Ti Biblia Balbaliwanna ti Biag

APAY a nagbalin a Saksi ni Jehova ti maysa a hues a napadakkel iti pamilia a napeklan a Katoliko? Ania ti nakatignayan ti maysa a terorista a mangisardeng iti kinaranggas ken nagbalin a ministro ti relihion? Basaem dagiti salaysayda.

“Naun-unegen ti Pannakaawatko No Ania ti Umiso ken Di Umiso.”​—SEBASTIÃO ALVES JUNQUEIRA

PANNAKAYANAKNA: 1946

NAKAYANAKANNA: BRAZIL

PAKASARITAANNA: HUES

TI NAPALABASKO: Agarup 6 a kilometro ti kaadayo ti pagnanaedanmi manipud ili ti Piquete. Adda bassit a talon dagiti nagannakko, ket umdas ti maapit iti dayta para kadagiti kangrunaan a kasapulanmi. Nageskuelaak idiay Piquete, isu a gimmatangak iti daan a bisikleta tapno nalaklaka ti ipapanko iti ili. Napanglaw dagiti tattao iti lugarmi ngem nadalus ti aglawlaw ken manmano ti krimen. Kaaduan kadagiti lallaki ti agtartrabaho iti pagaramidan iti armas.

Nasaetak nga agadal isu a nakastrekak iti Aeronautical Military School nga adda iti asideg a siudad. Idi 1966, nagturposak kas sarhento. Kalpasanna, nagadalak iti abogasia ket nagbalinak nga abogado. Idi agangay, nagaplayak kas maysa a hepe dagiti pulis. Idi 1976, nakapasaak iti eksamen ti gobierno isu a nagbalinak a hepe. No dadduma, karaman iti trabahok ti panagbalin nga administrador iti pagbaludan. Masansan idi nga umay dagiti Saksi ni Jehova nga agkiddaw iti pammalubos tapno mangasabada kadagiti balud. Kanayon met nga iranudda kaniak ti mensahe ti Biblia. Dakkel ti panagraemko iti Dios. Naragsakanak idi naammuak a Jehova ti nagan ti Dios, ken mabalintayo pay ti makigayyem kenkuana.

In-inut a ngimmato ti saadko. Idi 1981, nakapasaak manen iti eksamen ti gobierno ket nagbalinak a hues iti estado. Kalpasanna, idi 2005, nadutokanak a hues iti Court of Appeals idiay São Paulo.

NO KASANO A BINALBALIWAN TI BIBLIA TI BIAGKO: Di nagbayag kalpasan a nagturposak iti kinaabogasia, rinugiak a binasa ti Biblia isu a medio nagbalbaliw ti panagpampanunotko. Napeklanak a Katoliko. Papadi ken obispo dagiti kabagiak, ken tultulongak ti padi kabayatan ti Misa. Sakbay nga agsermon, mangbasaak kadagiti naituding a paset ti prayer book. Saan nga ugali dagiti pamilia a Katoliko ti agbasa iti Biblia. Napalalo ti unget ni Nanang idi naammuanna nga agbasbasaak iti Biblia. Pinadasnak nga upayen ta amangan kano no maperdi ti ulok. Ngem binasak latta ti Biblia gapu ta awan met ti makitak a pagdaksanna.

Gapu iti kinausiosok intultuloyko ketdi a  binasa ti Biblia. Kayatko a maammuan ti ad-adu pay maipapan iti papadi ken ti akemda iti simbaan. Rinugiak met a sukimaten ti maipapan iti liberation theology movement, ngem di umiso ti argumento dagiti mangitantandudo iti dayta ta awan met ti makitak a pagsayaatanna.

Maysa pay, ti dentistak, a maysa a Budista, intukonna kaniak ti libro a naited kenkuana a napauluan iti Did Man Get Here by Evolution or by Creation? * Innalak dayta ta panagkunak makapainteres daytoy a basaen a kadua ti The Origin of Species ni Charles Darwin. Napuersa, nainkalintegan, ken makagutugot ti argumento ti libro a Did Man Get Here by Evolution or by Creation? Nakombinsirak nga awan nakaibasaran ti teoria ti ebolusion.

