1. Ania ti panangmatmat ti dadduma a tattao kadagiti ganggannaet, ngem apay a di nainkalintegan dayta?

KAS nadakamat iti napalabas nga artikulo, aramaten ti dadduma ti sao a “ganggannaet” kas panangipababa, a mangipasimudaag iti panangumsi, wenno pananggura pay ketdi. Kinaawan panagraem ti panangibilangda a nababbaba dagiti tattao iti sabali a nasion. Panangipakita met dayta a dida bigbigbigen ti realidad. Kuna ti bokleta a The Races of Mankind: “Ti nagduduma a puli ti tao ket agkakabsat sigun iti Biblia.” Nupay agduduma ti langa dagiti agkakabsat, kaskasdi nga agkakabsatda latta.

2, 3. Ania ti panangmatmat ni Jehova kadagiti ganggannaet?

² Siempre, sadinoman ti pagnanaedantayo, adda latta dagiti ganggannaet. Kasta met ti kasasaad idi dagiti Israelita, nga addaan naisangsangayan a relasion ken Jehova a Dios gapu iti Linteg ti tulag. Nupay limitado ti kalintegan dagiti saan nga Israelita, kaskasdi a nakalikaguman kadagiti Israelita a tratuenda ida a siraraem ken awanan panangidumduma. Anian a nagsayaat nga ulidan a nasken a tuladen! Rumbeng a saan a mangidumduma dagiti pudno a Kristiano. Apay? Kinuna ni apostol Pedro: “Iti kinapudnona makitak a ti Dios saan a mangidumduma, no di ket iti tunggal nasion anamonganna ti tao nga agbuteng kenkuana ken agaramid iti kinalinteg.”​—Ara. 10:34, 35.

³ Nagunggonaan dagiti ganggannaet iti pannakikaduada kadagiti Israelita. Dayta ti pagayatan ni Jehova, kas impasimudaag ni apostol Pablo idi agangay maipapan ken Jehova: “Isu aya ti Dios dagiti Judio laeng? Saan aya a kadagiti met tattao iti nasnasion? Wen, kadagiti tattao iti nasnasion met.”​—Roma 3:29; Joel 2:32.

4. Apay a maikuna nga awan ti ganggannaet iti “Israel ti Dios”?

⁴ Idi inaramid ti Dios ti baro a tulag, ti nasion ti Israel  ket sinuktan ti kongregasion dagiti napulotan a Kristiano kas naisangsangayan nga ili ti Dios. Gapuna, mayanatup a naawagan dayta iti “Israel ti Dios.” (Gal. 6:16) Iti daytoy a baro a nasion, kas inlawlawag ni Pablo, “awan ti Griego wenno uray Judio, pannakakugit wenno uray di pannakakugit, ganggannaet, Escita, adipen, siwayawaya a tao, no di ket ni Kristo ti amin a bambanag ken adda iti isuamin.” (Col. 3:11) Ipakita dayta a sasao nga awan ti maibilang a ganggannaet iti kongregasion dagiti napulotan a Kristiano.

5, 6. (a) Ania ti mabalin a tumaud a saludsod maipapan iti Isaias 61:5, 6? (b) Siasino dagiti “papadi ni Jehova” ken “dagiti ganggannaet” a dinakamat ti Isaias? (c) Ania a trabaho ti agpada nga ar-aramiden dagitoy a dua a grupo?

⁵ Mabalin a pampanunoten ti dadduma no ania ti matuktukoy iti Isaias kapitulo 61, a naglaon iti padto a matungtungpalen iti kongregasion Kristiano. Dakamaten ti bersikulo 6 iti dayta a kapitulo a dagidiay agserserbi ket “papadi ni Jehova.” Ngem dakamaten ti bersikulo 5 nga adda “dagiti ganggannaet” a tumultulong kadagiti “papadi.” Ania ti kayat a sawen daytoy?

