Addanto Pay Ngata Kinahustisia?
Nagwarasen ti kinaawan hustisia. Kitaentayo dagitoy dua a pagarigan:
Idi Enero 2018, imbilin ti maysa a hues iti United States a mawayawayaan ti maysa a lalaki a naibalud iti dandani 38 a tawen. Babaen ti ebidensia a DNA, napaneknekan nga inosente.
Idi Septiembre 1994, naibalud ti tallo nga agtutubo a lallaki iti maysa a pagilian ti Africa gapu iti saanda a panagsoldado ta saan nga ipalubos ti konsiensiada. Idi Septiembre 2020, 26 a tawenen a naibaludda nga awan man la ti krimen a naipabasol kadakuada wenno saanda man la a nabista.
No biktimaka iti kinaawan hustisia, mabalin a mariknam ti imbaga ti lalaki idi panawen ti Biblia a ni Job: “Kanayon nga agpakpakaasiak iti tulong, ngem awan ti hustisia.” (Job 19:7) Ngem uray no kasla imposible a maala dagiti tattao ti hustisia, ikarkari ti Biblia a dumtengto ti tiempo nga addanto kinahustisia. Makatulong met ti Biblia tapno kayam a sanguen ti kinaawan hustisia ita.
Ania dagiti rason ti kinaawan hustisia?
Dagidiay saan nga agtultulnog iti Dios ti mangar-aramid iti kinaawan hustisia. Ibaga ti Biblia nga iyegto ti Dios ti pudpudno a hustisia. (Isaias 51:4) Iti Biblia, dakkel ti koneksion ti sasao a naipatarus kas “kinahustisia” ken “kinalinteg.” (Salmo 33:5) Dagiti aramid a nalinteg, wenno umiso ken husto maitunos iti paglintegan ti Dios, ket agresulta iti kinahustisia. Ti met kinaawan hustisia ket resulta ti basol, nga isu ti panagsukir kadagiti paglintegan ti Dios. Kitaentayo dagitoy a pagarigan:
Panangpampanunot laeng iti bagi. Dakkel ti koneksion ti panangpampanunot laeng iti bagi ken basol. (Santiago 1:14, 15) Tapno maala ti dadduma ti kaykayatda, saan a patas ti panangtratoda iti sabsabali. Ngem saan a kayat ti Dios dayta. Kayatna nga iyun-unatayo ti pagimbagan ti dadduma.—1 Corinto 10:24.
Kinaignorante. Saan a madmadlaw ti dadduma a saan a patas ti panangtratoda iti sabsabali, ngem basol latta dayta iti panagkita ti Dios. (Roma 10:3) Kinapudnona, gapu iti kinaignorante, naaramid ti maysa kadagiti kakaruan a kinaawan hustisia—ti pannakapapatay ni Jesu-Kristo.—Aramid 3:15, 17.
Palpak a sistema ti tattao. Panggep dagiti sistema ti politika, komersio, ken relihion iti lubong a maadda ti patas a pannakatrato ken hustisia. Ngem dagitoy a sistema ti kaaduanna a makagapu kadagiti kamali, korapsion, panangidumduma, kinaagum, nakaro unay a nagdumaan dagiti pobre ken baknang, ken diskriminasion nga agresulta iti kinaawan hustisia. Dadduma kadagitoy a sistema ket supsuportaran dagiti tattao nga addaan kadagiti nasayaat nga intension. Ngem saan nga agballigi ti amin nga aramiden ti tao no awan ti panangidalan ti Dios.—Eclesiastes 8:9; Jeremias 10:23.
Awan kadi ti bibiang ti Dios iti kinaawan hustisia?
Kagura ti Dios ti kinaawan hustisia ken dagiti kababalin ken aramid a resulta dayta. (Proverbio 6:16-18) Impaisuratna iti propeta a ni Isaias: “Siak, ni Jehova, a ay-ayatek ti hustisia; kagurak ti panagtakaw ken kinakillo.”—Isaias 61:8.
Ti Linteg nga inted ti Dios kadagiti nagkauna nga Israelita ipakitana a kayatna nga ipakat dagiti tattao ti hustisia. Imbilinna kadagiti ukom a saanda nga umawat kadagiti pasuksok ken iti dadduma pay a bambanag a mabalin a mangtiritir iti kinahustisia. (Deuteronomio 16:18-20) Inukomna dagiti Israelita a nagsukir kenkuana babaen ti panangabusoda kadagiti marigrigat ken nakakaasi, ken inlaksidna ida ta sinukirda dagiti paglinteganna.—Isaias 10:1-3.
Pagpatinggaento kadi ti Dios ti kinaawan hustisia?
Wen. Babaen ken Jesu-Kristo, ikkatento ti Dios ti basol, ti ramut ti kinaawan hustisia, ken pagbalinennanto dagiti tattao a perpekto kas iti panggepna. (Juan 1:29; Roma 6:23) Nangibangon pay ti Dios iti Pagarian a mangyegto iti nalinteg a baro a lubong ken kinahustisia iti tunggal maysa. (Isaias 32:1; 2 Pedro 3:13) Ad-adu pay ti maammuam maipapan iti Pagarian idiay langit no buyaem ti video nga Ania ti Pagarian ti Dios?
Anianto ti kasasaad ti biag iti nalinteg a baro a lubong?
Inton mapno ti daga iti kinahustisia, agresultanto dayta iti talna ken mariknanto ti amin ti kinatalged. (Isaias 32:16-18) Agpapada ti panangipateg ti Dios iti biag ti tunggal tao, isu a patasto ti pannakatrato ti amin. Agnanayonton a mapukaw ti panagladingit, panagsangit, ken ut-ot a resulta ti kinaawan hustisia, ken in-inutto a mapunas iti panunot dagiti nasaem a kapadasan gapu iti kinaawan hustisia. (Isaias 65:17; Apocalipsis 21:3, 4) Ad-adu pay ti maammuam no kitaem ti artikulo nga “Ania ti Aramiden ti Pagarian ti Dios?”
Talaga kadi a mapasamakto ti kari ti Dios nga awanton ti di kinahustisia iti lubong?
Wen. Adun ti natungpal a padto iti Biblia, agpaypayso dagiti ibagana maipapan iti historia ken siensia, ken agtutunos dagiti linaonna, ket ipakita dagitoy a makapagtalekka kadagiti karina. Ad-adu pay ti maammuam kadagitoy:
Masapul kadi a labanantayo ti kinaawan hustisia ita?
Idi panawen ti Biblia, adda inaramid dagiti nasayaat a tattao tapno maliklikanda ti kinaawan hustisia. Kas pagarigan, dandani saan a patas ti pannakabista ni apostol Pablo a mabalin koma a nakatayanna. Ngem inusarna ti legal a kalinteganna nga agapelar ken Cesar imbes a baybay-anna lattan a matrato nga awan ti kinahustisia.—Aramid 25:8-12.
Nupay kasta, sigurado a mapaay laeng ti amin nga aramiden ti tao a mangsolbar iti amin a kinaawan hustisia iti daytoy a lubong. (Eclesiastes 1:15) Ngem napaneknekan ti adu a nakatulong ti panamatida iti kari ti Dios a nalinteg a baro a lubong tapno saanda nga agdanag ken maaddaanda iti talna ti panunot uray maipasangoda iti kinaawan hustisia.
a Jehova ti personal a nagan ti Dios.—Salmo 83:18.