Tarigagayko ti Agbalin a kas iti Balasang ni Jefte

Kas Insalaysay ni Joanna Soans

Idi tin-edyerak pay, tinartarigagayak unay ti agbalin a kas iti balasang ni Jefte. Bay-andak a mangilawlawag iti dayta ken no kasano a nagbalinak a kas kenkuana.

IDI 1956, damo a nagatenderak iti asamblea dagiti Saksi ni Jehova idiay Bombay (Mumbai itan), India, ket dayta ti nangbalbaliw iti biagko. Natukay ti pusok iti palawag a nangngegko maipapan iti balasang ni Jefte.

Nalabit nabasayon iti Biblia a tin-edyer laeng ti balasang ni Jefte idi immanamong a saanen a makiasawa. Gapuna, natungpal ti insapata ni tatangna. Iti unos ti panagbiagna, nagserbi nga awanan asawa iti tabernakulo wenno balay ni Jehova.​—Uk-ukom 11:28-40.

Kayatko la unay ti agbalin a kas kenkuana! Ngem adda dakkel a parikutko ta saan idi a paset ti kultura ti India ti kinaawan asawa.

Pakasaritaan ti Pamiliak

Siak ti maikalima kadagiti innem nga annak da Benjamin ken Marcelina Soans nga agnanaed iti siudad ti Udipi, iti makinlaud a kosta ti India. Karamankami iti agarup dua a milion a tattao a Tulu ti lenguaheda. Ngem kas iti kaaduan nga umili sadiay, Kannada ti naaramat a lenguahe iti eskuelaan.

Imbilang dagiti kalugarak a napateg unay ti panagasawa ken ti kaadda ti annak. Bayat ti idadakkelko, awan ti malagipko a naisuro kaniak a Tulu a sao para iti “kinaawan asawa,” “kinaliday,” wenno “iliw.” Kasla ngamin awan dagitoy a kasasaad. Kas pagarigan, kabbalaymi dagiti lolo, lola, angkel, anti, ken ti sangadosena a kasinsinmi.

Iti tradisionmi, maibilang dagiti annak kas kameng ti pamilia ti ina. Matunton ti kapuonan babaen iti linia ti ina, ket dakdakkel ti tawid dagiti annak a babbai. Iti dadduma a komunidad dagiti Tulu, makikabbalay ti babai iti inana uray no nakiasawan, ket sumurot kenkuana ni lakayna.

Medio naiduma ti pamiliami ta imbilangmi ti bagimi kas “Kristiano.” Rinabii nga idauluan ni Lolo ti panagdaydayaw ken panagkararag ti pamiliami, a sipipigsa a basaenna ti Biblia iti lenguahe a Tulu. Kada ukagenna ti agpirpirpiren a Biblia tapno ibasana kadakami, arigna lukluktanna ti maysa a baul ti kinabaknang. Kasta unay ti gagarmi iti dayta! Pinagpanunotnak ti kuna ti Salmo 23:1: “Ni Jehova ti Pastorko. Saanakto nga agkurang iti aniaman.” Insaludsodko no asino daytoy a Jehova ken apay a naawagan iti pastor.

Adda Dagiti “Siksik” a Nagtinnag Manipud iti Matak

Kas resulta ti narigat a biag kalpasan ti Gubat Sangalubongan II, immakarkami idiay Bombay, a nasurok a 900 kilometro ti kaadayona. Sadiay, adda dua a Saksi ni Jehova a bimmisita ken Tatang idi 1945. Adda intedda kenkuana a bokleta a naibatay iti Biblia. Sigagagar a binasa ken inawat ni Tatang ti mensahe dayta a bokleta, ket rinugianna nga iranud ti linaonna kadagiti tattao a Kannada ti lenguaheda. Idi rugi ti dekada 1950, ti bassit a grupo idiay  Bombay ket nagbalin a kaunaan a Kannada a kongregasion.