⁶ Dagidiay a “papadi ni Jehova” ket isu dagiti napulotan a Kristiano a karaman iti “umuna a panagungar” nga agbalinto a “papadi ti Dios ken ni Kristo, ken makipagturaydanto kenkuana kas ar-ari iti sangaribu a tawen.” (Apoc. 20:6) Adu met a matalek a Kristiano ti addaan iti naindagaan a namnama. Tultulonganda dagidiay agserbinto idiay langit ken sisisinged a makitimtimpuyogda kadakuada. Ngem kasla ganggannaetda gapu ta saanda a paset ti “Israel ti Dios.” Siraragsak a supsuportaran ken makipagtrabtrabahoda kadagiti “papadi ni Jehova,” kas ‘mannalon’ ken ‘agaywan kadagiti kaubasan.’ Wen, tultulonganda dagiti napulotan a mangipadayag iti Dios babaen ti panangasaba ken panangisuroda iti sabsabali maipapan iti kinapudno. Dagiti napulotan ken ti “sabsabali a karnero” agpadpada nga iranranudda ti kinapudno ken sidudungngo nga ipaspastoranda dagiti agtarigagay nga agserbi iti Dios iti agnanayon.​—Juan 10:16.

7. Kasano a dagiti Kristiano ita umaspingda ken Abraham ken iti dadduma pay a matalek a lallaki idi ugma?

⁷ Kas nadakamat iti napalabas nga artikulo,  dagiti Kristiano ket kasla ganggannaet, wenno temporario nga agnanaed, iti nadangkes a lubong ni Satanas. Umaspingda kadagiti matalek a lallaki idi ugma​—pakairamanan ni Abraham​—a naikuna a ‘ganggannaet ken temporario nga agnanaed iti daga.’ (Heb. 11:13) Aniaman ti namnamatayo iti masanguanan, mabalin a maaddaantayo iti nasinged a relasion ken Jehova kas ken Abraham. Kinuna ni Santiago a “‘ni Abraham naaddaan iti pammati ken Jehova, ket naibilang dayta kenkuana kas kinalinteg,’ ket isu naawagan ‘gayyem ni Jehova.’”​—Sant. 2:23.

8. Ania a kari ti naited ken Abraham, ken ania ti panangmatmatna iti dayta?

⁸ Inkari ti Dios a babaen ken Abraham ken kadagiti kaputotanna, mabendisionanto amin a pamilia iti daga, saan laeng a maysa a nasion. (Basaen ti Genesis 22:15-18.) Nupay adayo pay idi a matungpal daytoy a kari ti Dios, kanayon a nagtalek ni Abraham iti dayta. Iti nasurok a kagudua ti panagbiagna, nagakar-akar a kaduana ti pamiliana. Ngem kaskasdi a tinaginayonna ti nasinged a pannakigayyemna ken Jehova.

9, 10. (a) Kadagiti ania a pamay-an a matuladtayo ni Abraham? (b) Ania nga awis ti idandanontayo kadagiti tattao?

⁹ Nupay saan nga ammo ni Abraham no kasano kabayag ti panagurayna sakbay a matungpal ti kari ti Dios, saan a bimmaaw ti ayat ken debosionna ken Jehova. Kanayon a pinampanunotna dayta a kari ket saan a nagnaed a permanente iti maysa a nasion. (Heb. 11:14, 15) Nagsayaat a tuladentayo ti ulidan ni Abraham babaen ti simple a panagbiagtayo ken ti saantay a panangipamaysa iti pananggun-od iti material a sanikua, kinalatak, wenno propesion! Apay koma a tarigagayantayo ti normal a biag iti maysa a sistema nga asidegen nga agpatingga? Apay koma nga ilalaentayo ti bambanag a temporario laeng? Mangnamnamatayo iti banag nga adayo a nasaysayaat ken siaanus nga urayentayo ti pannakatungpal dagiti kari ti Dios.​—Basaen ti Roma 8:25.

¹⁰ Iyaw-awis pay laeng ni Jehova kadagiti tattao iti amin a nasion nga awatenda dagiti bendision nga inkarina nga ited babaen iti bin-i ni Abraham. Ket dagiti napulotan a “papadi ni Jehova,” kasta met ti sabsabali a karnero a “ganggannaet,” idandanonda dayta nga awis kadagiti tattao iti intero a lubong iti nasurok nga 600 a lenguahe.

