“Agtaraykayo . . . Tapno Magun-odanyo Dayta”
“Agtaraykayo . . . Tapno Magun-odanyo Dayta”
“Agtaraykayo iti kasta a wagas tapno magun-odanyo dayta.”—1 COR. 9:24.
1, 2. (a) Ania ti inusar ni Pablo a nangparegta kadagiti Hebreo a Kristiano? (b) Ania ti naiparegta nga aramiden dagiti adipen ti Dios?
ITI surat ni apostol Pablo kadagiti Hebreo a Kristiano, nagusar iti ilustrasion maipapan iti lumba tapno paregtaenna ida. Impalagipna a saanda nga agmaymaysa iti lumba ti biag. Kaduada ti “dakkel nga ulep dagiti saksi,” a sibaballigi a nakaturpos iti lumba. No silalagip dagiti Hebreo a Kristiano iti kinamatalek ken panagregget dagidi a nasungdo a “saksi,” ad-adda a determinadoda a mangiturpos iti lumba.
2 Iti napalabas nga artikulo, nagsasaritaantayo ti ulidan ti dadduma a karaman iti “ulep dagiti saksi.” Gapu iti natibker a pammatida iti Dios nakapagtalinaedda a matalek agingga ken patay. Nagtultuloyda a nagtaray agingga iti pagpatinggaan ti lumba. Kas iti inaramidda, kasanotayo a maturpos ti lumba? Kuna ni Pablo: “Ikkatentayo met ti tunggal dadagsen ken ti basol a silalaka a mangsagud kadatayo, ket buyogen ti panagibtur tarayentayo ti lumba a naikabil iti sanguanantayo.”—Heb. 12:1.
3. Ania ti masursuro dagiti Kristiano iti kinuna ni Pablo maipapan kadagiti tumataray kadagiti paay-ayam dagiti Griego?
3 No maipapan iti lumba a tinnarayan, kuna ti libro a Backgrounds of Early Christianity a “lamolamo dagiti Griego bayat nga agehersisio ken makisalisalda.” a Nupay maibilang a saan natakneng dayta, ikkaten dagiti tumataray ti aniaman a mangpadagsen wenno mangpabannayat iti panagtarayda tapno magun-odda ti gunggona. Ibagbaga ngarud ni Pablo a tapno magun-od ti gunggona, napateg nga ikkaten dagiti tumataray ti aniaman a banag a mangpabannayat kadakuada iti lumba ti biag. Nagsayaat a balakad dayta kadagiti Kristiano idi ken ita. Ania dagiti dadagsen a manglapped kadatayo a gumun-od iti gunggona?
‘Ikkatenyo ti Tunggal Dadagsen’
4. Ania ti nakaipamaysaan dagiti tattao idi kaaldawan ni Noe?
4 Imbalakad ni Pablo nga ‘ikkatentayo ti tunggal dadagsen.’ Ramanen dayta ti amin a banag a mangsinga iti atensiontayo ken mangpasardeng iti panangturpostayo iti lumba. Ania dagita a dadagsen? No kitaentayo ni Noe—maysa kadagiti pagarigan a dinakamat ni Pablo—malagiptayo ti kinuna ni Jesus: “Kas iti napasamak idi kaaldawan ni Noe, kastanto met iti kaaldawan ti Anak ti tao.” (Luc. 17:26) Saan a tuktukoyen ni Jesus ti um-umay a pannakadadael no di ket ti wagas a panagbiag dagiti tattao. (Basaen ti Mateo 24:37-39.) Kaaduan a tattao idi kaaldawan ni Noe ket saan nga interesado iti Dios, ad-adda pay no maipapan iti panangaramid iti makaay-ayo kenkuana. Ania ti nakasingaanda? Dagiti gagangay nga aramid iti biag kas iti pannangan, panaginum, ken panagasawa. Kas kinuna ni Jesus, ti talaga a problema ket “saanda a nangikankano.”
