KINAAGPAYSUANNA, okey laeng kaniak ti kasta a kabassit ti timmabuno iti palawagko idi 1957. Managbabainak ngamin unay. Idi ubingak, aglemmengak no kasta nga adda bisitami, uray no am-ammok ida.

Isu a masdaawkayo siguro no ibagak a kaaduan kadagiti pribilehiok iti organisasion ni Jehova ket mainaig iti pannakilangen iti nadumaduma a tattao—am-ammok man ida wenno saan. Ngem kaskasdi a managbabainak latta ken kurang ti talekko iti bagik, isu nga aniaman a panagballigik kadagiti pribilehiok ket ammok a saan a maigapu iti bukodko a kabaelan. Imbes ketdi, napasarak a pudno ti inkari ni Jehova: “Patibkerenkanto. Pudno a tulongankanto. Pudno nga itultuloykanto nga iggaman a siiirut babaen ti bukodko a makannawan nga ima ti kinalinteg.” (Isa. 41:10) Maysa kadagiti kangrunaan a panangtulong kaniak ni Jehova ket ti suporta dagiti kakabsattayo iti pammati. Bay-andak a mangestoria iti dadduma kadagita, ket mangrugiak iti kinaubingko.

Iti maysa a nainit nga agsapa ti Domingo idi dekada 1940, bimmisita ni Elsie Huntingford iti talon ti pamiliami iti makin-abagatan a laud nga Ontario. Ni Nanang  ti nangilukat iti ridaw idinto ta ni Tatang—a managbabain a kas kaniak—ket kaduak iti uneg a dumdumngeg. Gapu ta impagarup ni Tatang nga aglaklako ni Kabsat Huntingford ken amangan no gumatang ni Nanang iti banag a dimi kasapulan, rimmuar met laeng tapno ibagana a dikam gumatang. “Dikay kadi interesado nga agadal iti Biblia?” indamag ni Kabsat Huntingford. “Siempre, interesadokami iti dayta,” insungbat ni Tatang.

Naintiempuan dayta nga ibibisita ni Kabsat Huntingford. Aktibo idi dagiti nagannakko iti United Church of Canada ngem nagikkatda iti dayta. Apay? Adda ngamin listaan ti amin a nagdonar nga ipaspaskil ti ministro iti pasilio ti kapilia. Gapu ta nanumo laeng ti biag dagiti nagannakko, kaaduanna a maud-udi ti naganda iti listaan, ken pilpiliten ida dagiti panguluenda nga agdonarda iti dakdakkel. Inamin met ti maysa a ministro a saanna a kayat ti maikkat iti trabahona isu nga isursurona dagiti doktrina ti relihionda uray saan a dagita ti talaga a patpatienna. Dagita ti rason a pinanawanmi dayta a relihion, ngem ikagkagumaanmi latta a penken ti naespirituan a kasapulanmi.

Gapu ta maiparparit idi ti trabaho dagiti Saksi ni Jehova iti Canada, Biblia laeng ken maysa a bassit a nangisit a notbuk ti us-usaren ni Kabsat Huntingford a mangyadal iti pamiliami. Idi kombinsidon a saankami nga agipulong iti autoridad, nagaramat met laeng kadagiti literatura ti Biblia ngem ilemmengmi dagita tunggal malpaskami nga agadal. *

Iti laksid ti ibubusor ken ti dadduma pay a lapped, sireregta latta nga inkasaba ni Kabsat Huntingford ti naimbag a damag. Bilibak iti kinaregtana ket natignayak a mangsalimetmet iti kinapudno. Makatawen kalpasan a nabautisaran dagiti nagannakko kas Saksi ni Jehova, nagpabautisarak met idi Pebrero 27, 1949, iti maysa a dakkel a baniera a pagin-inuman dagiti taraken nga animal. Agtawenak idi iti 17. Kalpasan dayta, nagbalin a kalatko ti agserbi kas amin-tiempo a ministro.

Nupay kasta, pagduaduaak no agpayunirak a dagus. Nagtrabahoak nga immuna iti maysa a banko ken iti maysa nga opisina ta pampanunotek a kasapulak pay ti agurnong iti kuarta a pangsuportak iti panagpayunirko. Ngem gapu ta bassit pay ti kapadasak kas agtutubo, alistok la a magasto ti  mategteggedak a kuarta. Pinaregtanak ti maysa a kabsat nga agnagan Ted Sargent a pabilgek ti pakinakemko ken agtalekak ken Jehova. (1 Cron. 28:10) Gapu iti dayta a palagip, inrugik ti agpayunir idi Nobiembre 1951. Addaanak laeng idi iti 40 a doliar, segunda mano a bisikleta, ken maysa a baro a maleta. Ngem kanayon nga impaay ni Jehova dagiti kasapulak. Anian a yamanko ta pinaregtanak ni Ted nga agpayunir! Nagbunga dayta iti adu a bendision.

