Iti libro ti Biblia a Ruth, maysa a lalaki a naawagan iti Kastoy-a-kua ti nagkedked a mangaramid iti annongen a maitunos iti Mosaiko a Linteg. (Ruth 4:1-12) Kayat kadi a sawen nga amin a saan a nainaganan a karakter ti Biblia ket dakes wenno saan a napateg?

Saan. Usigentayo ti sabali a pagarigan. Tapno maisagana ti maudi a pangrabii ti Paskua, kinuna ni Jesus kadagiti adalanna, “mapankayo idiay siudad ken ni Kastoy-a-kua [“iti maysa a tao,” Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia]” tapno isaganada dagiti bambanag iti balay dayta a tao. (Mateo 26:18) Maibagatayo kadi a ti lalaki a natukoy a “Kastoy-a-kua” iti daytoy a teksto ket dakes wenno saan a maikari a mainaganan? Saan; ti “maysa a tao” a nadakamat ditoy ket adalan ni Jesus. Saanen a nadakamat ti naganna iti salaysay gapu ta saanen a kasapulan.

Kasta met, adu ti nainaganan iti Biblia a dakes; ngem adu met ti saan a nainaganan a matalek. Kas pagarigan, pagaammo unay ti nagan ti umuna a babai a ni Eva. Ngem nagbasol ni Adan gapu iti kinaagum ken kinasukirna a nagbanag iti nakaro a panagsagaba dagiti tattao. (Roma 5:12) Iti kasumbangirna, saan a nainaganan iti Biblia ti asawa ni Noe, ngem dakkel ti naitulongna kadatayo gapu iti panagsakripisio ken kinatulnogna a nangsuporta iti nagpateg a trabaho ni lakayna. Ti saan a pannakadakamat ti naganna dina kaipapanan a saan a napateg wenno di anamongan ti Dios.

Adu pay nga indibidual ti saan a nainaganan iti Biblia nga addaan iti nagpateg nga akem mainaig iti panggep ni Jehova. Alaentay a pagarigan ti balasitang nga Israelita nga adipen iti balay ni Naaman a panguluen ti buyot ti Siria. Situtured a nagsao iti amona a babai, ti asawa ni Naaman maipapan iti propeta ni Jehova iti Israel. Nagresulta dayta iti milagro. (2 Ar-ari 5:1-14) Nangipakita met iti nabileg a pammati ti balasang ni Jefte nga ukom ti Israel. Sidadaan a saanen a nakiasawa ken maaddaan iti annak tapno matungpalna ti inkari ni amana. (Uk-ukom 11:30-40) Kasta met, adda dagiti nangputar iti nasurok nga 40 a salmo a saan a nainaganan agraman dagiti saan a nainaganan a propeta a simamatalek a nangitungpal kadagiti napateg nga annongenda.—1 Ar-ari 20:37-43.

Nalabit ti kasayaatan a pagarigan ket dagiti matalek nga anghel. Ginasut a milion ti bilangda ngem dua laeng ti nainaganan iti Biblia—da Gabriel ken Miguel. (Daniel 7:10; Lucas 1:19; Judas 9) Dadduma kadakuada ti saanen a nainaganan iti salaysay ti Biblia. Kas pagarigan, dinamag ni Manoa nga ama ni Samson ti nagan ti maysa nga anghel: “Ania ti naganmo, tapno inton pumudno ti saom sigurado a padayawandakanto?” Ngem kuna ti anghel: “Apay aya nga imtuodem ti naganko?” Saan a kayat ti anghel ti maidayaw ta agpaay laeng dayta iti Dios.—Uk-ukom 13:17, 18.

Saan nga ilawlawag ti Biblia no apay a nainaganan ken saan a nainaganan ti dadduma nga indibidual. Ngem adu ti masursurotayo kadagiti matalek nga indibidual a nagserbi iti Dios a saan a mangnamnama a maidayaw wenno maitan-ok.