▪ Mabalin nga isaludsod dayta ti maysa a tao gapu ta awan ti nadakamat iti Biblia a tabako. Kayat kadi a sawen dayta a ditay maammuan ti kapanunotan ti Dios iti dayta a banag? Saan.

Kuna ti Biblia nga “amin a Kasuratan impaltiing ti Dios.” (2 Timoteo 3:16) Naglaon ti Kasuratan iti nalawag a prinsipio ken alagaden a mangipakita no ania ti kayat ti Dios a panangaywantayo iti salun-attayo. Ammuentayo nga umuna no ania ti natakuatan dagiti managsirarak maipapan iti epekto ti tabako iti salun-at ti tao. Kalpasanna, usigentayo no kasano a nainaig dagiti prinsipio ti Biblia kadagiti natakuatanda.

Ti sigarilio dangranna ti salun-at dagidiay agsigsigarilio ken pakaigapuan ti ipapatay a mabalin a malapdan koma. Idiay Estados Unidos, ti panagsigarilio ti pakaigapuan ti ipapatay ti 1 iti kada 5 a tao. Iti dayta a pagilian, ad-adu ti matay iti tabako iti tinawen ngem ti matay iti “panaginum, panagdroga, pammapatay, panagpakamatay, aksidente iti lugan, ken AIDS,” kuna ti report ti National Institute on Drug Abuse.

Dagidiay agsigsigarilio dangranda ti sabsabali. Makadangran iti salun-at ti uray bassit laeng nga asuk ti sigarilio. Dagidiay saan nga agsigsigarilio ngem makalanglang-ab iti asuk ti sigarilio (secondhand smoke) ket agarup 30 porsiento nga ad-adda ti posibilidadda nga agkanser iti bara ken agsakit ti puso. Kadagiti naglabas a tawen, tinukoy dagiti doktor ti sabali pay a peggad nga inawaganda iti “third-hand smoke.” Tumukoy daytoy kadagiti kemikal ti asuk ti sigarilio a nabati iti kawes, carpet, ken dadduma pay a disso. Dagita a makasabidong a kemikal ket nangnangruna a makadangran iti salun-at ti ubbing ken mabalin a makalapped iti abilidadda nga agsursuro.

Makaadikto ti tabako. Pagbalinenna nga adipen ti agsigsigarilio. Kinapudnona, patien dagiti managsirarak a ti pannakaadikto iti nikotina, a kangrunaan a kemikal iti tabako, ti maysa kadagiti karirigatan a maikkat a bisio.

Kasano a nainaig dagiti prinsipio ti Biblia kadagitoy? Usigem ti sumaganad:

Kayat ti Dios nga ipategtayo ti biag. Iti Linteg nga inted ti Dios iti nasion ti Israel, impakitana a dagidiay mayat a mangay-ayo kenkuana masapul nga ipategda ti biag. (Deuteronomio 5:17) Masapul a mangikabil dagiti Israelita iti barandilias wenno nababa a bakud iti pingir ti atep dagiti balayda. Apay? Patag ngamin dagiti atep ken mausar a pagtataripnongan. Proteksion dayta tapno awan ti matnag, madangran wenno matay. (Deuteronomio 22:8) Kasta met, siguraduen dagiti Israelita a saan a mangdangran dagiti tarakenda. (Exodo 21:28, 29) Ti tao nga agsigsigarilio lablabsingenna dagiti prinsipio a saklaw dagita a linteg. Igaggagarana a dangran ti salun-atna agraman ti salun-at dagidiay adda iti aglawlawna.

Namnamaen ti Dios ti panangayattayo kenkuana ken iti padatayo a tao. Kinuna ni Jesu-Kristo a masapul a tungpalen dagiti pasurotna ti dua a kadakkelan a bilin. Masapul nga ayatenda ti Dios iti amin a puso, kararua, panunot, ken pigsa ken ayatenda dagiti kaarrubada kas iti panagayatda iti bagida. (Marcos 12:28-31) Yantangay ti biag ket sagut a naggapu iti Dios, ti tao nga agsigsigarilio ipakpakitana nga awan ti panagraemna iti dayta a sagut ken awan panagayatna iti Dios. (Aramid 17:26-28) Ti bisiona ket mabalin a nakaro a pakadangran ti sabsabali, isu a saan a pudno nga ay-ayatenna ti padana a tao.

Kalikaguman ti Dios a liklikantayo ti narugit nga aramid. Isursuro ti Biblia kadagiti Kristiano a dalusanda ti bagbagida iti “tunggal pakatulawan iti lasag ken iti espiritu.” (2 Corinto 7:1) Nalawag a ti panagsigarilio rugitanna ti maysa a tao. Dagidiay mayat a mangisardeng iti panagsigarilio tapno maay-ayoda ti Dios mabalin a maipasangoda iti dakkel a karit. Ngem babaen ti tulong ti Dios, maisardengda daytoy makadangran a bisio.