5. Ania ti makatulong kadatayo a sibaballigi a mangiturpos iti lumba?
5 Kas ken ni Noe ken ti pamiliana, adu met ti aramidentayo iti inaldaw. Agtrabahotayo tapno adda pagbiagtayo ken masapul nga aywanantayo ti bagitayo ken pamiliatayo. Agkasapulan dayta iti adu a tiempo, pigsa, ken sanikua. Nalakatayo la a maringgoran kadagiti kasapulantayo nangruna no narigat ti biag. Kas dedikado a Kristiano, adda sabali pay a responsabilidadtayo. Makiraman iti ministerio, agsagana ken tumabuno kadagiti gimong, ken taginayonentayo a natibker ti espiritualidadtayo babaen ti personal a panagadal ken panagdaydayaw ti pamilia. Nupay adu ti masapul nga aramiden ni Noe iti panagserbina iti Dios, “inaramidna ti kasta met laeng.” (Gen. 6:22) Tapno maturpostayo ti lumba ti biag, masapul a ditay mangawit iti aniaman a mangpabannayat iti panagtaraytayo.
6, 7. Ania a balakad ni Jesus ti masapul a laglagipentayo?
6 Ania ti kayat a sawen ni Pablo idi kinunana nga ikkatenyo ti “tunggal dadagsen”? Siempre ditay met mabalin a baybay-an lattan dagiti responsabilidadtayo. Ngem laglagipentayo ti sasao ni Jesus: “Dikay pulos maringgoran ket kunaenyo, ‘Ania ti kanenmi?’ wenno, ‘Ania ti inumenmi?’ wenno, ‘Ania ti pagkawesmi?’ Ta amin dagitoy isuda ti bambanag a sigagagar a sapsapulen dagiti nasion. Ta ammo ti nailangitan nga Amayo nga amin dagitoy a banag ket kasapulanyo.” (Mat. 6:31, 32) Ibagbaga ni Jesus nga uray dagiti gagangay a bambanag kas iti taraon ken kawes agbalinda a dadagsen wenno pakaitibkolan no ipangpangrunatayo dagita.
7 Laglagipentayo ti kinuna ni Jesus: “Ammo ti nailangitan nga Amayo nga amin dagitoy a banag ket kasapulanyo.” Ipamatmat dayta a ti Amatayo a ni Jehova ipaayna dagiti kasapulantayo. Ngem dagiti sasao nga “amin dagitoy a banag” dina kayat a sawen a magun-odtayo ti amin a kayattayo. Kaskasdi, naibaga kadatayo a ditay maringgoran kadagiti “bambanag a sigagagar a sapsapulen dagiti nasion.” Apay? Kinuna ni Jesus: “Asikasuenyo ti bagbagiyo tapno dagiti pusoyo saanda a pulos madagsenan iti nalabes a pampannangan ken nakaro a panagin-inum ken kadagiti pakaringgoran iti biag, ket giddato a dayta nga aldaw kellaat nga umay kadakayo kas maysa a silo.”—Luc. 21:34, 35.
8. Apay a nasken nga ‘ikkatentayo itan ti tunggal dadagsentayo’?
8 Makitkitatayon ti pagpatinggaan ti lumba. Nakasaysayang no padagsenantayo ti bagitayo kadagiti saan a napateg a bambanag a mangpasardeng iti panagtaraytayo! Pudno a nainsiriban ti balakad ni apostol Pablo: “Dayta ket panggun-od iti dakkel a gunggona, daytoy nadiosan a debosion agraman iti pannakapnek.” (1 Tim. 6:6) Dakdakkel ti namnamatayo a makagun-od iti gunggona no ipapusotayo ti balakad ni Pablo.
“Ti Basol a Silalaka a Mangsagud Kadatayo”
9, 10. (a) Ania ti tuktukoyen dagiti sasao a “ti basol a silalaka a mangsagud kadatayo”? (b) Kasano a mabalin a maisagudtayo?
9 Malaksid iti “tunggal dadagsen,” dinakamat ni Pablo nga ikkatentayo ti “basol a silalaka a mangsagud kadatayo.” Ania dayta? Ti Griego a sao a naipatarus kas “silalaka a mangsagud” ket maminsan laeng nga agparang iti Biblia, iti dayta a bersikulo. Kuna ti eskolar a ni Albert Barnes: “No kasano a naannad dagiti tumataray a saanda nga agkawes iti mangputipot iti sakada ken mangparigat iti panagtarayda, masapul met nga ikkaten dagiti Kristiano ti aniaman a makasagud iti panagtarayda.” Kasano a mabalin a maisagud ti maysa a Kristiano, nga agresulta iti ikakapuy ti pammatina?
