Mapan iti linaonna

Mapan iti listaan dagiti linaonna

Piliem Dagiti Kakaduam Kadagitoy Maudi nga Al-aldaw

Piliem Dagiti Kakaduam Kadagitoy Maudi nga Al-aldaw

“Dagiti dakes a pannakitimpuyog dadaelenda dagiti makagunggona nga ugali.”—1 COR. 15:33.

KANTA: 73, 119

1. Ania a tiempo ti pagbibiagantayo ita?

AGBIBIAGTAYON iti nakarigrigat a tiempo. Awagan ti Biblia ti panawen a nangrugi idi 1914 kas ‘dagiti maudi nga al-aldaw.’ Dagitoy a “napeggad a tiempo a narigat a pakilangenan” ket mailasin babaen kadagiti kasasaad a dakdakes ngem iti aniaman a napasaran ti tao sakbay dayta a tiempo. (2 Tim. 3:1-5) Kasta met, agtultuloy a dumakes ti lubong, ta impadto ti Biblia a “dagiti nadangkes a tattao ken dagiti agpampammarang rumang-aydanto manipud dakes nga agturong iti dakdakes pay.”—2 Tim. 3:13.

2. Deskribirem dagiti paglinglingayan daytoy a lubong. (Kitaen ti ladawan iti rugi ti artikulo.)

2 No maipapan iti paglinglingayan, adu a tattao ti agbuybuya wenno agar-aramid kadagiti ibaga ti Biblia a naranggas, immoral, espiritismo, wenno dakes a bambanag. Kas pagarigan, ti Internet, programa ti telebision, pelikula, nobela, ken artikulo ti magasin pagparangenda a maakseptar ti kinaranggas ken immoralidad. Iti dadduma a lugar, nagbalinen a legal dagiti aramid a maibilang idi a dakes. Nupay kasta, saan latta nga anamongan ti Dios dagita.—Basaen ti Roma 1:28-32.

3. Ania ti pangibilangan ti lubong kadagiti agbibiag maitunos iti prinsipio ti Biblia?

3 Idi umuna a siglo, liniklikan dagiti pasurot ni Jesus ti naalas a paglinglingayan. Gapu iti dayta ken ti nadiosan a kababalinda, pinadpadakes ken indadanes ida ti dadduma. Insurat ni apostol Pedro: “Agsipud ta saankayo [dagiti Kristiano] nga agtultuloy a makipagtaray kadakuada iti daytoy a dalan nga agturong iti isu met laeng a lugnak ti kinagaramugam, masmasdaawda ket itultuloyda ti agsao a sibabassawang kadakayo.” (1 Ped. 4:4) Kasta met ita, ibilbilang ti lubong a naiduma dagiti agbibiag a maitunos iti pagalagadan ti Dios. Kanayonanna, “amin dagidiay agtartarigagay nga agbiag buyogen ti nadiosan a debosion a mainaig ken Kristo Jesus maidadanesdanto met.”—2 Tim. 3:12.

TI DAKES A PANNAKIKADUA DADAELENNA TI NASAYAAT NGA UGALI

4. Ania ti ibalakad kadatayo ti Biblia a saantayo nga aramiden mainaig iti daytoy a lubong?

4 Bagbagaan ti Biblia dagiti mayat a mangaramid iti pagayatan ti Dios a saanda nga ayaten ti lubong ken dagiti aramidna. (Basaen ti 1 Juan 2:15, 16.) “Ti dios daytoy a sistema ti bambanag,” ni Satanas a Diablo, im-impluensiaanna ti narelihiosuan, napolitikaan, ken komersial a paset ti lubong a pakairamanan ti media. (2 Cor. 4:4; 1 Juan 5:19) Gapuna, kas Kristiano, masapul a pilientayo dagiti pakikadkaduaantayo. Ibaga ti Sao ti Dios daytoy a nagpateg a kinapudno: “Dikay payaw-awan. Dagiti dakes a pannakitimpuyog dadaelenda dagiti makagunggona nga ugali.”—1 Cor. 15:33.

