1, 2. Ania ti mabalin a pampanunoten dagiti apostol sakbay ti maudi nga ipapan ni Jesus idiay Jerusalem?

‘NAWAKNITANEN ti langit ket makitkitami ti immindayon a bulan. Nakita la ketdi dagiti managwanawan iti Jerusalem ti damo nga isisirip ti bulan iti napalabas a rabii. Idi naammuan dayta ti Sanhedrin, indeklarada ti panangrugi ti bulan ti Nisan. Naiwaras a dagus ti damag babaen kadagiti apuy a pagilasinan wenno kadagiti mensahero agingga a nakadanon ditoy. Sigurado a kayat ni Jesus ti makagteng idiay Jerusalem sakbay ti Paskua.’

² Mabalin a kasta ti pampanunoten ti dadduma nga apostol ni Jesus a kaduana idiay Perea (iti ballasiw ti Jordan) sakbay ti maudi nga ipapanna iti Jerusalem. (Mat. 19:1; 20:17, 29; Mar. 10:1, 32, 46) Apaman a maikeddeng ti umuna nga aldaw ti bulan ti Nisan iti kalendario dagiti Judio, maangay ti Paskua kalpasan ti 13 nga aldaw, iti ilelennek ti init iti Nisan 14.

3. Apay a masapul a paginteresan dagiti Kristiano ti petsa ti Paskua?

³ Ti petsa ti Pangrabii ti Apo, a katupag ti petsa ti Paskua, ket kalpasan ti ilelennek ti init inton Abril 14, 2014. Naisangsangayan dayta nga aldaw para kadagiti pudno a Kristiano ken kadagiti interesado. Apay? Gapu ta kuna ti 1 Corinto 11:23-25: “[Ni] Jesus iti rabii a pannakayawatna nangala iti tinapay ket, kalpasan a nakapagyaman, pinispisina ket kinunana: ‘Daytoy kaipapananna ti bagik maigapu kadakayo. Itultuloyyo nga aramiden daytoy kas panglaglagip kaniak.’ Kasta met ti inaramidna maipapan iti kopa.”

4. (a) Ania dagiti tumaud a saludsod maipapan iti Memorial? (b) Kasano a maikeddeng ti petsa ti tinawen a Memorial? (Kitaen ti kahon a  “Memorial 2014.”)

⁴ Sigurado a presentekanto iti kakaisuna nga okasion nga imbilin ni Jesus a tinawen a selebraran dagiti pasurotna.  Gapuna, isaludsodmo iti bagim: ‘Kasanoak a makapagsagana para iti dayta a rabii? Anianto dagiti mausar nga emblema? Kasano a maangay ti Memorial? Apay a napateg kaniak dayta ken dagiti emblema a mausar?’

5. Ania dagiti impaisagana ni Jesus kadagiti apostolna para iti Paskua?

⁵ Idi imbaga ni Jesus kadagiti apostolna a mangisaganada iti maysa a siled para iti pannangan iti Paskua, saanna nga imbilin a mangikabilda iti adu a dekorasion. Imbes ketdi, kayatna a bumirokda iti nadalimanek ken nadalus a siled nga umanay a pagyananda. (Basaen ti Marcos 14:12-16.) Mangisaganada iti sumagmamano a kasapulan para iti pannangan, a pakairamanan ti di nalebaduraan a tinapay ken nalabaga nga arak. Kalpasan a sinelebraranda ti Paskua, inlawlawag ni Jesus ti kaipapanan dagiti dua nga emblema.

6. (a) Kalpasan ti pannangan para iti Paskua, ania ti kinuna ni Jesus maipapan iti tinapay? (b) Ania a kita ti tinapay ti maus-usar iti Memorial?

⁶ Presente idi ni apostol Mateo ket insuratna idi agangay: “Ni Jesus nangala iti tinapay ket, kalpasan ti panangisaona iti pamendision, pinispisina ket, idi intedna kadagiti adalan, kinunana, ‘Alaenyo, kanenyo.’” (Mat. 26:26) Ti “tinapay” ket saan a napaalsa, kas ti maar-aramat iti Paskua. (Ex. 12:8; Deut. 16:3) Dayta ket napaglaok nga arina a trigo ken danum, ken saan a naikkan iti aniaman a lebadura wenno pangpananam, a kas iti asin. Saan nga umalsa dayta gapu ta awan lebadurana. Awan lalaokna, namaga, ken nasarangsang, nalaka a mapispisi. Kas panagsagana iti Memorial, mabalin a kiddawen dagiti panglakayen iti maysa a kabsat a mangaramid iti kasta a tinapay a naaramid iti arina a trigo a nalaokan iti danum, a mailuto iti pariok nga adda bassit mantekana. (No awan ti arina a trigo, mabalin nga usaren ti arina manipud iti bagas, sebada, mais, wenno ti umasping kadagita.)