Insuronakami da Tatang ken Nanang nga adalenmi a naimbag ti Biblia ken agbalinkami a nalaing a mannursuro. Inaldaw nga ikararagan ken iyadalandakami. (Deuteronomio 6:6, 7; 2 Timoteo 3:14-16) Maysa nga aldaw bayat nga agbasbasaak iti Biblia, kasla adda dagiti siksik a nagtinnag manipud iti matak. (Aramid 9:18) Naammuak a nayarig ni Jehova iti maysa a pastor gapu ta igiya, pakanen, ken salaknibanna dagiti agdaydayaw kenkuana.​—Salmo 23:1-6; 83:18.

Kinibinnak ni Jehova

Nabautisaranak di nagbayag kalpasan ti kombension idiay Bombay idi 1956. Innem a bulan kalpasanna, nagbalinak nga amin-tiempo nga ebanghelisador kas ken manongko a Prabhakar. Nupay magagaranak a mangiranud iti kinapudno a linaon ti Biblia, nakaro ti nerbiosko no rugiak nga ibaga dayta. Agbeddalak ken agpigerger ti timekko. ‘Kabaelak daytoy babaen iti tulong ni Jehova!’ nakunak iti bagik.

Dimteng ti tulong ni Jehova idi simmangpet ti agassawa a misionero a da Homer ken Ruth McKay manipud Canada. Naggraduarda idi 1947 iti eskuelaan dagiti Saksi ni Jehova agpaay kadagiti misionero idiay New York, U.S.A. Tinulongan ken arigna kinibindak idi damdamok iti ministerio. Regular nga agpraktiskami ken Ruth a mangasaba. Mapagkalmana ti riknak babaen ti panangpetpetna iti agpigpigerger nga imak, sana kunaen: “Okey lang dayta. Padasem manen iti sumaruno a balay.” Napabilegak iti naalumamay a timekna.

Maysa nga aldaw, naibaga kaniak a ni Elizabeth Chakranarayan ti agbalin a partnerko iti ministerio. Nataenganen ni Elizabeth ken batido a mangisuro iti Biblia. Naikunak idi damo: ‘Kasano ngata a mabagayak daytoy baketen a kabsat?’ Ngem isu gayam ti partner a talaga a kasapulak.

“Ditay Agmaymaysa”

Naidestinokami iti nalatak a siudad ti Aurangabad, nga agarup 400 kilometro iti daya ti Bombay. Natakuatanmi a duduakami a Saksi iti siudad a dandani maysa a milion ti populasionna. Kasapulan pay a sursuruek ti Marathi, ti lenguahe ti kaaduan iti daytoy a siudad.

Adda dagiti gundaway a nalidayak, ket agsangitak a kasla ubing nga awanan iti ina. Ngem pabilgennak ni Elizabeth ket iti timek a kasla maysa nga ina, kunana: “Normal laeng nga aglidaytayo no dadduma, ngem ditay agmaymaysa. Uray adayoka kadagiti gagayyem ken pamiliam, kanayon a kaduam ni Jehova. Ibilangmo a gayyemmo, ket mailiwliwagmonto ti lidaymo.” Diak malipatan dayta a balakadna agingga ita.

No agkurkurangen ti pagpletemi, magmagnakami iti agarup 20 kilometro uray no natapuk wenno napitak ti dalan, napudot man wenno nalam-ek ti panawen. No kalgaw, masansan a bumara ti temperatura agingga iti 40°C. No panagtutudo, adda dagiti teritoriami a napitak iti adu a bulan. Ngem narigrigat pay nga anusan ti kaugalian dagiti tattao.

Saan a makisarita dagiti babbai kadagiti lallaki iti publiko malaksid no agkabagianda, ken manmano dagiti babbai a mangisuro iti lallaki. Isu a linalais ken saan a nasayaat ti panangtratoda kadakami. Iti immuna nga innem a  bulan, duduakami nga aggimgimong iti linawas. Idi agangay, timmabuno metten dagiti interesado. Di nagbayag, addan bassit a grupomi ken kumuyog payen ti dadduma iti ministerio.

