Pakasaritaan ti Biag
Nasingedak Kadagiti Masirib a Natataengan
Kas Insalaysay ni Elva Gjerde
Agarup 70 a tawenen ti napalabas, adda imbaga ti bisitami ken Tatang a naan-anay a nangbalbaliw iti biagko. Manipud iti dayta di malipatan nga aldaw, adu pay ti nakaimpluensia iti biagko. Naaddaanak met iti nagpateg a gagayyem a napatpateg ngem iti aniaman a banag. Palubosandak a mangestoria.
NAIPASNGAYAK idiay Sydney, Australia idi 1932. Mamati iti Dios dagiti nagannakko ngem saanda a makimismisa. Kuna ni Nanang a kitkitaennak a kanayon ti Dios ket dusaennak no nalokoak. Dayta ti rason a kabutengko ti Dios. Ngem interesadoak latta iti Biblia. No bisitaennakami ni antik kadagiti ngudo ti lawas, adu ti ibagana kaniak nga estoria iti Biblia. Isu a padpadaanak a kanayon ti ibibisitana.
Idi tin-edyerakon, binasa ni Tatang dagiti naibatay iti Biblia a libro nga innala ni Nanang iti maysa a baket a Saksi ni Jehova. Nagustuan unay ni Tatang dagiti nabasana isu nga immanamong a makipagadal iti Biblia kadagiti Saksi. Maysa a rabii, bayat ti panagadalda iti Biblia, nakitanak ni Tatang a dumdumngeg iti saritaanda. Idi ibaonnak koman a mapan maturog, kinuna ti bisitami, “Apay a dimo bay-an a makiraman ni Elva?” Dayta ti nangrugian ti baro a panagbiagko ken pannakigayyemko iti pudno a Dios a ni Jehova.
Di nagbayag, nangrugikamin ken Tatang nga immatender kadagiti Nakristianuan a gimong. Binalbaliwanna ti biagna gapu kadagiti nasursurona. Ikagkagumaannan a kontrolen ti pungtotna. Daytoy ti nakatignayan da Nanang ken Manong Frank a makigimong. * Rimmang-aykami nga uppat iti naespirituan ket idi agangay nabautisarankami kas Saksi ni Jehova. Manipud idin, nagbalin a gayyemko ti adu a natataengan a timmulong kaniak iti nagduduma a paset ti biagko.
PANAGPILI ITI KURSO
Kas maysa a tin-edyer, nasingedak kadagiti natataengan iti kongregasionmi. Maysa kadakuada ni Kabsat Alice Place, ti baket a damo a simmarungkar iti pamiliami a nagbalin a pannakalolak. Sinuruannak a mangasaba ken pinaregtanak nga agpabautisar. Isu a nabautisaranak idi agtawenak iti 15.
Nasingedak met iti nataengan nga agassawa a da Kabsat Percy ken Madge [Margaret] Dunham. Nagdakkel ti epektona iti masanguanak ti pannakilangenko kadakuada. Pagay-ayatko idi ti matematika ken kayatko ti agisuro iti math. Dati a misionero da Kabsat Percy ken Madge idiay Latvia bayat ti dekada ’30. Idi bimtak ti Gubat Sangalubongan II idiay Europe, naawisda nga agserbi iti Australia Bethel
nga adda iti Sydney. Nangipakita da Percy ken Madge iti pudno a pannakaseknan kaniak. Inyestoriada ti adu a naragsak a kapadasanda iti panagmisioneroda. Silalawag a naawatak a naragragsak nga amang ti panagisuro iti Biblia ngem iti matematika. Isu nga inkeddengko ti agbalin a misionera.Pinaregtadak dagiti agassawa a Dunham nga agpayunir kas panagsagana iti trabaho a panagmisionero. Isu nga idi 1948, idi agtawenak iti 16, maysaak kadagiti 10 nga agtutubo a nagpayunir iti kongregasionmi idiay Hurstville, Sydney.