Ad-adda a naginteresak idi binasak ti topiko maipapan iti panamarsua. Kayatko ti maaddaan iti ad-adu pay a libro nga impablaak dagiti Saksi ni Jehova. Naammuak a Saksi ni Jehova ti maysa kadagiti mekaniko iti eskuelaan ti aeronautics. Nakisaritaak kenkuana, ket inikkannak kadagiti libro a basaek. Diak idi inawat ti tukon a makipagadal iti Biblia kadagiti Saksi. Panagkunak kabaelak ti agadal a bukodko.

Addan asawak idi rugiak a basaen ti Biblia, isu nga inkeddengko a nasaysayaat no kaduak ti pamiliak a mangbasa iti dayta. Linawas a basaen ken adalenmi ti Biblia a sangapamiliaan. Kas maysa a Katoliko, naisentro ti biag ti pamiliami iti isursuro dagiti padi ken obispo. Isu a nasdaawak idi mabasak ti Juan 14:6. Kastoy ti kuna ni Jesus ken adalan a Tomas: “Siak ti dalan ken ti kinapudno ken ti biag. Awan ti umay iti Ama malaksid no baeten kaniak.” Kalpasan ti panagadalko a naimbag, kombinsidoak a ni Jehova ti mangisalakan babaen ken Jesus. Naisuro kadakami a dagiti papadi ti mangisalakan.

Dua pay a teksto iti Biblia ti nangbalbaliw iti panangmatmatko iti Iglesia Katolika ken kadagiti pannursurona. Ti maysa ket mabasa iti Proverbio 1:7, nga agkuna: “Ti panagbuteng ken Jehova isu ti punganay [wenno pangrugian] ti pannakaammo. Ti sirib ken disiplina isuda ti um-umsien dagiti maag.” Ti sabali pay ket ti mabasa iti Santiago 1:5: “Gapuna, no ti asinoman kadakayo agkurang iti sirib, agtultuloy koma nga agdawat iti Dios, ta isu mangted a sipaparabur kadagiti isuamin ken awanan panangumsi; ket maitedto dayta kenkuana.” Saan idi a mapnek ti pannakawawko iti pannakaammo ken sirib babaen iti pannakimisa, isu nga insardengkon ti makimisa.

Idi 1980, rinugian ni baketko ti nakipagadal iti Biblia kadagiti Saksi. No addaak iti pagtaenganmi, makikaduaak nga agadal. Idi agangay, nagpayadalak met iti Biblia. Ngem adu a tawen ti naglabas sakbay nga inkeddengmi ti agpabautisar kas Saksi ni Jehova. Nabautisaran ni baketko idi 1994, ket nabautisaranak met idi 1998.

NO KASANO A NAGUNGGONAANAK: Nagunggonaan ti uppat nga annakko ta napadakkelda a nasursuruan kadagiti pagalagadan ni Jehova. (Efeso 6:4) Ikagkagumaan ti dua nga annakko a lallaki nga ipaay dagiti naespirituan a kasapulan ti dadduma a Saksi iti kongregasionda. Naregta met ti dua a babbalasangko a mangaskasaba kadagiti sabsabali. Mangbusbusbos ni baketko iti adu nga oras iti kada bulan a tumultulong kadagiti tattao tapno maammuanda ti pannursuro ti Biblia ken tagtagiragsakek met ti agserbi kas panglakayen iti kongregasionmi.

Idi nagbalinak a Saksi ni Jehova, naun-unegen ti pannakaawatko no ania ti umiso ken di umiso. Kas maysa a hues, ikagkagumaak a tuladen ti panangtaming ni Jehova kadagiti nadumaduma  a kaso iti korte, nga ikabilangak ti amin a situasion ken agbalin a naasi no adda nainkalintegan a rason.

