“Kayattayo amin nga agsubli iti normal ti biagtayo.”—Angela Merkel, chancellor ti Germany.

 Mabalin nga umanamongka iti imbagana bayat nga agtultuloy nga ap-apektaran ti COVID-19 pandemic dagiti tattao iti intero a lubong. Ngem ania ti kayat a sawen ti “normal”? Ania ti ekspektaren dagiti tattao nga aramidenda?

•   Makapagsubli iti dati a panagbiagda. Il-iliwen ti dadduma ti makilangen iti sabsabali, makiinnarakup, makiinnalamano, ken makapagbiahe. Ibagada a ti “panagsubli iti normal” kaipapananna a mabalindan ti mapan kadagiti restawran, pagsinean, [ken] dadduma pay,” kuna ni Dr. Anthony Fauci. a

•   Pasayaatenda ti biagda. Ibilang ti dadduma ti “new normal” kas gundaway a mangpasayaat iti biagda. Para kadakuada, adda dagiti banag a masapul a mabalbaliwan, kas iti makapa-stress a trabaho, saan a patas a pannakatrato dagiti tattao gapu iti pulida wenno kasasaadda iti biag, ken ti umad-adu nga agsaksakit iti mental. Kuna ti founder ti World Economic Forum a ni Klaus Schwab: ‘Ti pandemic ket naidumduma ken manmano nga oportunidad tapno panunotentayo ti biagtayo ken no ania ti kayattayo a pagbalinan, sa mangaramidtayo iti panagbalbaliw.’

 Para iti dadduma, nakaad-adu a problema ti pinataud ti pandemic, isu a ti panagkunada, saanen a pulos nga agsubli iti “normal” ti biag. Kas pagarigan, napukaw ti adu ti trabahoda, balayda, ti nasayaat a salun-atda wenno, nakarkaro pay, dagiti ay-ayatenda iti biag.

 Siempre, awan ti makaibaga no ania a talaga ti biag kalpasan ti pandemic. (Eclesiastes 9:11) Ngem matulongannatayo ti Biblia nga agbalin a realistiko maipapan iti masanguanan tapno maibturantayo ti aniaman a mapasamak. Ibaga met ti Biblia ti nagsayaat a masakbayan a dimo pulos namnamaen.

 Nabayagen nga impadto ti Biblia nga addanto dagiti sakit wenno “makapapatay a saksakit” nga agwaras iti intero a lubong bayat ti “panungpalan daytoy a sistema ti bambanag.” (Lucas 21:11; Mateo 24:3) No panunotentayo a naimbag dayta a padto, maibagatayo a ti COVID-19 pandemic ket maysa kadagiti adu a nakaskasdaaw a pasamak—a pakairamanan dagiti gubat, napigsa a ginggined, ken kurang a taraon—a naibaga a namnamaentayo kas kaitungpalan ti padto ti Biblia.

 Ti maitulongna no ammotayo daytoy: Nupay mabalin a sumayaat dagiti agdama a kasasaad, ipalagip kadatayo ti Biblia nga agbibiagtayon kadagiti “delikado ken narigat a tiempo.” (2 Timoteo 3:1) Makatulong daytoy kadatayo a maaddaan iti umiso a pannakaawat maipapan iti biag iti daytoy narigat a tiempo.

 Ibaga ti Biblia ti umiso: Ti lubongtayo a kumarkaro dagiti pakarigatanna, ket dandanin agbaliw. Ania dayta a panagbalbaliw?

 Impakpakauna ti Biblia saan laeng a dagiti nakaro a problematayo ita no di ket uray ti asidegen a nasayaat a tiempo. Iladawanna ti masanguanan a di pulos maited dagiti gobierno ti tao, masanguanan a ti Dios laeng ti makaipaay. “Punasennanto ti amin a lua kadagiti matada, ken awanton ni patay. Awanto metten ti panagladingit wenno panagsangit wenno ut-ot.”—Apocalipsis 21:4.

 Inkari ni Jehova b a Dios: “Kitaem! Pabpabaruek ti amin a bambanag.” (Apocalipsis 21:5) Solbarennanto dagiti problema ti lubong, a pakairamanan dagiti problema a pinakaro ti pandemic. Ipaaynanto dagitoy:

•   Perpekto a pisikal ken mental a salun-at, nga awanton ti agsakit wenno matay.—Isaias 25:8; 33:24.

•   Makaparagsak a trabaho a mangted iti pudpudno a kinakontento, saan a makapa-stress a trabaho nga agresulta iti pannakapaay wenno sobra a pannakabannog.—Isaias 65:22, 23.

•   Nasayaat a biag para iti amin, a mangipasigurado iti panagpatingga ti narigat a panagbiag ken bisin.—Salmo 72:12, 13; 145:16.

•   Malipatanton ti nasaem a kapadasan, ken ti posibilidad nga agbiagto manen dagiti natayen nga ay-ayatem.—Isaias 65:17; Aramid 24:15.

