Mapan iti linaonna

Mapan iti listaan dagiti linaonna

Agdesisionka Buyogen ti Kinasirib

Agdesisionka Buyogen ti Kinasirib

“Agtalekka ken Jehova buyogen ti isuamin a pusom ket dika agkammatalek iti bukodmo a pannakaawat.”—PROV. 3:5.

1, 2. Magusgustuam kadi ti agdesision, ken ania ti makunam kadagiti naaramidmon a desision?

INALDAW nga agaramidtayo kadagiti desision. Magusgustuam kadi ti agdesision? Magagaran ti dadduma nga agdesision para iti bagbagida. Ipapilitda a karbenganda dayta, ket kagurada no idesisionan ida ti sabsabali. Ngem adda met dagidiay maamak nga agdesision mainaig iti napapateg a bambanag. Agkonsulta ti dadduma kadagiti libro wenno kadagiti mamalbalakad ken nalabit gumastosda iti dakkel tapno makagun-odda iti balakad a pagarupda a kasapulanda.

2 Saan met ketdi a kasta ti adu kadatayo. Ammotayo nga adda bambanag a saantay a biang a desisionan. Ngem agyamantayo ta adu nga aspeto iti biag ti mabalintayo a desisionan. (Gal. 6:5) Nupay kasta, mabalin nga umanamongtayo a saan nga amin a desisiontayo ket nainsiriban wenno makagunggona.

3. Aniada nga instruksion ti makatulong kadatayo nga agdesision, ngem apay a narigat latta ti agdesision?

3 Kas ad-adipen ti Dios, maragsakantayo ta nangipaay ni Jehova kadagiti nalawag nga instruksion maipapan iti adu a napapateg a bambanag iti biagtayo. Ammotayo a no surotentayo dagita, makaaramidtayo kadagiti desision a makaay-ayo ken Jehova ken makagunggona kadatayo. Ngem mabalin a maipasangotayo kadagiti isyu ken situasion a saan nga espesipiko a nadakamat iti Sao ti Dios. Kasanotayo ngarud a maikeddeng ti rumbeng nga aramidentayo? Kas pagarigan, ammotayo a di rumbeng ti agtakaw. (Efe. 4:28) Ngem ania a talaga ti ramanen ti panagtakaw? Depende kadi dayta iti gatad ti banag a natakaw, iti motibo, wenno iti sabali pay a makagapu? Kasanotay nga agdesision kadagiti banag a kunaen ti dadduma nga awan ti nalawag nga instruksion ti Biblia? Ania ti mabalin a giyatayo?

AGDESISION BUYOGEN TI NASIMBENG A PANAGPAMPANUNOT

4. Ania ti nalabit naibalakad kadatayo iti naminsan a panagdesisiontayo?

4 No nadakamattayo iti maysa a kabsat nga adda napateg a banag a desisionantayo, mabalin nga ibagana a pagpanunotantayo  koma a naimbag dayta. Nagsayaat ti kasta a balakad. Pakdaarannatayo ti Biblia maipapan iti nadarasudos a panagtignay: “Tunggal maysa a nadarasudos sigurado nga agturong iti panagkasapulan.” (Prov. 21:5) Ngem umdas kadin ti basta panangpanunot a naimbag iti situasion, panagbalin a rasonable, ken panangammo iti amin a bambanag a nainaig? Makatulong amin dagitoy, ngem saan la a dagita ti kasapulan tapno makapagdesisiontayo buyogen ti “nasimbeng a panagpampanunot.”—Roma 12:3; 1 Ped. 4:7.