Adun a kaso ti iniggamak mainaig iti kinaranggas, krimen, ken panangabuso iti ubing, agraman dagiti nadadagsen a kaso. Ngem dina kayat a sawen a nabibinegen ti riknak. No agbuyaak iti damdamag, diak mairusok ti nasaknap a kinadakes ken nababa a moral daytoy a lubong. Agyamanak ken Jehova ta maawatak no apay nga umad-adu ti krimen, agraman ti namnama nga addanto nasaysayaat a kasasaad.

“Dinak Nabalbaliwan ti Pagbaludan.”​—KEITH WOODS

PANNAKAYANAKNA: 1961

NAKAYANAKANNA: NORTHERN IRELAND

PAKASARITAANNA: TERORISTA

TI NAPALABASKO: Naipasngayak idi 1961 idiay Portadown, maysa nga okupado nga ili iti Northern Ireland. Protestante ti pamiliami ken dimmakkelak iti housing estate nga agkakaarruba dagiti Katoliko ken Protestante. Napanglaw ti kaaduan a pamilia. Awan unay ti makukuartami, ngem nasingedkami nga agkakaarruba.

Diak maipagpannakkel ti kabibiagko. Idi 1974, nakiramanak iti “Troubles,” wenno riribuk iti politika ken relihion nga agraraira idi iti Northern Ireland. Kimmaro idi ti kasasaad iti lugarmi. Agtartrabaho idi ni Tatang kas manedyer iti Ulster Carpet Factory. Maysa a rabii, idi sansanayenna ti dua nga agtutubo a lallaki a Katoliko nga agnanaed iti abay ti balaymi, adda nangipuruak iti bomba iti tawa ti salas a pagnanaedan dagitoy dua nga agtutubo. Natay ti ama, ina, ken ti adingda.

Kimmaro dagiti problema, ket rimsua ti nakaro a riribuk. Mapuoran ti pagtaengan dagiti Protestante nga agnanaed iti lugar dagiti Katoliko, ken namaltrato dagiti Katoliko nga agnanaed iti komunidad dagiti Protestante. Gapuna, Protestante ti kaaduan nga agnanaed iti lugarmi. Di nagbayag, naaresto ken nasentensiaanak a maibalud iti tallo a tawen gapu iti pannakiramanko iti panagbomba.

Idi addaak iti pagbaludan, nagayyemko ti maysa a balud a pagaammo a loyalista iti komunidad. Kaskam la agkabsat, ket idi agangay siak ti innalana a best man idi nagkasar. Ngem dinak nabalbaliwan ti pagbaludan ken uray met ti gayyemko. Idi nawayawayaankami, dagus a nagsublikami kadagiti napolitikaan nga aktibidad, ngem nakarkaron. Gapuna, naibalud manen ti gayyemko, ket napapatay bayat ti pannakaibaludna.

Kayatdak met a papatayen ta naminsan binombada ti luganko. Ngem dagidiay a pasamak ti namagbalin kaniak nga aktibo iti napolitikaan a patpatiek.

 Maysaak met idi kadagiti nangbukel iti programa mainaig iti “Troubles,” a naipabuya iti British TV. Kimmaro ti problemak gapu iti dayta. Kas pagarigan, idi agawidak iti maysa a rabii naammuak a pinanawannak ni baketko. Di nagbayag, gapu iti dayta a programa impanawda kaniak ti anakko. Malagipko a mingmingmingak idi ti sarming ket kinunak, “No pudno nga adda Dios, tulongannak koma.”

Iti sumaganad a Sabado, nagkitakami iti am-ammok nga agnagan Paul, a nagbalinen a Saksi ni Jehova. Nakisarsarita kaniak maipapan iti Biblia. Dua nga aldaw kalpasanna, pinatulodannak ni Paul iti kopia Ti Pagwanawanan. Iti maysa nga artikulo dayta a magasin, nakotar ti sasao ni Jesus iti Juan 18:36. Kunana: “Ti pagariak saan a paset daytoy a lubong. No koma ti pagariak paset daytoy a lubong, nakibakal koma dagiti agserserbi kaniak tapno saanak a mayawat kadagiti Judio. Ngem, iti kinaagpaysuanna, ti pagariak saan a manipud itoy a gubuayan.” Nagdakkel ti epekto dagita a sasao kaniak. Dita a nangrugi nga agbaliw ti biagko.