 Ti maitulongna no ammotayo daytoy: Kuna ti Biblia: “Adda kadatayo daytoy a namnama kas angkla ti biagtayo.” (Hebreo 6:19, footnote) Ti namnama a nasayaat a masakbayan tulongannatayo a saan nga agdanag. Makatulong dayta tapno makayatayo dagiti narigat a situasion ita, maksayan ti stress-tayo, ken agtalinaedtayo a kalmado ken naragsak.

 Ngem makapagtalekka kadi kadagiti kari ti Biblia? Kitaem ti artikulo a “Ti Biblia—Mapagtalkan a Pagtaudan ti Kinapudno.”

•   Ipategmo ti biag

   Teksto: “Ti sirib taginayonenna ti biag daydiay addaan iti dayta.”—Eclesiastes 7:12.

   Ti kaipapananna kenka: Panunotem a naimbag dagiti desisionmo tapno maksayan ti tsansa a maakaranka iti sakit. Ammuem ti situasion iti lugaryo. Surotem dagiti regulasion iti salun-at ken kinatalged, ammuem no mano dagiti naakaran, ken ti porsiento dagiti kompleton ti bakunada.

•   Itultuloymo ti agannad

   Teksto: “Naannad ti masirib ken adaywanna ti dakes, ngem saan a naannad ti maag ken nalabes ti panagtalekna iti bagina.”—Proverbio 14:16.

   Ti kaipapananna kenka: Itultuloymo nga annadan ti salun-atmo. Ekspektaren dagiti eksperto a mabayag pay daytoy a pandemic.

•   Ammuem dagiti mapagtalkan nga impormasion

   Teksto: “Patien ti awan ammona ti tunggal sao, ngem panunoten ti masirib ti tunggal addangna.”—Proverbio 14:15.

   Ti kaipapananna kenka: Piliem a naimbag ti balakad a surotem. Napateg no ania ti piliem—mabalin nga agpeggad ti salun-atmo kadagiti desisionmo a naibatay iti di umiso nga impormasion.

•   Agtalinaedka a positibo

   Teksto: “Dimo ibaga: ‘Apay a nasaysayaat dagiti immuna nga aldaw ngem ita?’ ta saan a nainsiriban nga isaludsodmo daytoy.”—Eclesiastes 7:10.

   Ti kaipapananna kenka: Determinadoka koma a mangaramid iti kabaelam iti agdama a situasionmo. Liklikam a panunoten dagiti naragsak a kapadasam sakbay ti pandemic, ken saanmo a sangkapanunot dagiti oportunidad a napalabasmo gapu kadagiti restriksion ti pandemic.

•   Respetuem ti dadduma

   Teksto: “Raemenyo amin a kita ti tattao.”—1 Pedro 2:17.

   Ti kaipapananna kenka: Agduduma ti reaksion dagiti tattao maipapan iti pandemic ken kadagiti resultana. Respetuem ti opinionda, ngem saanmo a balbaliwan dagiti nasayaat a desisionmo. Agbalin a nakonsiderar kadagiti saan pay a nabakunaan, nataengan, ken dagidiay adda serioso a problema iti salun-atda.

•   Agan-anuska

   Teksto: “Ti ayat ket naanus ken naimbag.”—1 Corinto 13:4.

   Ti kaipapananna kenka: Naasika koma kadagidiay madanagan iti panagsubli dagiti normal nga aktibidad sakbay ti pandemic. No iplanom dagiti aktibidadmo, agan-anuska iti bagim bayat a maik-ikkat dagiti restriksion ti pandemic.

 Maliwliwa dagiti Saksi ni Jehova kadagiti kari ti Biblia maipapan iti naraniag a masakbayan, ket dayta ti makatulong kadakuada a saan nga agpokus iti pandemic. Supsuportaranda met ti maysa ken maysa babaen ti panagtulnogda iti bilin ti Biblia a regular nga agtataripnong para iti panagdaydayaw. (Hebreo 10:24, 25) Maaw-awis ti amin nga umatender kadagiti gimong dagiti Saksi ni Jehova, a maang-angay iti virtual a pamay-an bayat ti pandemic.

 Umanamong ti dadduma a ti pannakikaduada kadagiti Saksi ni Jehova nga agdaydayaw ket nakatulong kadakuada bayat dagiti narigat a tiempo. Kas pagarigan, ti maysa a babai a naakaran iti COVID-19 inawatna ti imbitasion nga umatender iti virtual a gimong dagiti Saksi ni Jehova. Nakatulong iti emosionna dagitoy a gimong uray marikriknana pay laeng dagiti sintomas ti virus. Kinunana: “Nariknak a miembroak met iti daytoy a pamilia. Makatultulong kaniak ti panagbasa iti Biblia a maaddaan iti natalna a panunot ken kalmado a rikna, ken agpokus iti namnamak iti masanguanan imbes a kadagiti problemak. Pagyamanan iti panangtulongyo kaniak a maaddaan iti koneksion iti Dios a nabayagen a sapsapulek.”