5. Apay a saan a perpekto ti panagpampanunottayo?

5 Bigbigentay koma nga awan kadatayo ti nayanak a perpekto ti panagpampanunotna. Apay? Gapu ta nayanaktayo amin iti basol ken kinaimperpekto, isu a saan a perpekto ti bagi ken panunottayo. (Sal. 51:5; Roma 3:23) Kasta met, ti pampanunot ti kaaduan kadatayo idi ket ‘binulsek’ ni Satanas; ditay idi ammo ti maipapan ken Jehova ken kadagiti nalinteg a pagalagadanna. (2 Cor. 4:4; Tito 3:3) Gapuna, no ibasartayo laeng dagiti desisiontayo iti ipagaruptayo a nasayaat ken rasonable, al-allilawentayo ti bagbagitayo, uray kasano ti panangut-utobtayo iti dayta.—Prov. 14:12.

6. Ania ti makatulong kadatayo a maaddaan iti ‘nasimbeng a panagpampanunot’?

6 Nupay saan a perpekto ti bagi ken pampanunottayo, ni Jehova a nailangitan nga Amatayo ket perpekto iti amin a banag. (Deut. 32:4) Impaayna dagiti kasapulantayo tapno mabalbaliwantayo ti panagpampanunottayo ken maaddaantayo iti ‘nasimbeng a panagpampanunot.’ (Basaen ti 2 Timoteo 1:7.) Kas Kristiano, kayattayo a nainsiriban koma ti panagpampanunot, panagrasrason, ken panagtigtignaytayo. Isu a masapul a sursuruentayo a medmedan wenno kontrolen ti pampanunot ken rikriknatayo ket tuladentayo ti panagpampanunot, rikrikna, ken panagtignay ni Jehova.

7, 8. Mangisalaysay iti kapadasan no kasano a makaaramidtayo iti nainsiriban a desision uray no mariribukan wenno marigatantayo.

7 Usigentayo ti maysa a pagarigan. Naipakadawyan iti sumagmamano nga adda iti abrod nga ipaaywanda ti maladagada kadagiti kabagianda iti naggapuanda a pagilian tapno maitultuloyda ti agtrabaho ken agsapul iti kuarta. * Maysa nga imigrante a babai ti nangipasngay iti naguapo a maladaga. Iti dayta met laeng a tiempo, nangrugi a makipagadal iti Biblia daytoy a babai ket nagsayaat ti irarang-ayna iti naespirituan. Ibagbaga dagiti gagayyem ken kakabagianna, agraman ni lakayna, nga ipaaywanna laengen ti maladaga iti lolo ken lolana. Nupay kasta, gapu iti pannakipagadalna, nabigbig ti babai a kas nagannak, isuda ti nangipabaklayan ti Dios iti responsabilidad a mangpadakkel iti anakda. (Sal. 127:3; Efe. 6:4) Surotenna kadi ti ibilang ti kaaduan kas nainkalintegan? Wenno yaplikarna ti maad-adalna iti Biblia nupay maksayan ti sapulna ken laisen ti sabsabali? Ania ngata ti aramidem no sika ti adda iti kasasaadna?

8 Gapu ta mariribukan ken dina ammo ti aramidenna, impeksana ken Jehova ti linaon ti pusona ket nagkiddaw iti panangiwanwan. Idi nakisarita iti mangyad-adal kenkuana iti Biblia ken iti dadduma pay a kakabsat iti kongregasion, natarusanna ti panangmatmat ni Jehova iti kasasaadna. Pinampanunotna met a saanto a nasayaat ti epektona iti emosion ti anakna no maisina kadakuada bayat ti kinaubingna. Kalpasan a nausigna ti prinsipio ti Kasuratan mainaig iti situasionna, inkeddengna a di umiso a mayadayo kadakuada ti anakda. Idi nakita ni lakayna ti itutulong dagiti kameng ti kongregasion kasta met ti kinaragsak ken kinasalun-at ti maladaga bayat a dumakdakkel, nakipagadal iti Biblia ket inrugina ti tumabuno kadagiti gimong a kadua ni baketna.

9, 10. Ania ti kaipapanan ti ‘nasimbeng a panagpampanunot,’ ken kasano a maaddaantayo iti dayta?