7. Ania nga arak ti dinakamat ni Jesus? Ania a kita ti arak ti mabalin nga usaren iti Memorial?

⁷ Intuloy a kinuna ni Mateo: “Nangala [ni Jesus] iti kopa ket, idi nakapagyamanen, intedna kadakuada, a kunkunana:  ‘Uminumkayo manipud iti dayta, dakayo amin.’” (Mat. 26:27, 28) Naglaon dayta a kopa iti nalabaga nga arak. (Saan a presko a tubbog ti ubas dayta ta nabayag idin a nalpas ti panagbuburas iti ubas.) Nupay awan ti arak a naidasar iti umuna a Paskua idiay Egipto, saan nga imbaga ni Jesus a di mabalin ti uminum iti arak iti Paskua. Nagusar pay ketdi iti arak iti Pangrabii ti Apo. Gapuna, adda arak a maidasar iti Memorial. Gapu ta awan ti nainayon iti dara ni Jesus tapno agbalin a nabirbirtud, ti arak nga usaren dagiti Kristiano ket saan met a malaokan iti aniaman a pangpaingel. Masapul a puro a nalabaga nga arak ti mausar, a mabalin a naaramid iti pagtaengan wenno nagatang, a kas iti Beaujolais, Burgundy, wenno Chianti.

8. Apay nga interesado dagiti Kristiano iti kaipapanan ti tinapay ken arak?

⁸ Imbatad ni apostol Pablo a saan laeng a dagiti apostol ti mangselebrar iti Pangrabii ti Apo no di ket amin a Kristiano. Insuratna kadagiti Kristiano idiay Corinto: “Inawatko iti Apo daydiay inyawatko met kadakayo, a ni Apo Jesus . . . nangala iti tinapay ket, kalpasan a nakapagyaman, pinispisina ket kinunana: ‘Daytoy kaipapananna ti bagik maigapu kadakayo. Itultuloyyo nga aramiden daytoy kas panglaglagip kaniak.’” (1 Cor. 11:23, 24) Isu nga agingga ita, tinawen a selselebraran dagiti Kristiano daytoy nga espesial nga okasion ken interesadoda iti kaipapanan ti tinapay ken arak.

9. Ania ti di umiso a panangmatmat ti dadduma maipapan iti tinapay nga inusar ni Jesus?

⁹ Kuna dagiti mannakimisa a literal ti kaipapanan ti kinuna ni Jesus a: ‘Daytoy isu ti bagik,’ isu a patienda a ti tinapay ket simimilagro nga agbalin a lasagna. Ngem saan a kasta ti napasamak. * Agpada a ti mismo a bagi ni Jesus ken ti di nalebaduraan a tinapay ket adda iti sanguanan dagiti matalek  nga apostol. Isu a nalawag a nagaramat ni Jesus iti simboliko a sasao, a kas ti masansan nga ar-aramidenna no mangisursuro.—Juan 2:19-21; 4:13, 14; 10:7; 15:1.

10. Ania ti irepresentar ti tinapay a maus-usar iti Pangrabii ti Apo?

¹⁰ Ti mismo a tinapay a makitkita ken kanen idin dagiti apostol kaipapananna ti bagi ni Jesus. Ania a bagi? Adda idi tiempo nga impagarup dagiti pudno a Kristiano a ti tinapay kaipapananna ti kongregasion dagiti napulotan a Kristiano, nga awagan ti Biblia kas “bagi ti Kristo.” Pinispisi ngamin ni Jesus ti tinapay ngem awan natukkol a tulangna. (Efe. 4:12; Roma 12:4, 5; 1 Cor. 10:16, 17; 12:27) Ngem idi agangay, nabigbigda a ti tinapay irepresentarna ti natauan a bagi ni Jesus. Ni Jesus “nagsagaba iti lasag” babaen ti pannakailansana iti kayo. Iti ngarud selebrasion ti Pangrabii ti Apo, ti tinapay irepresentarna daydi pisikal a bagi ni Jesus a ‘nangawit kadagiti basoltayo.’—1 Ped. 2:21-24; 4:1; Juan 19:33-36; Heb. 10:5-7.