Iti napalabas nga uppat a tawen, nagpayunirak iti uppat nga ili ti New South Wales ken Queensland. Maysa ni Betty Law (Remnant itan) kadagiti kaunaan nga inyadalak iti Biblia. Isu ket in-inauna kaniak iti dua a tawen ken maysa a nadungngo a kabsat. Idi agangay, nagbalin a partnerko a payunir iti ili ti Cowra, agarup 145 a milia (230 km) iti laud ti Sydney. Nupay apagbiitkami laeng a nagkadua, nasingedkam nga aggayyem agingga ita.
Apaman a nadutokanak kas special pioneer, immakarak iti Narrandera—maysa nga ili a 137 a milia (220 km) iti abagatan a laud ti Cowra. Ti baro a partnerko ket ni Joy Lennox (Hunter itan), maysa a naregta a payunir nga in-inauna manen kaniak iti dua a tawen. Dakami laeng ti Saksi iti intero nga ili. Nagnaedkami iti balay ti managpadagus nga agassawa a da Ray ken Esther Irons. Interesadoda nga agassawa iti kinapudno, agraman ti anakda a lalaki ken ti tallo nga annakda a babbai. Manipud Lunes agingga iti Biernes, agtrabaho da Ray ken ti barona iti pagtaraknan iti karnero ken pagmulaan iti trigo a masarakan iti ruar ti siudad, idinto ta ni Esther ken dagiti babbalasangna imaneharda ti pagkaseraan a balay. Kada Domingo, aglutokami ken Joy iti adu para iti pamilia Irons ken ti agarup 12 a lallaki nga agkaskasera ken agtartrabaho iti riles ti tren. Gapu iti trabahoda, talaga a mabisinda unay! Ti tangdanmi nga agluto ket maikissay iti abangmi. Kalpasan a mayurnosmi aminen, idasaranmi ti pamilia Irons iti naimas a naespirituan a taraon—ti linawas a panagadal iti Pagwanawanan. Nagbalin a Saksi da Ray, Esther, ken ti uppat nga annakda ket isuda ti immuna a kameng ti kongregasion ti Narrandera.
Idi 1951, immatenderak iti kombension dagiti Saksi ni Jehova idiay Sydney. Timmabunoak iti espesial a miting para kadagiti payunir nga interesado nga agmisionero. Nasurokkami a 300 iti dayta a miting a naangay iti dakkel a tolda. Ni Nathan Knorr manipud Brooklyn Bethel ti nangmiting kadakami ken imbagana a masapul a maikasaba ti naimbag a damag iti amin a paset ti daga. Interesadokami unay iti tunggal sao nga ibagana. Adu a nakimiting a payunir ti nanglukat iti trabaho a panangasaba iti South Pacific ken iti dadduma pay a lugar. Maragsakanak unay ta maysaak kadagiti 17 nga Australiano a naawis iti maika-19 a klase ti Gilead School idi 1952. Iti edad a 20, natungpal ti arapaapko nga agbalin a misionera!
KASAPULAN TI KANAYONAN A PANAGBALBALIW
Saan laeng nga immuneg ti pannakaammok iti Biblia ken bimmileg ti pammatik bayat ti panagadalko iti Gilead, nagdakkel pay ti epekto dayta iti personalidadko. Ubingak pay idi ken saanak a realistiko ken mangnamnamaak a perpekto ti amin nga aramidek ken ti sabsabali. No dadduma, istriktoak unay. Kas pagarigan, nakigtotak idi nakitak ni Kabsat Knorr a makiay-ayam iti baseball kadagiti agtutubo a Bethelite.
Nakita la ketdi dagiti masirib ken aduan kapadasan nga instruktor ti Gilead a marigrigatanak. Maseknanda kaniak isu a tinulongandak a mangbalbaliw iti panangmatmatko. In-inut a naawatak a ni Jehova ket naayat ken manangapresiar a Dios, saan nga istrikto ken naturay. Tinulongandak met ti dadduma
a kaklasek. Malagipko nga imbaga ti maysa kadakuada a ni Jehova ket saan nga agus-usar iti pagbaut tapno kontrolennatayo ken masapul a diak istrikto unay iti bagik. Natukay ti riknak kadagita nga imbagana.Kalpasan ti panagadal iti Gilead, limakami a naidestino idiay Namibia, Africa. Di nagbayag, 80 ti ikonkonduktamin a panagadal iti Biblia. Magusgustuak ti Namibia ken ti panagmisionera ngem natnag ti riknak iti kaklasek iti Gilead a naidestino idiay Switzerland. Kalpasan ti makatawenko idiay Namibia, immakarak idiay Switzerland. Kalpasan ti kasarmi, kinaduak ni lakayko iti trabahona kas manangaywan iti sirkito.