“Itultuloymo a Parang-ayen ti Abilidadmo”

Kalpasan ti dua ket kagudua a bulan, nayakarkami idiay Bombay. Nagtultuloy ni Elizabeth iti panangasaba a trabaho, idinto a naawisak a tumulong ken tatangko, ti kakaisuna nga agipatpatarus kadagiti naibatay-Biblia a literatura iti lenguahe a Kannada. Inapresiarna ti tulongko ta adu ti annongenna iti kongregasion.

Idi 1966, inkeddeng dagiti nagannakko ti agsubli idiay Udipi. Sakbay a pinanawan ni Tatang ti Bombay, kinunana: “Itultuloymo a parang-ayen ti abilidadmo, balasangko. Aramidem a simple ken nalawag ti patarusmo. Dika unay agtalek iti bagim, agpakumbabaka koma a kanayon. Agpannurayka ken Jehova.” Dagita ti naudi a balakadna kaniak, ta pimmusay di nagbayag kalpasan a nakasubli idiay Udipi. Ikagkagumaak nga iyaplikar ti balakadna agingga ita iti trabahok a panagipatarus.

“Dimo Kadi Kayat ti Agasawa?”

Iti kulturami, itulagen dagiti nagannak ti pakiasawaan ti ubbing pay nga annakda ken iparegtada ti agpamilia. Isu a masansan a saludsodandak: “Dimo kadi kayat ti agasawa? Siasinonto ti mangaywan kenka inton bumaketka? Dika kadi makarikna iti liday?”

Masikoranak no dadduma kadagita a maulit-ulit a komentoda. Nupay diak ipadlaw iti sabsabali ti riknak, ipeksak dayta ken Jehova no agmaymaysaakon. Ngem makaliwliwa kaniak ti pannakaammok a saanna nga ibilang a maikapkapisak gapu ta awan asawak. Tapno maipamaysak ti agserbi, kanayon a panunotek ti balasang ni Jefte kasta met ken Jesus, nga agpada a nagtalinaed nga awanan asawa ken nangipamaysa iti panangaramid iti pagayatan ti Dios.​—Juan 4:34.

Sagut Manipud ken Jehova

Nasingedkami nga aggayyem ken Elizabeth iti gistay 50 a tawen. Natay idi 2005 iti edad a 98. Idi saanen a makabasa iti Biblia gapu ta nakudrepen ti panagkitana, inaldaw nga agkarkararag iti napaut. Pagarupek no dadduma nga adda sabali a tao iti kuartona a kaskasabaanna, ngem matakuatak a ni Jehova gayam ti kasarsaritana. Talaga nga agpaypayso kenkuana ti Dios, ken kasla adda iti mismo a sanguananna. Natakuatak a dayta ti tulbek tapno makapagtultuloyak nga agserbi iti Dios, kas inaramid ti balasang ni Jefte. Agyamanak unay ta nangipaay ni Jehova iti natataengan ngem siak a kabsat a nangsanay ken nangparegta kaniak idi kabambanuagak ken bayat ti panangsarangetko iti amin a napasarak a rigat.​—Eclesiastes 4:9, 10.

Nasagrapko ti adu a bendision bayat nga agserserbiak ken Jehova kas iti balasang ni Jefte! Ti panagtalinaed nga awanan asawa ken panangsurot iti balakad ti Biblia ti namagbalin iti biagko a nabunga ken makagunggona bayat a ‘naynay nga agserserbiak iti Apo nga awan ti makasinga.’​—1 Corinto 7:35.

[Ladawan iti panid 28]

Ni Tatang bayat nga agdisdiskurso idiay Bombay idi dekada 1950

[Ladawan iti panid 28]

Kaduak ni Elizabeth sakbay a natay

[Ladawan iti panid 29]

Panangyanunsio iti maysa a naibatay-Biblia a diskurso idiay Bombay idi 1960

[Ladawan iti panid 29]

Kaduak dagiti katrabahoak iti translation office