5, 6. Siasino dagiti rumbeng a liklikantayo, ken apay?

5 Tapno saan a madadael dagiti nasayaat nga ugalitayo, masapul a saantayo a makikadua kadagiti agar-aramid iti dakes. Agaplikar daytoy saan laeng a kadagiti saantay a kapammatian no di ket uray pay kadagiti agkunkuna nga agdaydayaw ken Jehova ngem mangigagara a mangsukir kadagiti lintegna. No agaramid iti dakes dagita nga agkunkuna a Kristiano ket saanda nga agbabawi, isardengtayo ti makikadua kadakuada.—Roma 16:17, 18.

6 No makikaduatayo kadagiti saan nga agtultulnog kadagiti linteg ti Dios, dakkel ti posibilidadna a matuladtayo ti ar-aramidenda. Kas pagarigan, no makikaduatayo kadagiti immoral a tattao, mabalin a masulisogtayo nga agaramid iti immoral. Kasta ti napasamak iti dadduma a Kristiano, ket adu kadakuada ti nailaksid gapu ta saanda a nagbabawi. (1 Cor. 5:11-13) No saanda nga agbabawi, ti kasasaadda ket agbalin a kas iti dineskribir ni Pedro.—Basaen ti 2 Pedro 2:20-22.

7. Siasino koma dagiti kasingedtayo?

7 Nupay kayattayo ti agbalin a nasayaat uray kadagiti saan nga agtultulnog kadagiti linteg ti Dios, masapul a saantayo a makisinninged kadakuada. Ngarud, di umiso para iti maysa a Saksi ni Jehova nga awanan asawa a makideyt iti maysa nga indibidual a saan a dedikado ken matalek iti Dios ken saan a mangraraem kadagiti nangato a pagalagadanna. Napatpateg nga amang nga agmatalektayo ken Jehova ngem ti makigayyem kadagiti saan a mangan-annurot kadagiti lintegna. Masapul a dagiti kasingedtayo ket dagiti mangar-aramid iti pagayatan ti Dios. Kinuna ni Jesus: “Siasinoman a mangaramid iti pagayatan ti Dios, daytoy ti kabsatko a lalaki ken kabsatko a babai ken inak.”—Mar. 3:35.

8. Ania ti nagdaksanna kadagiti Israelita ti dakes a pannakikadkadua?

8 Napasaran dagiti Israelita dagiti dakes a resulta ti dakes a pannakikadua. Idi winayawayaan ida ni Jehova iti pannakaadipenda idiay Egipto ken iturturongna ida iti Naikari a Daga, kinunana maipapan iti pannakilangenda kadagiti agnanaed iti dayta: “Dika agruknoy iti didiosda wenno mauyotan nga agserbi kadakuada, ket dika aramiden ti aniaman a banag a kas iti ar-aramidda, no di ket di bumurong a rebbaemto ida ket di bumurong a rippuogemto dagiti sagrado a munmonda. Ket masapul nga agserbikayo ken Jehova a Diosyo.” (Ex. 23:24, 25) Idi agangay, adu kadagiti Israelita ti saan a nagtulnog kadagiti bilin ti Dios. (Sal. 106:35-39) Gapu ta saanda a nagmatalek iti Dios, kinuna ni Jesus kadakuada idi agangay: “Adtoy! Ti balayyo mabaybay-an kadakayo.” (Mat. 23:38) Inlaksid ni Jehova ti Israel, ket impaayna ti anamongna iti kabuangbuangay a kongregasion Kristiano.—Ara. 2:1-4.