NAKARO TI PANNAKAUPAYKO
Kalpasan ti lima a tawen a naragsak a panagserbimi iti sirkito, naawiskami nga agserbi iti Switzerland Bethel. Maragsakanak a makilangen kadagiti nataengan iti naespirituan a kameng ti pamilia ti Bethel.
Ngem di nagbayag, nakaro ti pannakaupayko. Natakuatak a ti asawak ket saan a matalek kaniak kasta met ken Jehova. Kalpasanna, pinanawannak pay. Kasla nagtupak kaniak ti langit! Diak koma napagballigian dayta no awan ti ayat ken suporta dagiti ipatpategko a natataengan a gagayyem iti pamilia ti Bethel. Sidadaanda a dumngeg no kayatko nga iyebkas ti riknak ken bay-andak nga aginana no kasapulak dayta. Naliwliwaak kadagiti sasaoda, ken nakatulong ti kinaimbagda tapno madaerak ti saem a marikriknak. Kas resultana, ad-adda a simmingedak ken Jehova.
Nalagipko met ti kinuna dagiti masirib a natataengan adun a tawen ti napalabas. Impalubosda a sanayen ida dagiti pakasuotan a napasaranda. Karaman kadagita ti kinuna idi kaniak ni Kabsat Madge Dunham: “Iti panagserbim ken Jehova, adu a pakasuotan ti pakaipasanguam ngem ti karirigatan kadagita ket agtaud kadagiti nasinged kenka. Ngem no mapasaram dagita, umadanika ken Jehova. Laglagipem nga Isu ti pagserserbiam saan ket a dagiti imperpekto a tattao!” Tinulongandak dagita a sasao a mangibtur iti adu a narigat a pakasuotan. Determinadoak a di mangipalubos a ti basol ni lakayko ti mangisina kaniak ken Jehova.
Idi agangay, inkeddengko ti agsubli ditoy Australia tapno makapagpayunirak iti asideg ti pamiliak. Bayat ti napaut a panagbiahek nga agawid, nagsayaat ti panagsasaritami maipapan iti Biblia iti maysa a grupo dagiti padak a pasahero iti barko. Maysa kadakuada ti naulimek a lalaki a Norwegian nga agnagan Arne Gjerde. Nagustuanna ti nangngegna. Idi agangay, binisitanak ken ti pamiliak idiay Sydney. Napartak ti irarang-ayna iti naespirituan ken nabautisaran idi agangay. Nagkasarkami ken Arne idi 1963, ken dua a tawen kalpasanna impasngayko ti anakmi a ni Gary.
SABALI PAY A PAKASUOTAN
Naragsak ti biagmi a sangapamiliaan. Idi agangay, pinalawa ni Arne ti balaymi tapno adda pagnaedan dagiti nataenganen a nagannakko. Ngem kalpasan ti innem a tawen a panagasawami, nadayagnos ni Arne nga adda kanser ti utekna. Nakigtotkami iti naammuanmi ket kasla nagtupak kadakami ti langit. Inaldaw a bisitaek iti ospital bayat ti napaut a panagpaagasna babaen ti radiation therapy. Simmayaat ti kasasaadna iti apagbiit. Kalpasanna, kimmaro manen ti kasasaadna isu a naistrok. Imbagada kaniak a sumagmamano laengen a lawas ti
panagbiagna. Ngem nalasatanna dayta isu a nayawidmi iti pagtaenganmi ket sadiay nga inaywanak agingga a medio simmayaat ti salun-atna. Idi agangay, makapagna manen ken maaramidannan dagiti annongenna kas maysa a panglakayen ti kongregasion. Naragsak ken nalaing nga agpakatawa ni Arne ket nakatulong dayta iti isasayaat ti kasasaadna ken nalaklakak met nga aywanan.Idi 1986, kalpasan ti sumagmamano a tawen, kimmaro manen ti kasasaad ni Arne. Natay idin dagiti nagannakko isu nga immakarkami iti nagpintas a Blue Mountains iti ruar ti Sydney nga asideg kadagiti nasinged a gagayyemmi. Di nagbayag, inkasar ni Gary ti nasingpet a kabsat a ni Karin. Insingasingda nga agkakabbalaykami. Kalpasan ti sumagmamano a bulan, immakarkami iti balay a saan unay nga adayo iti dati a pagnanaedanmi ken Arne.
