoy! Kukuam ti isuamin a kukua ni Mefiboset,” sidadarasudos a kinuna ni David. (2 Sam. 16:4; 19:25-27) Naibaga ken Ari Artaxerxes a dagiti Judio ibangbangonda manen dagiti pader ti Jerusalem gapu ta kayatda ti agrebelde iti Imperio ti Persia. Pinati dayta ti ari isu a pinasardengna ti panagibangon. Kas resultana, insardeng dagiti Judio ti trabahoda iti templo ti Dios. (Esd. 4:11-13, 23, 24) Nainsiriban a suroten dagiti panglakayen ti balakad ni Pablo ken Timoteo a liklikanda ti agdesision a dagus no dida pay ammo ti amin a detalye.​—Basaen ti 1 Timoteo 5:21.

13, 14. (a) Ania ti laglagipentayo no adda di nagkinnaawatan ti dua a tao? (b) Ania ti tumulong kadagiti panglakayen tapno makaaramidda iti umiso a desision?

¹³ Uray no kasla ammotayo no ania ti di nagkinnaawatan ti dua a dasig, napateg a laglagipentayo a “no ti asinoman pagarupenna a nagun-odanna ti pannakaammo iti maysa a banag, saanna pay nga ammo dayta a kas iti rebbeng a panangammona iti dayta.” (1 Cor. 8:2) Talaga kadi nga ammotayo ti amin a detalye a nakaigapuan ti kontrobersia? Ammotayo kadi a naan-anay ti kababalin dagiti nairaman iti dayta? No makiddaw ti tulong dagiti panglakayen, dida koma patien dagiti kinaulbod wenno tsismis! Nalinteg ti panangukom ti dinutokan ti Dios nga Ukom a ni Jesu-Kristo. Saan a “mangukom babaen iti aniaman a makita laeng dagiti matana, wenno uray mangtubngar sigun laeng iti banag a nangngeg dagiti lapayagna.” (Isa. 11:3, 4) Imbes ketdi, agpapaiwanwan ni Jesus iti espiritu ni Jehova. Umasping iti dayta, magunggonaan met dagiti panglakayen no agpaiwanwanda iti nasantuan nga espiritu ti Dios.

¹⁴ Sakbay nga agdesision dagiti panglakayen mainaig iti maysa a parikut, masapul nga ikararagda ti tulong ti espiritu ni Jehova. Agpapaiwanwanda iti dayta babaen ti panagkonsultada iti Sao ti Dios ken kadagiti publikasion ti klase matalek ken masirib nga adipen.​—Mat. 24:45.

Taginayonen ti Talna Aniaman ti Mapasamak

15. Kaanotayo a rumbeng nga ipudno ti nadagsen a basol a naammuantayo?

¹⁵ Maiparegta kadatayo kas Kristiano a taginayonentayo ti talna. Ngem kuna met ti Biblia: “Ti sirib manipud ngato umuna iti amin nadalus, kalpasanna natalna.” (Sant. 3:17) Ti kinatalna ket sumaruno iti kinadalus, kaipapananna,  ti panangannurot iti nadalus ken nalinteg a moral a pagalagadan ti Dios. No naammuan ti maysa a Kristiano nga adda nadagsen a basol a naaramidan ni kabsatna, masapul a paregtaenna nga ipudnona dayta kadagiti panglakayen. (1 Cor. 6:9, 10; Sant. 5:14-16) No saan nga aramiden dayta ti nakabasol, isun a mismo ti mangibaga. Ngem maibilang met a nagbasol no dina ibaga dayta tapno laeng saan a makagura kenkuana ti nakabasol.​—Lev. 5:1; basaen ti Proverbio 29:24.