PILIEM A NAIMBAG TI BASAEM KEN BUYAEM

9. Apay a mabalin a napeggad ti media?

9 Adu kadagiti ar-aramiden ti media ti makadangran iti espiritualidadtayo. Dagita ket saan a naaramid tapno bumileg ti pammatitayo ken Jehova ken kadagiti karina. Imbes ketdi, iyanninaw dagita ti dakes a lubong ni Satanas ken ti dakes a tarigagayna. Gapuna, masapul a napilitayo iti denggen, buyaen, ken basaentayo tapno saantayo a maaddaan iti “nailubongan a tartarigagay.”—Tito 2:12.

10. Anianto ti pagbanagan dagiti naalas a babasaen ken bubuyaen?

10 Di agbayag, awanton dagiti naalas a babasaen ken bubuyaen. Maikkatto dagita inton madadael ti lubong ni Satanas. Kuna ti Sao ti Dios: “Ti lubong aglabas ken kasta met ti tarigagayna, ngem ti agaramid iti pagayatan ti Dios agtalinaed iti agnanayon.” (1 Juan 2:17) Inkanta met ti salmista: “Magessatto dagiti mismo a managaramid iti dakes, ngem dagidiay mangin-inanama ken Jehova isuda ti mangtagikuanto iti daga. Ngem dagidiay naemma tagikuaendanto ti daga, ket pudno a maragsakandanto iti napalalo iti kinaruay ti talna.” Kasano kabayag? “Dagiti nalinteg tagikuaendanto ti daga, ket agtaengdanto nga agnanayon iti dayta.”—Sal. 37:9, 11, 29.

11. Kasano nga ipapaay ti Dios kadagiti adipenna dagiti agkakaimbag a naespirituan a taraon?

11 No idilig iti patpatauden ti lubong, dagiti pagbasaan ken pabuya nga ar-aramiden ti organisasion ni Jehova kadagitoy maudi nga al-aldaw ket makaisuro iti nasayaat a kababalin a mangiturong iti biag nga agnanayon. Idi nagkararag ni Jesus ken Jehova, kinunana: “Daytoy kaipapananna ti agnanayon a biag, ti pananggun-odda iti pannakaammo maipapan kenka, ti maymaysa a pudno a Dios, ken iti daydiay imbaonmo, ni Jesu-Kristo.” (Juan 17:3) Ipapaay ti nailangitan nga Amatayo ti aglaplapusanan a makapabileg a naespirituan a taraon babaen ti organisasionna. Agyamantayo ta naparaburantayo kadagiti magasin, broshur, libro, video, ken Web site a mangiparegta iti pudno a panagdayaw! Mangyur-urnos met ti organisasion ti Dios kadagiti regular a gimong iti nasurok a 110,000 a kongregasion iti intero a lubong. Kadagita a gimong, ken kadagiti asamblea ken kombension, ad-adalentayo dagiti naibatay-Biblia a material a mangpabileg iti pammatitayo iti Dios ken kadagiti karina.—Heb. 10:24, 25.

MAKIASAWA ‘LAENG ITI APO’

12. Ania ti kayat a sawen ti balakad ti Biblia a makiasawa ‘laeng iti Apo’?

12 Dagiti awanan assawa a Kristiano nga agsapsapul iti kapareha nagpateg a pilienda ti pakikadkaduaanda. Nalawag ti balakad ti Biblia: “Dikay agbalin a di agkaasmang a naisangol kadagiti di manamati. Ta ania ti pagkaduaan ti kinalinteg ken kinakillo? Wenno ania ti pakiramanan ti lawag iti sipnget?” (2 Cor. 6:14) Bagbagaan ti Biblia dagiti adipen ti Dios nga agsapsapul iti kapareha a makiasawada ‘laeng iti Apo,’ kayatna a sawen, makiasawada laeng kadagiti dedikado ken bautisado nga agdaydayaw ken Jehova nga agtultulnog kadagiti pannursuro ti Biblia. (1 Cor. 7:39) No makiasawada iti kapammatianda, maaddaanda iti kadua a matalek ken Jehova ken makatulong kadakuada nga agmatalek kenkuana.

