1, 2. Kasano ti kayat ti Dios a panagdayawtayo kenkuana, agtutubotayo man wenno nataengan?

MAYSAKA kadi nga agtutubo? No wen, masiguradom a maipatpategka kas paset ti sangalubongan a kongregasion ni Jehova. Iti adu a pagilian, agtutubo ti kaaduan a mababautisaran. Anian a makaparagsak a makita ti nakaad-adu nga agtutubo a makitiptipon kadagiti tattao a nangpili nga agserbi ken Jehova!

² Kas agtutubo, magustuam kadi ti makilangen kadagiti padam nga agtutubo? Nalabit a kasta. Naragsaktayo no kaduatayo dagiti kaedadtayo. Ngem agtutubotayo man wenno nataengan ken aniaman ti nalikudantayo, kayat ni Jehova nga agkaykaysatayo nga agdayaw kenkuana. Insurat ni apostol Pablo a ti pagayatan ti Dios ket “maisalakan koma dagiti amin a kita ti tattao ken dumtengda iti umiso a pannakaammo iti kinapudno.” (1 Tim. 2:3, 4) Deskribiren ti Apocalipsis 7:9 a dagiti agdaydayaw iti Dios ket naggapu iti “amin a nasion ken kadagiti tribu ken kadagiti ili ken kadagiti pagsasao.”

3, 4. (a) Ania a kababalin ti gagangay ita iti adu nga agtutubo? (b) Ania a kababalin ti maitunos iti Efeso 4:25?

³ Adda dakkel a nagdumaan dagiti agtutubo nga agdaydayaw ken Jehova ken dagiti agtutubo iti daytoy a lubong. Kaaduan a  saan nga agdaydayaw ken Jehova ket saan a maseknan iti sabsabali ken ti laeng bagbagida ti pampanunotenda. Kinapudnona, kuna dagiti managsirarak a nagkaro ti kinamanagimbubukodan dagiti agtutubo ita. Ipakita ti panagsasao ken panagbadbadoda nga awan respetoda kadagiti sabsabali nangruna kadagiti natataengan.

⁴ Nakasaksaknap dayta a kababalin isu a masapul nga ikagumaan dagiti agtutubo a Saksi a liklikan dayta tapno maay-ayoda ni Jehova. Uray idi umuna a siglo, nakita ni Pablo a masapul a pakdaaranna dagiti Kristiano a liklikanda ti “espiritu nga agtigtignay ita iti annak ti kinasukir” a ‘nagnaanda idi naminsan.’ (Basaen ti Efeso 2:1-3.) Makomendaran dagiti agtutubo a manglikliklik iti kasta a kababalin ken makikaykaysa kadagiti kakabsattayo. Dayta a kababalin ket maitunos iti kinuna ni Pablo a “datayo ket kamkameng nga agpaay iti maysa ken maysa.” (Efe. 4:25) Bayat nga umas-asidegtayo iti panungpalan daytoy daan a lubong, ad-adda met a napateg ti panagtrabahotayo a sangsangkamaysa. Usigentayo ti sumagmamano a pagarigan iti Biblia a makatulong kadatayo a mangtagipateg iti panagtutunos ken panagkaykaysa.

5, 6. Ania ti maadaltayo maipapan ken Lot ken iti babbalasangna?

⁵ Iti napalabas, sinalakniban ni Jehova dagiti adipenna bayat a nagkaykaysada iti tiempo ti rigat. Agtutubotayo man wenno nataengan, adda masursurotayo kadagiti pagarigan iti Biblia. Usigentayo ti napasamak ken Lot.