 9 Maysa laeng dayta a pagarigan, ngem ipakitana a nasimbeng ti panagpampanunottayo no saantayo a basta agdesision maibatay iti ipagaruptayo wenno ipagarup ti dadduma a rasonable wenno praktikal. Ti imperpekto a panunot ken pusotayo ket mayarig iti relo a napartak unay wenno nabuntog unay. Agparikuttayo la ketdi no agpannuraytayo iti dayta. (Jer. 17:9) Masapul ngarud nga itunostayo ti pampanunot ken rikriknatayo kadagiti mapagtalkan a pagalagadan ti Dios.—Basaen ti Isaias 55:8, 9.

10 Nainsiriban ngarud ti balakad ti Biblia nga: “Agtalekka ken Jehova buyogen ti isuamin a pusom ket dika agkammatalek iti bukodmo a pannakaawat. Isu imutektekam iti amin a daldalanmo, ket isu palintegennanto dagiti danam.” (Prov. 3:5, 6) Paliiwem ta naikuna a “dika agkammatalek iti bukodmo a pannakaawat,” sa simmaruno ti sasao nga “imutektekam ni [Jehova].” Isu laeng ti agik-ikut iti naan-anay a nasimbeng a panunot. Umiso laeng ngarud a no agdesisiontayo, umuna nga agkonsultatayo iti Biblia tapno maammuantayo ti panangmatmat ni Jehova sa kalpasanna, ibasartayo iti dayta ti desisiontayo. Kasta ti kaipapanan ti ‘nasimbeng a panagpampanunot’—panangtulad iti panagpampanunot ni Jehova.

SANAYEM TI PANNAKABAELMO NGA AGPANUNOT

11. Ania ti kasapulan ti maysa a tao tapno makaaramid kadagiti nainsiriban a desision?

11 Saan a kaskarina ti panagsursuro nga agaramid kadagiti nainsiriban a desision ken ti panangibanag kadagita. Nangnangruna a narigat dayta para kadagiti kabbaro iti kinapudno wenno dagidiay mangrugrugi pay laeng nga agmataengan iti naespirituan. Nupay kasta, posible a rumang-ay dagiti kasta a maladaga iti naespirituan, kas awag kadakuada ti Biblia. Usigem no kasano a makasursuro a magna ti maysa nga ubing. Mangrugi nga umaddang iti saggabassit sa ulit-ulitenna dayta agingga a kabaelannan ti magna. Umasping iti dayta ti masapul nga aramiden ti maysa a maladaga iti naespirituan tapno makaaramid kadagiti nainsiriban a desision. Inladawan ni apostol Pablo dagiti nataengan a tattao kas dagidiay a “babaen iti panangusar,  nasanay dagiti pannakabalin ti pannakaawatda a mangilasin agpadpada iti umiso ken di umiso.” Ti sasao a “babaen iti panangusar” ken “nasanay” agpada nga ipamatmatda ti agtultuloy ken maulit-ulit a panagregget, ket dayta ti masapul nga aramiden dagiti nabiit pay iti kinapudno.—Basaen ti Hebreo 5:13, 14.

No umiso dagiti desisiontayo iti inaldaw, sansanayentayo ti pannakabaeltayo nga agpanunot (Kitaen ti parapo 11)