13. Ania a bilin mainaig iti panagasawa ti inted ti Dios kadagiti Israelita?

13 Ammo ni Jehova ti kasayaatan para kadagiti adipenna, ken saan a nagbalbaliw ti panangmatmatna iti panagasawa. Usigentayo ti nalawag a bilinna iti Israel babaen ken Moises. Imbilin ni Jehova kadagiti Israelita a napalikmutan kadagiti nasion a saan nga agdaydayaw iti Dios: “Dika mangbukel iti pannakiasawa nga aliansa kadakuada. Ti anakmo a babai dika ited iti anakna a lalaki, ket ti anakna a babai dika alaen a maipaay iti anakmo a lalaki. Ta pagbaw-ingennanto ti anakmo manipud isusurot kaniak, ket sigurado nga agserbidanto kadagiti sabali a didios; ket pudno a gumil-ayabto ti unget ni Jehova kadakayo, ket sigurado a talipuposennakanto a sidadaras.”—Deut. 7:3, 4.

14, 15. Ania ti nagdaksan ti panangsukir ni Solomon iti bilin ni Jehova?

14 Iti rugi ti panagari ni Solomon, inkararagna a maaddaan iti sirib, ket sipaparabur nga impaay ti Dios dayta kenkuana. Gapuna, nagbalin a nalatak ni Ari Solomon kas masirib nga agturay iti narang-ay a daga. Kinapudnona, idi bimmisita ti reyna ti Sheba, kinunana: “Saanak a naaddaan iti pammati kadagiti sao agingga nga immayak tapno makita koma dagiti bukodko a mata; ket, adtoy! saan a naibaga kaniak ti kagudua. Ti bambanag a nangngegan isuda nga inimdengak linab-awam iti kinasirib ken kinarang-ay.” (1 Ar. 10:7) Ngem ti saan a nasayaat nga ulidan ni Solomon ipakitana ti pagbanagan ti maysa a Kristiano no sukirenna ti bilin ti Dios a saan a makiasawa iti saan nga agdaydayaw ken Jehova.—Ecl. 4:13.

15 Nupay impaay ti Dios ti amin a kiddaw ni Solomon, sinukirna ti bilin ti Dios a saan a mangasawa kadagiti saan nga agdaydayaw ken Jehova nga agnanaed kadagiti nasion iti aglawlawda. Ni Solomon ket “nagayat iti adu a ganggannaet nga asawa” isu a naaddaan iti 700 nga assawa ken 300 a kamalala. Ania ti nagbanaganna? Idi limmakayen ni Solomon, dagiti pagano nga assawana “pinagannayasda ti pusona a sumurot kadagiti sabali a didios; . . . ket inrugi nga aramiden ni Solomon no ania ti dakes kadagiti mata ni Jehova.” (1 Ar. 11:1-6) Ti dakes a pannakikadkadua ni Solomon ti nangdadael iti siribna ken nangyadayo kenkuana iti pudno a panagdayaw. Talaga a nagsayaat a pakdaar dayta kadagiti Kristiano nga agplamplano a mangasawa wenno makiasawa iti saan a mangay-ayat ken Jehova!

16. Ania a balakad ti Biblia ti agaplikar kadagiti addaan asawa a di manamati?

16 Kasanon no agbalin a Saksi ti maysa nga addaan iti di manamati nga asawa? Kuna ti Biblia: “Dakayo nga assawa a babbai, agpasakupkayo kadagiti bukodyo nga assawa, tapno iti kasta, no ti asinoman saan a natulnog iti sao, mabalin a magun-od ida nga awan ti sao babaen iti kababalin dagiti assawada a babbai.” (1 Ped. 3:1) Nupay naiturong dagita a sasao kadagiti Kristiano nga assawa a babbai, agaplikar met dagita iti asawa a lalaki a nagbalin a Saksi ngem saan a Saksi ti asawana. Nalawag ti balakad ti Biblia: Agbalinka a nasayaat nga asawa ken agbiagka a maitunos iti nangato a pagalagadan ti Dios iti panagasawa. Adu a di manamati nga assawa ti nagbalin a Kristiano gapu ta napaliiwda a nagbalbaliw dagiti assawada idi inaramidda dagiti kalikaguman ti Dios.