⁶ Agpegpeggad ti biag ni Lot ken ti pamiliana gapu ta asideg idin a madadael ti siudad ti Sodoma a pagnanaedanda. Indagadag dagiti anghel ti Dios ken ni Lot a pumanawda ket agkamangda iti kabambantayan. Kinunada: “Agtalawka maipaay iti kararuam!” (Gen. 19:12-22) Nagtulnog ni Lot ken nakikooperar kenkuana ti dua a babbalasangna. Nakalkaldaang ta saan a kasta ti inaramid ti dadduma a kapamiliana. Para kadagiti lallaki a manugangenna, imbilangda nga “agang-angaw” laeng ti lakayen a ni Lot. Gapu iti dayta, natayda idi nadadael ti siudad. (Gen. 19:14) Ngem naisalakan ni Lot ken ti dua a babbalasangna a di simminsina kenkuana.

7. Kasano a tinulongan ni Jehova dagiti nakikaykaysa kadagiti Israelita idi pimmanawda iti Egipto?

⁷ Usigentayo ti maysa pay a pagarigan. Idi pinanawan dagiti Israelita ti Egipto, saanda a nagrupo-grupo, a komporme lattan ti nagnaanda nga agturong iti Naikari a daga. Idi ‘inyunnat ni Moises ti imana iti rabaw ti baybay’ ken binisngay dayta ni Jehova, saan nga agmaymaysa ni Moises a limmasat wenno saan a sumagmamano laeng ti simmurot kenkuana. Imbes ketdi, babaen ti pannalaknib ni Jehova, limmasat ti intero a kongregasion. (Ex. 14:21, 22, 29, 30) Nagkaykaysada ken kimmuyog kadakuada ti “maysa a nakadakdakkel a naglalaok a bunggoy” a saan nga Israelita. (Ex. 12:38) Anian a nagpeggad no adda dagiti indibidual, nalabit maysa a grupo dagiti agtutubo, a simmina ken nagna iti ipagarupda a kasayaatan a dalan. Sigurado a saanda koma a nasalakniban no inaramidda dayta.—1 Cor. 10:1.

8. Kasano a nagkaykaysa ti ili ti Dios idi kaaldawan ni Jehosafat?

⁸ Idi kaaldawan ni Ari Jehosafat, naipasango ti ili ti Dios iti nabileg a kabusor, “maysa a dakkel a bunggoy” manipud kadagiti kabangibangda a lugar. (2 Cron. 20:1, 2) Nagsayaat ti inaramid dagiti adipen ti Dios gapu ta saanda a pinadas a parmeken dagiti kabusorda babaen iti bukodda a bileg. Imbes ketdi, immararawda ken Jehova. (Basaen ti 2 Cronicas 20:3, 4.) Saan a nagpannuray ti tunggal maysa iti bukodna a kapanunotan. Kuna ti Biblia: “Sitatakder idi iti sanguanan ni Jehova ti amin a kameng ti Juda, uray ti ubbingda, ti assawada ken ti annakda.” (2 Cron. 20:13) Nagtalek  ken Jehova ti intero a nasion, agtutubo ken natataengan, ket nagtulnogda iti bilin ni Jehova. Saanda a nagsisina ket sinalakniban ida ni Jehova manipud kadagiti kabusorda. (2 Cron. 20:20-27) Kas ili ti Dios, saan kadi a nagsayaat nga ulidan daytoy kadatayo no kasano a sanguentayo dagiti pakarigatan?

9. Ania ti maadaltayo kadagiti Kristiano idi umuna a siglo maipapan iti panagkaykaysa?

⁹ Nagkaykaysa met dagiti Kristiano idi umuna a siglo. Kas pagarigan, kalpasan a nagbalin a Kristiano ti adu a Judio ken proselita, impamaysada ti bagbagida iti “sursuro dagiti apostol ken iti panagririnnanud, kadagiti pannangan ken kadagiti panagkararag.” (Ara. 2:42) Ad-adda a nabatad daytoy a panagkaykaysa bayat ti pannakaidadanesda, iti tiempo a nangnangruna a kasapulanda ti maysa ken maysa. (Ara. 4:23, 24) Dika kadi umanamong a nakapatpateg ti panagkaykaysa bayat dagiti tiempo ti rigat?