16. Ania ti masursurotayo iti inaramid ni Jehu ken ni Ari Jehoram?

¹⁶ Ti salaysay maipapan ken Jehu ipakitana a napatpateg ti kinalinteg ti Dios ngem ti pannakikappia iti maysa a nakabasol. Ti Dios imbaonna ni Jehu a mangdusa iti sangakabbalayan ni Ari Acab. Ti dakes nga ari a ni Jehoram nga anak da Acab ken Jezebel, nagsakay iti karuahena tapno sabtenna ni Jehu ket kinunana: “Adda kadi talna, Jehu?” Ania ti sungbat ni Jehu? Kinunana: “Ania koma a talna ti adda bayat nga adda dagiti pannakiabig ni Jezebel nga inam ken ti adu a panagkulamna?” (2 Ar. 9:22) Iti kasta, nangala ni Jehu iti bai ket pinanana ti puso ni Jehoram. Kas ken Jehu, masapul met nga agtignay a dagus dagiti panglakayen a dida makikompromiso kadagiti mangigaggagara nga agaramid iti basol tapno mataginayon ti talna. Ilaksidda dagiti saan nga agbabawi a managbasol tapno agtultuloy a matagiragsak ti kongregasion ti natalna a relasionna iti Dios.​—1 Cor. 5:1, 2, 11-13.

17. Ania ti aramiden ti amin a Kristiano tapno mataginayon ti talna?

¹⁷ Kaaduanna, saan met a nadagsen a basol dagiti ditay pagkikinnaawatan. Nagpateg ngarud nga abbongantayo iti ayat dagiti kamali a naaramidan ti sabsabali kadatayo. “Daydiay mangab-abbong iti salungasing sapsapulenna ti ayat,” kuna ti Sao ti Dios, “ket daydiay agtultuloy a mangisarita ti maipapan iti maysa a banag pagsisinaenna dagidiay nasinged iti maysa ken maysa.” (Prov. 17:9) No iyaplikartayo dagita a sasao, mataginayon ti talna ti kongregasion ken ti nasayaat a relasiontayo ken Jehova.​—Mat. 6:14, 15.

Mangyeg Kadagiti Bendision ti Panangtaginayon iti Talna

18, 19. Ania dagiti bendision a masagrap dagidiay mangtaginayon iti talna?

¹⁸ Mangyeg iti adu a bendision ti panagreggettayo a mangtaginayon iti talna. No tuladentayo dagiti pamay-an ni Jehova, nasingsingedtayo kenkuana ken makatulongtayo iti panangtaginayon iti talna ken panagkaykaysa iti naespirituan a paraisotayo. No mannakikappiatayo iti uneg ti kongregasion, masursurotayo met ti makikappia kadagidiay pangikasabaantayo iti “naimbag a damag ti kappia.” (Efe. 6:15) Nakasaganatayo nga ‘agbalin a naalumamay iti amin, ken agtultuloy a mangmedmed iti bagitayo iti sidong ti dakes.’​—2 Tim. 2:24.

¹⁹ Laglagipentayo met nga adda ‘panagungar dagiti nalinteg ken nakillo.’ (Ara. 24:15) Inton matungpal dayta, minilion a tattao a nagduduma ti kultura, kababalin, ken personalidadda ti mapagungar. Nagtaudda iti nagduduma a panawen manipud “pannakabangon ti lubong”! (Luc. 11:50, 51) Naisangsangayan a pribilehio ti panangisuro kadakuada no kasano ti agbiag a sitatalna. Ti pannakasanaytayo ita ket dakkel ti maitulongna inton dumteng dayta a tiempo!

[Footnote]

Ania ti Naadalyo?

• Kasanotayo a mataginayon ti talna no adda nasairtayo?

• Ania ti rumbeng nga aramidentayo no adda nangsair kadatayo?

• Apay a saan a nainsiriban nga adda dasigantayo kadagiti karaman iti kontrobersia?

• Ilawlawagyo no apay a taginayonen ti talna aniaman ti mapasamak.

[Salsaludsod]

[Dagiti Ladawan iti panid 29]

Ay-ayaten ni Jehova dagiti situtulok a mangpakawan iti sabsabali