12. Kasanotayo a masursuro ti agaramid kadagiti nainsiriban a desision?

12 Kas nadakamaten, inaldaw a mangar-aramidtayo iti nadumaduma a desision, dadakkel man wenno babassit. Sigun iti maysa a panagadal, nasurok nga 40 porsiento kadagiti desisiontayo ket saantay a pinanunot a naimbag no di ket resulta ti bambanag a nakairuamantayo. Kas pagarigan, nalabit binigat nga ikeddengmo no ania a kawes ti usarem. Mabalin nga ipapanmo a bassit laeng daytoy a banag ket komporme lattan ti isuotmo, nangruna no agap-apuraka. Ngem nasken a panunotem no mayanatup iti maysa nga adipen ni Jehova ti kawes nga isuotmo. (2 Cor. 6:3, 4) No gumatangka iti kawes, mabalin nga ikabilangam no ania ti estilona ken no ania ti uso. Ngem pampanunotem met kadi no nanakman wenno adda igatangmo iti dayta? Ti umiso a panagpili mainaig kadagitoy a banag tulongannatayo a mangsanay iti pannakabaeltayo nga agpanunot, a makatulongto kadatayo nga agaramid kadagiti umiso a desision mainaig iti napatpateg a bambanag.—Luc. 16:10; 1 Cor. 10:31.

DETERMINADOKA KOMA NGA AGARAMID ITI UMISO

13. Ania ti kasapulan tapno maibanagtayo dagiti desisiontayo?

13 Uray no umiso ti inaramidtayo a desision, saan a kanayon a nalaka nga ibanag dayta. Kas pagarigan, mabalin a tarigagayan ti maysa nga isardeng ti panagsigariliona ngem saan nga agballigi gapu ta nakapuy ti determinasionna. Kasapulanna ti nabileg a determinasion tapno agballigi. Adda dagiti agkuna a ti determinasiontayo ket mayarig iti maysa a piskel wenno masel. Napigpigsa dayta no kanayon nga usaren wenno watwatentayo. Ngem kumapuy dayta no manmano nga usarentayo. Ania ngarud ti makatulong tapno mapatanor wenno mapapigsatayo ti determinasiontayo a mangibanag iti desisiontayo? Isu ti panagpannuray iti tulong ni Jehova.—Basaen ti Filipos 2:13.

14. Kasano a naaddaan ni Pablo iti determinasion nga agaramid iti umiso?

14 Napadasan a mismo ni Pablo no kasano karigat nga aramiden ti umiso. Naminsan insennaayna: “Adda kaniak ti pannakabael nga agtarigagay, ngem awan ti pannakabael nga agaramid iti nasayaat.” Ammona ti kayatna nga aramiden wenno ti rumbeng nga aramidenna, ngem no dadduma adda manglaplapped kenkuana. Impudnona: “Pudno a pagragsakak ti linteg ti Dios maitunos iti kinatao nga adda iti unegko, ngem makitak iti kamkamengko ti sabali a linteg a makigubgubat iti linteg ti panunotko ken mangiturturong kaniak a kautibo iti linteg ti basol nga adda iti kamkamengko.” Ngem awan kadin ti namnamana nga agballigi? Adda. Kinunana: “Pagyamanan iti Dios baeten ken Jesu-Kristo nga Apotayo!” (Roma 7:18, 22-25) Kastoy met ti inlanadna iti sabali pay a suratna: “Ta iti amin a bambanag addaanak iti bileg gapu iti daydiay mangmangted kaniak iti pannakabalin.”—Fil. 4:13.

15. Apay a masapul a determinadotayo nga agaramid iti umiso?

15 Tapno maay-ayotayo ti Dios, masapul nga ikeddengtayo nga aramiden ti umiso ken determinadotayo a mangaramid iti dayta. Panunotem ti kinuna ni Elias kadagiti managdaydayaw ni Baal ken kadagiti apostata nga Israelita idiay Bantay Carmelo: “Kasanonto kabayag nga agallaallatiwkayo iti dua a nagduma a kapanunotan? No ni Jehova ti pudno a Dios, sumurotkayo kenkuana; ngem no ni Baal, sumurotkayo kenkuana.” (1 Ar. 18:21) Ammo dagiti annak ti Israel ti rumbeng nga aramidenda, ngem ‘agallaallatiwda iti dua a nagduma a kapanunotan.’ Ngem naiduma ni Josue. Tawtawen sakbayna, imbagana kadagiti Israelita: “No dakes kadagiti  matayo ti panagserbi ken Jehova, agpilikayo ita nga aldaw maipaay iti bagbagiyo no siasino ti pagserbianyonto . . . No maipapan kaniak ken iti sangakabbalayak, agserbikamto ken Jehova.” (Jos. 24:15) Ania ti resulta ti determinasionna? Nabendisionan ni Josue ken dagidiay nagtalinaed kenkuana ket napalubosanda nga agnaed iti Naikari a Daga, “maysa a daga a pagay-ayusan ti gatas ken diro.”—Jos. 5:6.