10. Kaano nga ad-adda a kasapulantayo ti agkaykaysa?

¹⁰ Asidegen a mapasamak ti karirigatan pay laeng a pagteng iti pakasaritaan ti tao. Dineskribir dayta ni propeta Joel kas “aldaw ti kinasipnget ken kinadaguyemyem.” (Joel 2:1, 2; Sof. 1:14) Ad-addanto a kasapulan ti ili ti Dios ti agkaykaysa iti dayta a tiempo. Lagipem ti kinuna ni Jesus: “Tunggal pagarian a nabingbingay maibusor iti dayta met laeng dumteng iti pannakalangalang.”—Mat. 12:25.

11. Ania ti maadal ti ili ti Dios ita iti Salmo 122:3, 4 maipapan iti panagkaykaysa? (Kitaen ti ladawan iti rugi ti artikulo.)

¹¹ Bayat nga umas-asideg ti pannakadadael daytoy a sistema, masapul a naan-anay nga agkaykaysatayo. Ti agkaykaysa a panagdayawtayo ken Jehova ket mayarig iti agaassideg a balbalay iti nagkauna a Jerusalem. Agdedekket dagita a balbalay nga uray la dineskribir ti salmista dayta a siudad kas “napagsisilpo iti panagmaymaysa.” Gapu iti dayta, makapagtitinnulong ken makapagsisinnalaknib dagiti umili. Maysa pay, ti panagdedekket dagita a balbalay iladawanna ti panagkaykaysa ti intero a nasion no aguummong ti amin a “tribu ni Jah” tapno agdayawda kenkuana. (Basaen ti Salmo 122:3, 4.) Iti agdama ken iti um-umay a narigat nga al-aldaw, kasapulantayo met ti agtalinaed a “napagsisilpo iti panagmaymaysa.”

12. Ania ti makatulong kadatayo a makalasat inton maraut ti ili ti Dios?

¹² Apay a nakapatpateg a “napagsisilpo[tayo] iti panagmaymaysa” iti dayta a tiempo? Impadto ti Ezequiel kapitulo 38 a ni “Gog iti daga ti Magog” rautennanto ti ili ti Dios. Ditay koma ipalubos nga addanto mamagsisina kadatayo bayat dayta a tiempo. Ditay la ketdi kayat ti agpatulong iti daytoy a lubong. Imbes ketdi, kayattayo ti agtalinaed iti sibay dagiti kakabsattayo. Siempre, napateg ti panagbalintayo a paset ti maysa a grupo tapno maisalakantayo. Ngem kas indibidual, masapul nga agtalek ken agtulnogtayo ken Jehova. Iti kasta, salaknibannatayto ni Jehova ken ti Anakna inton maraut ti ili ti Dios. (Joel 2:32; Mat. 28:20) Ngem nainkalintegan kadi a panunotentayo a maisalakan uray dagiti saan nga agtalinaed a naikaykaysa iti arban ti Dios, dagidiay sumina ken mangaramid iti kaykayatda?—Mik. 2:12.

13. Ania ti maadal dagiti agtutubo kadagiti pagarigan a nausigtayon?

¹³ No maysaka nga agtutubo, makitam kadi no apay a nainsiriban nga agbalinka a nasinged kadagiti kakabsat ken labanam ti tendensia a mangisina iti bagim wenno makikadua laeng kadagiti padam nga agtutubo? Asidegen ti tiempo inton ad-adda a kasapulantayo ti maysa ken maysa, agtutubotayo man wenno nataengan! Wen, itan ti tiempo a sursuruentayo ti agserbi a sangsangkamaysa ken patanoren ti panagkaykaysa a kasapulantayo iti masanguanan.

14, 15. (a) Apay a sansanayennatayo ni Jehova nga agkaykaysa itan? (b) Ania a balakad ti inted ni Jehova tapno makapagkaykaysatayo?