10 Saan a dagus a mapukaw ti pammati ti maysa a Kristiano no di ket in-inut ken dina pay ketdi madmadlaw. Namakdaar ni Pablo iti immuna a suratna maipapan iti peggad ti ‘pannakayayus’ ken ti ‘panangpatanor iti nadangkes a puso.’ (Heb. 2:1; 3:12) Sigurado a matumba ti tumataray no maiputipot ti kawesna iti sakana. Ngem tapno maliklikan dayta, masapul nga agusar iti maitutop a kawes. Ania ti mabalin a makagapu a saan nga ikabilangan dayta ti tumataray? Nalabit gapu ta saan a naannad, nalabes ti panagtalekna iti bagina, wenno adda pakasingaanna. Ania ti maadaltayo iti balakad ni Pablo?
11. Ania ti mabalin a pakaigapuan ti pannakapukaw iti pammatitayo?
11 Masapul a laglagipentayo a mabalin a mapukaw ti pammatitayo gapu iti ar-aramidentayo bayat ti panaglabas ti tiempo. No maipapan iti “basol a silalaka a mangsagud kadatayo,” inlawlawag ti sabali pay nga eskolar a dakkel ti impluensiana kadatayo ti aglawlawtayo, dagiti pagkapuyantayo, ken kakaduatayo. Mabalin a pakapuyen wenno pukawenda pay ketdi ti pammatitayo.—Mat. 13:3-9.
12. Ania dagiti palagip nga ipapusotayo tapno saan a mapukaw ti pammatitayo?
12 Kanayon a palpalagipannatayo ti klase matalek ken masirib nga adipen a pilientayo dagiti buyaen wenno denggentayo gapu ta impluensiaanda ti puso ken isiptayo. Napakdaarantayo iti peggad nga itden ti panagtarigagay iti adu a kuarta ken sanikua. Mabalin a masingatayo kadagiti makaguyugoy a paglinglingayan ditoy lubong wenno kadagiti kabaruan a gadyet. Dakkel a kamali no ipapantayo a nainget unay dayta a balakad wenno agaplikar laeng iti dadduma imbes a kadatayo. Di madmadlaw dagiti peggad nga ikabkabil ti lubong ni Satanas iti dalantayo. Napukaw ti pammati ti dadduma gapu ta dida naannad, nalabes ti panagtalekda iti bagida, wenno nasingada kadagiti bambanag iti lubong. No mapasamak dayta kadatayo, mabalin a mapukawtayo ti gunggona a biag nga agnanayon.—1 Juan 2:15-17.
13. Kasanotayo a masalakniban ti bagitayo kadagiti dakes nga impluensia?
13 Inaldaw a makalangentayo dagiti tattao a mangyun-una kadagiti kalat, kababalin, ken panagpampanunot ti lubong. (Basaen ti Efeso 2:1, 2.) Ngem adda kadatayo no agpaimpluensiatayo. Makapapatay “ti angin” a dinakamat ni Pablo. Agannadtayo koma a kanayon tapno saantay a malang-ab ti makasabidong nga angin, ket ditay maturpos ti lumba. Ania ti makatulong kadatayo? Ti ulidan ni Jesus. Isu ti kasayaatan nga ehemplo ti maysa a nakaturpos iti lumba. (Heb. 12:2) Ti maysa pay ket ni Pablo ta imbilangna ti bagina a maysa kadagiti tumataray iti lumba dagiti Kristiano ken imparegtana kadagiti kapammatianna a tuladenda ti ulidanna.—1 Cor. 11:1; Fil. 3:14.
“Magun-odanyo Dayta”—Kasano?
14. Kasano kapateg ken Pablo a maturposna ti lumba?
14 Kasano kapateg ken Pablo a maturposna ti lumba? Iti maudi a pannakisaritana kadagiti panglakayen iti Efeso, kinunana: “Diak ilalaen ti kararuak a kas napateg kaniak, maturposko la ketdi ti tarayek ken ti ministerio nga inawatko ken Apo Jesus.” (Ara. 20:24) Situtulok a mangisakripisio iti amin, agraman ti biagna, maturposna laeng ti lumba. Ibilangna nga awan serserbi ti amin a panagreggetna mainaig iti naimbag a damag no dina maturpos ti lumba. Ngem saanna met a pinanunot a siguradon a nagun-odna ti gunggona. (Basaen ti Filipos 3:12, 13.) Idi dandanin matay, sikokompiansa a naibagana: “Nakirupakak iti nasayaat a dangadang, tinarayko ti tarayen agingga iti pagpatinggaan, inalagadko ti pammati.”—2 Tim. 4:7.