AGDESISION BUYOGEN TI SIRIB KET MABENDISIONANKA

16, 17. Mangted iti pagarigan a mangipakita a magunggonaantayo no itunostayo dagiti desisiontayo iti pagayatan ni Jehova.

16 Usigentayo ti kapadasan ti maysa a naasawaan a lalaki a nabiit pay a nabautisaran ken addaan iti tallo nga annak. Naminsan, insingasing ti katrabahuanna nga umakarda laengen iti sabali a kompania a makaipaay iti nangatngato a sueldo ken ad-adu a benepisio. Pinanunot ti kabsat dayta a banag ken inkararagna no ania ti aramidenna. Sakbay dayta, pinili idin ti kabsat ti agdama a trabahona uray nababbaba ti sueldona gapu ta awan serrekna iti ngudo ti lawas ket nawaya a makatabuno kadagiti gimong ken makaduana ti pamiliana iti ministerio. Pinampanunotna a no awatenna ti baro a trabaho, maikapisto la ketdi iti adu a nateokratikuan nga aktibidad. Ania ti aramidem no sika ti adda iti kasta a kasasaad?

17 Idi natingiting daytoy a kabsat a napatpateg ti naespirituan a bambanag ngem iti nangatngato a sueldo, pinagkedkedanna ti tukon ti katrabahuanna. Panagkunam, nagbabawyanna ngata ti desisionna? Saan a pulos. Napatpateg nga amang kenkuana ken iti pamiliana ti naespirituan a bendision ngem iti nangatngato a sueldo. Kasta unay ti rag-oda nga agassawa idi imbaga ti inauna a balasitangda, nga agtawen iti 10, nga ay-ayatenna unay ida, dagiti kakabsat, ken ni Jehova. Inyebkas ti anakda a kayatnan nga idedikar ti biagna ken Jehova ken agpabautisar. Tinagipateg la ketdi daytoy nga ubing ti nagsayaat nga ulidan ni amana a nangyun-una iti panagdaydayaw ken Jehova!

Agdesisionka buyogen ti kinasirib ken tagiragsakem ti makitimpuyog kadagiti adipen ti Dios (Kitaen ti parapo 18)

18. Apay a napateg nga agaramidtayo kadagiti nainsiriban a desision iti inaldaw?

18 Adun a dekada nga idaldalan ti Dakdakkel a Moises, ni Jesu-Kristo, ti ilalasat dagiti adipen ni Jehova iti daytoy arig let-ang a lubong ni Satanas. Kas Dakdakkel a Josue, dandanin pagpatinggaen ni Jesus daytoy a rinuker a sistema ket iturongnan dagiti pasurotna iti naikari a nalinteg a baro a lubong. (2 Ped. 3:13) Gapuna, saanen a tiempo a subliantayo dagiti dati a wagas ti panagpampanunot, ug-ugali, kababalin, ken ambisiontayo. Imbes ketdi, itan ti tiempo nga ad-adda a tarusantayo ti kayat ti Dios a pagbalinantayo. (Roma 12:2; 2 Cor. 13:5) Ipakita koma dagiti inaldaw a desision ken pilitayo a datayo dagiti kita ti tao a maikari nga umawat iti agnanayon a bendision ti Dios.—Basaen ti Hebreo 10:38, 39.

^ par. 7 Ti sabali pay a makagapu ket tapno maipagpannakkel dagiti lolo ken lola dagiti appokoda kadagiti gagayyem ken kakabagianda.