¹⁴ Tultulongannatayo ni Jehova nga ‘agserbi kenkuana iti abagan-abaga.’ (Sof. 3:8, 9) Sansanayennatayo para iti masanguanan, inton “ummongen[na] a sangsangkamaysa . . . ken Kristo ti amin a bambanag.” (Basaen ti Efeso 1:9, 10.) Wen, kayat ni Jehova a pagkaykaysaen amin a natulnog a parsua iti intero nga uniberso, ket sigurado nga aramidenna dayta. Kas maysa nga agtutubo, mabigbigmo kadi no apay a nagpateg ti makikaykaysa iti organisasion ni Jehova?

¹⁵ Sansanayennatayo ni Jehova nga agkaykaysa itan ta panggepna nga agkaykaysatayo iti agnanayon. Maulit-ulit a dakamaten ti Kasuratan nga addaantayo koma iti “panangisakit iti maysa ken maysa,” “kinalailo iti maysa ken maysa,” nga itultuloytayo a “liwliwaen ti maysa ken maysa,” ken “pabilgen ti maysa ken maysa.” (1 Cor. 12:25; Roma 12:10; 1 Tes. 4:18; 5:11) Ammo ni Jehova a gapu ta imperpektotayo, mabalin a saan a nalaka ti agkaykaysa, isu a masapul a ‘sibubulos a pakawanentayo ti maysa ken maysa.’—Efe. 4:32.

16, 17. (a) Ania ti maysa a panggep dagiti Nakristianuan a gimong? (b) Ania ti maadal dagiti agtutubo iti ulidan ni Jesus?

¹⁶ Inyurnos met ni Jehova dagiti Nakristianuan a gimong tapno masursurotayo ti agkaykaysa. Masansan a mabasbasatayo ti iparparegta ti Hebreo 10:24, 25. Ti maysa a panggep dagitoy a gimong ket tapno “agpipinnanunottayo koma iti maysa ken maysa iti ayat ken nasayaat nga ar-aramid.” Nakapatpateg dagiti gimong tapno ‘makapagpipinnaregtatayo, ket nangnangruna a kasta bayat a makitkitatayo nga umas-asidegen ti aldaw.’

¹⁷ Kas agtutubo, nangipaay ni Jesus iti nagsayaat nga ulidan iti panangipateg kadagita nga urnos. Agtawen laeng iti 12 idi kaduana dagiti nagannakna iti maysa a dakkel a naespirituan a taripnong. Idi kuan, saandan a masapulan. Pimmanaw kadi tapno makikadua kadagiti padana nga agtutubo? Saan. Idi nasarakan da Jose ken Maria ni Jesus, adda iti templo a makisarsarita kadagiti mannursuro maipapan iti Kasuratan.—Luc. 2:45-47.

18. Kasano a makatulong dagiti kararagtayo para iti panagkaykaysatayo?

¹⁸ Malaksid iti panangpatanortayo iti ayat iti tunggal maysa ken itatabunotayo kadagiti  Nakristianuan a gimong tapno tumibker ti panagkaykaysatayo, mabalintayo pay nga ikararagan ti maysa ken maysa. No espesipiko nga ikararagantayo dagiti kakabsattayo, ipakpakitatayo a maseknantayo kadakuada. Saan laeng a dagiti nataengan a Kristiano ti makaaramid kadagitoy a banag. No maysaka nga agtutubo, gunggundawayam kadi dagitoy a pamay-an tapno agbalinka a nasinged iti kongregasion? Ti panangaramidmo iti dayta ti tumulong kenka a saan a makisinninged iti daytoy daan a lubong nga asidegen a madadael.

19-21. (a) Kasanotayo a maipakita a ‘datayo ket agkikinnameng iti maysa ken maysa’? Mangted kadagiti pagarigan. (b) Ania ti maadalmo iti panagtitinnulong dagiti kakabsattayo iti tiempo ti didigra?