11, 12. (a) Ania ti kinuna ni Jesus mainaig iti arak? (b) Ania ti irepresentar ti arak a nausar iti Pangrabii ti Apo?

¹¹ Ania met ngarud ti kaipapanan ti kinuna ni Jesus maipapan iti arak? Mabasatayo: “Kasta met ti inaramidna maipapan iti kopa, kalpasan a nakapangrabii, a kunkunana: ‘Daytoy a kopa kaipapananna ti baro a tulag babaen ti bileg ti darak.’” (1 Cor. 11:25) Ti sasao nga inusar ti adu a bersion ti Biblia ket umasping iti inaramat ti literal a bersion ni Robert Young: “Daytoy a kopa isu ti baro a tulag iti darak.” Ti kadi mismo a kopa isu ti baro a tulag? Saan. Ti sao a “kopa” ket tumukoy iti arak a linaonna. Ania ti kinuna ni Jesus a kaipapanan wenno irepresentar ti arak? Isu ti naiparukpok a darana.

¹² Iti Ebanghelio ni Marcos, mabasatayo a kinuna ni Jesus: “Daytoy kaipapananna ti ‘darak iti tulag,’ a maiparukpok maigapu iti adu.” (Mar. 14:24) Wen, ti dara ni Jesus ket “maiparukpok maigapu iti adu maipaay iti pannakapakawan dagiti basol.” (Mat. 26:28) Ti ngarud nalabaga nga arak maitutop nga irepresentarna ti literal a dara ni Jesus. Babaen iti darana, magun-odtayo ti pannakawayawaya babaen ti subbot, “ti pannakapakawan dagiti labsingtayo.”—Basaen ti Efeso 1:7.

13. Kasano a maang-angay ti tinawen a Memorial ti ipapatay ni Kristo?

¹³ Ania ti namnamaem no damom ti tumabuno iti Memorial nga ang-angayen dagiti Saksi ni Jehova? Mabalin a maangay dayta iti makaay-ayo ken nadalus a lugar a komportable ti amin a tumabuno. Mabalin nga adda simple a dekorasion a sabsabong, ngem awan dagiti nagarbo a dekorasion a kasla adda party. Maysa a kualipikado a panglakayen ti mangilawlawag iti kunaen ti Biblia maipapan iti dayta nga okasion iti nalawag ken nadayaw a pamay-an. Tulonganna ti amin a dumdumngeg a mangipateg iti inaramid ni Kristo para kadatayo, a natay kas subbot tapno agbiagtayo. (Basaen ti Roma 5:8-10.) Ilawlawag ti ispiker ti dua a nagduma a namnama dagiti Kristiano kas nailanad iti Biblia.

14. Ania dagiti namnama nga ilawlawag ti ispiker iti Memorial?

¹⁴ Ti maysa kadagita ket ti namnama a panagturay a kadua ni Kristo idiay langit, namnama nga agpaay iti limitado a bilang dagiti pasurot ni Kristo, kas kadagiti matalek nga apostol. (Luc. 12:32; 22:19, 20; Apoc. 14:1) Ti sabali pay a namnama ket agpaay iti kaaduan a Kristiano a sisusungdo nga agserserbi ita iti Dios. Adda namnamada nga agbiag nga agnanayon iti naisubli a paraiso ditoy daga. Matungpalton ti pagayatan ti Dios ditoy daga, a kas idiay langit, a nabayagen nga ikarkararag dagiti Kristiano. (Mat. 6:10) Iladawan ti Kasuratan dagiti nagsayaat a kasasaad a matagiragsakda iti agnanayon.—Isa. 11:6-9; 35:5, 6; 65:21-23.

15, 16. Ania ti maaramid iti tinapay bayat ti Pangrabii ti Apo?