Iti maysa a rabii idi agtapus ti Agosto 1952, adda naawatko a tawag manipud Toronto. Aw-awisennak ti sanga nga opisina dagiti Saksi ni Jehova iti Canada nga agserbi iti Bethel, ket mangrugiak iti sumaganad a bulan ti Septiembre. Nupay managbabainak ken diak pay pulos nakapan iti sanga nga opisina, magagaranak gapu ta nagsasayaat ti es-estoriaen ti dadduma a payunir maipapan iti Bethel. Alisto a nairuamko ti bagik sadiay.

Dua a tawen kalpasan ti isasangpetko iti Bethel, siak ti simmukat ken Bill Yacos kas congregation servant (pagaammo itan kas koordineytor ti bagi dagiti panglakayen) iti Shaw Unit iti siudad ti Toronto. * Agtawenak laeng idi iti 23 a maysa nga inosente a taga-away. Ngem sipapakumbaba ken siaayat nga insuro kaniak ni Kabsat Yacos ti aramidek. Ket talaga a tinulongannak ni Jehova.

Ni Kabsat Yacos ket nabaneg ken naisem a kabsat ken interesado kadagiti tattao. Ipatpategna dagiti kakabsat, ket ipatpategda met isuna. Kanayon a bisitaenna ida iti pagtaenganda saan laeng a no adda problemada. Pinaregtanak ni Kabsat Yacos a kasta met ti aramidek ken kaduaek dagiti kakabsat iti ministerio. Kinunana: “Kenneth, ipakitam kadagiti kakabsat a maseknanka kadakuada. Iti kasta, nalakada a palabsen ti aniaman a pagkurkurangam.”

Tinulongannak ni Jehova iti naisangsangayan a pamay-an nanipud idi Enero 1957—ti bulan a panagkasarmi ken Evelyn. Nagturpos isuna iti maika-14 a klase ti Gilead. Sakbay a nagkasarkami, agserserbi idin ni Evelyn iti Quebec, maysa a probinsia a French ti lengguahena. Kadagidi a tiempo, napigsa ti impluensia ti Simbaan a Romano Katoliko iti kaaduan a paset ti Quebec. Isu a nakarigrigat ti teritoria ni Evelyn, ngem nagtalinaed sadiay ken nagtultuloy a nasungdo ken Jehova.

Nagtalinaed met a nasungdo kaniak ni Evelyn. (Efe. 5:31) Kinapudnona, nasubok ti kinasungdona kalpasan unay ti kasarmi! Planomi koma ti agpa-Florida, U.S.A., ngem iti sumaruno nga aldaw kalpasan ti kasarmi, kiniddaw ti sanga nga opisina nga atendarak ti makalawas a miting iti Bethel iti Canada. Siempre, kaipapanan dayta a saanen a matuloy ti planomi ken Evelyn, ngem kayatmi nga aramiden ti aniaman nga ipaaramid ni Jehova kadakami. Iti dayta a lawas, binusbosna ti panawenna iti ministerio iti asideg ti sanga nga opisina. Nupay naiduma unay dayta iti dati a teritoriana iti Quebec, inaramidna latta ti amin a kabaelanna.

Iti ngudo dayta a lawas, adda sorpresa a naawatko—nadutokanak kas manangaywan iti sirkito iti  makin-amianan nga Ontario. Agtawenak laeng idi iti 25, nabiitak pay a nagkasar ken bassit pay ti kapadasak, ngem inawatmi dayta nga annongen ken nagtalekkami ken Jehova. Iti maysa a kalam-ekan nga aldaw iti tiempo ti lam-ek iti Canada, nagbiahekami iti rabii babaen ti tren a kaduami ti adu a nabayagen nga agdaldaliasat a manangaywan nga agsubli kadagiti teritoriada. Kasta unay ti panangparparegtada kadakami! Impapilit pay ketdi ti maysa a kabsat a dakami ti mangusar iti inreserbana a pagturogan iti uneg ti tren, tapno saankami a nakatugaw lattan a maturog. Iti simmaruno nga agsapa, 15 nga aldaw laeng kalpasan ti kasarmi, bisbisitaenmin ti bassit a grupo iti Hornepayne, kas insalaysayko iti rugi ti estoriak.

Adu pay a panagbalbaliw ti napasaranmi ken Evelyn. Bayat nga agserserbikami iti distrito idi arinunos ti 1960, naawisak nga agadal iti maika-36 a klase ti Gilead, nga agpaut iti sangapulo a bulan a mangrugi iti Pebrero 1961 iti Brooklyn, New York. Siempre, magagaranak a mapan ngem saan a naan-anay ti ragsakko ta saan a naawis ni Evelyn. Imbes ketdi, kas iti dadduma nga assawa a kasta met laeng ti kasasaadda, nakiddaw ken Evelyn a mangaramid iti surat a sipapalubos nga aginnaddayokami iti agarup 10 a bulan. Nagsangit ni Evelyn, ngem immanamong a mapanak agadal iti Gilead, ket maragsakan a masanayak iti dayta nga eskuelaan.