11. Ania ti imbaga ni Solomon mainaig kadagiti tattao iti nasnasion?

¹¹ Maitunos iti kari ni Jehova ken Abraham, imbaga ni Solomon nga agdayawto ken Jehova dagiti tattao iti amin a nasion. Idi indedikarna ti templo ken Jehova idi 1026 B.C.E., sipapasnek nga inkararagna: “Kasta met iti ganggannaet, a saan a paset ti ilim nga Israel ken pudno nga umay manipud adayo a daga gapu iti naganmo (ta mangngegdanto ti maipapan iti naindaklan a naganmo ken ti maipapan iti napigsa nga imam ken ti maipapan iti siuunnat a takiagmo), ket isu pudno nga umay ket agkararag a sisasango iti daytoy a balay, sika umimdengka koma manipud langlangit, ti naipasdek a disso a pagnanaedam, ket aramidemto ti maitunos iti isuamin nga umawagan kenka ti ganggannaet; tapno amin dagiti ili ti daga maammuanda ti naganmo tapno agbutengda kenka a kas met laeng ti panagbuteng ti ilim nga Israel.”​—1 Ar. 8:41-43.

12. Apay nga ibilang dagiti tattao a karkarna wenno “ganggannaet” dagiti Saksi ni Jehova?

¹² Ti maysa a ganggannaet ket asinoman nga agpaspasiar wenno agnanaed iti sabali a pagilian. Kasta ti kasasaad dagiti Saksi ni Jehova. Kangrunaan a supsuportaranda ti Pagarian ti Dios idiay langit ken ti Arina a ni Jesu-Kristo. Isu a naan-anay a neutralda iti politika, uray no ibilang ida dagiti tattao kas karkarna iti kagimongan.

13. (a) Kasano a masursurotayo a saan nga ibilang ti maysa a tao kas ganggannaet? (b) Adda kadi asinoman a ganggannaet sigun iti orihinal a panggep ni Jehova? Ilawlawagmo.

 ¹³ No dadduma, nalaka a malasin dagiti ganggannaet gapu iti panagsasao, kustombre, panaglanglanga, wenno panagkawkawesda. Ngem adayo a napatpateg ti banag a pagpapadaan dagiti tattao iti amin a nasion ngem kadagiti nagdudumaanda. Gapuna, maibilang a ganggannaet ti maysa a tao gapu laeng ta naiduma iti sumagmamano a wagas. No iwaksitayo iti isiptayo dagitoy a nagdudumaan, awan ti ibilangtayo a “ganggannaet.” No ti intero a lubong ket maysa laeng a pagilian nga iturturayan ti maysa a gobierno, awan koman ti ganggannaet. Kinapudnona, ti orihinal a panggep ni Jehova ket agkaykaysa amin a tattao kas maysa a pamilia nga idadauluan ti maysa a panangituray​—ti turay ti Dios. Adda kadi tattao iti amin a nasion a mangtagtagiragsak ita iti kasta a kasasaad?

14, 15. Kas grupo, ania ti nasursuro nga apresiaren dagiti Saksi ni Jehova?

¹⁴ Agbibiagtayo iti managimbubukod ken nasionalistiko a lubong. Ngem makaparagsak a maammuan nga adda dagiti indibidual a mangay-ayat kadagiti tattao iti aniaman a nasion. Siempre, saan a kaskarina a balbaliwan ti panangmatmattayo iti sabali a tattao. Kastoy ti komento ni Ted Turner a nangbuangay iti TV network a CNN maipapan iti pannakipagtrabahona kadagiti nalalaing nga indibidual manipud iti nadumaduma a nasion: “Nagsayaat ti panagkakaduami. Nasursurok nga ibilang dagiti tattao ti sabali a pagpagilian saan a kas ‘ganggannaet,’ no di ket kas pada nga umili iti planetatayo. Ibilangko itan ti sao a ‘ganggannaet’ kas makaipababa ket nangaramidak iti paglintegan kadagiti empleadok iti CNN a saanda nga usaren dayta a sao iti programa iti telebision wenno iti uneg ti opisina. Imbes ketdi, mausar koma ti sao nga ‘internasional.’”

¹⁵ Kas grupo, dagiti laeng Saksi ni Jehova ti talaga a mangtultulad iti panangmatmat ti Dios maipapan iti amin a tattao iti nadumaduma a nasion. Nasursuroda a matmatan dagiti tattao sigun iti panangmatmat ni Jehova, isu a nabalbaliwan ti panangmatmat ken panagriknada kadagiti tattao a naiduma ti nasionalidadda. Imbes a pagatapanda, dida pagtalkan, wenno guraenda pay ketdi dagidiay sabali ti nasionalidadna, nasursuroda nga apresiaren ti nagduduma a langa ken abilidad dagiti tattao. Ap-apresiarem kadi ti nagpaiduma a maar-aramidan dagiti Saksi ni Jehova ken ti nagsayaat nga epekto daytoy iti pannakilangenmo iti sabsabali?