15. Ania ti imparegta ni Pablo kadagiti padana a tumataray iti lumba?
15 Kasta unay ti tarigagay ni Pablo a maturpos met dagiti padana a Kristiano ti lumba. Kas pagarigan, imparegtana kadagiti Kristiano idiay Filipos nga aramidenda ti amin a kabaelanda tapno maisalakanda. Masapul a taginayonenda a ‘petpetan a siiirut ti sao ti biag.’ Intuloyna: “Tapno maaddaanak iti pakaigapuan ti panagrag-o iti aldaw ni Kristo, a saanak a nagtaray nga awan mamaayna wenno nagtrabaho a sipipinget nga awan mamaayna.” (Fil. 2:16) Pinaregtana met dagiti Kristiano idiay Corinto: ‘Agtaraykayo iti wagas a magun-odyo ti gunggona.’—1 Cor. 9:24.
16. Apay a masapul nga agpaypayso kadatayo ti gunggona?
16 Iti atiddog a lumba kas iti maraton, saan a makita ti tumataray ti pagpatinggaan no karugrugina. Ngem bayat ti panagtarayna sipapanunot iti pagpatinggaan. Nalawlawag dayta kenkuana no ammona nga asidegen. Kasta met iti lumbatayo kas Kristiano. Masapul nga agpaypayso kadatayo ti pagpatinggaan tapno magun-odtayo ti gunggona.
17. Apay a napateg ti pammati tapno agbalin nga agpaypayso ti gunggona?
17 Insurat ni Pablo: “Ti pammati isu ti sigurado a panangsegsegga iti bambanag nga in-inanamaen, ti nabatad a parangarang dagiti kinapudno nupay saan a makita.” (Heb. 11:1) Situtulok da Abraham ken Sara a mangpanaw iti komportable a biagda tapno agnaed kas ‘ganggannaet ken temporario nga agnanaed iti daga.’ Ania ti nakatulong kadakuada? “Nakitada [ti kaitungpalan dagiti kari ti Dios] iti adayo.” Inlaksid ni Moises ti “temporario a panangtagiragsak iti basol” ken dagiti “gameng ti Egipto.” Kasano a naaddaan iti pammati ken determinasion a nangaramid iti dayta? “Kimmita a sipapasnek iti pannakabayad ti gunggona.” (Heb. 11:8-13, 24-26) Gapuna, idi dineskribirna ti tunggal matalek nga adipen, inusarna dagiti sasao a “babaen iti pammati.” Gapu iti natibker a pammati, naibturanda dagiti pakarigatan ken nakitada dagiti ar-aramiden ken aramidento pay ni Jehova para kadakuada.
18. Ania ti aramidentayo tapno maikkat “ti basol a silalaka a mangsagud kadatayo”?
18 No utobentayo ti pammati dagiti tattao a nadakamat iti Hebreo kapitulo 11 ken tuladentayo ti ulidanda, bumileg ti pammatitayo ken maikkattayo “ti basol a silalaka a mangsagud kadatayo.” (Heb. 12:1) Maikabilangantayo met ti “maysa ken maysa tapno mangparegta iti ayat ken nasayaat nga ar-aramid” no makitaripnongtayo kadagiti kakabsat a mangpabpabileg iti pammatida.—Heb. 10:24.
19. Apay a nagpateg nga itultuloytayo ti agtaray iti lumba?
19 Asidegtayon iti pagpatinggaan ti lumba. Arigna matantannawagantayon dayta. Babaen ti pammati ken tulong ni Jehova, ‘maikkattayo met ti tunggal dadagsen ken ti basol a silalaka a mangsagud kadatayo.’ Wen, agtaraytayo iti wagas a magun-odtayo ti gunggona—dagiti bendision nga inkari ti Diostayo ken Amatayo a ni Jehova.
[Footnote]
a Karurod dayta dagiti nagkauna a Judio. Sigun iti apokripa a libro ti 2 Macabeo, adu a Judio ti nakapungtot gapu ta kayat ti apostata a Nangato a Padi a ni Jason ti mangibangon iti gymnasium idiay Jerusalem kas iti adda idiay Grecia.—2 Mac. 4:7-17.
Malagipyo Kadi?
• Ania ti ramanen ti panangikkat iti “tunggal dadagsen”?
• Ania ti mabalin a makagapu a mapukaw ti pammati dagiti Kristiano?
• Apay nga ipamaysatayo ti atensiontayo iti gunggona?
[Salsaludsod]
[Ladawan iti panid 23]
Ania ti “basol a silalaka a mangsagud kadatayo,” ken kasano a mabalin a maisagudtayo?