Bayat ti panageskuelak, nagserbi ni Evelyn iti sanga nga opisina ti Canada. Naaddaan iti pribilehio a makikuarto iti maysa a napulotan a kabsat a ni Margaret Lovell. Siempre, kailiwmi unay ti maysa ken maysa. Ngem iti tulong ni Jehova, naaramidanmi dagiti temporario nga annongenmi. Apresiarek unay ti kinatulokna a mangisakripisio iti tiempomi nga agkadua tapno mausarnakami nga ad-adda ni Jehova ken ti organisasionna.

Idi maikatlon a bulanko iti Gilead, kinasaritanak ni Kabsat Nathan Knorr, a mangidadaulo idi iti sangalubongan a trabaho, ket intukonna kaniak ti maysa a naidumduma nga awis. Dinamagna no kayatko nga isardeng ti panagadalko iti Gilead ket agsubliak iti Canada tapno temporario a mangisuroak iti Kingdom Ministry School iti sanga nga opisina. Imbaga ni Kabsat Knorr nga adda kaniak no awatek dayta nga awis. Mabalin latta nga ileppasko ti agadal iti Gilead no isu ti kayatko ket kalpasanna, nalabit maibaonakto kas misionero. Imbagana met a no ikeddengko ti agsubli iti Canada, nalabit saanakton a maawis nga agadal manen iti Gilead ken inton agangay, saan a masinunuo no anianto ti maited nga annongek. Imbagana a pagtungtonganmi pay nga umuna dayta ken ni Evelyn saakto agdesision.

Gapu ta ammok ti panangmatmat ni Evelyn kadagiti nateokratikuan nga annongen, dagus nga imbagak ken Kabsat Knorr, “Maragsakankami a mangaramid iti aniaman nga ipaaramid ti organisasion ni Jehova.” Saan a ti kayatmi ti kapatgan no di ket no ania ti pangibaonan kadakami ti organisasion ni Jehova.

Gapuna, idi Abril 1961, saankon nga intuloy ti panageskuelak iti Gilead ket nagsubliak iti Canada tapno mangisuroak iti Kingdom Ministry School.  Idi agangay, nagbalinkami a Bethelite. Ngem nasorpresaak idi naawisak nga ageskuela iti maika-40 a klase ti Gilead, a nangrugi idi 1965. Iti maikadua a gundaway, kasapulan manen nga agaramid ni Evelyn iti surat nga umanamong nga aginnaddayokami. Ngem sumagmamano a lawas kalpasanna, naragsakankami ta nakaawat met ni Evelyn iti awis nga ageskuela iti Gilead.

Idi nakasangpetkamin iti Gilead School, imbaga ni Kabsat Knorr a dagiti estudiante nga agad-adal iti lengguahe a French, a kas kadakami, ket maibaonto iti Africa. Ngem idi naggraduarkami, naibaonkami met laeng iti Canada kas misionero! Nadutokanak kas baro a manangaywan ti sanga nga opisina (maawagan itan iti koordineytor ti Komite ti Sanga). Ag-34 laeng ti tawenko idi isu a kinunak ken Kabsat Knorr nga ubingak pay. Ngem pinabilegnak a kabaelak dayta. Ket sipud idi, kanayon nga agkonsultaak kadagiti laklakay ken ad-adu ti kapadasanna a kakabsat iti Bethel sakbay a mangaramidak iti nadadagsen a desision.

Bayat nga agserserbiak iti Bethel, adu ti nasursurok kadagiti kakabsat. Dakkel ti panagraemko kadagiti kakaduak a kameng ti Komite ti Sanga. Nagsayaat met ti impluensia kaniak ti ginasut a mapagwadan a Kristiano a lallaki ken babbai—ubbing man wenno natataengan—a naam-ammomi ditoy sanga nga opisina ken kadagiti kongregasion a binisitami.

Ditoy Bethel, naaddaanak met iti pribilehio a mangisuro ken mangpabileg iti sabsabali. Imbaga ni apostol Pablo ken Timoteo: “Agtultuloyka iti bambanag a nasursurom.” Sa kinunana pay: “Ti bambanag a nangngegmo kaniak buyogen ti pammatalged ti adu a saksi, dagitoy a banag italekmo kadagiti matalek a lallaki, a, kalpasanna, makaanayto a kualipikado a mangisuro iti sabsabali.” (2 Tim. 2:2; 3:14) No dadduma, damdamagen dagiti kakabsat no ania dagiti nasursurok bayat ti 57 a tawen a panagserbik iti Bethel. Simple laeng ti sungbatko, “Situtulok ken madagdagus nga itungpalmo ti ipaaramid kenka ti organisasion ni Jehova, ket agtalekka a tulongannaka.”

Kasla idi kalman laeng a simmangpetak ditoy Bethel kas managbabain ken bassit pay ti kapadasanna nga agtutubo. Ngem agingga ita, ‘ig-iggaman ni Jehova ti makannawan nga imak.’ Nangnangruna babaen ti kinaimbag ken naintiempuan a tulong dagiti kakabsat, agtultuloy nga ipaspasigurado kaniak ni Jehova: ‘Dika agbuteng. Tulongankanto.’—Isa. 41:13.