16, 17. Kasanoka a magunggonaan inton matungpal ti Apocalipsis 16:16 ken Daniel 2:44?

¹⁶ Iti din agbayag, ti amin a nasion makidangadangdanto ken Jesu-Kristo ken kadagiti anghelna iti maudi a gubat maibusor iti turay ti Dios, ti gubat nga “iti Hebreo maaw-awagan iti Har–Magedon.” (Apoc. 16:14, 16; 19:11-16) Nasurok a 2,500 a tawenen ti napalabas, napaltiingan ni propeta Daniel a mangipadto iti pagbanagan dagiti gobierno ti tao a di maitunos iti panggep ti Dios. Insuratna: “Iti kaaldawan dagidiay nga ar-ari mangipasdekto ti Dios ti langit iti maysa a pagarian a saanto a pulos madadael. Ket ti met laeng pagarian saanto a mayawat iti aniaman a sabali nga ili. Rumekennanto ken pagpatinggaenna amin dagitoy a pagarian, ket dayta agtalinaedto agingga kadagiti tiempo a di nakedngan.”​—Dan. 2:44.

¹⁷ Mailadawam kadi ti riknam inton matungpal dayta a padto? Awanton ti pagbeddengan dagiti nasion a makagapu nga adda maibilang a ganggannaet. Aniaman a nagdudumaan iti pisikal a langa ket pammaneknek laeng iti nakaskasdaaw a kinanadumaduma dagiti parsua ti Dios. Dayta a makapagagar a namnama ti mangtignay koma kadatayo a mangitultuloy a mangaramid iti amin a kabaelantayo a mangidayaw iti Namarsuatayo, ni Jehova a Dios.

18. Ania dagiti nabiit pay a panagbalbaliw a mangipakita nga awan ibilbilang dagiti Saksi ni Jehova kas ganggannaet?

¹⁸ Nainkalintegan kadi a patien ti kasta a sangalubongan a panagbalbaliw? Wen, makapagtalektayo a mapasamak dayta. Uray ita, awanen ti ibilbilang dagiti Saksi ni Jehova kas “ganggannaet,” ta saan a napateg kadakuada ti nasionalidad dagiti kapammatianda. Kas pagarigan, napagmaymaysa itay nabiit dagiti babbabassit a sanga nga opisina tapno nalaklaka a maimatonan dagita ken mas epektibo dagiti urnos ti panangikasaba iti naimbag a damag ti Pagarian. (Mat. 24:14) Saan a nagbalin a lapped ti panagduduma ti nasionalidad iti pannakaaramid dagitoy a desision. Dayta pay ti maysa a pammaneknek a ti introno ni Jehova kas Agturay, ni Jesu-Kristo, madaman a pagkaykaysaenna dagiti tattao iti nadumaduma a pagilian. Ket din agbayag, “an-anayenna ti panagballigina” a mangikkat iti amin a pagbeddengan dagiti nasion.​—Apoc. 6:2.

19. Ania ti naaramidan ti ili ni Jehova gapu iti nasin-aw a pagsasao?

¹⁹ Nagduduma ti pagilian ken pagsasao dagiti Saksi ni Jehova, ngem itantandudoda ti nasin-aw a pagsasao, nga isu ti kinapudno. Daytoy ti tulbek ti nalagda a panagkaykaysada. (Basaen ti Sofonias 3:9.) Agkaykaysada kas sangalubongan a pamilia nga agnanaed ditoy lubong ngem naisinada iti agdama a nadangkes a sistemana. Daytoy a nagkaykaysa a pamilia ket pakpakauna laeng ti baro a lubong​—maysa a lubong nga awanton ti maibilang a ganggannaet. Naragsakto ti tunggal maysa a makaimatang iti kinaagpayso dagiti sasao a nakotar iti publikasion a nadakamat itay: “Ti nagduduma a puli ti tao ket agkakabsat sigun iti Biblia.”​—The Races of Mankind.