 ¹⁵ Kalpasanna, ibaga ti ispiker a dimtengen ti tiempo a maaramid ti imbaga ni Jesus nga aramiden dagiti apostolna. Kas nadakamaten, adda dua nga emblema a mausar, ti di nalebaduraan a tinapay ken ti nalabaga nga arak. Mabalin a maikabil dagitoy iti maysa a lamisaan iti asideg ti agpalawag. Basaenna ti maysa a salaysay iti Biblia a nakailanadan ti kinuna ken inaramid ni Jesus idi inrugina daytoy nga okasion. Kas pagarigan, mabasatayo iti salaysay ni Mateo: “Ni Jesus nangala iti tinapay ket, kalpasan ti panangisaona iti pamendision, pinispisina ket, idi intedna kadagiti adalan, kinunana, ‘Alaenyo, kanenyo. Daytoy kaipapananna ti bagik.’” (Mat. 26:26) Pinispisi ni Jesus ti di nalebaduraan a tinapay sa impasana kadagiti apostol nga adda iti agsumbangir a sikiganna. Inton Abril 14, addanto makitam a di nalebaduraan a tinapay a napispisi ken naikabil kadagiti plato.

¹⁶ Sumagmamano a plato ti mausar tapno nalaka a maipasa dagiti tinapay iti amin a presente. Awan ti maaramid nga espesial a ritual. Mayebkas ti ababa a kararag sa maipasa dagiti plato, depende iti kasasaad. Sumagmamano laeng (wenno nalabit awan pay ketdi) ti mangan iti tinapay, kas iti napasamak iti kaaduan a kongregasion idi 2013.

17. Ania ti imbilin ni Jesus a maaramid iti arak bayat ti Memorial?

¹⁷ Kalpasanna, maibasa ti sumaruno nga imbaga ni Mateo: “Nangala [ni Jesus] iti kopa ket, idi nakapagyamanen, intedna kadakuada, a kunkunana: ‘Uminumkayo manipud iti dayta, dakayo amin; ta daytoy kaipapananna ti bukodko a “dara ti tulag,” a maiparukpok maigapu iti adu maipaay iti pannakapakawan dagiti basol.’” (Mat. 26:27, 28) Kas panangsurot iti dayta, mayebkas ti sabali pay a kararag sa maipasa iti amin a presente ‘dagiti kopa’ ti nalabaga nga arak.

18. Uray manmano wenno awan pay ketdi ti makipaset kadagiti emblema, apay a napateg latta ti itatabuno iti Memorial?

¹⁸ Dagidiay laeng makipagturay ken Kristo idiay langit ti mangan iti tinapay ken uminum iti arak bayat a maipasa dagita. (Basaen ti Lucas 22:28-30; 2 Tim. 4:18) Kaaduan a tumabuno ket siraraem laeng nga agpaliiw. Ngem napateg ti itatabunoda iti Pangrabii ti Apo ta ipakitana nga ipatpategda ti sakripisio ni Jesus. Bayat ti Memorial, mabalinda nga utoben dagiti bendision a masagrapda babaen ti subbot a sakripisio ni Jesus. Adda namnamada nga agbalin a paset ti “dakkel a bunggoy” a makalasat iti um-umay a “dakkel a rigat.” Dagitoy ti managdaydayaw a ‘nanglaba iti pagan-anayda ken pinapudawda iti dara ti Kordero.’—Apoc. 7:9, 14-17.

19. Ania ti mabalinmo nga aramiden tapno makapagsaganaka ken magunggonaanka iti Pangrabii ti Apo?

¹⁹ Dagiti Saksi ni Jehova iti intero a lubong agsaganada para iti daytoy nga espesial nga okasion. Sumagmamano a lawas sakbayna, ikagumaantayo nga imbitaran ti adu a tattao a tumabuno. Kasta met, sumagmamano nga aldaw sakbay ti Memorial, kaaduan kadatayo ti mangbasa kadagiti salaysay ti Biblia maipapan kadagiti inaramid ni Jesus ken kadagiti pasamak sakbay ti Pangrabii ti Apo idi 33 C.E. Iyurnostayo met dagiti aktibidadtayo tapno sigurado a presentetayo iti Memorial. Nasayaat a sapaentayo ti sumangpet sakbay ti panglukat a kanta ken kararag tapno makablaawantayo dagiti bisita ken magunggonaantayo iti intero a programa. Kamengtay man ti kongregasion wenno maysa a bisita, naan-anay a magunggonaantayo no surotentayo ti pannakaibasa ken pannakailawlawag dagiti teksto iti Biblia. Kangrunaan iti amin, ti kaaddatayo iti Memorial ipakitana ti naimpusuan a panangapresiartayo iti sakripisio ni Jesus ken ti panagtulnogtayo iti bilinna nga: “Itultuloyyo nga aramiden daytoy kas panglaglagip kaniak.”—1 Cor. 11:24.