NO KASANO A BINALBALIWAN TI BIBLIA TI BIAGKO: Rinugian ni Paul nga iyadal ti Biblia kaniak, ngem ni Bill, a sabali pay a Saksi ti nangituloy. Ammok a narigatanda kaniak. Nakaad-adu ti saludsodko! Nangawisak pay iti adu a ministro ti relihion tapno paneknekak nga ulbod ti isursuro ni Bill. Ngem nakitak ti kinapudno iti Sao ti Dios.

Malagipko pay idi nga imbagak ken Bill a dinak umay iyadalan iti pagtaengak ta adda dagiti bangen iti dalan ket sigurado nga alaen ken puoranda ti luganna. Ngem immay latta ni Bill. Imbatina ti luganna ket nagbisikleta. Asino koma ti mayat a mangala iti dayta? Iti sabali a gundaway, nakatugawkami ken Bill nga agad-adal iti balayko, idi pagammuan ta adda immay a pulis ken soldado a mangaresto kaniak. Idi ipampanawdak, impukkaw ni Bill nga agtalekak ken Jehova. Dakkel ti epekto dagita a pasamak kaniak.

Naklaat la ketdi ti dadduma nga adda iti Kingdom Hall idi damok ti umatender iti gimong dagiti Saksi ni Jehova. Atiddog ti buokko, nakaaritosak, ken nakasuotak iti jacket a lalat a mangipakita a kamengak iti napolitikaan a grupo. Ngem nagsayaat latta ti panangtrato dagiti Saksi kaniak. Apresiarek ti kinaimbagda.

Nupay agad-adalak iti Biblia, makikadkaduaak pay laeng kadagiti dati a gagayyemko. Ngem in-inut a naipapusok dagiti kinapudno a naadalko iti Biblia. Nabigbigko a no kayatko ti agserbi ken Jehova masapul a balbaliwak ti napolitikaan a panangmatmatko ken dagiti kakaduak. Narigat dayta nga aramiden. Ngem bayat nga umad-adu ti masursurok iti Biblia ken gapu iti tulong ni Jehova, nakapagbalbaliwak. Nagpapukisak, inikkatkon ti aritosko, ken gimmatangak iti isuotko nga amerikana. Sumaysayaat metten ti pannakilangenko kadagiti sabsabali.

NO KASANO A NAGUNGGONAANAK: Maysaak idi a kriminal ken terorista. Am-ammodakon dagiti pannakabagi ti linteg iti lugarmi. Ngem nagbaliwen ti bambanag. Kas pagarigan, idi damo a tabunuak ti kombension dagiti Saksi ni Jehova a naangay iti ili ti Navan, kinuyogdak dagiti autoridad a napan ken nagsubli manipud Northern Ireland agingga iti Ireland. Ngem ita, awanen dagiti polis a mangkuyog kaniak no makikombensionak. Nawayaak metten a mangasaba a kadua da Paul ken Bill ken ti dadduma a Saksi iti kongregasion.

Gapu ta simmayaaten ti kababalinko, nagbalinakon a kameng ti kongregasion. Ditoy a naam-ammok ti maysa a Saksi nga agnagan Louise, ket idi agangay, nagkasarkami. Kanayonanna, kaduak manen ti anakko.

No lagipek ti napalabasko, pagbabbabawyak ti panangdangranko iti sabsabali. Ngem maysaak a pammaneknek a ti Biblia talaga a mabalbaliwanna ti biag dagiti dakes a tattao a kas kaniak tapno maaddaan iti panggep ken namnama ti biagda.

[Footnote]

[Blurb iti panid 12]

Napalalo ti unget ni Nanang idi naammuanna nga agbasbasaak iti Biblia