¹⁹ Agbibiag ti ili ni Jehova maitunos iti prinsipio ti Roma 12:5 a, ‘Datayo ket agkikinnameng iti maysa ken maysa.’ Mapaneknekantayo dayta no adda dagiti didigra. Idi Disiembre 2011, maysa a bagyo ti dimmalapus iti isla ti Mindanao iti Pilipinas a nagresulta iti dakkel a layus. Iti agpatnag, nalayus ti nasurok a 40,000 a balbalay a pakairamanan ti balbalay ti adu a kakabsattayo. Nupay kasta, kuna ti report ti sanga nga opisina a “sakbay pay a simmangpet ti tulong manipud iti relief committee, agipatpatuloden iti tulong dagiti Kristiano a kakabsat manipud iti sabali a lugar.”

²⁰ Kasta met laeng ti napasamak idi dinayyeg ti nakapigpigsa a ginggined ti makindaya a Japan a nagresulta iti tsunami. Dakkel ti pukaw ti adu a kakabsat. Awan a pulos ti nabati a sanikua ti dadduma kadakuada. Maysa kadagiti naawanan iti balay ket ni Yoshiko nga agnanaed agarup 40 kilometro (25 milia) manipud iti Kingdom Hall. Kunana: “Nasdaawkami ta maysa nga aldaw kalpasan ti ginggined, sapsapulendakami ti manangaywan iti sirkito ken ti maysa pay a kabsat.” Nakaisem pay a nangibaga: “Agyamyamankami ta naan-anay a maipapaay dagiti naespirituan a kasapulanmi babaen ti kongregasion. Saan la a dagita ti naawatmi. Inikkandakami pay kadagiti jacket, sapatos, bag, ken pajama.” Kuna ti maysa a miembro ti relief committee: “Nagkaykaysa dagiti kakabsat iti intero a Japan, ket inkagumaanda a saranayen ti maysa ken maysa. Adda pay ketdi dagiti kakabsat a naggapu iti Estados Unidos nga immay timmulong. Idi napagsaludsodanda no apay a nagsakripisioda a nagbiahe iti kasta kaadayo, kinunada: ‘Agkaykaysatayo ngamin kas agkakabsat, ket nakitami nga agkasapulan iti tulong dagiti kakabsat ditoy Japan.’” Dika kadi maragsakan a pasetka ti organisasion a mangipatpateg unay kadagiti miembrona? Maragragsakan la ketdi ni Jehova a makakita iti kasta a panagkaykaysa.

²¹ No sursuruentayo ti agkaykaysa itan, nakasaganatayto a mangsango kadagiti masanguanan a pakarigatan uray no adayotayo kadagiti dadduma a kakabsat. Kinapudnona, agserbi dayta a pakasanayantayo para kadagiti rigat a mapasarantayo bayat nga umas-asideg ti pannakadadael daytoy daan a sistema. Kastoy ti kuna ni Fumiko a biktima ti maysa a bagyo a dimmalapus iti Japan: “Talaga a nakaas-asidegen ti panungpalan. Isu a masapul nga itultuloytayo a tulongan dagiti kakabsattayo bayat a padpadaanantayo ti tiempo inton awanen ti didigra.”

22. Ania a manayon a gunggona ti ipaay ti Nakristianuan a panagkaykaysa?

²² No ikagkagumaan itan dagiti agtutubo ken nataengan ti makikaykaysa, agsagsaganada para iti pannakaisalakanda iti panungpalan daytoy dakes ken awanan panagkaykaysa a lubong. Kas iti napalpalabas, isalakanto ti Dios ti ilina. (Isa. 52:9, 10) Laglagipem a mabalin a maysakanto kadagiti maisalakan no ikagumaam ti agtalinaed a paset ti nagkaykaysa nga ili ti Dios. Iti sumaruno nga artikulo, usigentayto no apay a tagipatgentayo dagiti banag a naawattayo.