MAKIKADUAKA KADAGITI MANGAY-AYAT KEN JEHOVA

17, 18. Apay a ni Noe ken dagiti Kristiano idi umuna a siglo naispalda idi nadadael ti sistema a nagbiaganda?

17 Ti dakes a pannakikadua dadaelenna ti nasayaat nga ugali idinto ta ti nasayaat a pannakikadua naimbag ti ibungana. Usigentayo ni Noe a nagbiag iti nagdakes a lubong ngem saan a nakigayyem kadagiti tattao idi panawenna. Iti dayta a tiempo, “nakita ni Jehova a ti kinadakes ti tao naruay iti daga ken tunggal pagannayasan ti pampanunot ti pusona dakes laeng iti amin a tiempo.” (Gen. 6:5) Gapuna, inkeddeng ti Dios a pukawen dayta a dakes a sistema ken dagiti nangsuporta iti dayta babaen iti layus. Ngem “ni Noe maysa a lalaki a nalinteg. Pinaneknekanna ti bagina nga awan pagkuranganna iti tengnga dagiti kapatadanna. Ni Noe nakipagna iti pudno a Dios.”—Gen. 6:7-9.

18 Pudno a saan a nakikadua ni Noe kadagiti di nadiosan a tattao. Imbes ketdi, impamaysa ni Noe ken ti pito a miembro ti pamiliana ti panagaramid iti trabaho nga imbilin ti Dios kadakuada a pakairamanan ti panagaramid iti daong. Kasta met, ni Noe ket “maysa a manangaskasaba iti kinalinteg.” (2 Ped. 2:5) Ti panangasaba, ti panagaramid iti daong, ken ti pannakilangen iti pamilia ti nakatulong ken Noe a mangipamaysa iti bambanag a makaay-ayo iti Dios. Gapuna, naispal ni Noe ken ti pamiliana iti Layus. Agyamantayo ngarud kadakuada gapu ta amintayo ita ket kaputotan dagidi a nagserbi ken Jehova—ti matalek a ni Noe, ti asawana, ti annakna a lallaki, ken dagiti manugangna. Kasta met, dagiti matalek ken natulnog a Kristiano idi umuna a siglo saanda a nakikadua kadagiti di nadiosan a tattao ket naispalda iti pannakadadael ti Jerusalem idi 70 C.E.—Luc. 21:20-22.

Arigna agbibiagtayon iti baro a lubong no kaduatayo dagiti kakabsattayo (Kitaen ti parapo 19)

19. Ania ti aramidentayo tapno magun-odtayo ti anamong ti Dios?

19 Kas agdaydayaw ken Jehova, masapul a tuladentayo ni Noe ken ti pamiliana ken dagiti natulnog a Kristiano idi umuna a siglo. Masapul a saantayo nga agbalin a paset iti dakes a sistema ti bambanag no di ket makikaduatayo kadagiti matalek a kakabsattayo. No makikaduatayo kadagiti agpapaiwanwan iti Dios, makatulong dayta kadatayo nga ‘agtakder a sititibker iti pammati’ kadagitoy a nakarigrigat a tiempo. (1 Cor. 16:13; Prov. 13:20) Panunotem dagiti nagsasayaat a kari ti Dios! No pilientayo ti pakikadkaduaantayo kadagitoy maudi nga al-aldaw, maispaltayo iti panungpalan daytoy dakes a lubong ken sumrektayo iti asideg unayen a nalinteg a baro a lubong ni Jehova.