Bayat ti maudi a 18 a bulan ti biag ni Arne, saanen a makabangon ken kasapulannan ti agtultuloy a panangtaripato. Gapu ta dandani kanayon nga addaak iti uneg ti balay, dua oras iti kada aldaw nga agadalak iti Biblia ken kadagiti publikasion a naibatay iti Biblia. Nagadu ti naammuak a nainsiriban a balakad no kasanok a mapagballigian ti situasionko. Adu met dagiti naayat a nataengan a kakongregasionko a simmarungkar ket dadduma kadakuada ti nagpasar iti umasping a pakasuotan. Talaga a napabilegak kadagita nga isasarungkar! Natay ni Arne idi Abril 2003 nga addaan namnama iti panagungar.
KADAKKELAN A TULONG
Idi ubingak pay, saanak a realistiko ken kayatko a perpekto ti amin a bambanag. Ngem nasursurok a saan a dagiti namnamaentayo ti masansan a mapasamak. Adu dagiti natagiragsakko a bendision ken naibturak ti dua a nakaro a suot—ti panangliput ti umuna nga asawak ken ti ipapatay ti maikadua nga asawak gapu iti sakit. Bayat dagita a suot, nagduduma ti nagtaudan ti naawatko a panangiwanwan ken liwliwa. Ngem ti kadakkelan pay laeng a nagtaudan ti tulong ket ti “Kadaanan iti Al-aldaw” a ni Jehova a Dios. (Dan. 7:9) Gapu iti balakadna, nabalbaliwan ti personalidadko ken naaddaanak kadagiti naragsak a kapadasan iti trabaho kas misionera. No adda tumaud a problema, ‘saranayennak ti naayat a kinamanangngaasi ni Jehova ken ti pangliwliwana sappuyotenna ti kararuak.’ (Sal. 94:18, 19) Natagiragsakko met ti ayat ken suporta ti pamiliak ken dagiti ‘pudno a kadua a mayanak no adda rigat.’ (Prov. 17:17) Masirib a natataengan ti adu kadakuada.
“Awan aya ti kinasirib kadagiti lallakayen ken pannakaawat iti kaatiddog dagiti aldaw?” insaludsod ti patriarka a ni Job. (Job 12:12) No lagipek ti napalabasko, maisungbatko nga adda. Ti balakad dagiti masirib a natataengan tinulongandak, dagiti panangliwliwada pinabilegdak, ken ti pannakigayyemda pinasayaatna ti biagko. Agyamanak unay ta simmingedak kadakuada.
Agtawenak itan iti 80. Gapu iti kapadasak, mariknak ti kasapulan dagiti natataengan. Pagaayatko pay laeng a bisitaen ken tulongan ida. Ngem maragragsakanak met a makikadua kadagiti agtutubo. Magustuak ti kinaganaygayda ken makaakar ti kinagagarda. No adda dagiti agtutubo nga agpabalakad, maragsakanak a tumulong kadakuada.
[Footnote]
^ par. 7 Ti kabsat ni Elva a ni Frank Lambert ket nagbalin a naregta a payunir iti nasulinek a lugar ti Australia. Naisalaysay iti 1983 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, panid 110-112 ti adu a naragsak a kapadasanna iti panangasaba.
[Ladawan iti panid 14]
Bayat ti panagpayunirmi ken Joy Lennox idiay Narrandera
[Ladawan iti panid 15]
Ni Elva ken dagiti kameng ti pamilia ti Bethel idiay Switzerland idi 1960
[Ladawan iti panid 16]
Ay-aywanak ni Arne bayat ti panagsakitna